Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qoçəhmədli — Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
| Qoçəhmədli | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Region | Füzuli rayonu |
| Rayon | Füzuli rayonu |
| Başçı | Alı Alıyev |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Kəndin tarixi orta çağdan başlayır. Yaşlı adamların söyləmələrinə görə kənd əhli Osmanlı torpağından, Ərzurum yörəsindən qan davası səbəbilə köçüb Qarabağda məskunlaşıb. 1593-cü il Osmanlı qaynağına görə Gəncə-Qarabağ əyalətinin Dizaq nahiyəsinə bağlı Qoçəhmədli kəndi mövcuddur.
Kəndin ünlü kişilərindən olan Vəliməhəmməd ağa Dizaği II Şah Abbas Səfəvinin dəlləyi olub. II Şah Abbas Dizaq nahiyəsinin başçısı Allahyar bəyə fərman göndərmişdi ki, Usta Vəliməhmməd ağanın əkib-becərdiyi torpaqlardan, istifadə etdiyi arxlardan vergi alınmasın.
1687-ci ildə Vəliməhəmməd ağanın övladları Mirzəli ağa, Ələkbər ağa, Əhmədəli ağa və Şahverdi ağa Cavanşir elinin Köçərli oymağının Göyməhəmmədli tayfasından Baba Məhəmmədşərif oğlu ilə bir alqı-satqı sənədi imzalamışdılar. Bu sənədin müddəalarına görə Narqucaq (Nargücək də yazılır) mülkünü 2 tümən, 250 Təbriz dinarına alınıb.
1727-ci ilə bağlı Osmanlı qaynağında bildirilir ki, Dizaq nahiyəsinə bağlı Qoçəhmədli kəndində 12 nəfər vergi ödəyən adam var. Bu adamlar 12.000 ağça vergi ödəyirmişlər. Məşğuliyyətləri əkinçilik imiş. Buğda, arpa və pərinc əkirmişlər. Ipəkçiliklə də ilgilənirmişlər. (Bax: Gəncə-Qarabağ əyalətinin müfəssəl dəftəri, Bakı, 2000, "Şuşa" nəşriyyatı, səh.416.) XVIII yüzil Osmanlı dönəmində kəndin kovxası Əli ağa Şahverdi ağa oğlu olub. Bilgi üçün qeyd edək ki, Əli ağa Usta Vəliməhəmməd ağa Dizağinin nəvəsidir. Kənddə XVIII yüzilə bağlı məscid binası var. Xanlıq dönəmində Qoçəhmədli kəndi Xırdapara-Dizaq mahalına bağlı idi. İbrahimxəlil xan Sarıcalı-Cavanşirin ağalıq çağında kəndin koxaları, kədxudaları sıra ilə Vəliməhəmməd ağa Teymuraz bəy oğlu, İmamverdi bəy Dostməhəmməd ağa oğlu olmuşdu. Mehdiqulu xan Sarıcalı-Cavanşirin xanlıq dönəmində kəndə Məşədi Hacı bəy Vəliməhəmməd ağa oğlu və rus üsul-idarəsinin ilk dövrlərində qardaşı Kərim bəy başçılıq etmişdi. Mehdiqulu xanın özəl təliqəsi ilə Kərim bəy Vəliməhəmməd ağa oğlu xəzinəyə ödənilən bütün vergilərdən azad edilmişdi. Xanlıq dönəmində Qoçəhmədli kənd kovxalarının mühakimə etmək hüquqları vardı. Kəndlilərin mübahisələrini, az əhəmiyyətli cinayətlərini—oğurluq, qarət, qonşu davalarını yerindəcə həll edirdilər. Xırdara-Dizaq mahalının başkəndi öncə Pirəhmədli kəndi olmuşdu. Mahal naibi bu kənddə əyləşirdi. İbrahimxəlil xanın idarəsi dönəmində mahalın naibi Məlik Namazəli bəy Şamil bəy oğlu idi. Kovxa Vəliməhəmməd ağa Teymuraz bəy oğlu naiblə isti ilişkilər qurmuşdu. Gəliş-gedişləri vardı. Mehdiqulu xanın idarəsi dönəmində mahalın paytaxtı Saracıq kəndinə köçürüldü. Naib Məlik Həsən bəy Molla Səfi əfəndi oğlu təsdiq edildi. Qoçəhmədli kəndin kovxası Məşədi Hacı bəy Vəliməhəmməd ağa oğlu köhnə çağlardan dostluq etdiyi Məlik Həsənlə Qozluçay dərəsində bir dəyirman tikdirdi. 1797-ci ildə Ağaməhəmməd şah Qovanlı-Qacarın Qarabağda yandırdığı kəndlərin siyahısında Qoçəhmədlinin də adı var. Teymuraz bəy uşağına bağlı olan Narqucaq mülkü də şah tərəfindən oda verilib, yandırılmışdı. 1823-cü ilin bilgisinə görə kənddə 37 tüstü qərar tuturdu. Kəndə Məşədi Hacı bəy Vəliməhəmməd ağa oğlu koxalıq edirdi. 1842-ci ildə aparılan kameral siyahıya görə kənddə 42 tüstü yaşam sürürdü. Kəndin kovxası Kərim bəy Vəliməmməd ağa oğlu idi. 1849-cu il bilgisinə görə Qoçəhmədli kəndi 47 tüstüdən ibarət idi. 1854-cü ildə kəndin başçısı Məmmədəli yüzbaşı Əskər oğlu idi. 1863-cü il məlumatına görə Qoçəhmədli kəndi 62 tüstüdən təşkil olunmuşdu. Kəndin başçısı Məşədi Məmmədəli yüzbaşı Əskər oğlu idi. 1873-cü il bilgisinə görə Qoçəhmədli kəndi 80 tüstüdən ibarət idi. 1886-cı ildə aparılan kameral siyahıya görə Qoçəhmədli kəndində 85 tüstü güzəran keçirirdi.
