Pont üsyanı Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi sırasında Şimali Anadoluda müstəqil Pontus Yunan Dövləti qurmaq məqsədilə başladılan qiyamdır (1920-1923). 1904-cü ildə qurulan Pontus Yunan Cəmiyyəti ilə Müqəddəs Anadolu Yunan Cəmiyyəti, sonunda Batumidən qədər uzanan Kastamonu, Çanqırı, Yozğad, Sivas, Tokat, Amasya, Çorum, Gümüşxanə, Ərzincanın bir qisim torpaqları üzərində Yunan dövləti qurmaq üçün fəaliyyətə başladılar. Pontusçular dövründə Şərqi Anadoluya girən və daha sonra geri çəkilən Rus ordularının buraxdığı silahlarla təchizatlanıb ingilislərdən və yunanlardan silah yardımı gördülər. Yunanıstandan gələn könüllülərində qatılmasından sonra Pontus dəstələrinin sayı 25.000-ə çatdı. və silah yoldaşlarının üsyançılarla toqquşmalarında 2500 tüfəng və 1.200.000 mərmi ələ keçirildi. Dəstənin 11.188 üzvü öldürüldü. 1923-cü ildə bölgədəki yunanlar Anadoludan çıxarılaraq, Pontus Dövləti qurmaq hazırlıqlarına davam etmələrinin qarşısı alındı. Beləliklə 1920-ci ilin dekabr ayında başlanan qiyamlar ,qəti qələbənin qazanılmasndan sonra 1923-cü ildə yatırıldı.
Pont üsyanı | |||
---|---|---|---|
Tarix | Dekabr 1920 - 6 Fevral 1923 | ||
Yeri | Qara dəniz regionu | ||
Nəticəsi | Savaşın sonunda qiyam tamamən yatırıldı. | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
|
İstinadlar
- [1] Arxivləşdirilib 2012-10-13 at the Wayback Machine kurtulussavasi.org, Savaşlar ve Antlaşmalar: TBMM'ye karşı ayaklanmalar
- [2] Arxivləşdirilib 2011-08-11 at the Wayback Machine kurtulussavasi.org, Savaşlar ve Antlaşmalar: Batı Cephesi Savaşları
- [3] Arxivləşdirilib 2014-02-20 at the Wayback Machine Dr. Yunus Kobal: Milli Mücadelede İç Ayaklanmalar, Hacettepe Üniversitesi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pont usyani Turkiye Istiqlaliyyet muharibesi sirasinda Simali Anadoluda musteqil Pontus Yunan Dovleti qurmaq meqsedile basladilan qiyamdir 1920 1923 1904 cu ilde qurulan Pontus Yunan Cemiyyeti ile Muqeddes Anadolu Yunan Cemiyyeti Birinci Dunya Muhaibesinin sonunda Batumiden Ineboluya qeder uzanan Kastamonu Canqiri Yozgad Sivas Tokat Amasya Corum Gumusxane Erzincanin bir qisim torpaqlari uzerinde Yunan dovleti qurmaq ucun fealiyyete basladilar Pontuscular Birinci Dunya Muhaibesi dovrunde Serqi Anadoluya giren ve daha sonra geri cekilen Rus ordularinin buraxdigi silahlarla techizatlanib ingilislerden ve yunanlardan silah yardimi gorduler Yunanistandan gelen konullulerinde qatilmasindan sonra Pontus destelerinin sayi 25 000 e catdi Topal Osman ve silah yoldaslarinin usyancilarla toqqusmalarinda 2500 tufeng ve 1 200 000 mermi ele kecirildi Destenin 11 188 uzvu olduruldu 1923 cu ilde bolgedeki yunanlar Anadoludan cixarilaraq Pontus Dovleti qurmaq hazirliqlarina davam etmelerinin qarsisi alindi Belelikle 1920 ci ilin dekabr ayinda baslanan qiyamlar qeti qelebenin qazanilmasndan sonra 1923 cu ilde yatirildi Pont usyani Tarix Dekabr 1920 6 Fevral 1923 Yeri Qara deniz regionu Neticesi Savasin sonunda qiyam tamamen yatirildi Munaqise terefleri Turk Milli Herekati Pontus Yunan desteleri Komandan lar Nureddin Ibrahim Konyar Topal Osman Ipsiz Receb bilinmir Tereflerin quvvesi 10 000 1921 de 1 20 000 1922 1923 1 25 000 2 Itkiler 700 sivil olu 1920 e qeder 1 1921 sonuna qeder 1641 yarali 3 3723 ev yandirildi 3 2 milyon lire deyerinde heyvan ogurlandi 3 2 milyon deyerinde qizil lire ogurlandi 3 Boyuk olcude mal ogurlandi 3 11 188 olu 1 10 886 esir 1 Istinadlarredakte 1 2 3 4 5 1 Arxivlesdirilib 2012 10 13 at the Wayback Machine kurtulussavasi org Savaslar ve Antlasmalar TBMM ye karsi ayaklanmalar 2 Arxivlesdirilib 2011 08 11 at the Wayback Machine kurtulussavasi org Savaslar ve Antlasmalar Bati Cephesi Savaslari 1 2 3 4 5 3 Arxivlesdirilib 2014 02 20 at the Wayback Machine Dr Yunus Kobal Milli Mucadelede Ic Ayaklanmalar Hacettepe Universitesi Menbe https az wikipedia org w index php title Pont usyani amp oldid 6803325