Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə Gurcaani Kvelatsminda kilsəsi ilə demək olar ki, eyni mövzudan bəhs edir və hər ikisinin eyni başlıq altında birləşdirilməsi mümkündür. |
Qurcaani kilsəsi — Qurcaani kilsəsi indiki Gürcüstan Respublikasının Kaxeti bölgəsində Qurcaani rayonunda yerləşir. Qurcaani məbədini Albaniyanın digər xristian məbədlərindən fərqləndirən xüsusi cəhət iki mərtəbəli inşa edilməsidir. Məbəd uzunsov, düzbucaqlı formaya malik olub, üç nefli bazılika üslubunda tikilmişdir. Məbədin qərb tərəfində düzbucaqlı narteks inşa edilmiş, buraya cənubdan və qərbdən 2 giriş olmuşdur. Narteksin qərb girişi ibadət zalının qərb divarındakı qapı yeri ilə üzbəüz qərar tutmadığı üçün xaricdən ibadət zalının içərisini görmək mümkün deylldir.
| Qurcaani kilsəsi | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | Gürcüstan Respublikası |
| Şəhər | Qurcaani |
| Yerləşir | Qurcaani |
| Aidiyyatı | Alban kilsəsi |
| Tikilmə tarixi | IV-V əsrlər |
| [[Fayl:M-Z120Gurdschani2.jpg |274x400px|frameless]] | |
Tarixi
Qurcaani məbədi IV–V əsrlərə aid kilsələr sırasına daxil edilmişdir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Birinci mərtəbədəki ibadət zalının interyeri 3 cüt pilon və şərq tərəfdəki 1 cüt pilyastrla 3 nefə bölünmüşdür. Orta nef yan neflərdən daha enlidir və şərqdə məbədin düzbucaqlı çərçivəsindən kənara çıxmayan nal formalı mehrab apsidası ilə tamamlanır. Apsidanın hər iki tərəfində düzbucaqlı pastoforilər yerləşmişdir. Bunlardan şimal-şərq küncündəki protezis daha iri ölçülüdür və şimal divarından bir qədər kənara çıxmışdır. Onun şərq divarında bir pilyastr, cənub divarında mehrab apsidasına açılan giriş, qərb divarında onu şimaldakı yan neflə əlaqələndirən qapı yeri vardır. Məbədin cənub-şərq küncündəki dyakonikin mehrab apsidası ilə birbaşa əlaqəsi olmasa da, qərb divarındakı qapı yeri onu cənubdakı yan neflə əlaqələndirir. Məbədin şərq divarında birinci və ikinci mərtəbələr boyunca 4 pilyastr ucaldılmışdır. Kilsənin birinci mərtəbəsinin şərq divarında yanyana 3, cənub divarında daha iri 1 pəncərə vardır. Pəncərələr içəriyə doğru getdikcə genişlənir. Şərq divarındakı pəncərələr pilyastrlar arasında yerləşməklə müvafiq olaraq pastoforilərə və mehrab apsidasına açılır.
İkinci mərtəbəyə şimaldan 1, cənubdan 4 giriş olmuşdur. İbadət zalı iki parallel divarla 3 nefə ayrılmışdır. Yan neflərdən daha enli olan orta nef şərqdə nal formalı mehrab apsidası ilə tamamlanır. Bu apsida düzbucaqlı çərçivə içərisində yerləşərək kənara çıxmır. Mehrab apsidasının hər iki tərəfində nal formalı kiçik apsidaya malik olan düzbucaqlı pastoforilər yerləşmişdir. Bu pastoforilərin mehrab apsidası ilə birbaşa əlaqəsi olmamışdır. Onların qərb divarındakı qapısı müvafiq yan neflərə açılmışdır. İkinci mərtəbədəki üç pəncərə yeri yan-yana şimal divarında açılmışdır. Bu pəncərələr də içəriyə doğru getdikcə genişlənir. Arakəsmə divarların yan neflərə tərəf baxan hər üzündə 6 ədəd olmaqla bir-birindən müəyyən məsafədə cəmi 12 pilyastr, orta nefə baxan üzlərində isə hər tərəfdə 3 ədəd olmaqla qarşıqarşıya cəmi 6 pilyastr ucaldılmışdır. Arakəsmə divarların hər birinin qərb tərəfində yerləşən, yan neflərə baxan son pilyastrı ilə ikinci mərtəbənin qərb divarındakı üzbəüz pilyastr arasında hər üç nefi bir-biri ilə əlaqələndirən iki keçid düzəldilmişdir. Bundan başqa arakəsmə divarların qərb tərəfində yerləşən, lakin orta nefə baxan sonuncu üzbəüz iki pilyastr arasında düzbucaqlı bir sütun ucaltmaqla məbədin memarı ibadət zalına qərb tərəfdən iki giriş yaratmışdır. Beləliklə, yan neflər ikinci mərtəbənin qərb divarı qarşısındakı sahə ilə birlikdə ibadət zalının ətrafındakı dəhliz funksiyasını yerinə yetirmişlər.
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
- Xəlilov M. C., Albaniyanın Xristian Abidələri (IV–X əsrlər). Bakı — 2011, s.341
- Рамишвили Р.М., Грузия в епоху раннего средневековья (IV–VIII вв) / Крым, Северо — Восточное Причерномерье и Закавказье в епоху средневековья (IV–XIII века). Москва: Наука, 2003
İstinadlar
- Xəlilov M.C. Albaniyanın Xristian Abidələri (IV-X əsrlər) (az.). Bakı: AFPoliqrAF. 2011. 184–185.
