Ranobe (ラノベ), raynobe (ライノベ), asan roman (ライトノベル, raito noberu) və ya layt-novel — əsasən gənc kütlə – orta məktəb və lisey tələbələri üçün nəzərdə tutulan yapon romanların bir növü. Ranobe əvəzinə işlədilən sözlərdən biri olan "layt-novel" vasey-eyqo olub, ingilis dilindəki "light novel" söz birləşməsindən yaranmışdır. Ranobe daha tez-tez işlədilən sözdür.Qərbdə bəzən LN qısaltmasından istifadə olunur. Ranobelər adətən 40.000–50.000 sözdən ibarət olur, daha qısa olanları ABŞ ədəbiyyat terminologiyasında novella adlandırılan hekayə növünə ekvivalent hesab olunur. Ranobelər nadir hallarda 100-dən çox səhifədən ibarət olur, çap olunması üçün cədvəl hazırlanır, adətən (A6, 10,5 sm × 14,8 sm) formatında nəşr olunur və manqa stilində olan illüstrasiyalara malik olur. Lakin illüstrasiyasız ranobelərə də rast gəlmək mümkündür. Mətn çox vaxt kitab şəklinə salınmazdan qabaq antologiya jurnallarında serializasiya olunur.
Detallar
Ranobelər pulpa jurnallarının inkişaf etmiş formasıdır. 1970-ci illərdə oxucuları məmnun etmək məqsədi ilə artıq klassik üzlükləri məşhur anime üzlükləri ilə dəyişdirmiş bir çox Yaponiya pulpa jurnalları hər hekayənin əvvəlinə şəkillər qoymağa və populyar anime, manqa, film və video oyunlar haqqında məqalələr yerləşdirməyə başlamışdır. Məzmun "Ulduz müharibələri" kimi məşhur filmlərdən də təsirlənmişdir. Hekayə oxucuları razı salacaq şəklə düşmüş və populyar stildə tamamilə şəkillərlə zənginləşdirilmişdir. Populyar seriyalar romanlarda nəşr olunmuşdur.
Son illərdə ranobelər manqa, anime və filmlər üçün populyar adaptasiya seçiminə çevrilmişdir, lakin anime və film adaptasiyaları üçün adətən ranobe seriyasının sadəcə ilk iki cildi istifadə olunur. Ranobelər adətən "Faust", "Gekkan Dragon Magazine", "The Sneaker" və "Dengeki hp" kimi ədəbi jurnallarda və ya "Comptiq" və "Dengeki G's Magazine" kimi mediafranşiz jurnallarında serializasiya olunur.
Nəşriyyatlar daim yeni, uğur qazanacaq ranobelər axtarışındadır. Bunun üçün illik müsabiqələr təşkil edirlər. Belə müsabiqələrdə qalib gələnlər pul mükafatı əldə edir və ranobesini nəşr etdirmək hüququ qazanırlar. ən nüfuzlu müsabiqələrdən biridir. 2013-cü ildə bu müsabiqə üçün 6.500-dən çox ranobe təqdim olunmuşdu. Bütün romanlar "ranobe" kimi etiketlənir və ucuz qiymətə nəşr olunur. Məsələn, "The Melancholy of Haruhi Suzumiya" ranobesinin Yaponiyadakı qiyməti 514 ¥ (üstəgəl, 5 % vergi; ~ 7 manat) təşkil edir və bu Yaponiyada satılan ranobelərin normal qiymətinə uyğun gəlir. 2007-ci ilin məlumatına görə (Yaponiya hökumətinin maliyyələşdirdiyi sayta görə) ranobe bazarının qiyməti 20 milyard ¥ (~ 272 milyon manat) təşkil edir və hər il 30 milyon nüsxə ranobe çapdan çıxır.Kadokawa Sneaker Books və Dengeki Books kimi başlıca imprintlərə sahib olan Kadokawa Group Holdings şirkətinə bu bazarda düşən pay 70–80 %-dir. 2009-cu ildə ranobe satışından 30,1 milyard ¥ (~ 410 milyon manat) gəlir əldə olunmuşdur və ranobe satışları Yaponiyadakı bunkobon formatında olan kitab-dəftər məhsullarının 20 %-ni təşkil etmişdir.
Son illərdə ranobelərin digər dillərə, xüsusilə ingilis dilinə tərcümə edilməsində böyük fəallıq müşahidə olunur. 2007-ci ilin martında Seven Seas Entertainment yapon ranobesini tərcümədə edərək bankobon cildində nəşr edən ilk ingilisdilli nəşriyyat olmuşdur. Ranobeləri ingilis dilinə tərcümə edən digər nəşriyyatlar Tokyopop, Viz, DMP, Dark Horse, Yen Press, və Del Rey Mangadır.
