Qalxanabənzər vəzin adenoması (lat. adenoma glandulae thyreoideae) — qalxanabənzər vəzin normal və ya artan funksiyası fonunda düyünün əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunan xoşxassəli şiş.
Qalxanabənzər vəzin adenoması | |
---|---|
XBT-10 | D34 |
XBT-9 | 226 |
DiseasesDB | 13071 |
Simptomları
Qalxanabənzər vəzin adenoması klinik olaraq asemptomatik ola bilər ("soyuq" adenoma) və ya artıq qalxanabənzər hormonu ("isti" adenoma) istehsal edən funksional bir şiş ola bilər. Bu vəziyyət simptomatik hipertiroidizmə səbəb ola bilər və toksik tiroid adenoması adlandırılır.
Diaqnozu
Morfologiyası
Qalxanabənzər vəzinin follikulyar adenomasının diametri orta hesabla 3-10 sm arasında dəyişir. Qalxanabənzər vəzin tipik adenoması ətrafdakı parenximadan ayrılmış tək, sferik və kapsullaşdırılmış zədədir. Rəngi boz-ağdan qırmızı-qəhvəyiyə qədər dəyişir
- adenoma hüceyrəliliyi
- kolloid tərkibli
Qalxanabənzər vəzin (follikulyar) adenomalarında, xüsusən də iri zədələrdə çox düyünlü zobda olanlara bənzər qanaxma, fibroz, kalsifikasiya və kistik dəyişikliklər sahələri tez-tez rast gəlinir.
Növləri
Qalxanabənzər vəzin adenomatalarının demək olar ki, hamısı follikulyar adenomalardır. Follikulyar adenomalar funksiya səviyyəsindən asılı olaraq "soyuq", "isti" və ya "qaynar" kimi təsvir edilə bilər. Histopatoloji cəhətdən follikulyar adenomalar hüceyrə quruluşuna və hüceyrə və kolloidlərin nisbi sayına görə aşağıdakı növlərə təsnif edilə bilər:
- Fetal (mikrofollikulyar) - mikroinvaziya potensialına malikdir. Onlar epitellə örtülmüş kiçik, sıx yığılmış follikullardan ibarətdir.
- Kolloid (makrofollikulyar) - bunların mikroinvaziya potensialı yoxdur.
- Embrional (atipik) - mikroinvaziya potensialına malikdir.
- Hürthle hüceyrə adenoması (oksifil və ya onkositik şiş) - mikroinvaziya potensialına malikdir.
- Hialinləşdirici trabekulyar adenoma.
Papilyar adenomalar nadir halda olur.
Diferensial diaqnozu
Qalxanabənzər vəzin adenoması çoxdüyünlü zobdan onunla fərqlənir ki, adenoma adətən tək olur və tək bir prekursor hüceyrədə genetik mutasiya (və ya digər genetik anormallıq) nəticəsində yaranan yenitörəmədir. Əksinə olaraq, çoxdüyünlü zob ümumiyyətlə bütün qalxanabənzər vəzin yod çatışmazlığı kimi bir qıcıqlandırıcıya hiperplastik reaksiyasının nəticəsi olduğu düşünülür.
Qalxanabənzər vəzin adenomasını minimal invaziv follikulyar qalxanabənzər vəzin karsinomasından ayırd etmək üçün ciddi patoloji müayinə tələb oluna bilər.
Nəzarəti
Qalxanabənzər vəzinin adenoması olan xəstələrin çoxu müntəzəm izləmə (cərrahi kəsilmədən) ayıq gözləmə ilə idarə oluna bilər. Bununla belə, bəzi xəstələr risklər barədə tam məlumatlı olduqdan sonra yenə də əməliyyatı seçirlər.
Müntəzəm monitorinq əsasən düyün ölçüsündə və simptomlarındakı dəyişiklikləri müşahidə etməkdən və düyün böyüdükdə ultrasəs və ya iynə biopsiyasının təkrarlanmasından ibarətdir. Qalxanabənzər vəzin xoşxassəli adenomaları olan xəstələrdə lobektomiya və istmusektomiya kifayət qədər cərrahi müalicədir.
