Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Qvardiya ölür, lakin təslim olmur!" (fr. La Garde meurt mais ne se rend pas!) — Birinci Fransa İmperiyası imperator qvardiyasının I piyada polkunun komandiri aid edilən məşhur ifadə. Hesab olunur ki, o bu ifadəni 1815-ci il 18 iyun tarixində baş vermiş Vaterloo döyüşündə ingilislərin təslim olmaq təklifinə cavab olaraq söyləmişdir.
İfadənin tarixi
1815-ci il 20 mart tarixində Napoleon Bonapart ona sadiq qalan tərəfdaşı Kambrona diviziya generalı rütbəsini vermək istəyəndə, o bu vəzifədən ciddi şəkildə imtina etmişdir. Onda 13 aprel tarixində imperator onu İmperator qvardiyasının I piyada polkunun komandiri vəzifəsinə yenidən qaytarır. Məhz bu polkla o tarixə düşmüşdür. Lakin bəzi mənbələr onu səhvən diviziya komandiri adlandırırlar. 1815-ci il 18 iyun gününün sonunda başçılığı altındakı Prussiya ordusunun döyüş meydanına gəlib çatması ilə fransızlar üçün döyüşün taleyi artıq həll olundu. Kambron hər tərəfdən düşmən qüvvələri ilə əhatə olunduqdan sonra o, düşmənin təslim olmaq təklifindən qəti imtina etmiş və öz polkunun II batalyonu üçün düzülüşünü əmr edir. İngilis toplarının və batalyon silahlarının atışları ilə fransız qoşunu demək olar tamamilə məhv edilir. Kambron özü isə başından güllə yarası alaraq huşsuz şəkildə əsir götürülür.
Əfsanəvi ifadəyə çevrilmiş bu sözlər ilk dəfə döyüşdən bir həftə sonra 1815-ci il 24 iyun tarixində Journal général de France qəzetində "La garde impérial meurt et ne se rend pas" ("İmperator qvardiyası ölür, lakin təslim olmur") şəklində çap olunmuşdur.
Kambron özü isə ani anda məşhurlaşan ifadəsi haqda əsirlikdə olarkən öyrənmişdi. O digər zabitlərlə ünsiyyət zamanı belə bir cavab verdiyini xatırlamadığını bildirmişdir. Onun sözlərinə görə yaxınlaşan ingilislər fransızca "Təslim olun, qrenaderlər, təslim olun!" ("Rendez-vous, grenadiers, rendez-vous!") qışqırırmışlar. Bu zaman o, onlara qvardiya haqda yox, "başqa bir şey" haqda cavab verdiyini bildirmişdir. Bununla yanaşı o, yaxınlaşan düşmənin çığırtısına cavab verdiyini, həmçinin könüllü şəkildə əsir düşməyə hazırlaşmadığını heç vaxt təkzib etməmişdir.
1830-cu ildə Nantda təşkil olunmuş banketdə Kambron məşhur ifadə haqda suala belə cavab vermişdi: "Mən daha az möhtəşəm olan, lakin ola bilsin əsgərcəsinə daha enerjili bir şey demişdim."
Sonralar fransız jurnalistləri şəxsi araşdırmalar aparmış və bu ifadənin Journal général de France qəzetində eyniadlı məqalənin müəllifi olan Balizon de Rujmon tərəfindən uydurulduğu qərarına gəlmişdilər. Lakin o, bu məqaləyə başlıq haqda heç nə uydurmadığını bildirmişdir. Buna baxmayaraq, ifadə fransız ordusunun cəsarət göstəricisi kimi işlədilməyə başlanılmışdır.
