Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Psillidlər fəsiləsi-(lat. Psyllidae) Buğumayaqlılar tipinin Bərabərqanadlılar dəstəsinə aid olan fəsilə.
| Psillidlər | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Psillidlər | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||
Xarici quruluşu
Çox qamətli bədəni var. Başının eni adətən döş ilə bərabər olub, ondan aydın şəkildə ayrılmışdır. Bığcıqları, bəzi istisnalarla (Pachypsyllidae, Diaphorinae, Calophya) sapşəkilli, nazik, başın enindən xeyli uzundur. Erkəyin anal borucuğunun arxa qurtaracağında çıxıntılar yoxdur. Qabaq qanadların damarlanması əvvəlki fəsilələrə bənzəyir. Bir qayda olaraq, qabaq qanadları zarlıdır. Demək olar ki, fəsilənin bütün nümayəndələrii trofik şəkildə ağac və kolluq cinsləri ilə bağlıdır.
Həyat tərzi
Alma yarpaqbiti (balçı) – Psylla mali Schm. respublikanın bütün meyvəçilik rayonlarında geniş yayılmışdır. Uzunluğu 3,0 mm olan, açıq-yaşıl və ya sarımtıl-yaşıl rəngli yaşlı yarpaqbirəciyi 0,4 mm uzunluğunda, narıncı çalarlı sarımtıl yumurta qoyur. Sürfələri az hərəkətli, yastı, başlanğıc yaşında narıncı, sonra isə qəhvəyi rəngdə olur. Açıq-yaşıl nimfalarda enli qanad rüşeymləri vardır. Yumurtalar qabıqların qırışında meyvə ağaclarının şivlərində qışlayır. Yazda tumurcuqlar açılarkən sürfələr doğulur, tumurcuqların içinə girib, cavan, hələ açılmamış yarpaqların şirəsini sorurlar. Sonralar onlar saplağa və çiçək boynuna keçirlər, ancaq qidada olan bütün şəkəri həzm edə bilmirlər, buna görə də ifrazatları şirin olur. Bu ifrazatlar bal şehi adlanır. Buna görə də yarpaqbirəcikləri, həm də ballıcalar da deyilir. Bir çox Y.b. sürətlə çoxaldığından kənd təsərrüfatı bitkilərinə böyük zərər vurur. Ən təhlükəlisi alma (Psylla mali) və armud (P.Pyri) balıcası, kələm Y.b., soğan Y.b.-dir. Əsasən, sürfələri zərərlidir; bitkilərin şirəsini sorduğundan yarpaq və zoğlar quruyur, qönçələr, çiçəklər, saplaqlar tökülür, bitki zəif böyüyür. Mübarizə tədbirləri aqrotexniki və kimyəvi üsullardır.
Yayılması
1500-dək növü məlumdur. MDB-də 145 növü məlumdur. Qafqazda, o sıradan Azərbaycanda 72 növü yayılmışdır. Psylla mali Schmdbg., P. ulmi Frst., P. glyccyrrhizae Beck., P. crataegi Schrnk.., P. pruni L., P. pyricola Frst., P. pyri L. daha çox yayılmış növlər kimi tanınır.
Təsnifatı
- Alma ballıcası ()
- ()
- Zeytun ballıcası ()
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- QƏRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov[ölü keçid]
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
Ədəbiyyat
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
Xarici keçidlər
- QƏRİb məMMƏdov mahmud xəLİlov
- Family Psyllidae
- Семейство Листоблошки Psyllidae
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Psillidler fesilesi lat Psyllidae Bugumayaqlilar tipinin Beraberqanadlilar destesine aid olan fesile PsillidlerElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir PsillidlerBeynelxalq elmi adiPsyllidae Pierre Andre Latreille 1807Sekil axtarisiITIS 109187NCBI 30092EOL 630FW 187147Xarici qurulusuCox qametli bedeni var Basinin eni adeten dos ile beraber olub ondan aydin sekilde ayrilmisdir Bigciqlari bezi istisnalarla Pachypsyllidae Diaphorinae Calophya sapsekilli nazik basin eninden xeyli uzundur Erkeyin anal borucugunun arxa qurtaracaginda cixintilar yoxdur Qabaq qanadlarin damarlanmasi evvelki fesilelere benzeyir Bir qayda olaraq qabaq qanadlari zarlidir Demek olar ki fesilenin butun numayendelerii trofik sekilde agac ve kolluq cinsleri ile baglidir Heyat terziAlma yarpaqbiti balci Psylla mali Schm respublikanin butun meyvecilik rayonlarinda genis yayilmisdir Uzunlugu 3 0 mm olan aciq yasil ve ya sarimtil yasil rengli yasli yarpaqbireciyi 0 4 mm uzunlugunda narinci calarli sarimtil yumurta qoyur Surfeleri az hereketli yasti baslangic yasinda narinci sonra ise qehveyi rengde olur Aciq yasil nimfalarda enli qanad ruseymleri vardir Yumurtalar qabiqlarin qirisinda meyve agaclarinin sivlerinde qislayir Yazda tumurcuqlar acilarken surfeler dogulur tumurcuqlarin icine girib cavan hele acilmamis yarpaqlarin siresini sorurlar Sonralar onlar saplaga ve cicek boynuna kecirler ancaq qidada olan butun sekeri hezm ede bilmirler buna gore de ifrazatlari sirin olur Bu ifrazatlar bal sehi adlanir Buna gore de yarpaqbirecikleri hem de ballicalar da deyilir Bir cox Y b suretle coxaldigindan kend teserrufati bitkilerine boyuk zerer vurur En tehlukelisi alma Psylla mali ve armud P Pyri balicasi kelem Y b sogan Y b dir Esasen surfeleri zererlidir bitkilerin siresini sordugundan yarpaq ve zoglar quruyur qonceler cicekler saplaqlar tokulur bitki zeif boyuyur Mubarize tedbirleri aqrotexniki ve kimyevi usullardir Yayilmasi1500 dek novu melumdur MDB de 145 novu melumdur Qafqazda o siradan Azerbaycanda 72 novu yayilmisdir Psylla mali Schmdbg P ulmi Frst P glyccyrrhizae Beck P crataegi Schrnk P pruni L P pyricola Frst P pyri L daha cox yayilmis novler kimi taninir TesnifatiAlma ballicasi Zeytun ballicasi IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2005 QERIb meMMEdov mahmud xeLIlov olu kecid Azerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004EdebiyyatAzerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Xarici kecidlerQERIb meMMEdov mahmud xeLIlov Family Psyllidae Semejstvo Listobloshki PsyllidaeHemcinin bax