Bu prosedur minimal invaziv qalxanabənzər vəzin xərçəngi olan xəstələr üçün də uyğundur. Histoloji müayinədə bədxassəli şiş aşkar edilmədikdə, əlavə müdaxilə tələb olunmur. Bu xəstələr müntəzəm olaraq qalxanabənzər vəz hormonlarının vəziyyətini yoxlamağa davam etməlidirlər.
İstinadlar
- Cotran, Ramzi S.; Kumar, Vinay; Fausto, Nelson; Nelso Fausto; Robbins, Stanley L.; Abbas, Abulr9 K. Robbins and Cotran pathologic basis of disease. St. Louis, Mo: Elsevier Saunders. 2005. 1117. ISBN .
- "Endocrine Pathology". 2013-09-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-05-08.
- emedicine > Thyroid, Evaluation of Solitary Thyroid Nodule > Benign Thyroid Nodules By Daniel J Kelley and Arlen D Meyers. Updated: Oct 17, 2008
- TheFreeDictionary > microfollicular adenoma 2020-12-06 at the Wayback Machine Citing: Dorland's Medical Dictionary for Health Consumers. Copyright 2007
- Ünlütürk, U; Karaveli, G; Sak, S. D.; Erdoğan, M. F. "Hyalinizing trabecular tumor in a background of lymphocytic thyroiditis: A challenging neoplasm of the thyroid". Endocrine Practice. 17 (6). 2011: e140–3. doi:10.4158/EP11138.CR. PMID 21940281.
- Carlé, Allan; Pedersen, Inge Bülow; Knudsen, Nils; Perrild, Hans; Ovesen, Lars; Rasmussen, Lone Banke; Laurberg, Peter. "Epidemiology of subtypes of hyperthyroidism in Denmark: a population-based study". European Journal of Endocrinology. 164 (5). 2011: 801–809. doi:10.1530/EJE-10-1155. ISSN 0804-4643. PMID 21357288.
- Ramzi Cotran; Vinay Kumar; Tucker Collins. Robbins Pathologic Basis of Disease, 6th Edition. W.B. Saunders. 1999. ISBN .
- Treatment section in: Welker, M.; Orlov, D. (2003). "Thyroid nodules". American Family Physician. 67 (3): 559–566. PMID 12588078.
- PMID 12588078.
- Mulita, Francesk; Anjum, Fatima, "Thyroid Adenoma", StatPearls, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2020, PMID 32965923 (#bad_pmid), 2022-07-12 tarixində , İstifadə tarixi: 2020-11-07
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qalxanabenzer vezin adenomasi lat adenoma glandulae thyreoideae qalxanabenzer vezin normal ve ya artan funksiyasi fonunda duyunun emele gelmesi ile xarakterize olunan xosxasseli sis Qalxanabenzer vezin adenomasiXBT 10 D34XBT 9 226DiseasesDB 13071SimptomlariQalxanabenzer vezin adenomasi klinik olaraq asemptomatik ola biler soyuq adenoma ve ya artiq qalxanabenzer hormonu isti adenoma istehsal eden funksional bir sis ola biler Bu veziyyet simptomatik hipertiroidizme sebeb ola biler ve toksik tiroid adenomasi adlandirilir DiaqnozuMorfologiyasi Qalxanabenzer vezinin follikulyar adenomasinin diametri orta hesabla 3 10 sm arasinda deyisir Qalxanabenzer vezin tipik adenomasi etrafdaki parenximadan ayrilmis tek sferik ve kapsullasdirilmis zededir Rengi boz agdan qirmizi qehveyiye qeder deyisir adenoma huceyreliliyi kolloid terkibli Qalxanabenzer vezin follikulyar adenomalarinda xususen de iri zedelerde cox duyunlu zobda olanlara benzer qanaxma fibroz kalsifikasiya ve kistik deyisiklikler saheleri tez tez rast gelinir Novleri Qalxanabenzer vezin adenomatalarinin demek olar ki hamisi follikulyar adenomalardir Follikulyar adenomalar funksiya seviyyesinden asili olaraq soyuq isti ve ya qaynar kimi tesvir edile biler Histopatoloji cehetden follikulyar adenomalar huceyre qurulusuna ve huceyre ve kolloidlerin nisbi sayina gore asagidaki novlere tesnif edile biler