Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pullu dəmrov və ya psoriaz dərinin xroniki, autoimmun, qaşıntılı, qızartılı və qabıqlı səpkiləriylə özünü göstərən yoluxucu olmayan xəstəliyidir.
| Pullu dəmrov | |
|---|---|
 Xəstənin belində və qollarında pullu dəmrov səpkiləri | |
| XBT-10 | L |
| XBT-10-KM | L40.9, L40 |
| XBT-9 | |
| OMIM | 177900 |
| DiseasesDB | 10895 |
| MedlinePlus | 000434 |
| eMedicine | emerg/489 |
| MeSH | D011565 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Etiopatogenez
Dəri insanda var olan ən böyük orqandır. Bu orqan üç qatdan təşkil olunmuşdur.
1. En üstdə epidermis. 2. Ortada dermis. 3. Ən altda piy qatı.
Pullu dəmrov (PD) xəstələrində patoloji hadisələr epidermis və dermis qatında ortaya çıxır. PD xəstələrində anadan gəlmə var olan genetik pozuntular və ətraf mühütün mənfi təsiri nəticəsində epidermis və dermisdəki patoloji proseslər tətiklənərək PD səpkilərini meydana gətirir. Dermisdə ortaya çıxan mürəkkəb autoimmun iltihabi reaksiya nəticəsində səpkilərin əsasını təşkil edən damarlarda genişlənmə və epidermisdə qalınlaşma meydana gəlir. PD səpkilərinin qalın, qabıqlı olması epidermisin normadan artıq çoxlaması ilə, qırmızı olması isə dermisdəki damarların artması və genişlənməsi ilə əlaqəlidir. Müasir tibb PD xəstəliyinin əmələ gəlməsini tam mükəmməl öyrənə bilməsə də xəstəliyin ortaya çıxmasında bir çox amillər artıq tapılmışdır. Məhz bu amillərə istinad edərək ixtira edilən dərmanlar vasitəsiylə PD xəstəliyini uzun müddətli remisiyaya salmaq mümkündür. Əgər verilən dərmanlardan sonra xəstələrin səpkilərində nəzərə çarapacaq dərəcədə azalma olursa və xəstə bundan məmnun qalabilirsə, demək PD müalicə olunan bir xəstəlikdir. Hal-hazırda bütün dünyada yerli və sistemik PD əleyhinə dərmanlar uğurla istifadə olunur.
Diaqnozu
Pullu dəmrov diaqnozunu klinik müayinələr və xəstəlik anamnezi vasitəsiylə qoymaq mümkündür. Fəqət dəri biyopsiyası vasitəsiylə pullu dəmrova daha dəqiq diaqnoz qoymaq mümkündür. Dəri biyopsiyası dəri səpkilərindən bir parça toxumanın histopatoloji analiz üçün cərrahi yolla əldə edilməsidir. Histopatoloji analiz zamanı dəridəki patoloji dəyişikliklər toxuma səviyyəsində təhlil edilir, xarakteri müəyyənləşdirilir və həkimə məlumat verilir. Verilən məlumatlar əsasında xəstəyə həkimi tərəfindən son diaqnoz qoyulur. Dəri biyopsiyasının alınmasında əsas məqsəd ilkin diaqnozun dəqiqləşdirilməsidir. Bəzi dəri xəstəlikləri vardır ki, onları klinik olarak və ya çılpaq gözlə tanımaq mümkün deyildir. Bir çox dəri xəstəlikləri klinik olaraq bir-birinə bənzədiyi məlumdur. Bu səbəblə diaqnozu dəqiqləşdirmək naminə Dermatoveneroloqlar tərəfindən dəri biyopsiyasına tez-tez müraciət olunur. Dəri biyopsiləri tamamilə ağrısız və təhlükəsiz şəraitdə yerli keyitmə üsulu ilə Dermatoveneroloq tərəfindən icra olunur. Bu səbədən xəstələr bilməlidirlər ki, həkimi tərəfindən məsləhət edilən dəri biyopsiləri xəstəliklərinin adını dəqiqləşdirmək üçündür. Diaqnozu dəqiq olan xəstənin, müalicəsi də uğurlu olacağı yəqin edilir.