Bu ifadənin yayılmasında populyar litoqrafiyaları, xüsusən də "Vaterloo qrenaderi" litoqrafiyası çox böyük rol oynamışdır. Kambronun şəxsi fikirləri artıq heç kimi maraqlandırmırdı və 1848-ci ildə ona qoyulmuş abidədə məşhur "Qvardiya ölür, lakin təslim olmur!" ("La garde meurt et ne se rend pas") yazılmışdır. Abidənin açılışından sonra general oğulları məhkəməyə bildirmişdilər ki, bu sözlər onların atasına məxsusdur. Buna görə bir sıra şahidlərin olduğunu da bildirmişdilər. Onların atası Klod-Etyen Mişel "köhnə qvardiyanın" diviziyasına komandanlıq etmiş və Vaterloo döyüşündə həlak olmuşdur. Lakin 1848-ci ildə araşdırmaların aparılmasına yol verilməmişdir.
1862-ci ildə Viktor Hüqonun məşhur "Səfillər" romanı çap olunur. Bu romanında Hüqo Kambron və onun işlətdiyi ifadə haqda qısaca qeyd etmişdir. Romanın çap edilməsindən sonra I Napoleon dövrünə olan maraq daha da gücləndi. Həmin ildə general Mişelin oğulları yenidən bu ifadənin onların atalarına məxsusluğu haqda iddia qaldırırlar. Aparılan araşdırmalar zamanı Fransanın şimalında yerləşən Vik kəndində Antuan Delo adlı keçmiş Napoleon qvardiyaçısı tapılır. 1862-ci il 30 iyun tarixində Lill prefekti tərəfindən dəvət olunmuş marşal Patris de Mak-Maqon, general Messia və polkovnik Borel kimi şəxslərin şahid qismində iştirak etdiyi sorğu zamanı Delo döyüş günü Kambronun "Qvardiya ölür, lakin təslim olmur!" ifadəsini bir neçə dəfə işlətdiyini təsdiq etmişdir.
XX əsrdə Kambronnun sözləri barədə məsələ iki əsas səbəbdən yenə qaldırılmışdır. Birinci olaraq, general Mişelin davamçıları və xələfləri davamlı olaraq bu sözlərin onların babalarına məxsus olduğunu iddia edirlər. İkincisi isə Kambronnun qəhrəmanlığının və bütün situasiyanın şübhə altına qoyulmasıdır. Belə iddia olunur ki, Kambronn heç nə söyləməmiş, sadəcə ingilislərə təslim olmuşdur.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qvardiya olur lakin teslim olmur fr La Garde meurt mais ne se rend pas Birinci Fransa Imperiyasi imperator qvardiyasinin I piyada polkunun komandiri aid edilen meshur ifade Hesab olunur ki o bu ifadeni 1815 ci il 18 iyun tarixinde bas vermis Vaterloo doyusunde ingilislerin teslim olmaq teklifine cavab olaraq soylemisdir General Pyer Kambronn 1816 ci ilin miniaturasi Sifetinin sol terefinde Vaterloo doyusunde aldigi yaranin izleri bilinir Ifadenin tarixi1815 ci il 20 mart tarixinde Napoleon Bonapart ona sadiq qalan terefdasi Kambrona diviziya generali rutbesini vermek isteyende o bu vezifeden ciddi sekilde imtina etmisdir Onda 13 aprel tarixinde imperator onu Imperator qvardiyasinin I piyada polkunun komandiri vezifesine yeniden qaytarir Mehz bu polkla o tarixe dusmusdur Lakin bezi menbeler onu sehven diviziya komandiri adlandirirlar 1815 ci il 18 iyun gununun sonunda basciligi altindaki Prussiya ordusunun doyus meydanina gelib catmasi ile fransizlar ucun doyusun taleyi artiq hell olundu Kambron her terefden dusmen quvveleri ile ehate olunduqdan sonra o dusmenin teslim olmaq teklifinden qeti imtina etmis ve oz polkunun II batalyonu ucun duzulusunu emr edir Ingilis toplarinin ve batalyon silahlarinin atislari ile fransiz qosunu demek olar tamamile mehv edilir Kambron ozu ise basindan gulle yarasi alaraq hussuz sekilde esir goturulur Efsanevi ifadeye