Fetal mikrofollikulyar mikroinvaziya potensialina malikdir Onlar epitelle ortulmus kicik six yigilmis follikullardan ibaretdir Kolloid makrofollikulyar bunlarin mikroinvaziya potensiali yoxdur Embrional atipik mikroinvaziya potensialina malikdir Hurthle huceyre adenomasi oksifil ve ya onkositik sis mikroinvaziya potensialina malikdir Hialinlesdirici trabekulyar adenoma Papilyar adenomalar nadir halda olur Diferensial diaqnozu Yasa gore hipertiroidizmin en cox gorulen sebebleri Qalxanabenzer vezin adenomasi coxduyunlu zobdan onunla ferqlenir ki adenoma adeten tek olur ve tek bir prekursor huceyrede genetik mutasiya ve ya diger genetik anormalliq neticesinde yaranan yenitoremedir Eksine olaraq coxduyunlu zob umumiyyetle butun qalxanabenzer vezin yod catismazligi kimi bir qiciqlandiriciya hiperplastik reaksiyasinin neticesi oldugu dusunulur Qalxanabenzer vezin adenomasini minimal invaziv follikulyar qalxanabenzer vezin karsinomasindan ayird etmek ucun ciddi patoloji muayine teleb oluna biler NezaretiQalxanabenzer vezinin adenomasi olan xestelerin coxu muntezem izleme cerrahi kesilmeden ayiq gozleme ile idare oluna biler Bununla bele bezi xesteler riskler barede tam melumatli olduqdan sonra yene de emeliyyati secirler Muntezem monitorinq esasen duyun olcusunde ve simptomlarindaki deyisiklikleri musahide etmekden ve duyun boyudukde ultrases ve ya iyne biopsiyasinin tekrarlanmasindan ibaretdir Qalxanabenzer vezin xosxasseli adenomalari olan xestelerde lobektomiya ve istmusektomiya kifayet qeder cerrahi mualicedir Bu prosedur minimal invaziv qalxanabenzer vezin xercengi olan xesteler ucun de uygundur Histoloji muayinede bedxasseli sis askar edilmedikde elave mudaxile teleb olunmur Bu xesteler muntezem olaraq qalxanabenzer vez hormonlarinin veziyyetini yoxlamaga davam etmelidirler IstinadlarCotran Ramzi S Kumar Vinay Fausto Nelson Nelso Fausto Robbins Stanley L Abbas Abulr9 K Robbins and Cotran pathologic basis of disease St Louis Mo Elsevier Saunders 2005 1117 ISBN 978 0 7216 0187 8 Endocrine Pathology 2013 09 29 tarixinde Istifade tarixi 2009 05 08 emedicine gt Thyroid Evaluation of Solitary Thyroid Nodule gt Benign Thyroid Nodules By Daniel J Kelley and Arlen D Meyers Updated Oct 17 2008 TheFreeDictionary gt microfollicular adenoma 2020 12 06 at the Wayback Machine Citing Dorland s Medical Dictionary for Health Consumers Copyright 2007 Unluturk U Karaveli G Sak S D Erdogan M F Hyalinizing trabecular tumor in a background of lymphocytic thyroiditis A challenging neoplasm of the thyroid Endocrine Practice 17 6 2011 e140 3 doi 10 4158 EP11138 CR PMID 21940281 Carle Allan Pedersen Inge Bulow Knudsen Nils Perrild Hans Ovesen Lars Rasmussen Lone Banke Laurberg Peter Epidemiology of subtypes of hyperthyroidism in Denmark a population based study European Journal of Endocrinology 164 5 2011 801 809 doi 10 1530 EJE 10 1155 ISSN 0804 4643 PMID 21357288 Ramzi Cotran Vinay Kumar Tucker Collins Robbins Pathologic Basis of Disease 6th Edition W B Saunders 1999 ISBN 978 0 7216 7335 6 Treatment section in Welker M Orlov D 2003 Thyroid nodules American Family Physician 67 3 559 566 PMID 12588078 PMID 12588078 Mulita Francesk Anjum Fatima Thyroid Adenoma StatPearls Treasure Island FL StatPearls Publishing 2020 PMID 32965923 bad pmid 2022 07 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 07Xarici kecidler