Müalicə
Pullu dəmrovun müalicəsində iki istiqamət vardır:
1. Lokal terapiya: 2. Sistemik terapiya. PD-un lokal terapiyasında istifadə olunan dərmanlar bir baş səpkilərin üzərinə tətbiq olunur. Lokal terapiyaya müxtəlif kremlər, işıq şüaları və lazerlər daxildir. Lokal terapiyada vena daxili və ağız yolu ilə dərmanlar qəbul olunmur. Bu səbəblə, bu terapiya növü sistemik terapiyadan fərqli olaraq daha təhlükəsizdir. Lokal terapiya zəif və orta ağırlıqlı PD-un müalicəsində uğurla istifadə olunur. Lokal terapiya daha ağır PD formalarında ya tək başına, ya da sistemik terapiya ilə bərabər istifadə oluna bilər. Lokal terapiya sistemik terapiyadan daha az təhlükəli olmasında baxmayaraq, ciddi lokal yan təsirləri görülür. Bu səbəblə PD-un lokal terapiyasında istifadə olunan dərmanlar özbaşına, Dermatoveneroloq məsləhəti olmadan istifadə etmək olmaz. Aşağıda PD-un lokal terapiyasında istifadə olunan vasitələr haqqında qısa məlumat əldə edə bilərsiniz.
1. Emolientlər. PD-un lokal terapiyasında (LT) emolientlərə yəni nəmləndiricilərə geniş yer verilir. Nəmləndirici kremlər səpkilərin yumşaması və qaşıntının azalması üçün faydalıdır. Nəmləndirici kremlər sadəcə residiv dönəmlərində deyil eyni zamanda remisya dönəmlərində də istifadə edilməlidir. Nəmləndiricilər vanna qəbulundan və əl-üz yıxamalarından sonra xüsusən tətbiq edilməlidir. PD xəstələri nəmləndiricilərin tətbiqini həyat tərzinə cevirməlidirlər və həyatı boyunca istifadə etməlidirlər. Emolientlərin ciddi yan təsirləri yoxdur.
2. Kortikosteroidlər. PD-un LT-da hormonal preparatlar olaraq tanıdığımız kortikosteroid (KS) kremlərdən də istifadə olunur. KS kremlər səpkilərin əmələ gəlməsinə səbəb olan immun mexanizmləri yatırmaqla terapevtik təsirini göstərir. KS kremləri 2 m² sahəsi olan bütün dəriyə tədbiq olunarsa dəridən sorulma nəticəsində qana keçərək sistemik yan təsirlərə səbəb ola bilər. Uşaq PD xəstələrində bu yan təsir daha ciddidir. KS kremlərinin təsir gücünə görə müxtəlif növləri vardır. Hər birinin dəridə özünəməxsus tətbiq edildiyi anatomik regionlar vardır. Bu səbəblə KS kremlərini tanımadan, Dermatoveneroloq rəyi olmadan özbaşına istifadəsi dəridə strialar yəni atrofik çatların əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər. Ona görə, PD xəstələri KS kremlərini mütəxsis məsləhətindən sonra tətbiq etməlidir.
3. Antralin. PD-un LT-da antralindən vəya ditranoldan də istifadə olunur. Antralin 20-ci əsrin əvvəllərindən istifadəsinə başlanılmışdır. Psoriaz əleyhinə təsir mexanizmi tam bilinməsə də səpkilərin aradan qaldırılmasında faydalı olduğu məlumdur. Antralin tez-tez dəridə lokal reaksiyaların əmələ gəlməsinə səbəb olur. Eyni zamanda dəriyə tətbiq olunandan sonra alt paltarı və dərini boyayır. Bundan başqa, antralinin digər LT vasitələrindən fərqli olaraq effektivliyi daha az olduğu məlum olmuşdur. Ona görə antralin PD əleyhinə çox da münasib dərman vasitəsi sayılmır. Antralin şampun və kremlər şəklində istifadə olunur.
4. Qətranağaclardan əldə olunan qatı maddə. Psoriazın müalicəsində daş kömürdən əldə edilən qətrandan istifadə edilir. Daş kömür qətranı qara, qatı və qoxulu bir maddədir. Bu maddədən hazırlanan sabun, şampun, krem və losyonlar PD-un müalicəsində istifadə olunur. Amma, daş kömür qətranın pis qoxusundan dolayı, alt paltarı və dərini boyadığı üçün hər xəstədə tətbiq etmək olmur. Fotosensitizasya və dəridə irritan dermatitə səbəb olduğu üçün həkimlər tərəfindən çox da müraciət edilmir. Bəzi elmi araşdırmalarda daş kömür qətranının dəri xərçəngi əmələ gətirmə potensial olduğu da göstərilmişdir.