Tarix
Artıq ucuz, pulpa Yaponiya romanları ranobeləri xatırlatmağa başlamışdır. 1975-ci ildə Sonorama Bunko imprinti yaradılmışdır. Hideyuki Kikuçi və Baku Yumemakura kimi elmi fantastika və qorxu janrlarında yazan yazıçılar belə imprintlərlə karyeralarına başlamışdılar.
1980-ci illərdə Yoşiki Tanakanın gənclər üçün nəzərdə tutduğu "Heroic Legend of Arslan" ranobesi məşhurluq qazanmışdır. "Record of Lodoss War" da böyük uğur əldə etmişdir. Bu iki ranobe əsasında animelər çəkilmişdir.
1990-cı illərdə uğur qazanan "Slayers" ranobe seriyasında RPG elementləri ilə komediya birləşdirilmişdi. Bir neçə il sonra MediaWorks hazırda bir çox məşhur ranobeləri nəşr edən Dengeki Bunko imprintini qurmuşdur. "Boogiepop" ranobe seriyası imprintin ilk məşhur nəşrlərindən biri idi.
Dengeki Bunko yazıçıları yavaş-yavaş diqqət çəkərkən 2006-cı ildə Haruhi Suzumiyanın seriyaları böyük uğur əldə etmişdir və bundan sonra ranobelərə olan maraq çox böyümüşdür.
Bəzi ranobelər
İstinadlar
- 榎本秋 (Aki Enomoto). ライトノベル文学論 (Japanese). Japan: NTT Shuppan. October 2008. ISBN .
- (PDF). səh. 11. 2013-07-17 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-28.
- Light Reading, Pop Culture, Trends in Japan, Web Japan, 2014-07-14 tarixində , İstifadə tarixi: 2016-05-28.
- Yegulalp, Serdar. "Vertical Vednesday In NYC: Lighten Up!". Advanced Media Network. July 30, 2009. 6 March 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 28 may 2016.
- "What's A Light Novel?". ANN (ingiliscə). 19 oktyabr 2016. 2022-06-09 tarixində . İstifadə tarixi: 19 oktyabr 2016.
- "The Dengeki Novel Prize's official website" (Japanese). . 4 May 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 28 may 2016.
- . The Asahi Shimbun. 15 December 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 may 2016.
- "Seven Seas Entertainment Launches New "Light Novel" Imprint". 2006-09-13. 2012-02-07 tarixində . İstifadə tarixi: 28 may 2016.
- "Horibuchi on Manga ICv2 Interview--Part 2". ICv2. 17 December 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 28 may 2016.
Xarici keçidlər
- Ranobelər Redditdə
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ranobe ラノベ raynobe ライノベ asan roman ライトノベル raito noberu ve ya layt novel esasen genc kutle orta mekteb ve lisey telebeleri ucun nezerde tutulan yapon romanlarin bir novu Ranobe evezine isledilen sozlerden biri olan layt novel vasey eyqo olub ingilis dilindeki light novel soz birlesmesinden yaranmisdir Ranobe daha tez tez isledilen sozdur Qerbde bezen LN qisaltmasindan istifade olunur Ranobeler adeten 40 000 50 000 sozden ibaret olur daha qisa olanlari ABS edebiyyat terminologiyasinda novella adlandirilan hekaye novune ekvivalent hesab olunur Ranobeler nadir hallarda 100 den cox sehifeden ibaret olur cap olunmasi ucun cedvel hazirlanir adeten A6 10 5 sm 14 8 sm formatinda nesr olunur ve manqa stilinde olan illustrasiyalara malik olur Lakin illustrasiyasiz ranobelere de rast gelmek mumkundur Metn cox vaxt kitab sekline salinmazdan qabaq antologiya jurnallarinda serializasiya olunur Makaoda ranobe satan kitab evi Detallar Re Zero Starting Life in Another World ranobe seriyasinin birinci cildinin uzluyu Ranobeler pulpa jurnallarinin inkisaf etmis formasidir 1970 ci illerde oxuculari memnun etmek meqsedi ile artiq klassik uzlukleri meshur anime uzlukleri ile deyisdirmis bir cox Yaponiya pulpa jurnallari her hekayenin evveline sekiller qoymaga ve populyar anime manqa film ve video oyunlar haqqinda meqaleler yerlesdirmeye baslamisdir Mezmun Ulduz muharibeleri kimi meshur filmlerden de tesirlenmisdir Hekaye oxuculari razi salacaq sekle dusmus ve populyar stilde tamamile sekillerle zenginlesdirilmisdir Populyar seriyalar romanlarda nesr olunmusdur Son illerde ranobeler manqa anime ve filmler ucun populyar adaptasiya secimine cevrilmisdir lakin anime ve film adaptasiyalari ucun adeten ranobe seriyasinin sadece