Qulamhüseyn bəy Rəhmətulla bəyoğlu Kazımbəyov (1889, Hasıllı, Lənkəran qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası – 29 mart 1972, Bakı) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin və Müsavat və bitərəflər fraksiyasının üzvü.
Qulamhüseyn bəy Kazımbəyov | |
---|---|
11 dekabr 1919 – 27 aprel 1920 | |
Fraksiya | Müsavat və bitərəflər fraksiyası |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1889 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 29 mart 1972 |
Vəfat yeri | |
Partiya | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi, vəkil, tərcüməçi |
Həyat yoldaşı | Gülxanım Kazımbəyova |
Həyatı
1889-cu ildə Hasıllı kəndində doğulub, sonradan ailəsi ilə birlikdə Qalabazarına köçərək Təzə Alvadı kəndində məskunlaşıb. O, Peterburqda təhsilini başa vurduqdan sonra Azərbaycana qayıtmış və uzun müddət ədliyyə orqanlarında mirzə, vəkil, pristav köməkçisi və digər vəzifələrdə çalışıb. Bu vəzifələri icra edərkən o Lənkəranda, Salyanda, Bakıda yaşamışdır.
Qulamhüseyn bəy Bakıda İosif Stalinin məhkəməsi zamanı məhkəmənin tərcüməçisi olmuşdur.[]
Həbsi və vəfatı
Gəncə üsyanından sonra təqiblərdən qaçmaq üçün Qulamhüseyin bəy bir müddət ailəsi ilə birlikdə İranda yaşayır. Bir qədər sonra isə Azərbaycana qayıdıraq Qubada məskunlaşır. Daha sonra isə Bakıya qayıdır və müxtəlif təşkilatlarda hüquqşünas və vəkil kimi çalışır. Lakin, 1937-ci il repressiyası dövründə müsavatçı olduğu üçün izlənilir və həbs edilir. 1937-ci ildə gecə yarısı xəfiyyələr onu aparırlar. Bu zaman o, yalnız "Üzeyir bəyə çatdırın ki, məni apardılar." cümləsini deyə bilir. Üç gün həbsdə qalan Qulamhüseyin bəy dördüncü gün Zülfüqar bəyin müşayiət ilə evlərinə qayıdır.[]
Qulamhüseyn bəy Kazımbəyov 29 mart 1972-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir. Onun məzarı Novxanı qəbirstanlığında yerləşir.
Ailəsi
- Əmisi Cahangir bəy Kazımbəyli — Rusiya imperiyası Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordularının zabiti, Gəncə alayında briqada komandiri, Gəncə üsyanının başçısı.
- Oğlu İnqilab bəy Kazımbəyov — Sovet dövründə hüquqşünas vəzifələrində çalışmış, eyni zamanda məxfi vətənpərvər təşkilatlarının üzvü olmuş (mərhum Şıxəli Qurbanovun aşiqlərindən və ardıcıllarından olmuş); dini sahədə — qeyri-rəsmi surətdə elan etdiyi "Союз Исламского Возрождения" təşkilatı adından ümumittifaq miqyasda aktiv yazışma fəaliyyəti aparmışdır. Şamil və Səlcuq adlı iki oğlu var.
Siyasi fəaliyyəti
1916-cı ildən Bakıda yaşayan Qulamhüseyn bəy Sabunçuda yüksək vəzifə tutmuş Prokofi Caparidzenin müavini vəzifəsində çalışmış və onunla dostluq etmidir.
Mart soyqırımı zamanı İçərişəhərin mühafizə olunmasında onun da təşkilatçılığı sayəsində erməni-daşnak qüvvələri geriyə oturdulmuş və bu zaman həm yerli qoçu dəstələrindən, həm də Caparidzenin göndərdiyi "drujinaçılar"dan istifadə olunmuşdur.