- Рамишвили Р.М. Грузия в епоху раннего средневековья (IV-VIII вв) (rus). Москва: Наука. 2003. 403.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Gurcaani Kvelatsminda kilsesi ile demek olar ki eyni movzudan behs edir ve her ikisinin eyni basliq altinda birlesdirilmesi mumkundur Qurcaani kilsesi Qurcaani kilsesi indiki Gurcustan Respublikasinin Kaxeti bolgesinde Qurcaani rayonunda yerlesir Qurcaani mebedini Albaniyanin diger xristian mebedlerinden ferqlendiren xususi cehet iki mertebeli insa edilmesidir Mebed uzunsov duzbucaqli formaya malik olub uc nefli bazilika uslubunda tikilmisdir Mebedin qerb terefinde duzbucaqli narteks insa edilmis buraya cenubdan ve qerbden 2 giris olmusdur Narteksin qerb girisi ibadet zalinin qerb divarindaki qapi yeri ile uzbeuz qerar tutmadigi ucun xaricden ibadet zalinin icerisini gormek mumkun deylldir Qurcaani kilsesiOlke Gurcustan RespublikasiSeher QurcaaniYerlesir QurcaaniAidiyyati Alban kilsesiTikilme tarixi IV V esrler Fayl M Z120Gurdschani2 jpg 274x400px frameless TarixiQurcaani mebedi IV V esrlere aid kilseler sirasina daxil edilmisdir Memarliq xususiyyetleriBirinci mertebedeki ibadet zalinin interyeri 3 cut pilon ve serq terefdeki 1 cut pilyastrla 3 nefe bolunmusdur Orta nef yan neflerden daha enlidir ve serqde mebedin duzbucaqli cercivesinden kenara cixmayan nal formali mehrab apsidasi ile tamamlanir Apsidanin her iki terefinde duzbucaqli pastoforiler yerlesmisdir Bunlardan simal serq kuncundeki protezis daha iri olculudur ve simal divarindan bir qeder kenara cixmisdir Onun serq divarinda bir pilyastr cenub divarinda mehrab apsidasina acilan giris qerb divarinda onu simaldaki yan nefle elaqelendiren qapi yeri vardir Mebedin cenub serq kuncundeki dyakonikin mehrab apsidasi ile birbasa elaqesi olmasa da qerb divarindaki qapi yeri onu cenubdaki yan nefle elaqelendirir Mebedin serq divarinda birinci ve ikinci mertebeler boyunca 4 pilyastr ucaldilmisdir Kilsenin birinci mertebesinin serq divarinda yanyana 3 cenub divarinda daha iri 1 pencere vardir Pencereler iceriye dogru getdikce genislenir Serq divarindaki pencereler pilyastrlar arasinda yerlesmekle muvafiq olaraq pastoforilere ve mehrab apsidasina acilir Ikinci mertebeye simaldan 1 cenubdan 4 giris olmusdur Ibadet zali iki parallel divarla 3 nefe ayrilmisdir Yan neflerden daha enli olan orta nef serqde nal formali mehrab apsidasi ile tamamlanir Bu apsida duzbucaqli cercive icerisinde yerleserek kenara cixmir Mehrab apsidasinin her iki terefinde nal formali kicik apsidaya malik olan duzbucaqli pastoforiler yerlesmisdir Bu pastoforilerin mehrab apsidasi ile birbasa elaqesi olmamisdir Onlarin qerb divarindaki qapisi muvafiq yan neflere acilmisdir Ikinci mertebedeki uc pencere yeri yan yana simal divarinda acilmisdir Bu pencereler de iceriye dogru getdikce genislenir Arakesme divarlarin yan neflere teref baxan her uzunde 6 eded olmaqla bir birinden mueyyen mesafede cemi 12 pilyastr orta nefe baxan uzlerinde ise her terefde 3 eded olmaqla qarsiqarsiya cemi 6 pilyastr ucaldilmisdir Arakesme divarlarin her birinin qerb terefinde yerlesen yan neflere baxan son pilyastri ile ikinci mertebenin qerb divarindaki uzbeuz pilyastr arasinda her uc nefi bir biri ile elaqelendiren iki kecid duzeldilmisdir Bundan basqa arakesme divarlarin qerb terefinde yerlesen lakin orta nefe baxan sonuncu uzbeuz iki pilyastr arasinda duzbucaqli bir sutun ucaltmaqla mebedin memari ibadet zalina qerb terefden iki giris yaratmisdir Belelikle yan nefler ikinci mertebenin qerb divari qarsisindaki sahe ile birlikde ibadet zalinin etrafindaki dehliz funksiyasini yerine yetirmisler Hemcinin baxNinotsminda kilsesi Poxoraulebi kilsesiEdebiyyatXelilov M C Albaniyanin Xristian Abideleri IV X esrler Baki 2011 s 341 Ramishvili R M Gruziya v epohu rannego srednevekovya IV VIII vv Krym Severo Vostochnoe Prichernomere i Zakavkaze v epohu srednevekovya IV XIII veka Moskva Nauka 2003IstinadlarXelilov M C Albaniyanin Xristian Abideleri IV X esrler az Baki AFPoliqrAF 2011 184 185 Ramishvili R M Gruziya v epohu rannego srednevekovya IV VIII vv rus Moskva Nauka 2003 403