ilk iki cildi istifade olunur Ranobeler adeten Faust Gekkan Dragon Magazine The Sneaker ve Dengeki hp kimi edebi jurnallarda ve ya Comptiq ve Dengeki G s Magazine kimi mediafransiz jurnallarinda serializasiya olunur Nesriyyatlar daim yeni ugur qazanacaq ranobeler axtarisindadir Bunun ucun illik musabiqeler teskil edirler Bele musabiqelerde qalib gelenler pul mukafati elde edir ve ranobesini nesr etdirmek huququ qazanirlar en nufuzlu musabiqelerden biridir 2013 cu ilde bu musabiqe ucun 6 500 den cox ranobe teqdim olunmusdu Butun romanlar ranobe kimi etiketlenir ve ucuz qiymete nesr olunur Meselen The Melancholy of Haruhi Suzumiya ranobesinin Yaponiyadaki qiymeti 514 ustegel 5 vergi 7 manat teskil edir ve bu Yaponiyada satilan ranobelerin normal qiymetine uygun gelir 2007 ci ilin melumatina gore Yaponiya hokumetinin maliyyelesdirdiyi sayta gore ranobe bazarinin qiymeti 20 milyard 272 milyon manat teskil edir ve her il 30 milyon nusxe ranobe capdan cixir Kadokawa Sneaker Books ve Dengeki Books kimi baslica imprintlere sahib olan Kadokawa Group Holdings sirketine bu bazarda dusen pay 70 80 dir 2009 cu ilde ranobe satisindan 30 1 milyard 410 milyon manat gelir elde olunmusdur ve ranobe satislari Yaponiyadaki bunkobon formatinda olan kitab defter mehsullarinin 20 ni teskil etmisdir Son illerde ranobelerin diger dillere xususile ingilis diline tercume edilmesinde boyuk fealliq musahide olunur 2007 ci ilin martinda Seven Seas Entertainment yapon ranobesini tercumede ederek bankobon cildinde nesr eden ilk ingilisdilli nesriyyat olmusdur Ranobeleri ingilis diline tercume eden diger nesriyyatlar Tokyopop Viz DMP Dark Horse Yen Press ve Del Rey Mangadir TarixDengeki Bunko imprintinin loqosu Artiq ucuz pulpa Yaponiya romanlari ranobeleri xatirlatmaga baslamisdir 1975 ci ilde Sonorama Bunko imprinti yaradilmisdir Hideyuki Kikuci ve Baku Yumemakura kimi elmi fantastika ve qorxu janrlarinda yazan yazicilar bele imprintlerle karyeralarina baslamisdilar 1980 ci illerde Yosiki Tanakanin gencler ucun nezerde tutdugu Heroic Legend of Arslan ranobesi meshurluq qazanmisdir Record of Lodoss War da boyuk ugur elde etmisdir Bu iki ranobe esasinda animeler cekilmisdir 1990 ci illerde ugur qazanan Slayers ranobe seriyasinda RPG elementleri ile komediya birlesdirilmisdi Bir nece il sonra MediaWorks hazirda bir cox meshur ranobeleri nesr eden Dengeki Bunko imprintini qurmusdur Boogiepop ranobe seriyasi imprintin ilk meshur nesrlerinden biri idi Dengeki Bunko yazicilari yavas yavas diqqet cekerken 2006 ci ilde Haruhi Suzumiyanin seriyalari boyuk ugur elde etmisdir ve bundan sonra ranobelere olan maraq cox boyumusdur Bezi ranobelerAccel World Amagi Brilliant Park Black Bullet Date A Live Durarara Fate Zero Gate No Game No Life Occultic Nine Outbreak Company Overlord Re Zero Starting Life in Another World Sword Art OnlineIstinadlar榎本秋 Aki Enomoto ライトノベル文学論 Japanese Japan NTT Shuppan October 2008 ISBN 978 4 7571 4199 5 PDF seh 11 2013 07 17 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 05 28 Light Reading Pop Culture Trends in Japan Web Japan 2014 07 14 tarixinde Istifade tarixi 2016 05 28 Yegulalp Serdar Vertical Vednesday In NYC Lighten Up Advanced Media Network July 30 2009 6 March 2012 tarixinde Istifade tarixi 28 may 2016 What s A Light Novel ANN ingilisce 19 oktyabr 2016 2022 06 09 tarixinde Istifade tarixi 19 oktyabr 2016 The Dengeki Novel Prize s official website Japanese 4 May 2015 tarixinde Istifade tarixi 28 may 2016 The Asahi Shimbun 15 December 2013 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 may 2016 Seven Seas Entertainment Launches New Light Novel Imprint 2006 09 13 2012 02 07 tarixinde Istifade tarixi 28 may 2016 Horibuchi on Manga ICv2 Interview Part 2 ICv2 17 December 2011 tarixinde Istifade tarixi 28 may 2016 Xarici kecidlerVikianbarda Ranobe ile elaqeli mediafayllar var Ranobeler Redditde