Qustav fon Şmoller (alm. Gustav von Schmoller; 24 iyun 1838[…], Heilbron[d], Ştutqart[d] – 27 iyun 1917) — Almaniya iqtisadçısı, tarixçisi.
Qustav fon Şmoller | |
---|---|
alm. Gustav von Schmoller | |
Doğum tarixi | 24 iyun 1838[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 27 iyun 1917(79 yaşında) |
Elm sahəsi | iqtisadiyyat |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Tanınmış yetirmələri | Verner Zombart |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Fəaliyyəti
Yeni tarix məktəbinin rəhbəri Q.Şmoller alman iqtisadçısı və tarixçisi, Almaniyanın dövlət və ictimai xadimi, , Strasburq və Berlin Universitetlərinin professoru olmuşdur.
Şmollerin başlıca əsəri "Xalq təsərrüfatı haqqında ümumi təlimin əsasları" (1900-1904-cü illər) rus dilində tərcüməsi "Xalq təsərrüfatı, xalq təsərrüfatı haqqında elm və onun metodları: təsərrüfat, qayda-qanun və hüquq, əmək bölgüsü" Şmoller tarix məktəbinin ideyalarına əsaslanaraq iqtisadi təzahürlərə təsviri, empirik yanaşmaya və faktiki materialın toplanmasına üstünlük verərək elmi abstraksiyaların rolunu inkar edirdi.
Şmollerin rəyincə iqtisadçılar kifayət qədər faktiki material toplaya bilmədikləri üçün yalnız bir neçə yarım həqiqət və mübahisəli ümumiləşdirmə irəli sürə bilmişlər. Onlar həmçinin israr edirdilər ki, müasir iqtisad elmi iqtisadi təzahürlərin "Empiriya", "İncə təcrübi öyrənmə" mərhələsindədir. Yalnız çox illər keçdikdən sonra, material yığdıqca təcrübi məlumatların izahının ali səmərəli dövrü gələ bilər.
Şmoller hesab edirdi ki, iqtisadi nəzəriyyənin yaranmasından əvvəl konkret-tarixi tədqiqat aparılmalıdır, beləki, yalnız dərindən, genetik yanaşma sosial təzahürlərin səbəb bağlılıqlarını müəyyən etməyə imkan verir. Şmoller israr edirdi ki, iqtisad elmində tədqiqat obyekti təsərrüfat subyektlərinin niyyətləri, texnikanın inkişaf səviyyəsi, yanaşı fəaliyyət göstərən sosial institutların xarakteri, təbiət və başqa şərtlərdir, belə ki, iqtisadi subyektlərin hərəkəti müxtəlif amillərin qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir. Şmollerin fikrincə, siyasi iqtisada psixologiya, sosiologiya, coğrafiya və s. daxildir, onun normativ xarakteri vardır və etik qiymətlər, praktiki tövsiyələrin mümkünlüyünü açır. O, israr edirdi ki, təsərrüfat həyatı yalnız təbiət və texniki tövsiyələrlə deyil, həmçinin mənəvi amillərlə müəyyən edilir: sərt qayda-qanunsuz nə bazar, nə pul mübadiləsi, nə əmək bölgüsü, nə də dövlət vardır. Şmoller milli iqtisadda etik prinsipdən irəli gələrək, sosial və sinfi fərqlərin mövcudluğuna bəraət verirdi. O, yazırdı ki, "Biz onları ədalətli hesab edirik, beləki onlar siniflərin keyfiyyətini bərabərliyi və fərqi cəhətdən bizim müşahidələrimizə uyğundur". Şmoller israr edirdi ki, əmlak bərabərsizliyi də çox zəruridir, belə ki, "müvəqqəti səhvlər istisna olmaqla, xalqın hissiyyatı həmişə əməlləri başqaları arasında müəyyən qədər seçilənlərə şərəf, sərvət və vəzifə verir".