5. Ultrabənövşəyi Şüalar. PD-un LT-da ultrabənövşəyi şüalardan (UB) da istifadə olunur. Psoriaz xəstələrinin bir çoxu yay aylarında səpkilərinin azaldığını ifadə edir. Demək günəş şüaları səpkilərin sağaldıcı təsiri vardır. Günəş işığı spektrumuna daxil olan UB şüaların terapevtik təsiri daha böyükdür. PD-un müalicəsində UB şüaları radiasya edən xüsusi cihazlardan istifadə olunur. Bu cihazlar vasitəsiylə PD-un bir çox klinik varyantlarını müalicə etmək mümkündür. UB şüaları ilə aparılan müalicəyə fototerapiya deyilir. Yay aylarında qəbul edilən günəş vannları da fototerapıyadır. Fototerapiya cihazlarında müalicə alabilməyənlər yaz-yay aylarında günəş vannları qəbul etmələri məsləhət edilir.
6. Biologics - Psoriazın müalicəsində yeni dərmanlar. Cimzia (certolizumab pegol), Enbrel (etanercept), Humira (adalimumab), Remicade (infliximab) və Simponi (golimumab) - Tumor necrosis factor-alpha (TNF-alfa) blokatorlardır. Stelara (ustekinumab), Cosentyx (secukinumab) və Taltz (ixekizumab) - interleykin blokatorlardır.
Tətiklənmə
1. Stres pullu dəmrovu tətikləyir. Pullu dəmrov (PD) xəstələri təbiətən həssas qəlbli olurlar. Bu xüsusiyyət demək olar ki bütün PD xəstələrinə xasdır. Bu səbəblə PD xəstələri bəsit emosyonal stres faktorundan sonra səpkilərdə artım və PD-un remisiyadan çıxması müşahidə olunur. Ona görə PD xəstələri stresli vəziyyətlərdən uzaq qalmalıdırlar. Zaman zaman psixoterapevtik müalicə almalarında fayda vardır. Stres sonrası səpkilərdə artım müşahidə olunarsa mütəxəsisə müraciət edilməsi məsləhət edilir. Cünki, PD-un şiddətlənməsi xəstələri təkrar stres vəziyyətinə salır ki, bu da xəstəliyin şiddətini daha da yüksəldir.
2. İnfeksiyalar pullu dəmrovu tətikləyir. PD xəstələri keçirdikləri infeksiyalardan sonra səpkilərində artım müşahidə oluna bilər. En sıx yuxarı tənəffüs yollarının istər bakteriyal istərsə də virus mənşəli infeksiylarından sonra PD-da artım müşahidə olunur. Fəqət, istənilən növ infeksiyalar xəstəliyi şiddətləndirə bilər. Bu səbəbədən PD xəstələri qulaq ağrısı, diş ağrısı, boğaz ağrısı, öskürmə, sidiyə çıxarkən yanma hissi, gecə tərləməsi, halsızlıq və qızdırma kimi ümumi infeksiya əlamətləri müşahidə edərlərsə zaman itirmədən və səpkilər artmadan Dermatoveneroloq mütəxəsisinə müraciət etməlidirlər
3. Dərmanlar pullu dəmrovu tətikləyir. PD-u olan soydaşlarımız başqa xəstəliklər səbəbiylə istifadə etdikəri dərmanlara qarşı diqqətli olmalıdırlar. Cünki, bəzi dərmanlar PD səpkilərini artırır və xəstəliyi remisyadan çıxardır. Bu səbəbdən PD xəstələri istifadə etdikləri dərmanlarda sonra səpkilərində artma müşahidə edərlərsə o dərmanı qara siyahıya daxil etməli və bir daha istifadə etməməlidirlər. Həkim məsləhəti ilə istifadə olunan dərman başqa bir qrup dərmanlarla əvəz olunmalıdır. Hipertenziya əleyhinə istifadə olunan dərmanlar, bəzi psixiatrik dərmanlar, antibiyotiklər və steroid olmayan ağrıkəsicilər PD-u şiddətləndirə bilər.
4. Travma pullu dəmrovu tətikləyir. PD-un artmasında başqa bir faktor travmadır. Travma dedikdə əsasən açıq cərrahi, endoskopik, laparaskopik və s kimi müdaxilələr nəzərdə tutulur. Yuxarıda sadalanan müdaxilələrdən sonra PD səpkiləri arta bilər. Dar ayaqqabılar və ağır fiziki işlər əl-ayaq psoriaz xəstəliyini tətikləyə bilər. Dəridə hər hansı bir zədələnmə sonrası travmya yerində PD səpkilərı yaran bilər. Travma sonrası səpkilər bütün dəriyə yayıla biləcəyini də unutmayaq.