Bakı Sovetinin rəhbəri olan Stepan Şaumyana Bakı Sovetinə tabe olan Hərbi Dəniz Donanmasının rəhbəri kimi Prokofi Caparidze teleqram göndərmişdir. Bu teleqramın hazırlanmasında və göndərilməsində Qulamhüseyn bəyin rolu olmuşdur. Teleqramda yazılırdı::
“Əgər sən Bakı küçələrindəki qırğınları dayandırmasan, mən ixtiyarımda olan gəmilərdən Ermənikəndi topa tutduracağam”. |
Azərbaycan Xalq Cümhurriyyəti dövrü
Qulamhüseyn bəy Azərbaycan Xalq Cümhuriyyət Parlamentinin hüquq bölməsində Xəlil bəylə birlikdə çalışmışdır.
11 dekbar 1919-cu il tarixində Lənkəran qəzasından Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü seçilmişdir. Parlamentin 22 dekabr 1919 tarixli sayca yüz doqquzuncu iclasında isə Qulamhüseyn bəy Kazımbəyovun Müsavat və bitərəflər fraksiyasına üzv olduğu elan edildi.
Sovet dövrü
Aprel işğalından sonra baş vetən Gəncə üsyanının rəhbərlərindən biri Qulamhüseyin bəyin əmisi polkovnik Cahangir bəy Kazımbəyli olur. Qulamhüseyin bəy Gəncəyə gedib Cahangir bəyi razı salaraq, böyük qırğınlardan qaçmaq üçün üsyanı dayandırmaq və gizli fəaliyyətə keçmək daha doğru olduğunu bildirir. Gəncə əhalisinin kütləvi qırğınının qarşısı alınır.[]
Mənbə
- Hərbi and. — 2018.- 26 oktyabr. — № 41. — S. 7.
Ədəbiyyat
- Oqtay Əsədov, Rafael Cəbrayılov. Azərbaycan Respublikasının Parlamenti (PDF). Bakı. 2008.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920), Parlament (Stenoqrafik hesabatlar). I kitab (PDF). Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİ YANINDA BAŞ ARXİV İDARƏSİ. 1998. səh. 976.
- (PDF). Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİ YANINDA BAŞ ARXİV İDARƏSİ. 1998. səh. 992.
İstinadlar
- Misir Mərdanov, Ədalət Tahirzadə. 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar. C. 4 K-L. Bakı: Təhsil. 2020. səh. 67–75.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qulamhuseyn bey Rehmetulla beyoglu Kazimbeyov 1889 Hasilli Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasi 29 mart 1972 Baki Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin ve Musavat ve biterefler fraksiyasinin uzvu Qulamhuseyn bey KazimbeyovAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu11 dekabr 1919 27 aprel 1920FraksiyaMusavat ve biterefler fraksiyasiSexsi melumatlarDogum tarixi 1889Dogum yeri Hasilli Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 29 mart 1972 1972 03 29 Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIPartiya Musavat PartiyasiTehsili Sankt Peterburq Imperator Universiteti d Fealiyyeti siyasetci vekil tercumeciHeyat yoldasi Gulxanim KazimbeyovaHeyati1889 cu ilde Hasilli kendinde dogulub sonradan ailesi ile birlikde Qalabazarina kocerek Teze Alvadi kendinde meskunlasib O Peterburqda tehsilini basa vurduqdan sonra Azerbaycana qayitmis ve uzun muddet edliyye orqanlarinda mirze vekil pristav komekcisi ve diger vezifelerde calisib Bu vezifeleri icra ederken o Lenkeranda Salyanda Bakida yasamisdir Qulamhuseyn bey Bakida Iosif Stalinin mehkemesi zamani mehkemenin tercumecisi olmusdur menbe gosterin Hebsi ve vefati Gence usyanindan sonra teqiblerden qacmaq ucun Qulamhuseyin bey bir muddet ailesi ile birlikde Iranda yasayir Bir qeder sonra ise Azerbaycana qayidiraq Qubada meskunlasir Daha sonra ise Bakiya qayidir