Şmoller milli iqtisadiyyatı dəstəkləmək və sinfi ziddiyyətləri yumşaltmaq məqsədilə dövlətin təsərrüfat həyatına fəal müdaxiləsi uğrunda çıxış edirdi. Siyasi iqtisadın nəzəri problemlərindən imtina edilməsi nəinki Şmollerə, bütün yeni tarix məktəbinə xas idi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Gustav Schmoller // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
Xarici keçidlər
- Биография и библиография Г. Шмоллера 2006-06-15 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qustav fon Smoller alm Gustav von Schmoller 24 iyun 1838 Heilbron d Stutqart d 27 iyun 1917 Almaniya iqtisadcisi tarixcisi Qustav fon Smolleralm Gustav von Schmoller Dogum tarixi 24 iyun 1838 1838 06 24 Dogum yeri Heilbron d Stutqart d Baden VurtemberqVefat tarixi 27 iyun 1917 1917 06 27 79 yasinda Elm sahesi iqtisadiyyatIs yerleri Humboldt adina Berlin UniversitetiTehsili Tubingen UniversitetiTaninmis yetirmeleri Verner ZombartUzvluyu Prussiya Elmler Akademiyasi d Bavariya Elmler Akademiyasi d Peterburq Elmler Akademiyasi Macaristan Elmler Akademiyasi Rusiya Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFealiyyetiYeni tarix mektebinin rehberi Q Smoller alman iqtisadcisi ve tarixcisi Almaniyanin dovlet ve ictimai xadimi Strasburq ve Berlin Universitetlerinin professoru olmusdur Smollerin baslica eseri Xalq teserrufati haqqinda umumi telimin esaslari 1900 1904 cu iller rus dilinde tercumesi Xalq teserrufati xalq teserrufati haqqinda elm ve onun metodlari teserrufat qayda qanun ve huquq emek bolgusu Smoller tarix mektebinin ideyalarina esaslanaraq iqtisadi tezahurlere tesviri empirik yanasmaya ve faktiki materialin toplanmasina ustunluk vererek elmi abstraksiyalarin rolunu inkar edirdi Smollerin reyince iqtisadcilar kifayet qeder faktiki material toplaya bilmedikleri ucun yalniz bir nece yarim heqiqet ve mubahiseli umumilesdirme ireli sure bilmisler Onlar hemcinin israr edirdiler ki muasir iqtisad elmi iqtisadi tezahurlerin Empiriya Ince tecrubi oyrenme merhelesindedir Yalniz cox iller kecdikden sonra material yigdiqca tecrubi melumatlarin izahinin ali semereli dovru gele biler Smoller hesab edirdi ki iqtisadi nezeriyyenin yaranmasindan evvel konkret tarixi tedqiqat aparilmalidir beleki yalniz derinden genetik yanasma sosial tezahurlerin sebeb bagliliqlarini mueyyen etmeye imkan verir Smoller israr edirdi ki iqtisad elminde tedqiqat obyekti teserrufat subyektlerinin niyyetleri texnikanin inkisaf seviyyesi yanasi fealiyyet gosteren sosial institutlarin xarakteri tebiet ve basqa sertlerdir bele ki iqtisadi subyektlerin hereketi muxtelif amillerin qarsiliqli tesirinin neticesidir Smollerin fikrince siyasi iqtisada psixologiya sosiologiya cografiya ve s daxildir onun normativ xarakteri vardir ve etik qiymetler praktiki tovsiyelerin mumkunluyunu acir O israr edirdi ki teserrufat heyati yalniz tebiet ve texniki tovsiyelerle deyil hemcinin menevi amillerle mueyyen edilir sert qayda qanunsuz ne bazar ne pul mubadilesi ne emek bolgusu ne de dovlet vardir Smoller milli iqtisadda etik prinsipden ireli gelerek sosial ve sinfi ferqlerin movcudluguna beraet verirdi O yazirdi ki Biz onlari edaletli hesab edirik beleki onlar siniflerin keyfiyyetini beraberliyi ve ferqi cehetden bizim musahidelerimize uygundur Smoller israr edirdi ki emlak berabersizliyi de cox zeruridir bele ki muveqqeti sehvler istisna olmaqla xalqin hissiyyati hemise emelleri basqalari arasinda mueyyen qeder secilenlere seref servet ve vezife verir Smoller milli iqtisadiyyati desteklemek ve sinfi ziddiyyetleri yumsaltmaq meqsedile dovletin teserrufat heyatina feal mudaxilesi ugrunda cixis edirdi Siyasi iqtisadin nezeri problemlerinden imtina edilmesi neinki Smollere butun yeni tarix mektebine xas idi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Gustav Schmoller Brockhauz Ensiklopediyasi alm Xarici kecidlerBiografiya i bibliografiya G Shmollera 2006 06 15 at the Wayback Machine