17 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
Toponimikası
Qoçəhmədli oyk. Füzuli r-nunun eyniadll i.ə.v.-da kənd. Qarabağ silsiləsinin ətayindədir. Kəndin adı qoç ("igid "cüssəli" mənasında) və Əhmədli etnonimindən ibarətdir. Toponim patrooykonimdir. Qoçəhmədli bu kənddə ilkin məskunlaşmış nəslin adıdır.
Əhalisi
Qoçəhmədli kəndi XX yüzilin önlərində kommunist inqilabçıarı ilə tanınırdı. Fəhlə hərakatının üzvləri, inqilabçılardan Xanlar Səfərəliyev, Məmmədxan Məmmədxanov, Məmmədqulu Məmmədov bu kənddən olublar. XX yüzilin əvvəlində Qoçəhmədli şenliyindən bir neçə ailə köçüb Sərdərli kəndinin binasını qoydular. Sərdərli yurd yeri kimi orta çağlardan bəlli idi.
İqtisadiyyatı
Əhalinin əsas məşğuliyyəti kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq olub.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Füzuli Rayon İcra Hakimiyyəti
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Qoçəhmədli kəndi, Bakı, "Mütərcim", 2012. −244 səh.
- Ənvər Çingizoğlu, Sərdarlı kəndi. Bakı: Elnur-P, 2005,
İstinadlar
- "Füzuli azad edildi - Ali Baş Komandan elan etdi + Video". qafqazinfo.az (az.). 17 oktyabr 2020. 2020-10-17 tarixində . İstifadə tarixi: 17 oktyabr 2020.
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qocehmedli Azerbaycan Respublikasinin Fuzuli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Qocehmedli39 32 06 sm e 47 07 35 s u Olke AzerbaycanRegion Fuzuli rayonuRayon Fuzuli rayonuBasci Ali AliyevTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Qocehmedli Qocehmedli Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKendin tarixi orta cagdan baslayir Yasli adamlarin soylemelerine gore kend ehli Osmanli torpagindan Erzurum yoresinden qan davasi sebebile kocub Qarabagda meskunlasib 1593 cu il Osmanli qaynagina gore Gence Qarabag eyaletinin Dizaq nahiyesine bagli Qocehmedli kendi movcuddur Kendin unlu kisilerinden olan Velimehemmed aga Dizagi II Sah Abbas Sefevinin delleyi olub II Sah Abbas Dizaq nahiyesinin bascisi Allahyar beye ferman gondermisdi ki Usta Velimehmmed aganin ekib becerdiyi torpaqlardan istifade etdiyi arxlardan vergi alinmasin 1687 ci ilde Velimehemmed aganin ovladlari Mirzeli aga Elekber aga Ehmedeli aga ve Sahverdi aga Cavansir elinin Kocerli oymaginin Goymehemmedli tayfasindan Baba Mehemmedserif oglu ile bir alqi satqi senedi imzalamisdilar Bu senedin muddealarina gore Narqucaq Nargucek de yazilir mulkunu 2 tumen 250 Tebriz dinarina alinib 1727 ci ile bagli Osmanli qaynaginda bildirilir ki Dizaq nahiyesine bagli Qocehmedli kendinde 12 nefer vergi odeyen adam var Bu adamlar 12 000 agca vergi odeyirmisler Mesguliyyetleri ekincilik imis Bugda arpa ve perinc ekirmisler Ipekcilikle de ilgilenirmisler Bax Gence Qarabag eyaletinin mufessel defteri Baki 2000 Susa nesriyyati seh 416 XVIII yuzil Osmanli doneminde kendin kovxasi Eli aga Sahverdi aga oglu olub Bilgi ucun qeyd edek ki Eli aga Usta Velimehemmed aga Dizaginin nevesidir Kendde XVIII yuzile bagli mescid binasi var Xanliq doneminde Qocehmedli kendi Xirdapara Dizaq mahalina bagli idi Ibrahimxelil xan Saricali Cavansirin agaliq caginda kendin koxalari kedxudalari sira ile Velimehemmed aga Teymuraz