Qazaxıstan–Rusiya münasibətləri — Qazaxıstan Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.
Qazaxıstan-Rusiya münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
İlk dəfə 22 oktyabr 1992-ci ildə qurulmuşdur. Qazaxıstan və Rusiya stabil, qarşılıqlı anlaşma şəraitində inkişaf edir. Sovet dönəmini çıxmaq şərti ilə yeni dövürda rus və qazaxlar arasında açıq münaqişələr müşahidə edilmir. Rusiya ərazisində MDB ölkələri arasında Özbəkistandan sonra ən böyük qazax diasporası Rusiyada yaşayır. Nəzərə almaq lazımdır ki, Qazax xanlıqlarından sonuncusunun paytaxtı Orenburq şəhəri olmuşdur. Sovet hökumətinin ilk illərində Qazaxıstanın paytaxtı məhz Orenburq olmuşdur (Orınbor ş.).
İqtisadi əməkdaşlıq
1995-2009-cu illər ərzində mal dövrüyəsi 5230 milyon dollardan 12832 milyon dollara qədər artmışdır. 2009-cu ilə olan mal dövrüyəsi isə Rusiyanın Türkmənistan, Qırğızıstan, Özbəkistan və Tacikistan ilə olan mal dövrüyyəsindən iki dəfə çoxdur.
Elmi əməkdaşlıq
Qazaxıstan MDB dövlətləri arasında Belarusdan sonra ikinci ölkədir ki, Rusiyadan ən çox elmi məqsədlər üçün avadanlıqlar alır.
Nümayəndəliklər
Qazaxıstanda Rusiyaya məxsus nümayəndəliklər:
Rusiyada Qazaxıstanа məxsus nümayəndəliklər:
- Moskva (Səfirlik)
- Sankt-Peterburq (Baş konsulluq)
- Kazan (Baş konsulluq)
- Omsk (Konsulluq)
- Həştərxan (Konsulluq)
1994-cü ildən Leninsk (hazırda Baykonur adlanır) Rusiyaya icarəyə verilir. İcarə müddəti 2050-ci ilə qədərdir. İllik icarə haqqının miqdarı 115 milyon dollar təşkil edir. Bununla belə Qazaxıstan istənilən vaxt icarəni dayandıra bilər.
- Baynonur şəhəri icarə müddətində Rusiya Federasiyasının federal əhəmiyyətli şəhəridir.
Şəhərin Rusiyaya məxsus mülküyyəti icarə ərazilərində qorunur.
- Baykonur Qazaxıstanın ayrılmaz tərkib hissəsidir.
2007-ci ildə qazax tərəfi Rusiya hökumətinə Xəzər dənizi ilə Azov-Qara dəniz hövzə arasında birbaşa əlaqənin qurulması üçün Rusiya ərazisindən Avrasiya kanalının tikintisi təklif etmişdir. Bu layihə əgər gerçəkləşərsə Qazaxıstan Rusiya ərazisindən istifadə etməklə nəhəng dəniz dövlətinə çevrilməyi düşünür.
İstinadlar
- Штолленверк Ф. Россия, Индия и Китай в Центральной Азии: к конфликту или к сотрудничеству // Центральная Азия и Кавказ. - 2011. - Т. 14. - № 2. - С. 10
- Патласов О.Ю. Модернизация экономик Туркменистана, Кыргызстана и России: мифы и реальность // Омский научный вестник. - 2015. - № 3 (139). - С. 201
Xarici keçidlər
- Qazaxıstan Respublikasının Rusiyadakı səfirliyi
- Rusiya Federasiyasının Qazaxıstandakı səfirliyi
- Rusiyanın Alma-Atadakı baş konsulluğu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazaxistan Rusiya munasibetleri Qazaxistan Respublikasi ile Rusiya Federasiyasi arasindaki movcud ikiterefli elaqeler Qazaxistan Rusiya munasibetleri Qazaxistan Rusiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiIlk defe 22 oktyabr 1992 ci ilde qurulmusdur Qazaxistan ve Rusiya stabil qarsiliqli anlasma seraitinde inkisaf edir Sovet donemini cixmaq serti ile yeni dovurda rus ve qazaxlar arasinda aciq munaqiseler musahide edilmir Rusiya erazisinde MDB olkeleri arasinda Ozbekistandan sonra en boyuk qazax diasporasi Rusiyada yasayir Nezere almaq lazimdir ki Qazax xanliqlarindan sonuncusunun paytaxti Orenburq seheri olmusdur Sovet hokumetinin ilk illerinde Qazaxistanin paytaxti mehz Orenburq olmusdur Orinbor s Iqtisadi emekdasliq1995 2009 cu iller erzinde mal dovruyesi 5230 milyon dollardan 12832 milyon dollara qeder artmisdir 2009 cu ile olan mal dovruyesi ise Rusiyanin Turkmenistan Qirgizistan Ozbekistan ve Tacikistan ile olan mal dovruyyesinden iki defe coxdur Elmi emekdasliqQazaxistan MDB dovletleri arasinda Belarusdan sonra ikinci olkedir ki Rusiyadan en cox elmi meqsedler ucun avadanliqlar alir NumayendeliklerQazaxistanda Rusiyaya mexsus numayendelikler Astana Sefirlik Alma Ata Bas konsulluq Konsulluq Rusiyada Qazaxistana mexsus numayendelikler Moskva Sefirlik Sankt Peterburq Bas konsulluq Kazan Bas konsulluq Omsk Konsulluq Hesterxan Konsulluq Baykonur1994 cu ilden Leninsk hazirda Baykonur adlanir Rusiyaya icareye verilir Icare muddeti 2050 ci ile qederdir Illik icare haqqinin miqdari 115 milyon dollar teskil edir Bununla bele Qazaxistan istenilen vaxt icareni dayandira biler Baynonur seheri icare muddetinde Rusiya Federasiyasinin federal ehemiyyetli seheridir Seherin Rusiyaya mexsus mulkuyyeti icare erazilerinde qorunur Baykonur Qazaxistanin ayrilmaz terkib hissesidir 2007 ci ilde qazax terefi Rusiya hokumetine Xezer denizi ile Azov Qara deniz hovze arasinda birbasa elaqenin qurulmasi ucun Rusiya erazisinden Avrasiya kanalinin tikintisi teklif etmisdir Bu layihe eger gercekleserse Qazaxistan Rusiya erazisinden istifade etmekle neheng deniz dovletine cevrilmeyi dusunur IstinadlarShtollenverk F Rossiya Indiya i Kitaj v Centralnoj Azii k konfliktu ili k sotrudnichestvu Centralnaya Aziya i Kavkaz 2011 T 14 2 S 10 Patlasov O Yu Modernizaciya ekonomik Turkmenistana Kyrgyzstana i Rossii mify i realnost Omskij nauchnyj vestnik 2015 3 139 S 201Xarici kecidlerQazaxistan Respublikasinin Rusiyadaki sefirliyi Rusiya Federasiyasinin Qazaxistandaki sefirliyi Rusiyanin Alma Atadaki bas konsullugu