Qall müharibələri (lat. Bellum Gallicum) — Roma Respublikasının qall tayfaları ilə e.ə. 58–50-ci illərdə bir neçə mərhələdə davam edən qarşıdurması. Müharibələr sonuncuların fəthi ilə başa çatdırmışdır.
Qall müharibələri | |
---|---|
Yeri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Yerli tayfaların dəvəti ilə Qalliyaya daxil olan Qay Yuli Sezar onların bütün torpaqlarını tədricən özünə tabe etmiş, bir sıra azadlıq üsyanlarını, o cümlədən e.ə. 52-ci ildə qalların ümumi üsynanı yatırtmışdır. Bundan başqa, o, cəza, fəth və nümayiş məqsədləri ilə iki dəfə və Britaniyaya yürüşlər etmişdir. Daim qalların üstün qüvvələri ilə qarşılaşan Sezar dəfələrlə taktiki fəndlərdən və hiylələrdən, mürəkkəb mühəndis quruluşlarından istifadə etmiş, müharibənin kulminasiya əməliyyatında – şəhərin müdafiəçilərini və onların köməyinə gələn əlavə qüvvələri eyni zamanda məğlub etmişdir. Müharibə nəticəsində bir neçə milyon insanın yaşadığı 500 min kvadrat kilometr ərazi Roma Respublikasına birləşdirilmişdir. Qələbələri sayəsində Sezar Romada populyarlıq qazanmış və böyük sərvət toplayaraq e.ə. 49-cu ildə uğurla vətəndaş müharibəsinə başlamışdır.
Hərbi əməliyyatlar Sezar tərəfindən ""də təsvir edilmişdir. XIX əsrdə milliyətçiliyin yüksəlişi ilə birlikdə Fransada Qall müharibələri milli tarixin ən mühüm hadisələrindən biri kimi şərh edilməyə başlanmış, Romaya qarşı üsyan edən qalların lideri Versingetorik Fransanın ən böyük müharibə qəhrəmanlarından biri hesab edilməyə başlamışdır..
Ədəbiyyat
- Гай Юлий Цезарь. Записки о Галльской войне: онлайн Arxiv surəti 2 aprel 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında.
- Гай Светоний Транквилл. Жизнь двенадцати цезарей, Божественный Юлий: онлайн Arxiv surəti 26 dekabr 2013 tarixindən (Wayback Machine) saytında.
- Дион Кассий. Римская история: онлайн (ing.).
- Плутарх. Сравнительные жизнеописания, Цезарь: онлайн Arxiv surəti 21 oktyabr 2014 tarixindən (Wayback Machine) saytında.
- Бонапарт Н. Войны Цезаря, Тюренна, Фридриха Великого. — М.; Жуковский: Кучково поле, 2005. — 479 с. — 1000 экз. —
- Голдсуорси А. Юлий Цезарь: полководец, император, легенда. — М.: Эксмо, 2007. — 669 с. — 5100 экз. — = Goldsworthy A. Caesar: Life of a Colossus. — New Haven; London: Yale University Press, 2006. — 592 p. —
- Грант М. Юлий Цезарь: Жрец Юпитера. — М.: Центрполиграф, 2003. — 349 с. — 7000 экз. —
- Дельбрюк Г. История военного искусства в рамках политической истории. — Т. 1: Античный мир. — СПб.: Наука; Ювента, 1999. — С. 326—364. —
- Зарщиков А. В. Галльское проконсульство Цезаря и римская аристократия // Античный мир и археология. — Вып. 11. — Саратов, 2002. — С. 67-71.
- Игнаткович Г. М. Гай Юлий Цезарь. — М.: Воениздат, 1940. — 88 с.
- Козленко А. В. Военная история античности: Полководцы. Битвы. Оружие. — Minsk: Беларусь, 2001. — 479 с. — 5000 экз. —
- Римские войны: Под знаком Марса. — М.: Центрполиграф, 2003. — С. 272—293. — 6000 экз. —
- Моммзен Т. История Рима. — Т. 3: От смерти Суллы до битвы при Тапсе. — СПб.: Наука, 2005. — 431 с. — 1000 экз. —
- Парфёнов В. Н. Профессионализация римской армии и галльские войны Цезаря // Античный мир и археология. — Вып. 2. — Саратов, 1974. — С. 72—89.
- Ферреро Г. Юлий Цезарь. — Ростов-на-Дону: Феникс, 1997. — 576 с. — 10 000 экз. —
- Утченко С. Л. Юлий Цезарь. — М.: Мысль, 1976. — 365 с. — 135 000 экз.
- Этьен Р. Цезарь. — М.: Молодая гвардия, 2003. — 300 с. — 5000 экз. — {Жизнь замечательных людей} —
- A Companion to Julius Caesar. Ed. by M. Griffin. — Malden; Oxford: Wiley-Blackwell, 2009. — 512 p. —
- Badian E. Roman Imperialism in the Late Republic. — Oxford: Blackwell, 1968. — 117 p.
