Pir Həsən türbəsi — Mərdəkan ərazisində yerləşən XVII əsrə aid tarixi-dini memarlıq abidəsidir.
Pir Həsən türbəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Yerləşir | Mərdəkan |
Tikilmə tarixi | XVII əsr |
İstinad nöm. | 96 |
Kateqoriya | Türbə |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Tarixi
Türbənin daş işləməli çərçivəyə malik giriş qapısı üzərində kitabə yerləşdirilmişdir. İncə çərçivəyə malik həmin kitabənin verdiyi məlumata görə türbə, I Şah Abbasın hakimiyyəti dövründə hicri təqvimlə 1021-ci ildə (miladi təqvimlə 1612/1613) inşa edilmişdir.
Əsas inşaat kitabəsindən aralı – sol tərəfdə yerləşdirilmiş ikinci kitabədə isə binanın ustad Nadir Əli tərəfindən tikildiyi göstərilmişdir.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Əsas türbə binası planda kvadrat formaya malikdir. Əsas türbə binasından 2.2 metr qabağa çıxan giriş hissəsi oxvari tağtavanla örtülmüşdür. Türbənin daxilində dörd küncdə yerləşən qoşa çıxıntılar yelkənə keçir. Türbə binasının üzərini örtən günbəz həmin yelkənlər tərəfindən dəstəklənir. Tikili həm daxildən, həm də xaricdən yaxşı yonulmuş qumdaşı ilə üzlənmişdir.
Ətrafdakı məzar və türbələr
Türbənin ətrafında ayrı-ayrılıqda üzərində günbəz olan bir neçə türbə var. Türbədən bir qədər aralıda Axund Hacı Mirzə Əbdülturab Axundzadənin qəbri, onun ətrafında isə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin qızı Sara xanımın və repressiya qurbanı Səlimxanov Zeynal bəy Ağabəy oğlunun qəbirləri var. Axundun qəbri üstündəki türbəni onun xatirəsinə hörmət və ehtiram əlaməti olaraq Bakı milyonçusu Murtuza Muxtarov tikdirib. 1924-cü ildə vəfat etmiş xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyev öz vəsiyyətinə əsasən Axundun qəbrinin ayaq tərəfində dəfn olunub.
Pir Həsən türbəsi yaxınlığında yerləşən və xalq arasında ziyarətgaha çevrilmiş digər kiçik türbədə isə İslamın yeddinci İmamı Musa əl-Kaziminin qızı Həzrəti Xədicənin qəbri üzərində tikilən türbədir. O da digər bacıları, Həzrəti Həkimə, Həzrəti Rəhimə və Həzrəti Leyla kimi qardaşları- səkkizinci imam Rza Əleyhisəlam Məşhəd şəhərində qətlə yetirildikdən sonra təzyiqlərdən canını qurtarmaq üçün Azərbaycana üz tutub.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Саламзаде, 1964. səh. 52
- "Pir Həsən ziyarətgahı" (16). Mədəniyyət qəzeti. 27 yanvar 2010. 9 July 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 16 may 2019.
- "Pir Həsən ziyarətgahı". http://medeniyyet.az. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 25-12-2008. 9 July 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 16 may 2019. (#first_missing_last)
Ədəbiyyat
- Саламзаде, А. В. Архитектура Азербайджана XVI-XIX вв. Баку: Издательство Академии наук Азербайджанской ССР. 1964.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pir Hesen turbesi Merdekan erazisinde yerlesen XVII esre aid tarixi dini memarliq abidesidir Pir Hesen turbesiOlke AzerbaycanSeher BakiYerlesir MerdekanTikilme tarixi XVII esrAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 96KateqoriyaTurbeEhemiyyetiOlke ehemiyyetliTarixiTurbenin das islemeli cerciveye malik giris qapisi uzerinde kitabe yerlesdirilmisdir Ince cerciveye malik hemin kitabenin verdiyi melumata gore turbe I Sah Abbasin hakimiyyeti dovrunde hicri teqvimle 1021 ci ilde miladi teqvimle 1612 1613 insa edilmisdir Esas insaat kitabesinden arali sol terefde yerlesdirilmis ikinci kitabede ise binanin ustad Nadir Eli terefinden tikildiyi gosterilmisdir Memarliq xususiyyetleriEsas turbe binasi planda kvadrat formaya malikdir Esas turbe binasindan 2 2 metr qabaga cixan giris hissesi oxvari tagtavanla ortulmusdur Turbenin daxilinde dord kuncde yerlesen qosa cixintilar yelkene kecir Turbe binasinin uzerini orten gunbez hemin yelkenler terefinden desteklenir Tikili hem daxilden hem de xaricden yaxsi yonulmus qumdasi ile uzlenmisdir Etrafdaki mezar ve turbelerTurbenin etrafinda ayri ayriliqda uzerinde gunbez olan bir nece turbe var Turbeden bir qeder aralida Axund Haci Mirze Ebdulturab Axundzadenin qebri onun etrafinda ise Haci Zeynalabdin Tagiyevin qizi Sara xanimin ve repressiya qurbani Selimxanov Zeynal bey Agabey oglunun qebirleri var Axundun qebri ustundeki turbeni onun xatiresine hormet ve ehtiram elameti olaraq Baki milyoncusu Murtuza Muxtarov tikdirib 1924 cu ilde vefat etmis xeyriyyeci Haci Zeynalabdin Tagiyev oz vesiyyetine esasen Axundun qebrinin ayaq terefinde defn olunub Pir Hesen turbesi yaxinliginda yerlesen ve xalq arasinda ziyaretgaha cevrilmis diger kicik turbede ise Islamin yeddinci Imami Musa el Kaziminin qizi Hezreti Xedicenin qebri uzerinde tikilen turbedir O da diger bacilari Hezreti Hekime Hezreti Rehime ve Hezreti Leyla kimi qardaslari sekkizinci imam Rza Eleyhiselam Meshed seherinde qetle yetirildikden sonra tezyiqlerden canini qurtarmaq ucun Azerbaycana uz tutub Hemcinin baxPir Huseyn xanegahiIstinadlarSalamzade 1964 seh 52 Pir Hesen ziyaretgahi 16 Medeniyyet qezeti 27 yanvar 2010 9 July 2021 tarixinde Istifade tarixi 16 may 2019 Pir Hesen ziyaretgahi http medeniyyet az Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 25 12 2008 9 July 2021 tarixinde Istifade tarixi 16 may 2019 first missing last EdebiyyatSalamzade A V Arhitektura Azerbajdzhana XVI XIX vv Baku Izdatelstvo Akademii nauk Azerbajdzhanskoj SSR 1964