Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pirikitel Alazani çayı (Pirikiti Alazanigürc. პირიქითი ალაზანი, Pirikita Alazani, Pirikitel Alazani, gürc. ქვახიდისწყალი) — Gürcüstanın şimal-şərqində Tuşetiya tarixi-coğrafi bölgəsində dağ çayı. Tuşeti Milli Parkının şimal hissəsindəki Kaxeti Axmeta bələdiyyəsinin ərazisindən axır. Andi Göysu çayının sol qoludur.
| Pirikitel Alazani | |
|---|---|
| ka/პირიქითი ალაზანი | |
| | |
| Ölkə |  Gürcüstan |
| Region |
|
| Rayon | |
| Mənbəyi | Tebulos silsiləsi |
| • Yüksəkliyi | 3000 m |
| Mənsəbi | Andi Göysu/Sulak çayı/Xəzər dənizi |
| • Yüksəkliyi | 1603 m |
| Uzunluğu | 46 km |
| Su sərfi | 10,2 m³/san |
| Hövzəsinin sahəsi | 368 km² |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Toponimiyası
Yuxarı axarda çayın adı - Xvaxidisçkali (gürc. ქვახიდისწყალი) adlanır. Gürcü dilindən tərcümə edildikdə çayın adı üç hissəyə ayrılır. Sözün hərfi mənasında gürcü dilində: ქვა (kva) - daş, yük; gürcü dilində ხიდის (hidis) - körpü və yük; gürcü dilində: წყალი (tskali) - su, çay deməkdir.
Coğrafiyası
Çayın ümumi uzunluğu 46 (49) km-dir. Pirikitel Alazaninin hövzə sahəsi 368 km² -dir.
Çayın mənbələri dəniz səviyyəsindən 3000 m yüksəklikdə, Gürcüstanın Rusiya ilə sərhədi yaxınlığında, Tebulos və Atsunta silsilələrinin qovşağında Pirçita (3783 m) və Tebulosmt (4492 m) zirvələri arasında yerləşir. Yuxarı axarlarda, Larovanis-Tskali birləşməsindən əvvəl, əsasən Ruani və Tuşetski silsilələri arasında cənub-şərqə və şərqə axır; orta və aşağı axarlarda Alazan və Tuşeti silsilələri arasında axır və üstünlük təşkil edən istiqamət cənub-şərqdir. Çayın aşağı axınının əvvəlindəki eni 12 m, dərinliyi 1,2 m -dir.
Pirikitel Alazani çayının mənbəyi Andi Göysu çayının sol sahili boyunca 144 km məsafədə, dəniz səviyyəsindən 1603 metr yüksəklikdə, Şenako kəndinin şimalında yerləşir. Mənbəyin yaxınlığında suyun sürəti 2,2 m/s-ə çatır.
Yüksək sululuq yaz və yayın ikinci yarısında baş verir. Çayda suyun maksimal səviyyəsi iyulda olur. Çayda aşağı su dövrü noyabrdan aprelə qədər davam edir. Mənbədən başlayaraq çayda orta illik su axını həcmi 10,2 m³ / s təşkil edir. Suyun həcminin yarıdan çoxu yay və payızda (56%), yazda - 34% və qışda - 10% təşkil edir.
Pirikitel Alazani çayının əsas qolları, yaşayışsız Girevi kəndinin üstündən sağ istiqamətdə axan Larovanis-Tskali və Dartlo kəndi yaxınlığında sol istiqamətdə axan Didixevidir.
Çayın yaxınlığında Dano, Dartlo, Amili, Şenako yaşayış məntəqələri yerləşir.
İstinadlar
- Инструкция по русской передаче географических названий Грузинской ССР / Сост. Г. И. Донидзе; Ред. Г. П. Бондарук. — М., 1972. — 26 с. — 1500 экз.
- Пирикительская Алазань : [рус.] / textual.ru // Государственный водный реестр : [арх. 15 октября 2013] / Минприроды России. — 2009. — 29 марта.
- Gürcüstan Sovet Ensiklopediyası, TTom 8, səhifə. 81, Tbilisi, 1984.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pirikitel Alazani cayi Pirikiti Alazanigurc პირიქითი ალაზანი Pirikita Alazani Pirikitel Alazani gurc ქვახიდისწყალი Gurcustanin simal serqinde Tusetiya tarixi cografi bolgesinde dag cayi Tuseti Milli Parkinin simal hissesindeki Kaxeti Axmeta belediyyesinin erazisinden axir Andi Goysu cayinin sol qoludur Pirikitel Alazanika პირიქითი ალაზანიOlke GurcustanRegion KaxetiRayon Axmeta belediyyesiMenbeyi Tebulos silsilesi Yuksekliyi 3000 mMensebi Andi Goysu Sulak cayi Xezer denizi Yuksekliyi 1603 mUzunlugu 46 kmSu serfi 10 2 m sanHovzesinin sahesi 368 km Vikianbarda elaqeli mediafayllarToponimiyasiYuxari axarda cayin adi Xvaxidisckali gurc ქვახიდისწყალი adlanir Gurcu dilinden tercume edildikde cayin adi uc hisseye ayrilir Sozun herfi menasinda gurcu dilinde ქვა kva das yuk gurcu dilinde ხიდის hidis korpu ve yuk gurcu dilinde წყალი tskali su cay demekdir CografiyasiCayin umumi uzunlugu 46 49 km dir Pirikitel Alazaninin hovze sahesi 368 km dir Cayin menbeleri deniz seviyyesinden 3000 m yukseklikde Gurcustanin Rusiya ile serhedi yaxinliginda Tebulos ve Atsunta silsilelerinin qovsaginda Pircita 3783 m ve Tebulosmt 4492 m zirveleri arasinda yerlesir Yuxari axarlarda Larovanis Tskali birlesmesinden evvel esasen Ruani ve Tusetski silsileleri arasinda cenub serqe ve serqe axir orta ve asagi axarlarda Alazan ve Tuseti silsileleri arasinda axir ve ustunluk teskil eden istiqamet cenub serqdir Cayin asagi axininin evvelindeki eni 12 m derinliyi 1 2 m dir Pirikitel Alazani cayi vadisinin gorunusu Pirikitel Alazani cayinin menbeyi Andi Goysu cayinin sol sahili boyunca 144 km mesafede deniz seviyyesinden 1603 metr yukseklikde Senako kendinin simalinda yerlesir Menbeyin yaxinliginda suyun sureti 2 2 m s e catir Yuksek sululuq yaz ve yayin ikinci yarisinda bas verir Cayda suyun maksimal seviyyesi iyulda olur Cayda asagi su dovru noyabrdan aprele qeder davam edir Menbeden baslayaraq cayda orta illik su axini hecmi 10 2 m s teskil edir Suyun hecminin yaridan coxu yay ve payizda 56 yazda 34 ve qisda 10 teskil edir Pirikitel Alazani cayinin esas qollari yasayissiz Girevi kendinin ustunden sag istiqametde axan Larovanis Tskali ve Dartlo kendi yaxinliginda sol istiqametde axan Didixevidir Cayin yaxinliginda Dano Dartlo Amili Senako yasayis menteqeleri yerlesir IstinadlarInstrukciya po russkoj peredache geograficheskih nazvanij Gruzinskoj SSR Sost G I Donidze Red G P Bondaruk M 1972 26 s 1500 ekz Pirikitelskaya Alazan rus textual ru Gosudarstvennyj vodnyj reestr arh 15 oktyabrya 2013 Minprirody Rossii 2009 29 marta Gurcustan Sovet Ensiklopediyasi TTom 8 sehife 81 Tbilisi 1984