İstinadlar
- "Tibb". emedicine.medscape.com. 2023-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023.08.21.
- Branch, NIAMS Science Communications and Outreach. "Psoriasis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (ingilis). 2017-04-12. 2015-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-21.
- "Erythrodermic psoriasis | DermNet". dermnetnz.org. 2023-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-21.
- . web.archive.org. 2010-09-29. Archived from the original on 2010-09-29. İstifadə tarixi: 2023-08-21.
- "Psoriaz". 2023-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023.08.21.
- "psoriaz". vetennamine.az. 2023-08-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2023.08.21.
- "Psoriaz tam sağalmasa da, onu müalicə etmək mümkündür". ikisahil.az (az.). İstifadə tarixi: 2023-08-21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pullu demrov ve ya psoriaz derinin xroniki autoimmun qasintili qizartili ve qabiqli sepkileriyle ozunu gosteren yoluxucu olmayan xesteliyidir Pullu demrovXestenin belinde ve qollarinda pullu demrov sepkileriXBT 10 L40 XBT 10 KM L40 9 L40XBT 9 696OMIM 177900DiseasesDB 10895MedlinePlus 000434eMedicine emerg 489 MeSH D011565 Vikianbarda elaqeli mediafayllarEtiopatogenezDeri insanda var olan en boyuk orqandir Bu orqan uc qatdan teskil olunmusdur 1 En ustde epidermis 2 Ortada dermis 3 En altda piy qati Pullu demrov PD xestelerinde patoloji hadiseler epidermis ve dermis qatinda ortaya cixir PD xestelerinde anadan gelme var olan genetik pozuntular ve etraf muhutun menfi tesiri neticesinde epidermis ve dermisdeki patoloji prosesler tetiklenerek PD sepkilerini meydana getirir Dermisde ortaya cixan murekkeb autoimmun iltihabi reaksiya neticesinde sepkilerin esasini teskil eden damarlarda genislenme ve epidermisde qalinlasma meydana gelir PD sepkilerinin qalin qabiqli olmasi epidermisin normadan artiq coxlamasi ile qirmizi olmasi ise dermisdeki damarlarin artmasi ve genislenmesi ile elaqelidir Muasir tibb PD xesteliyinin emele gelmesini tam mukemmel oyrene bilmese de xesteliyin ortaya cixmasinda bir cox amiller artiq tapilmisdir Mehz bu amillere istinad ederek ixtira edilen dermanlar vasitesiyle PD xesteliyini uzun muddetli remisiyaya salmaq mumkundur Eger verilen dermanlardan sonra xestelerin sepkilerinde nezere carapacaq derecede azalma olursa ve xeste bundan memnun qalabilirse demek PD mualice olunan bir xestelikdir Hal hazirda butun dunyada yerli ve sistemik PD eleyhine dermanlar ugurla istifade olunur DiaqnozuPullu demrov diaqnozunu klinik muayineler ve xestelik anamnezi vasitesiyle qoymaq mumkundur Feqet deri biyopsiyasi vasitesiyle pullu demrova daha deqiq diaqnoz qoymaq mumkundur Deri biyopsiyasi deri sepkilerinden bir parca toxumanin histopatoloji analiz ucun cerrahi yolla elde edilmesidir Histopatoloji analiz zamani derideki patoloji deyisiklikler toxuma seviyyesinde tehlil edilir xarakteri mueyyenlesdirilir ve hekime melumat verilir Verilen melumatlar esasinda xesteye hekimi terefinden son diaqnoz qoyulur Deri biyopsiyasinin alinmasinda esas meqsed ilkin diaqnozun deqiqlesdirilmesidir Bezi deri xestelikleri vardir ki onlari klinik olarak ve ya cilpaq gozle tanimaq mumkun deyildir Bir cox deri xestelikleri klinik olaraq bir birine benzediyi melumdur Bu sebeble diaqnozu deqiqlesdirmek namine Dermatoveneroloqlar terefinden deri biyopsiyasina tez tez muraciet olunur Deri biyopsileri tamamile agrisiz ve tehlukesiz seraitde yerli keyitme usulu ile Dermatoveneroloq terefinden icra olunur Bu sebeden xesteler bilmelidirler ki hekimi terefinden meslehet edilen deri biyopsileri xesteliklerinin adini deqiqlesdirmek ucundur Diaqnozu deqiq olan xestenin mualicesi de ugurlu olacagi yeqin edilir MualicePullu demrovun mualicesinde