Qacaran (erm. Քաջարան) — Ermənistan Respublikasının cənubunda Sünik mərzində yerləşən respublika tabeli şəhər. Oxçuçayın sahilində yerləşən şəhər İrəvandan 356 km, Qafan şəhərindən 25 km, İran-Ermənistan sərhədindən isə 50 km uzaqlıqdadır.
Qacaran | |||
---|---|---|---|
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Əsası qoyulub | 1947 | ||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 1.950 ± 1 m | ||
Saat qurşağı | | ||
Əhalisi | |||
Əhalisi |
| ||
Rəsmi dili | |||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Poçt indeksi | 3309 | ||
Digər | |||
kajaran.am | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Qacaranın da yerləşdiyi Sünik mərzində (tarixi Zəngəzur mahalı) aşkar edilən bütpərəst məbədləri e.ə 2-3-cü minillikdə bu ərazidə yaşayışın olduğunu göstərir. Metalın kəşf olunması isə Tunc dövrünə qədər gedib çıxır.
Zəngəzur mis-molibden zavodu
Qafan ərazisində 1850-ci ildə istifadəyə verilən ilk mis mədəni 1910-cu ilə kimi fəaliyyət göstərib. 1935-ci ildə aparılan geoloji-kəşfiyyat işləri nəticəsində yeni nəhəng mis yataqlarının kəşf olunmasıyla Sovet hökumətinin diqqət mərkəzinə gəlmiş Qafanda 1940-cı ildə mədən və fabrikin tikintisinə başlanılmışdır. Lakin, İkinci dünya müharibəsinin başlaması ilə tikinti işləri 1944-cü ilə kimi ara vermiş, daha sonra yenidən başlayan tikinti işlərinin nəticəsində isə 1951-ci ildə «Zəngəzur mis-molibden zavodu» («Qacaran mis-molibden zavodu») istifadəyə verilmişdir.
«Zəngəzur mis-molibden zavodu»nun tikintisiylə birlikdə Verin Hand və Oxçu kəndləri arasında yeni salınan şəhər öz adını yaxınlıqda yerləşən Qacaran adlı kənddən aldı.
1958-ci ildən etibarən Qacaran şəhəri respublika tabeli şəhər statusu daşıyır.
Etimologiyası
Şəhərin və eyni zamanda şəhərətrafı kiçik kəndin adı çox güman ki, qədim türk tayfalarından olan qacarlarla bağlıdır. Səfəvilər dövləti dövründə İrəvan hakimlərinin Qacar tayfasından olması da bu ehtimalı gücləndirir.
Buna baxmayaraq ermənicə bu sözün etimologiyasının «İgidlər məkanı» olduğu bildirilir.
Əhalisi
Sovet dövründə şəhərdə ermənilərlə yanaşı azərbaycanlıların da yaşamasına baxmayaraq 1988-ci il deportasiyasından bəri Qacaranda azərbaycanlı yaşamır.
2010-cu ilin statistik göstəricilərinə görə Qacaran şəhərinin əhalisi 8,498 nəfərdir. 2012-ci ildə isə bu rəqəmin 7,807-ə nəfərə qədər azaldığı göstərilir.
Coğrafiyası
Oxçuçayın sahilində Zəngəzur və Meğri sıra dağları arasında yerləşən Qacaran şəhərinin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 1700-1950 metrdir. Zəngəzur dağlarının ən hündür zirvəsi Qapıcıq dağı şəhərin qərbində yerləşir.
Şəhərin yerləşdiyi ərazinin relyefi aktiv erroziyaya məruz qalan Araz hövzəsinin laylı qaya təbəqəsindən təşkil olunur.
İstinadlar
- Ermənistan Milli Statistika Xidməti
- "World Gazetteer". 2013-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-01-05.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qacaran erm Քաջարան Ermenistan Respublikasinin cenubunda Sunik merzinde yerlesen respublika tabeli seher Oxcucayin sahilinde yerlesen seher Irevandan 356 km Qafan seherinden 25 km Iran Ermenistan serhedinden ise 50 km uzaqliqdadir QacaranGerb39 09 04 sm e 46 09 36 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1947Sahesi 2 8 km Merkezin hundurluyu 1 950 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 7 163 nef 2011 Resmi dili ermeni diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 3309Digerkajaran amXeriteni goster gizle Qacaran Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiQacaranin da yerlesdiyi Sunik merzinde tarixi Zengezur mahali askar edilen butperest mebedleri e e 2 3 cu minillikde bu erazide yasayisin oldugunu gosterir Metalin kesf olunmasi ise Tunc dovrune qeder gedib cixir Zengezur mis molibden zavodu Qafan erazisinde 1850 ci ilde istifadeye verilen ilk mis medeni 1910 cu ile kimi fealiyyet gosterib 1935 ci ilde aparilan geoloji kesfiyyat isleri neticesinde yeni neheng mis yataqlarinin kesf olunmasiyla Sovet hokumetinin diqqet merkezine gelmis Qafanda 1940 ci ilde meden ve fabrikin tikintisine baslanilmisdir Lakin Ikinci dunya muharibesinin baslamasi ile tikinti isleri 1944 cu ile kimi ara vermis daha sonra yeniden baslayan tikinti islerinin neticesinde ise 1951 ci ilde Zengezur mis molibden zavodu Qacaran mis molibden zavodu istifadeye verilmisdir Zengezur mis molibden zavodu nun tikintisiyle birlikde Verin Hand ve Oxcu kendleri arasinda yeni salinan seher oz adini yaxinliqda yerlesen Qacaran adli kendden aldi 1958 ci ilden etibaren Qacaran seheri respublika tabeli seher statusu dasiyir EtimologiyasiSeherin ve eyni zamanda seheretrafi kicik kendin adi cox guman ki qedim turk tayfalarindan olan qacarlarla baglidir Sefeviler dovleti dovrunde Irevan hakimlerinin Qacar tayfasindan olmasi da bu ehtimali guclendirir Buna baxmayaraq ermenice bu sozun etimologiyasinin Igidler mekani oldugu bildirilir EhalisiSovet dovrunde seherde ermenilerle yanasi azerbaycanlilarin da yasamasina baxmayaraq 1988 ci il deportasiyasindan beri Qacaranda azerbaycanli yasamir 2010 cu ilin statistik gostericilerine gore Qacaran seherinin ehalisi 8 498 neferdir 2012 ci ilde ise bu reqemin 7 807 e nefere qeder azaldigi gosterilir CografiyasiOxcucayin sahilinde Zengezur ve Megri sira daglari arasinda yerlesen Qacaran seherinin deniz seviyyesinden yuksekliyi 1700 1950 metrdir Zengezur daglarinin en hundur zirvesi Qapiciq dagi seherin qerbinde yerlesir Seherin yerlesdiyi erazinin relyefi aktiv erroziyaya meruz qalan Araz hovzesinin layli qaya tebeqesinden teskil olunur Qafan Qacaran yoluIstinadlarErmenistan Milli Statistika Xidmeti World Gazetteer 2013 01 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 01 05