Qızılburun nekropolu | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Naxçıvan |
Üslubu | Naxçıvan memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | fəaliyyət göstərir |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafi mövqeyi
Qızılburun nekropolu,Naxçıvan Muxtar Respublikasının Naxçıvan şəhərindən 18 km aralı, Arazın sahilində, eyni adlı qədim yaşayış yerinin yaxınlığında Tunc və İlk Dəmir dövrlərinə aid arxeoloji abidə.
Tarixi
Bir hissəsi Naxçıvan–Culfa dəmiryolu xəttinin çəkilişi ilə əlaqədar dağıdılmışdır. Şərqində dağ silsiləsi, şimalda dərin xəndək, qərbdə yaşayış məskəni və Araz çayı ilə hüdudlanır. Nekropol 1895-ci ildə aşkar olunmuşdur. Açılmış qəbirlərdə qızıl əşyalarının olduğunu görənlər onları qarət etməyə başlamışlar. Sərhəd–gözətçi məntəqəsinin rəisi bunun qarşısını almış, əldə olunmuş materialların bir qismini toplayaraq Moskvaya – İmperator Arxeoloji Komissiyasına göndərmişdir. 1896-cı ildə arxeoloji komissiyanın göstərişi ilə qəbiristanda qazıntı işləri aparılmış, tapıntılar Moskva Dövlət Tarix Muzeyinə göndərilmiş, 1909-cu ildə nəşr olunmuşdur. Qızılburun nekropolunda aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində daş qutu qəbirlərində meyitlərin bükülü, bəzən isə oturdulmuş halda basdırıldığı aşkar edilmişdir. Qəbirlərdən küpə, çölmək, kasa, vaza, çaydan tipli qablar, tunc xəncərlər, ox ucluqları, toppuzlar, dəmir alət və silahlar, gözəl bədii tərtibatda hazırlanmış qızıl və tunc bəzək əşyaları (tunc bilərzik, asmalar, sancaqlar və s.), əqiq və pasta muncuqlar və s. tapılmışdır. Tunc dövrünün qırmızı rəngli qabları qara və qəhvəyi, yaxud qara və qırmızı boyalarla çəkilmiş həndəsi naxışlarla, bəzən də insan və heyvan təsvirləri ilə bəzədilmişdir. İlk Dəmir dövrünə aid qablar qırmızı boya ilə, nisbətən enli xətlərlə naxışlanmışdır. Qızılburun boyalı qabları Naxçıvan mədəniyyətinə aiddir. Bu mədəniyyətin sahibləri patriarxal-icma quruluşunda yaşamış, əkinçilik və maldarlıqla məşğul olmuşlar. Qızılburun boyalı qabları ilə oxşar keramika nümunələri Türkiyədə (Boğazköy, Əlişarhöyük), İranda (Sialk, Göytəpə, Təpəhissar) aşkar edilmişdir. Nekropolda məbəd mövcuddur.
Ədəbiyyat
- Əliyev V. Azərbaycanda Tunc dövrünün boyalı qablar mədəniyyəti. Bakı: 1977.
Mənbə
- Naxçıvan abidələri ensiklopediyası. Naxçıvan: 2008, səh.280-281 (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizilburun nekropoluOlke AzerbaycanSeher NaxcivanUslubu Naxcivan memarliq mektebiVeziyyeti fealiyyet gosterirEhemiyyetiYerli ehemiyyetliQizilburun nekropolu Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografi movqeyiQizilburun nekropolu Naxcivan Muxtar Respublikasinin Naxcivan seherinden 18 km arali Arazin sahilinde eyni adli qedim yasayis yerinin yaxinliginda Tunc ve Ilk Demir dovrlerine aid arxeoloji abide TarixiBir hissesi Naxcivan Culfa demiryolu xettinin cekilisi ile elaqedar dagidilmisdir Serqinde dag silsilesi simalda derin xendek qerbde yasayis meskeni ve Araz cayi ile hududlanir Nekropol 1895 ci ilde askar olunmusdur Acilmis qebirlerde qizil esyalarinin oldugunu gorenler onlari qaret etmeye baslamislar Serhed gozetci menteqesinin reisi bunun qarsisini almis elde olunmus materiallarin bir qismini toplayaraq Moskvaya Imperator Arxeoloji Komissiyasina gondermisdir 1896 ci ilde arxeoloji komissiyanin gosterisi ile qebiristanda qazinti isleri aparilmis tapintilar Moskva Dovlet Tarix Muzeyine gonderilmis 1909 cu ilde nesr olunmusdur Qizilburun nekropolunda aparilan arxeoloji qazintilar neticesinde das qutu qebirlerinde meyitlerin bukulu bezen ise oturdulmus halda basdirildigi askar edilmisdir Qebirlerden kupe colmek kasa vaza caydan tipli qablar tunc xencerler ox ucluqlari toppuzlar demir alet ve silahlar gozel bedii tertibatda hazirlanmis qizil ve tunc bezek esyalari tunc bilerzik asmalar sancaqlar ve s eqiq ve pasta muncuqlar ve s tapilmisdir Tunc dovrunun qirmizi rengli qablari qara ve qehveyi yaxud qara ve qirmizi boyalarla cekilmis hendesi naxislarla bezen de insan ve heyvan tesvirleri ile bezedilmisdir Ilk Demir dovrune aid qablar qirmizi boya ile nisbeten enli xetlerle naxislanmisdir Qizilburun boyali qablari Naxcivan medeniyyetine aiddir Bu medeniyyetin sahibleri patriarxal icma qurulusunda yasamis ekincilik ve maldarliqla mesgul olmuslar Qizilburun boyali qablari ile oxsar keramika numuneleri Turkiyede Bogazkoy Elisarhoyuk Iranda Sialk Goytepe Tepehissar askar edilmisdir Nekropolda mebed movcuddur EdebiyyatEliyev V Azerbaycanda Tunc dovrunun boyali qablar medeniyyeti Baki 1977 MenbeNaxcivan abideleri ensiklopediyasi Naxcivan 2008 seh 280 281 az