iki istiqamet vardir 1 Lokal terapiya 2 Sistemik terapiya PD un lokal terapiyasinda istifade olunan dermanlar bir bas sepkilerin uzerine tetbiq olunur Lokal terapiyaya muxtelif kremler isiq sualari ve lazerler daxildir Lokal terapiyada vena daxili ve agiz yolu ile dermanlar qebul olunmur Bu sebeble bu terapiya novu sistemik terapiyadan ferqli olaraq daha tehlukesizdir Lokal terapiya zeif ve orta agirliqli PD un mualicesinde ugurla istifade olunur Lokal terapiya daha agir PD formalarinda ya tek basina ya da sistemik terapiya ile beraber istifade oluna biler Lokal terapiya sistemik terapiyadan daha az tehlukeli olmasinda baxmayaraq ciddi lokal yan tesirleri gorulur Bu sebeble PD un lokal terapiyasinda istifade olunan dermanlar ozbasina Dermatoveneroloq mesleheti olmadan istifade etmek olmaz Asagida PD un lokal terapiyasinda istifade olunan vasiteler haqqinda qisa melumat elde ede bilersiniz 1 Emolientler PD un lokal terapiyasinda LT emolientlere yeni nemlendiricilere genis yer verilir Nemlendirici kremler sepkilerin yumsamasi ve qasintinin azalmasi ucun faydalidir Nemlendirici kremler sadece residiv donemlerinde deyil eyni zamanda remisya donemlerinde de istifade edilmelidir Nemlendiriciler vanna qebulundan ve el uz yixamalarindan sonra xususen tetbiq edilmelidir PD xesteleri nemlendiricilerin tetbiqini heyat terzine cevirmelidirler ve heyati boyunca istifade etmelidirler Emolientlerin ciddi yan tesirleri yoxdur 2 Kortikosteroidler PD un LT da hormonal preparatlar olaraq tanidigimiz kortikosteroid KS kremlerden de istifade olunur KS kremler sepkilerin emele gelmesine sebeb olan immun mexanizmleri yatirmaqla terapevtik tesirini gosterir KS kremleri 2 m sahesi olan butun deriye tedbiq olunarsa deriden sorulma neticesinde qana kecerek sistemik yan tesirlere sebeb ola biler Usaq PD xestelerinde bu yan tesir daha ciddidir KS kremlerinin tesir gucune gore muxtelif novleri vardir Her birinin deride ozunemexsus tetbiq edildiyi anatomik regionlar vardir Bu sebeble KS kremlerini tanimadan Dermatoveneroloq reyi olmadan ozbasina istifadesi deride strialar yeni atrofik catlarin emele gelmesine sebeb ola biler Ona gore PD xesteleri KS kremlerini mutexsis meslehetinden sonra tetbiq etmelidir 3 Antralin PD un LT da antralinden veya ditranoldan de istifade olunur Antralin 20 ci esrin evvellerinden istifadesine baslanilmisdir Psoriaz eleyhine tesir mexanizmi tam bilinmese de sepkilerin aradan qaldirilmasinda faydali oldugu melumdur Antralin tez tez deride lokal reaksiyalarin emele gelmesine sebeb olur Eyni zamanda deriye tetbiq olunandan sonra alt paltari ve derini boyayir Bundan basqa antralinin diger LT vasitelerinden ferqli olaraq effektivliyi daha az oldugu melum olmusdur Ona gore antralin PD eleyhine cox da munasib derman vasitesi sayilmir Antralin sampun ve kremler seklinde istifade olunur 4 Qetranagaclardan elde olunan qati madde Psoriazin mualicesinde das komurden elde edilen qetrandan istifade edilir Das komur qetrani qara qati ve qoxulu bir maddedir Bu maddeden hazirlanan sabun sampun krem ve losyonlar PD un mualicesinde istifade olunur Amma das komur qetranin pis qoxusundan dolayi alt paltari ve derini boyadigi ucun her xestede tetbiq etmek olmur Fotosensitizasya ve deride irritan dermatite sebeb oldugu ucun hekimler terefinden cox da muraciet edilmir Bezi elmi arasdirmalarda das komur qetraninin deri xercengi emele getirme potensial oldugu da gosterilmisdir 5 Ultrabenovseyi Sualar PD un LT da ultrabenovseyi sualardan UB da istifade olunur Psoriaz xestelerinin bir coxu yay aylarinda sepkilerinin azaldigini ifade edir Demek gunes sualari sepkilerin sagaldici tesiri vardir Gunes isigi spektrumuna daxil olan UB sualarin terapevtik tesiri daha boyukdur PD un mualicesinde UB sualari