- Balsdon J. P. V. D. Consular Provinces under the Late Republic: Caesar’s Gallic Command // The Journal of Roman Studies. — 1939. — Vol. 29, Part 2. — P. 167—183.
- Billows R. Julius Caesar: The Colossus of Rome. — London; New York: Routledge, 2009. — 335 p. — &
- Brady S. G. Caesar and Britain // The Classical Journal. — 1952, May. — Vol. 47, No. 8. — P. 305—316.
- Canfora L. Julius Caesar: The Life and Times of the People’s Dictator. — Berkeley: University of California Press, 2007. — P. 98—124. —
- Dodge T. A. Caesar, a History of the Art of War among the Romans down to the End of the Roman Empire, with a Detailed Account of the Campaigns of Caius Julius Caesar — Vol. 1. — New York: Biblio and Tannen Publishers, 1963. — 400 p.
- Gardner J. F. The 'Gallic Menace' in Caesar’s Propaganda // Greece & Rome, Second Series. — 1983, Oct. — Vol. 30, No. 2. — P. 181—189.
- Gilliver K. M. Caesar’s Gallic Wars (58-50 BC). — New York; London: Routledge; Oxford: Osprey, 2003. — 95 p. —
- Jehne M. Caesar. — München: C.H.Beck, 1997. — 126 S. —
- Julius Caesar in Western Culture. Edited by M. Wyke. — Malden; Oxford: Blackwell, 2006. — 386 p. — &
- Osgood J. The Pen and the Sword: Writing and Conquest in Caesar’s Gaul // Classical Antiquity. — 2009, Oct. — Vol. 28, No. 2. — P. 328—358.
- Rice Holmes T. Caesar’s Conquest of Gaul. 2nd Edition. — Oxford: Clarendon Press, 1911. — 930 p.
- Riggsby A. M. Caesar in Gaul and Rome: War in Words. — Austin: University of Texas Press, 2006. — 285 p. —
- Stevens C. E. The «Bellum Gallicum» as a Work of Propaganda // Latomus. — 1952. — T. 11, Fasc. 1. — P. 3-18.
- Thorne J. The Chronology of the Campaign against the Helvetii: A Clue to Caesar’s Intentions? // Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. — 2007. — Bd. 56, H. 1. — P. 27-36.
- Walter G., Craufurd E., Pol T. Caesar: A Biography. — New York: Charles Scribner's Sons, 1952. — 664 p.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qall muharibeleri lat Bellum Gallicum Roma Respublikasinin qall tayfalari ile e e 58 50 ci illerde bir nece merhelede davam eden qarsidurmasi Muharibeler sonuncularin fethi ile basa catdirmisdir Qall muharibeleriYeri Qalliya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Yerli tayfalarin deveti ile Qalliyaya daxil olan Qay Yuli Sezar onlarin butun torpaqlarini tedricen ozune tabe etmis bir sira azadliq usyanlarini o cumleden e e 52 ci ilde qallarin umumi usynani yatirtmisdir Bundan basqa o ceza feth ve numayis meqsedleri ile iki defe ve Britaniyaya yurusler etmisdir Daim qallarin ustun quvveleri ile qarsilasan Sezar defelerle taktiki fendlerden ve hiylelerden murekkeb muhendis quruluslarindan istifade etmis muharibenin kulminasiya emeliyyatinda seherin mudafiecilerini ve onlarin komeyine gelen elave quvveleri eyni zamanda meglub etmisdir Muharibe neticesinde bir nece milyon insanin yasadigi 500 min kvadrat kilometr erazi Roma Respublikasina birlesdirilmisdir Qelebeleri sayesinde Sezar Romada populyarliq qazanmis ve boyuk servet toplayaraq e e 49 cu ilde ugurla vetendas muharibesine baslamisdir Herbi emeliyyatlar Sezar terefinden de tesvir edilmisdir XIX esrde milliyetciliyin yukselisi ile birlikde Fransada Qall muharibeleri milli tarixin en muhum hadiselerinden biri kimi serh edilmeye baslanmis Romaya qarsi usyan eden qallarin lideri Versingetorik Fransanin en boyuk muharibe qehremanlarindan biri hesab edilmeye baslamisdir EdebiyyatGaj Yulij Cezar Zapiski o Gallskoj vojne onlajn Arxiv sureti 2 aprel 2014 tarixinden Wayback Machine saytinda Gaj Svetonij Trankvill Zhizn dvenadcati cezarej Bozhestvennyj Yulij onlajn Arxiv sureti 