Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. (fevral 2024) |
Qəhqəhə qalası (Qah Qah Qalası) — İranın Meşkinşəhr (Xiyav) ilə Qaradağ vilayəti arasında tarixi qala.
| Qəhqəhə qalası | |
|---|---|
| fars. قلعه قهقهه | |
 | |
 | |
| Ölkə |  İran |
| Yerləşir | Meşkinşəhr şəhristanı, Ərdəbil ostanı |
| Aidiyyatı | Səfəvilər |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Babək dövründə müdafiə məqsədilə istifadə edilən bu qala Səfəvilər dövründə zindana çevrilib. Qalada həmçinin sultanların xəzinəsinin gizlədildiyi deyilir. Bu yolu çıxmaq isə çox çətindir.
Qədimdə adət imiş. Əzizi, oğlu, qardaşı olsa belə, sultanlar taxta real təhlükə gördükləri insanı ya zindana saldırar ya da qətlə yetirərmiş. Qəhqəhə qalası da Şah İsmayılın nəvəsi II İsmayılın 19 il burada saxlanılması ilə məşhurdur. Qəhqəhə qalasını təkcə I Şah Təhmasibin öz oğlunu burada saxlaması məşhurlaşdırmayıb, bura həmçinin özünün qeyri-adi zindanı ilə məşhurdur.
Qala Meşkinşəhrdən təxminən 85 kilometr uzaqda yerləşir. Dağın ətəyindən tam orta hissəyə kimi daşlardan pillələr düzülüb.
Burada istifadə edilən kərpiclərə Sasani dövründən qalma abidələrdə də rast gəlinir. Bu da Qəhqəhə qalasının tarixinin hələ Sasanilər dövrünə gedib çıxdığı ehtimalını ortaya qoyur. Bu qalada 20 nəfərin bir ordunun qarşısını alması barədə mif də var.
 | Qəhqəhə qalası özü təbii formada bir bütöv daşdandır. Bu tikililəri onun üstündə tikiblər. Çətin keçiləndir. O zaman buranı keçmək hər adamın işi deyildi. 20 əsgər bir ordunun qabağında dayana bilərdi. Heç silah da lazım deyildi. Daş da atsaydılar, onların qarşısını ala bilərdilər. |  |
Deyirlər, bu qalanın adı burada qəhqəhə çəkərkən dağların o tayında əks-səda verdiyi üçün belə qoyulub. Bəzi mənbələrdə qəhqəhə əzab-əziyyət çəkən mənası da verir. Qala Babək dövründə müdafiə məqsədilə istifadə edilib. Bəzz qalasında işarə vermək məqsədilə yandırılan tonqalın tüstüsü, işığı buradan aydın görünürmüş.
Şah Təhmasibin oğlu II İsmayıl 19 il 6 ay 21 gün bu zindanda məhbusluq həyatı keçirib. II İsmayıl adı ilə tanınan İsmayıl Mirzə on dörd yaşlı gənc ikən siyasət səhnəsinə atılıb. Özünün cəsarətli, sürətli həmlələri ilə düşməni dəhşətə saldığı üçün onu "Dəli İsmayıl" adlandırırmışlar. Amma İsmayıl Mirzənin bu möhtəşəm qələbələri və şöhrəti Təhmasib üçün təhlükə yaradır, üstəlik bir sıra hərəkətləri şahı özündən çıxarır və nəticədə II İsmayıl həbs olunur. Bu qalada həbsdə qaldığı müddətdə narkotik maddələrə qurşanması atasının ölümündən sonra hakimiyyəti ələ keçirməyə və 2 il taxtda əyləşməyə mane olmur.
Burada bir neçə başqa zindanlar da olub. O dövrdə qalada yağış və qar sularının toplanması məqsədilə 17 su quyusu qazılıbmış. Bu quyular su tələbatının ödənilməsi məqsədi daşıyırdı. Bundan başqa bu çalalarda düyü və buğdanı həvəngdəstədə olduğu kimi döyürlərmiş.
Qəhqəhə qalası şahın xəzinənin saxlanması məqsədilə də istifadə edilib. Tarixi mənbələrə əsasən İsmayılın məhbusluğu dövründə qaladan qızıl və gümüş külçələr yoxa çıxıb. Qala rəisi külçələrin yoxa çıxmasında şahzadə İsmayılı günahlandırır. İsmayıl isə bu işdə Həbib bəyin qızının təqsirkar olduğunu söyləyir. Qızılbaş tayfaları arasında düşmənçilikdə buradan başlayır. Qəhqəhə qalasından xəzinənin yoxa çıxmasından sonra tfalar arası mübarizə Səfəvilər dövlətini hər zaman zəiflədib.