cevrilmis bu sozler ilk defe doyusden bir hefte sonra 1815 ci il 24 iyun tarixinde Journal general de France qezetinde La garde imperial meurt et ne se rend pas Imperator qvardiyasi olur lakin teslim olmur seklinde cap olunmusdur Kambron ozu ise ani anda meshurlasan ifadesi haqda esirlikde olarken oyrenmisdi O diger zabitlerle unsiyyet zamani bele bir cavab verdiyini xatirlamadigini bildirmisdir Onun sozlerine gore yaxinlasan ingilisler fransizca Teslim olun qrenaderler teslim olun Rendez vous grenadiers rendez vous qisqirirmislar Bu zaman o onlara qvardiya haqda yox basqa bir sey haqda cavab verdiyini bildirmisdir Bununla yanasi o yaxinlasan dusmenin cigirtisina cavab verdiyini hemcinin konullu sekilde esir dusmeye hazirlasmadigini hec vaxt tekzib etmemisdir 1848 ci ilde Kambronnun anadan oldugu Nant seherinde ucaldilmis heykeli Postamentinde meshur Qvardiya olur lakin teslim olmur ifadesi yazilmisdir 1830 cu ilde Nantda teskil olunmus banketde Kambron meshur ifade haqda suala bele cavab vermisdi Men daha az mohtesem olan lakin ola bilsin esgercesine daha enerjili bir sey demisdim Sonralar fransiz jurnalistleri sexsi arasdirmalar aparmis ve bu ifadenin Journal general de France qezetinde eyniadli meqalenin muellifi olan Balizon de Rujmon terefinden uyduruldugu qerarina gelmisdiler Lakin o bu meqaleye basliq haqda hec ne uydurmadigini bildirmisdir Buna baxmayaraq ifade fransiz ordusunun cesaret gostericisi kimi isledilmeye baslanilmisdir Bu ifadenin yayilmasinda populyar litoqrafiyalari xususen de Vaterloo qrenaderi litoqrafiyasi cox boyuk rol oynamisdir Kambronun sexsi fikirleri artiq hec kimi maraqlandirmirdi ve 1848 ci ilde ona qoyulmus abidede meshur Qvardiya olur lakin teslim olmur La garde meurt et ne se rend pas yazilmisdir Abidenin acilisindan sonra general ogullari mehkemeye bildirmisdiler ki bu sozler onlarin atasina mexsusdur Buna gore bir sira sahidlerin oldugunu da bildirmisdiler Onlarin atasi Klod Etyen Misel kohne qvardiyanin diviziyasina komandanliq etmis ve Vaterloo doyusunde helak olmusdur Lakin 1848 ci ilde arasdirmalarin aparilmasina yol verilmemisdir 1862 ci ilde Viktor Huqonun meshur Sefiller romani cap olunur Bu romaninda Huqo Kambron ve onun isletdiyi ifade haqda qisaca qeyd etmisdir Romanin cap edilmesinden sonra I Napoleon dovrune olan maraq daha da guclendi Hemin ilde general Miselin ogullari yeniden bu ifadenin onlarin atalarina mexsuslugu haqda iddia qaldirirlar Aparilan arasdirmalar zamani Fransanin simalinda yerlesen Vik kendinde Antuan Delo adli kecmis Napoleon qvardiyacisi tapilir 1862 ci il 30 iyun tarixinde Lill prefekti terefinden devet olunmus marsal Patris de Mak Maqon general Messia ve polkovnik Borel kimi sexslerin sahid qisminde istirak etdiyi sorgu zamani Delo doyus gunu Kambronun Qvardiya olur lakin teslim olmur ifadesini bir nece defe isletdiyini tesdiq etmisdir XX esrde Kambronnun sozleri barede mesele iki esas sebebden yene qaldirilmisdir Birinci olaraq general Miselin davamcilari ve xelefleri davamli olaraq bu sozlerin onlarin babalarina mexsus oldugunu iddia edirler Ikincisi ise Kambronnun qehremanliginin ve butun situasiyanin subhe altina qoyulmasidir Bele iddia olunur ki Kambronn hec ne soylememis sadece ingilislere teslim olmusdur