bey oglu Imamverdi bey Dostmehemmed aga oglu olmusdu Mehdiqulu xan Saricali Cavansirin xanliq doneminde kende Mesedi Haci bey Velimehemmed aga oglu ve rus usul idaresinin ilk dovrlerinde qardasi Kerim bey basciliq etmisdi Mehdiqulu xanin ozel teliqesi ile Kerim bey Velimehemmed aga oglu xezineye odenilen butun vergilerden azad edilmisdi Xanliq doneminde Qocehmedli kend kovxalarinin muhakime etmek huquqlari vardi Kendlilerin mubahiselerini az ehemiyyetli cinayetlerini ogurluq qaret qonsu davalarini yerindece hell edirdiler Xirdara Dizaq mahalinin baskendi once Pirehmedli kendi olmusdu Mahal naibi bu kendde eylesirdi Ibrahimxelil xanin idaresi doneminde mahalin naibi Melik Namazeli bey Samil bey oglu idi Kovxa Velimehemmed aga Teymuraz bey oglu naible isti iliskiler qurmusdu Gelis gedisleri vardi Mehdiqulu xanin idaresi doneminde mahalin paytaxti Saraciq kendine kocuruldu Naib Melik Hesen bey Molla Sefi efendi oglu tesdiq edildi Qocehmedli kendin kovxasi Mesedi Haci bey Velimehemmed aga oglu kohne caglardan dostluq etdiyi Melik Hesenle Qozlucay deresinde bir deyirman tikdirdi 1797 ci ilde Agamehemmed sah Qovanli Qacarin Qarabagda yandirdigi kendlerin siyahisinda Qocehmedlinin de adi var Teymuraz bey usagina bagli olan Narqucaq mulku de sah terefinden oda verilib yandirilmisdi 1823 cu ilin bilgisine gore kendde 37 tustu qerar tuturdu Kende Mesedi Haci bey Velimehemmed aga oglu koxaliq edirdi 1842 ci ilde aparilan kameral siyahiya gore kendde 42 tustu yasam sururdu Kendin kovxasi Kerim bey Velimemmed aga oglu idi 1849 cu il bilgisine gore Qocehmedli kendi 47 tustuden ibaret idi 1854 cu ilde kendin bascisi Memmedeli yuzbasi Esker oglu idi 1863 cu il melumatina gore Qocehmedli kendi 62 tustuden teskil olunmusdu Kendin bascisi Mesedi Memmedeli yuzbasi Esker oglu idi 1873 cu il bilgisine gore Qocehmedli kendi 80 tustuden ibaret idi 1886 ci ilde aparilan kameral siyahiya gore Qocehmedli kendinde 85 tustu guzeran kecirirdi 17 oktyabr 2020 ci ilde Azerbaycan Ordusu terefinden isgaldan azad edilmisdir ToponimikasiQocehmedli oyk Fuzuli r nunun eyniadll i e v da kend Qarabag silsilesinin etayindedir Kendin adi qoc igid cusseli menasinda ve Ehmedli etnoniminden ibaretdir Toponim patrooykonimdir Qocehmedli bu kendde ilkin meskunlasmis neslin adidir EhalisiQocehmedli kendi XX yuzilin onlerinde kommunist inqilabciari ile taninirdi Fehle herakatinin uzvleri inqilabcilardan Xanlar Sefereliyev Memmedxan Memmedxanov Memmedqulu Memmedov bu kendden olublar XX yuzilin evvelinde Qocehmedli senliyinden bir nece aile kocub Serderli kendinin binasini qoydular Serderli yurd yeri kimi orta caglardan belli idi IqtisadiyyatiEhalinin esas mesguliyyeti kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq olub Hemcinin baxFuzuli rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Fuzuli Rayon Icra HakimiyyetiMenbeEnver Cingizoglu Qocehmedli kendi Baki Mutercim 2012 244 seh Enver Cingizoglu Serdarli kendi Baki Elnur P 2005 Istinadlar Fuzuli azad edildi Ali Bas Komandan elan etdi Video qafqazinfo az az 17 oktyabr 2020 2020 10 17 tarixinde Istifade tarixi 17 oktyabr 2020 Azerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427