Qalanın komendantları
Qalada dustaq olan məşhur şəxslər
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Qarşı yatan Qaradağ. Bakı, "Ozan", 1998.– 192 səh.
- Ənvər Çingizoğlu, Qaradağlılar. Bakı, "Şuşa" nəşriyatı, 2008. – 160 səh.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin fevral 2024 Qehqehe qalasi Qah Qah Qalasi Iranin Meskinsehr Xiyav ile Qaradag vilayeti arasinda tarixi qala Qehqehe qalasifars قلعه قهقهه 38 45 08 sm e 47 32 31 s u Olke IranYerlesir Meskinsehr sehristani Erdebil ostaniAidiyyati SefevilerQehqehe qalasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBabek dovrunde mudafie meqsedile istifade edilen bu qala Sefeviler dovrunde zindana cevrilib Qalada hemcinin sultanlarin xezinesinin gizledildiyi deyilir Bu yolu cixmaq ise cox cetindir Qedimde adet imis Ezizi oglu qardasi olsa bele sultanlar taxta real tehluke gordukleri insani ya zindana saldirar ya da qetle yetirermis Qehqehe qalasi da Sah Ismayilin nevesi II Ismayilin 19 il burada saxlanilmasi ile meshurdur Qehqehe qalasini tekce I Sah Tehmasibin oz oglunu burada saxlamasi meshurlasdirmayib bura hemcinin ozunun qeyri adi zindani ile meshurdur Qala Meskinsehrden texminen 85 kilometr uzaqda yerlesir Dagin eteyinden tam orta hisseye kimi daslardan pilleler duzulub Burada istifade edilen kerpiclere Sasani dovrunden qalma abidelerde de rast gelinir Bu da Qehqehe qalasinin tarixinin hele Sasaniler dovrune gedib cixdigi ehtimalini ortaya qoyur Bu qalada 20 neferin bir ordunun qarsisini almasi barede mif de var Qehqehe qalasi ozu tebii formada bir butov dasdandir Bu tikilileri onun ustunde tikibler Cetin kecilendir O zaman burani kecmek her adamin isi deyildi 20 esger bir ordunun qabaginda dayana bilerdi Hec silah da lazim deyildi Das da atsaydilar onlarin qarsisini ala bilerdiler Deyirler bu qalanin adi burada qehqehe cekerken daglarin o tayinda eks seda verdiyi ucun bele qoyulub Bezi menbelerde qehqehe ezab eziyyet ceken menasi da verir Qala Babek dovrunde mudafie meqsedile istifade edilib Bezz qalasinda isare vermek meqsedile yandirilan tonqalin tustusu isigi buradan aydin gorunurmus Sah Tehmasibin oglu II Ismayil 19 il 6 ay 21 gun bu zindanda mehbusluq heyati kecirib II Ismayil adi ile taninan Ismayil Mirze on dord yasli genc iken siyaset sehnesine atilib Ozunun cesaretli suretli hemleleri ile dusmeni dehsete saldigi ucun onu Deli Ismayil adlandirirmislar Amma Ismayil Mirzenin bu mohtesem qelebeleri ve sohreti Tehmasib ucun tehluke yaradir ustelik bir sira hereketleri sahi ozunden cixarir ve neticede II Ismayil hebs olunur Bu qalada hebsde qaldigi muddetde narkotik maddelere qursanmasi atasinin olumunden sonra hakimiyyeti ele kecirmeye ve 2 il taxtda eylesmeye mane olmur Burada bir nece basqa zindanlar da olub O dovrde qalada yagis ve qar sularinin toplanmasi meqsedile 17 su quyusu qazilibmis Bu quyular su telebatinin odenilmesi meqsedi dasiyirdi Bundan basqa bu calalarda duyu ve bugdani hevengdestede oldugu kimi doyurlermis Qehqehe qalasi sahin xezinenin saxlanmasi meqsedile de istifade edilib Tarixi menbelere esasen Ismayilin mehbuslugu dovrunde qaladan qizil ve gumus kulceler yoxa cixib Qala reisi kulcelerin yoxa cixmasinda sahzade Ismayili gunahlandirir Ismayil ise bu isde Hebib beyin qizinin teqsirkar oldugunu soyleyir Qizilbas tayfalari arasinda dusmencilikde buradan baslayir Qehqehe qalasindan xezinenin yoxa cixmasindan sonra tfalar arasi mubarize Sefeviler dovletini her zaman zeifledib Qalanin komendantlariEnsar xelifeQalada dustaq olan meshur sexslerElqas mirze Sam mirze Ismayil mirzeMenbeEnver Cingizoglu Qarsi yatan Qaradag Baki Ozan 1998 192 seh Enver Cingizoglu Qaradaglilar Baki Susa nesriyati 2008 160 seh Hemcinin baxSefeviler Qaradag vilayeti