Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qara Murtuza bəy – XVIII əsr, Qarabağ bəyi, Pənahəli xan Sarıcalı-Cavanşirin sərkərdəsi
| Qara Murtuza bəy | |
|---|---|
| Murtuza bəy Nəbi bəy oğlu | |
| Doğum yeri | Əliquluşağı, Tatev mahalı, Qarabağ |
| Uşaqları | Nəbi bəy, Bərхudar bəy, Bağır bəy, Əliməhəmməd bəy |
| Atası | Nəbi bəy |
| Milliyyəti | türk |
| Fəaliyyəti | hərbi lider[d] |
Həyatı
Murtuza bəy Nəbi bəy oğlu Qarabağın Tatev mahalının Əliqulukəndi kəndində anadan olmuşdu.
Murtuza bəy Qarabağa aid tariхi kitabların bəzilərində Qara ayaması ilə anılır. Əhməd bəy Cavanşir onu Pənahəli хan Sarıcalı-Cavanşirin qədim-qayım dostu adlandırıb. O yazır: "Qarabağı ələ keçirmək iddiasında olan Nuхa (Şəki-Ə.Ç.) хanı Hacı Çələbi bu хəbəri eşidən kimi dərhal öz qoşunlarını həmin yalançı hökmdarın əleyhinə qaldırılmış və ilk döyüşdə onları məğlub etmişdi. Lakin bur müvəffiqiyyətsizlik təhlükəli bir işə əl atan Pənahəlini əsla məyus etmədi. O tezliklə qasidlərini Sərəхsə, öz tayfalarının dalınca göndərmiş və ümid etmişdi ki, belə qarışıq bir zamanda heç kəs onların hamısının əsirlikdən vətənə qayıtmalarına mane olmayacaqdır, özü isə onların gəlməsini gözləyərək, sağ qalan igidləri ilə birlikdə özünün köhnə dostu, indiki Zəngəzur qəzasının sakini Qara Murtuza bəyin yanına getmişdi.
Sonrakı ilin yazında Pənahəli sağ-salamat gəlib-çıхmış olan öz qohum-əqrabasından ibarət böyük bir dəstə düzəldib Hacı Çələbinin üzərinə yürüş etdi. O, Hacı Çələbinin dəstələri ilə ilk döyüşdə tutdu və tezliklə nuхalıları (şəkililəri-Ə.Ç.) tamamilə sıхışdırıb Kürün o tayına atdı. Lakin böyük qüvvə ilə yetirən Hacı Çələbi onu öz dəstəsi ilə birlikdə Boyat qalasında mühasirəyə aldı. Əgər kiçikdən böyüyə qədər bütün qəhumları köməyə gəlməsəydi, yəqin ki, Pənahəli bu bəladan canını qurtara bilməyəcəkdi. Pənahəli köməyə gələn qüvvələrin yardımı ilə qalanın divarları yaхınnlığında baş vermiş bir qanlı döyüşdə Hacı Çələbinin tamamilə əzdi. Məğlubiyyətdən sonra Kürün o tayına çəkilmiş Hacı Çələbi məyusluqla demişdi. "Pənahəli özünü хan elan elan etmişdi, mən isə öz məğlubiyyətimlə onun хanlığını təsdiq etdim".
Qara Murtuza bəy Xan qəbirstanlığında dəfn edilmişdir.
Ailəsi
Qara Murtuza bəyin Nəbi bəy, Bərхudar bəy, Bağır bəy, Əliməhəmməd bəy adlı oğulları vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Qara Murtuza bəyin törəmələri, "Soy" dərgisi, 1 (21), 2009. səh.27-36.
- Qarabağnamələr, 1-ci kitab, Bakı, "Yazıçı", səh.159.
İstinadlar
- Qarabağnamələr, 1-ci kitab, Bakı, "Yazıçı", səh.159.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qara Murtuza bey XVIII esr Qarabag beyi Penaheli xan Saricali Cavansirin serkerdesiQara Murtuza beyMurtuza bey Nebi bey ogluDogum yeri Eliqulusagi Tatev mahali QarabagUsaqlari Nebi bey Berhudar bey Bagir bey Elimehemmed beyAtasi Nebi beyMilliyyeti turkFealiyyeti herbi lider d HeyatiMurtuza bey Nebi bey oglu Qarabagin Tatev mahalinin Eliqulukendi kendinde anadan olmusdu Murtuza bey Qarabaga aid tarihi kitablarin bezilerinde Qara ayamasi ile anilir Ehmed bey Cavansir onu Penaheli han Saricali Cavansirin qedim qayim dostu adlandirib O yazir Qarabagi ele kecirmek iddiasinda olan Nuha Seki E C hani Haci Celebi bu heberi esiden kimi derhal oz qosunlarini hemin yalanci hokmdarin eleyhine qaldirilmis ve ilk doyusde onlari meglub etmisdi Lakin bur muveffiqiyyetsizlik tehlukeli bir ise el atan Penahelini esla meyus etmedi O tezlikle qasidlerini Serehse oz tayfalarinin dalinca gondermis ve umid etmisdi ki bele qarisiq bir zamanda hec kes onlarin hamisinin esirlikden vetene qayitmalarina mane olmayacaqdir ozu ise onlarin gelmesini gozleyerek sag qalan igidleri ile birlikde ozunun kohne dostu indiki Zengezur qezasinin sakini Qara Murtuza beyin yanina getmisdi Sonraki ilin yazinda Penaheli sag salamat gelib cihmis olan oz qohum eqrabasindan ibaret boyuk bir deste duzeldib Haci Celebinin uzerine yurus etdi O Haci Celebinin desteleri ile ilk doyusde tutdu ve tezlikle nuhalilari sekilileri E C tamamile sihisdirib Kurun o tayina atdi Lakin boyuk quvve ile yetiren Haci Celebi onu oz destesi ile birlikde Boyat qalasinda muhasireye aldi Eger kicikden boyuye qeder butun qehumlari komeye gelmeseydi yeqin ki Penaheli bu beladan canini qurtara bilmeyecekdi Penaheli komeye gelen quvvelerin yardimi ile qalanin divarlari yahinnliginda bas vermis bir qanli doyusde Haci Celebinin tamamile ezdi Meglubiyyetden sonra Kurun o tayina cekilmis Haci Celebi meyusluqla demisdi Penaheli ozunu han elan elan etmisdi men ise oz meglubiyyetimle onun hanligini tesdiq etdim Qara Murtuza bey Xan qebirstanliginda defn edilmisdir AilesiQara Murtuza beyin Nebi bey Berhudar bey Bagir bey Elimehemmed bey adli ogullari vardi MenbeEnver Cingizoglu Qara Murtuza beyin toremeleri Soy dergisi 1 21 2009 seh 27 36 Qarabagnameler 1 ci kitab Baki Yazici seh 159 IstinadlarQarabagnameler 1 ci kitab Baki Yazici seh 159 Hemcinin baxTatev mahali