ve muxtelif teskilatlarda huquqsunas ve vekil kimi calisir Lakin 1937 ci il repressiyasi dovrunde musavatci oldugu ucun izlenilir ve hebs edilir 1937 ci ilde gece yarisi xefiyyeler onu aparirlar Bu zaman o yalniz Uzeyir beye catdirin ki meni apardilar cumlesini deye bilir Uc gun hebsde qalan Qulamhuseyin bey dorduncu gun Zulfuqar beyin musayiet ile evlerine qayidir menbe gosterin Qulamhuseyn bey Kazimbeyov 29 mart 1972 ci ilde Bakida vefat etmisdir Onun mezari Novxani qebirstanliginda yerlesir Ailesi Emisi Cahangir bey Kazimbeyli Rusiya imperiyasi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ordularinin zabiti Gence alayinda briqada komandiri Gence usyaninin bascisi Oglu Inqilab bey Kazimbeyov Sovet dovrunde huquqsunas vezifelerinde calismis eyni zamanda mexfi vetenperver teskilatlarinin uzvu olmus merhum Sixeli Qurbanovun asiqlerinden ve ardicillarindan olmus dini sahede qeyri resmi suretde elan etdiyi Soyuz Islamskogo Vozrozhdeniya teskilati adindan umumittifaq miqyasda aktiv yazisma fealiyyeti aparmisdir Samil ve Selcuq adli iki oglu var Siyasi fealiyyeti1916 ci ilden Bakida yasayan Qulamhuseyn bey Sabuncuda yuksek vezife tutmus Prokofi Caparidzenin muavini vezifesinde calismis ve onunla dostluq etmidir Mart soyqirimi zamani Iceriseherin muhafize olunmasinda onun da teskilatciligi sayesinde ermeni dasnak quvveleri geriye oturdulmus ve bu zaman hem yerli qocu destelerinden hem de Caparidzenin gonderdiyi drujinacilar dan istifade olunmusdur Baki Sovetinin rehberi olan Stepan Saumyana Baki Sovetine tabe olan Herbi Deniz Donanmasinin rehberi kimi Prokofi Caparidze teleqram gondermisdir Bu teleqramin hazirlanmasinda ve gonderilmesinde Qulamhuseyn beyin rolu olmusdur Teleqramda yazilirdi Eger sen Baki kucelerindeki qirginlari dayandirmasan men ixtiyarimda olan gemilerden Ermenikendi topa tutduracagam Azerbaycan Xalq Cumhurriyyeti dovru Qulamhuseyn bey Azerbaycan Xalq Cumhuriyyet Parlamentinin huquq bolmesinde Xelil beyle birlikde calismisdir 11 dekbar 1919 cu il tarixinde Lenkeran qezasindan Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu secilmisdir Parlamentin 22 dekabr 1919 tarixli sayca yuz doqquzuncu iclasinda ise Qulamhuseyn bey Kazimbeyovun Musavat ve biterefler fraksiyasina uzv oldugu elan edildi Sovet dovru Aprel isgalindan sonra bas veten Gence usyaninin rehberlerinden biri Qulamhuseyin beyin emisi polkovnik Cahangir bey Kazimbeyli olur Qulamhuseyin bey Genceye gedib Cahangir beyi razi salaraq boyuk qirginlardan qacmaq ucun usyani dayandirmaq ve gizli fealiyyete kecmek daha dogru oldugunu bildirir Gence ehalisinin kutlevi qirgininin qarsisi alinir menbe gosterin MenbeHerbi and 2018 26 oktyabr 41 S 7 Edebiyyat Oqtay Esedov Rafael Cebrayilov Azerbaycan Respublikasinin Parlamenti PDF Baki 2008 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament Stenoqrafik hesabatlar I kitab PDF Baki Azerbaycan nesriyyati AZERBAYCAN RESPUBLIKASI NAZIRLER KABINETINI YANINDA BAS ARXIV IDARESI 1998 seh 976 PDF Baki Azerbaycan nesriyyati AZERBAYCAN RESPUBLIKASI NAZIRLER KABINETINI YANINDA BAS ARXIV IDARESI 1998 seh 992 Istinadlar Misir Merdanov Edalet Tahirzade 1920 ci iledek ali mekteblerde oxumus azerbaycanlilar C 4 K L Baki Tehsil 2020 seh 67 75