Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaraboğaz düzənliyi — Abşeron yarımadasının şimal-qərbində yerləşən dağ ətəyi düzənlik. Sumqayıt şəhərindən 6–7 km şimalda yerləşir. Abrazion-akkumlyativ dördüncü dövrə aid suxurlar yayılmışdır. Düzənlikdə əsasən Sumqayıt şəhərinin sənaye müəssisələri yerləşir. Ekoloji baxımdan olduqca çirklənmişdir. Sumqayıtçayla Tuğ çayının arasında yerləşir.
| Qaraboğaz düzənliyi | |
|---|---|
 Qaraboğaz düzənliyində yerləşən Sumqayıt kanyonu | |
| Coğrafiyası | |
| Çay | Sumqayıtçay |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| | |
| | |
İqlimi
Yayı quraq, qışı mülayim isti keçən yarımsəhra və quru çöl iqliminə sahibdir. Yay ayları yüksək temperatur, zəif rütubətlilik xarakterikdir. İl ərzində 200–300 mm yağıntı düşür. İlin quraq dövründə (aprel-sentyabr) cəmi 100 mm, rütubətli dövründə isə 150–200 mm yağıntı olur. İlin cəmi 70-90 günü yağıntı yağır. Qar örtüyü yerdə cəmi 10-20 gün arası qalır. Orta ilik temperatur 10-14 °C-dir. Yanvar ayının orta temperaturu 0 +3 °C, iyul ayının isə 25-27 °C olur. Buxarlanma olduqca yüksəkdir.
Lanşaftı
Bölgə düzənlikdən ibarətdir. Boz, boz-qonur, şoran torpaqları vardır. Küləyin fəaliyyəti və yüksək buxarlanma torpaq yaranma prosesini yavaşıdır. Torpaqların tərkibində gilli suxurların faizi yüksəkdir. Üstəlik içərisində qum, əhəngdaşı çınqıl elementləri belə vardır. Torpağın humus qatı olduqca zəifdir.
Florası
Yarımsəhra-quru çöl iqliminə sahib olduğundan istiyə və şoranlığa davamlı kol və ot bitkiləri bitir. Burada əsasən yovşan, efemerli, kserofit ot bitkiləri yayılmışdır. Ərazidə bölgənin endemik bitkisi olan Bakı cuzğununa rast gəlinir. Yulğunlar lokalda olsa sıx keçilməzliklər əmələ gətirə bilir (əsasən Sumqayıtçay ətrafında).
Florası
Düzənlikdə daha çox çöl heyvanlarını görmək olar. Burada canavar, tülkü, çaqqal, dovşan kimi məməlilər yaşayır. Quşlardan qağayı, göyərçin, sığırçın, sərçə, qarğa kimi quşlar yayılmışdır. Sumqayıtçayda isə bataqlıq tısbağası görülür.
İstinadlar
- "Qaraboğaz düzənliyi" (PDF). 2022-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-04-16.
- "Qaraboğaz düzənliyi". 2016-10-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-12-02.
- Qaraboğaz düzənliyi // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 19. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qarabogaz duzenliyi Abseron yarimadasinin simal qerbinde yerlesen dag eteyi duzenlik Sumqayit seherinden 6 7 km simalda yerlesir Abrazion akkumlyativ dorduncu dovre aid suxurlar yayilmisdir Duzenlikde esasen Sumqayit seherinin senaye muessiseleri yerlesir Ekoloji baximdan olduqca cirklenmisdir Sumqayitcayla Tug cayinin arasinda yerlesir Qarabogaz duzenliyiQarabogaz duzenliyinde yerlesen Sumqayit kanyonuCografiyasiCay SumqayitcayYerlesmesi40 34 23 sm e 49 34 07 s u Olke AzerbaycanQarabogaz duzenliyiQarabogaz duzenliyiIqlimiYayi quraq qisi mulayim isti kecen yarimsehra ve quru col iqlimine sahibdir Yay aylari yuksek temperatur zeif rutubetlilik xarakterikdir Il erzinde 200 300 mm yaginti dusur Ilin quraq dovrunde aprel sentyabr cemi 100 mm rutubetli dovrunde ise 150 200 mm yaginti olur Ilin cemi 70 90 gunu yaginti yagir Qar ortuyu yerde cemi 10 20 gun arasi qalir Orta ilik temperatur 10 14 C dir Yanvar ayinin orta temperaturu 0 3 C iyul ayinin ise 25 27 C olur Buxarlanma olduqca yuksekdir LansaftiBolge duzenlikden ibaretdir Boz boz qonur soran torpaqlari vardir Kuleyin fealiyyeti ve yuksek buxarlanma torpaq yaranma prosesini yavasidir Torpaqlarin terkibinde gilli suxurlarin faizi yuksekdir Ustelik icerisinde qum ehengdasi cinqil elementleri bele vardir Torpagin humus qati olduqca zeifdir FlorasiYarimsehra quru col iqlimine sahib oldugundan istiye ve soranliga davamli kol ve ot bitkileri bitir Burada esasen yovsan efemerli kserofit ot bitkileri yayilmisdir Erazide bolgenin endemik bitkisi olan Baki cuzgununa rast gelinir Yulgunlar lokalda olsa six kecilmezlikler emele getire bilir esasen Sumqayitcay etrafinda FlorasiDuzenlikde daha cox col heyvanlarini gormek olar Burada canavar tulku caqqal dovsan kimi memeliler yasayir Quslardan qagayi goyercin sigircin serce qarga kimi quslar yayilmisdir Sumqayitcayda ise bataqliq tisbagasi gorulur Istinadlar Qarabogaz duzenliyi PDF 2022 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 04 16 Qarabogaz duzenliyi 2016 10 05 tarixinde Istifade tarixi 2017 12 02 Qarabogaz duzenliyi Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti II cild Baki Serq Qerb 2007 seh 19 ISBN 978 9952 34 156 0