radiasya eden xususi cihazlardan istifade olunur Bu cihazlar vasitesiyle PD un bir cox klinik varyantlarini mualice etmek mumkundur UB sualari ile aparilan mualiceye fototerapiya deyilir Yay aylarinda qebul edilen gunes vannlari da fototerapiyadir Fototerapiya cihazlarinda mualice alabilmeyenler yaz yay aylarinda gunes vannlari qebul etmeleri meslehet edilir 6 Biologics Psoriazin mualicesinde yeni dermanlar Cimzia certolizumab pegol Enbrel etanercept Humira adalimumab Remicade infliximab ve Simponi golimumab Tumor necrosis factor alpha TNF alfa blokatorlardir Stelara ustekinumab Cosentyx secukinumab ve Taltz ixekizumab interleykin blokatorlardir Tetiklenme1 Stres pullu demrovu tetikleyir Pullu demrov PD xesteleri tebieten hessas qelbli olurlar Bu xususiyyet demek olar ki butun PD xestelerine xasdir Bu sebeble PD xesteleri besit emosyonal stres faktorundan sonra sepkilerde artim ve PD un remisiyadan cixmasi musahide olunur Ona gore PD xesteleri stresli veziyyetlerden uzaq qalmalidirlar Zaman zaman psixoterapevtik mualice almalarinda fayda vardir Stres sonrasi sepkilerde artim musahide olunarsa mutexesise muraciet edilmesi meslehet edilir Cunki PD un siddetlenmesi xesteleri tekrar stres veziyyetine salir ki bu da xesteliyin siddetini daha da yukseldir 2 Infeksiyalar pullu demrovu tetikleyir PD xesteleri kecirdikleri infeksiyalardan sonra sepkilerinde artim musahide oluna biler En six yuxari teneffus yollarinin ister bakteriyal isterse de virus menseli infeksiylarindan sonra PD da artim musahide olunur Feqet istenilen nov infeksiyalar xesteliyi siddetlendire biler Bu sebebeden PD xesteleri qulaq agrisi dis agrisi bogaz agrisi oskurme sidiye cixarken yanma hissi gece terlemesi halsizliq ve qizdirma kimi umumi infeksiya elametleri musahide ederlerse zaman itirmeden ve sepkiler artmadan Dermatoveneroloq mutexesisine muraciet etmelidirler 3 Dermanlar pullu demrovu tetikleyir PD u olan soydaslarimiz basqa xestelikler sebebiyle istifade etdikeri dermanlara qarsi diqqetli olmalidirlar Cunki bezi dermanlar PD sepkilerini artirir ve xesteliyi remisyadan cixardir Bu sebebden PD xesteleri istifade etdikleri dermanlarda sonra sepkilerinde artma musahide ederlerse o dermani qara siyahiya daxil etmeli ve bir daha istifade etmemelidirler Hekim mesleheti ile istifade olunan derman basqa bir qrup dermanlarla evez olunmalidir Hipertenziya eleyhine istifade olunan dermanlar bezi psixiatrik dermanlar antibiyotikler ve steroid olmayan agrikesiciler PD u siddetlendire biler 4 Travma pullu demrovu tetikleyir PD un artmasinda basqa bir faktor travmadir Travma dedikde esasen aciq cerrahi endoskopik laparaskopik ve s kimi mudaxileler nezerde tutulur Yuxarida sadalanan mudaxilelerden sonra PD sepkileri arta biler Dar ayaqqabilar ve agir fiziki isler el ayaq psoriaz xesteliyini tetikleye biler Deride her hansi bir zedelenme sonrasi travmya yerinde PD sepkileri yaran biler Travma sonrasi sepkiler butun deriye yayila bileceyini de unutmayaq Istinadlar Tibb emedicine medscape com 2023 08 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 21 Branch NIAMS Science Communications and Outreach Psoriasis National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases ingilis 2017 04 12 2015 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 21 Erythrodermic psoriasis DermNet dermnetnz org 2023 08 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 21 web archive org 2010 09 29 Archived from the original on 2010 09 29 Istifade tarixi 2023 08 21 Psoriaz 2023 08 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 21 psoriaz vetennamine az 2023 08 21 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 21 Psoriaz tam sagalmasa da onu mualice etmek mumkundur ikisahil az az Istifade tarixi 2023 08 21