26 dekabr 2013 tarixinden Wayback Machine saytinda Dion Kassij Rimskaya istoriya onlajn ing Plutarh Sravnitelnye zhizneopisaniya Cezar onlajn Arxiv sureti 21 oktyabr 2014 tarixinden Wayback Machine saytinda Bonapart N Vojny Cezarya Tyurenna Fridriha Velikogo M Zhukovskij Kuchkovo pole 2005 479 s 1000 ekz ISBN 5 86090 102 X Goldsuorsi A Yulij Cezar polkovodec imperator legenda M Eksmo 2007 669 s 5100 ekz ISBN 978 5 699 23148 5 Goldsworthy A Caesar Life of a Colossus New Haven London Yale University Press 2006 592 p ISBN 978 0 300 12048 6 Grant M Yulij Cezar Zhrec Yupitera M Centrpoligraf 2003 349 s 7000 ekz ISBN 5 9524 0204 6 Delbryuk G Istoriya voennogo iskusstva v ramkah politicheskoj istorii T 1 Antichnyj mir SPb Nauka Yuventa 1999 S 326 364 ISBN 5 02 028219 7 Zarshikov A V Gallskoe prokonsulstvo Cezarya i rimskaya aristokratiya Antichnyj mir i arheologiya Vyp 11 Saratov 2002 S 67 71 Ignatkovich G M Gaj Yulij Cezar M Voenizdat 1940 88 s Kozlenko A V Voennaya istoriya antichnosti Polkovodcy Bitvy Oruzhie Minsk Belarus 2001 479 s 5000 ekz ISBN 985 01 0248 9 Rimskie vojny Pod znakom Marsa M Centrpoligraf 2003 S 272 293 6000 ekz ISBN 5 9524 0401 4 Mommzen T Istoriya Rima T 3 Ot smerti Sully do bitvy pri Tapse SPb Nauka 2005 431 s 1000 ekz ISBN 5 02 026897 6 Parfyonov V N Professionalizaciya rimskoj armii i gallskie vojny Cezarya Antichnyj mir i arheologiya Vyp 2 Saratov 1974 S 72 89 Ferrero G Yulij Cezar Rostov na Donu Feniks 1997 576 s 10 000 ekz ISBN 5 85880 344 X Utchenko S L Yulij Cezar M Mysl 1976 365 s 135 000 ekz Eten R Cezar M Molodaya gvardiya 2003 300 s 5000 ekz Zhizn zamechatelnyh lyudej ISBN 5 235 02482 6 A Companion to Julius Caesar Ed by M Griffin Malden Oxford Wiley Blackwell 2009 512 p ISBN 978 1 4051 4923 5 Badian E Roman Imperialism in the Late Republic Oxford Blackwell 1968 117 p Balsdon J P V D Consular Provinces under the Late Republic Caesar s Gallic Command The Journal of Roman Studies 1939 Vol 29 Part 2 P 167 183 Billows R Julius Caesar The Colossus of Rome London New York Routledge 2009 335 p ISBN 978 0 415 33314 6 amp ISBN 978 0 203 41276 3 Brady S G Caesar and Britain The Classical Journal 1952 May Vol 47 No 8 P 305 316 Canfora L Julius Caesar The Life and Times of the People s Dictator Berkeley University of California Press 2007 P 98 124 ISBN 0 520 23502 9 Dodge T A Caesar a History of the Art of War among the Romans down to the End of the Roman Empire with a Detailed Account of the Campaigns of Caius Julius Caesar Vol 1 New York Biblio and Tannen Publishers 1963 400 p Gardner J F The Gallic Menace in Caesar s Propaganda Greece amp Rome Second Series 1983 Oct Vol 30 No 2 P 181 189 Gilliver K M Caesar s Gallic Wars 58 50 BC New York London Routledge Oxford Osprey 2003 95 p ISBN 0 415 96858 5 Jehne M Caesar Munchen C H Beck 1997 126 S ISBN 3 406 41044 8 Julius Caesar in Western Culture Edited by M Wyke Malden Oxford Blackwell 2006 386 p ISBN 978 1 4051 2598 7 amp ISBN 978 1 4051 2599 4 Osgood J The Pen and the Sword Writing and Conquest in Caesar s Gaul Classical Antiquity 2009 Oct Vol 28 No 2 P 328 358 Rice Holmes T Caesar s Conquest of Gaul 2nd Edition Oxford Clarendon Press 1911 930 p Riggsby A M Caesar in Gaul and Rome War in Words Austin University of Texas Press 2006 285 p ISBN 978 0 292 77451 3 Stevens C E The Bellum Gallicum as a Work of Propaganda Latomus 1952 T 11 Fasc 1 P 3 18 Thorne J The Chronology of the Campaign against the Helvetii A Clue to Caesar s Intentions Historia Zeitschrift fur Alte Geschichte 2007 Bd 56 H 1 P 27 36 Walter G Craufurd E Pol T Caesar A Biography New York Charles Scribner s Sons 1952 664 p