Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qoca xalçaları — Şuşa şəhərinin əski xalçaçıları Qarabağ tipinə aid olan xovlu xalça.
| Xalça | |
| Qoca xalçaları | |
|---|---|
    | |
 Qoca xalçası, XVIII əsr, , İstanbul | |
| Xalça haqqında məlumatlar | |
| Digər adı | Qoca xalçası |
| Ölkə | |
| Toxunması haqqında məlumatlar | |
| Tarixi | 18-ci əsir |
Ümumi məlumat
Şuşa şəhərinin əski xalçaçıları Qarabağ tipinə aid olan bu xalçalara "Qoca" adını vermişlər. Tədqiqatların nəticələri göstərir ki, əvvəllər onlar "Xocavənd" adlanırdı, XVIII əsrdən onlar "Xocan", XIX əsrdən isə Şuşada geniş yayılaraq, "Qoca" adı ilə məşhurlaşmağa başladı. Qeyd edək ki, Xocavənd əvvəllər Bərdə əyalətinə daxil olan qəsəbə idi, hazırda isə o, Qarabağda ayrıca bir rayondur. Haqqında danışılan xalçanın adlanması bir zamanlar "Xocavənd" kəndinin adı ilə bağlı olmuşdur. Qeyd edək ki, "Xoca" – Təbrizdə xalçaçılıq məntəqələrindən birinin adıdır.
Bədii analiz
"Qoca" xalçasının orta sahəsi məhz bu xalçaya aid olan xeyli sayda böyük əsas elementlərin mürəkkəb kompozisiyasından ibarətdir. Şübhəsiz, inkar etmək olmaz ki, xalça XVII əsrdə Qarabağın Bərdə şəhərində yaranmışdır və XIX əsrdə Şuşanın, Ağdamın və digər şəhərlərin xalçaçılıq məktəblərinə də keçmişdir. Lakin Bərdəni "Qoca"nın yarandığı yer hesab etmək düzgün olmaz. Nə üçün sualına cavab vermək üçün əsrlərə baş vurmaq lazım gəlir:
XVI əsrdə Təbriz xalçaçıları "Şahabbası" adlanan yeni tip kompozisiyaya malik olan xalça yaratdılar. XVII əsrin əvvəllərində bu xalça İranın bütün xalça müəssisələrinə yayılmağa başladı. Ornamental – dekorativ incəsənətin inkişafı ilə əlaqədar XVI əsrdə xalçaçılıq sənətinə daxil olan bitki naxışları ilk vaxtlar qırıq xətlərlə təsvir olunurdu. Daha sonralar, Qarabağ xalçaçıları bu kompozisiyanı iqtibas edərkən yerli texnoloji xüsusiyyətlərə müvafiq olaraq, onları punktir xətlərlə toxumağa başladılar. "Qoca" xalçaları öz inkişafının ən yüksək səviyyəsinə XVIII əsrdə Şuşada çatdı. Xüsusi sifarişlə Şuşada toxunan "Qoca" xalçaları digər yerlərdə toxunan xalçalarla müqayisədə daha mürəkkəb və daha yüksək səviyyəli bədii naxışlara malik idi. İlkin olaraq, iqtibas edilmiş bu xalçalar sonralar Qarabağ xalçaçılığının peşəkar nümayəndələri tərəfindən inkişaf etdirilmişdir.
Texniki xüsusiyyətlər
"Qoca xalçaları" adətən böyük ölçüdə toxunur. Uzunsov formalı xalçalara da rast gəlinir. Son zamanlar kiçik ölçülü "Qoca xalçaları" toxunur. Düyünlərin sıxlığı: hər kvadrat desimetrdə 35X35-dən 40X40-dək düyün yerləşdirilir (hər kvadrat metrdə 120 000-dən 160 000-dək düyün). Xovun uzunluğu 6–8 mm-dir.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qoca xalcalari Susa seherinin eski xalcacilari Qarabag tipine aid olan xovlu xalca XalcaQoca xalcalariQoca xalcasi XVIII esr IstanbulXalca haqqinda melumatlarDiger adi Qoca xalcasiOlkeToxunmasi haqqinda melumatlarTarixi 18 ci esirUmumi melumatSusa seherinin eski xalcacilari Qarabag tipine aid olan bu xalcalara Qoca adini vermisler Tedqiqatlarin neticeleri gosterir ki evveller onlar Xocavend adlanirdi XVIII esrden onlar Xocan XIX esrden ise Susada genis yayilaraq Qoca adi ile meshurlasmaga basladi Qeyd edek ki Xocavend evveller Berde eyaletine daxil olan qesebe idi hazirda ise o Qarabagda ayrica bir rayondur Haqqinda danisilan xalcanin adlanmasi bir zamanlar Xocavend kendinin adi ile bagli olmusdur Qeyd edek ki Xoca Tebrizde xalcaciliq menteqelerinden birinin adidir Bedii analiz Qoca xalcasinin orta sahesi mehz bu xalcaya aid olan xeyli sayda boyuk esas elementlerin murekkeb kompozisiyasindan ibaretdir Subhesiz inkar etmek olmaz ki xalca XVII esrde Qarabagin Berde seherinde yaranmisdir ve XIX esrde Susanin Agdamin ve diger seherlerin xalcaciliq mekteblerine de kecmisdir Lakin Berdeni Qoca nin yarandigi yer hesab etmek duzgun olmaz Ne ucun sualina cavab vermek ucun esrlere bas vurmaq lazim gelir XVI esrde Tebriz xalcacilari Sahabbasi adlanan yeni tip kompozisiyaya malik olan xalca yaratdilar XVII esrin evvellerinde bu xalca Iranin butun xalca muessiselerine yayilmaga basladi Ornamental dekorativ incesenetin inkisafi ile elaqedar XVI esrde xalcaciliq senetine daxil olan bitki naxislari ilk vaxtlar qiriq xetlerle tesvir olunurdu Daha sonralar Qarabag xalcacilari bu kompozisiyani iqtibas ederken yerli texnoloji xususiyyetlere muvafiq olaraq onlari punktir xetlerle toxumaga basladilar Qoca xalcalari oz inkisafinin en yuksek seviyyesine XVIII esrde Susada catdi Xususi sifarisle Susada toxunan Qoca xalcalari diger yerlerde toxunan xalcalarla muqayisede daha murekkeb ve daha yuksek seviyyeli bedii naxislara malik idi Ilkin olaraq iqtibas edilmis bu xalcalar sonralar Qarabag xalcaciliginin pesekar numayendeleri terefinden inkisaf etdirilmisdir Texniki xususiyyetler Qoca xalcalari adeten boyuk olcude toxunur Uzunsov formali xalcalara da rast gelinir Son zamanlar kicik olculu Qoca xalcalari toxunur Duyunlerin sixligi her kvadrat desimetrde 35X35 den 40X40 dek duyun yerlesdirilir her kvadrat metrde 120 000 den 160 000 dek duyun Xovun uzunlugu 6 8 mm dir Hemcinin baxBagcadaguller xalcalari Baliq xalcalari Behmenli xalcalari Berde xalcalari Bulud xalcalari