Pinus muricata (lat. Pinus muricata) — şamkimilər fəsiləsinin şam ağacı cinsinə aid bitki növü.
Yumşaqiynəyarpaqlı şam | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Şöbə: Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Yumşaqiynəyarpaqlı şam | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Kaliforniya və Sakit okean sahillərində, qumluqlarda, bataqlıq yerlərdə, dağ ətəyində dəniz səviyyəsindən 600–900 m hündürlükdə, seyrək ağacları olan kiçik qruplar əmələ gətirir. Hündürlüyü 12–25 m, gövdəsinin diametri 40-90 sm, qabığının qalınlığı 15 sm-ə qədər olur. Gövdənin bünövrəsində qeyri-bərabər dərin şırımlar vardır, məhkəm qabıqlı, qırmızı-qonur rənglidir. Budaqları qalın, şaxələnmiş, enli, hamar-yumru çətir əmələ gətirir. Zoğları narıncı-yaşıl, çılpaq, bir neçə buğumarası, xırda yarpaqları vardır. Tumurcuqları silindrik, tündqonurdur. İynəyarpaqları möhkəm, cod, tünd-yaşıl, uzunluğu 10-15 sm-dir. Alt tərəfi hamardır, nazik dişli, ucu biz şəkilli, dəstədə 2 ədəd olub, budaqların uclarında yığılmışdır. Oturaq qozaları yumurtavarı və ya enli-oval, parlaq, bozumtul-qonur olub, uzunluğu 5-7 sm, eni 3-4 sm-dir, 3-7 ədədi birlikdə yerləşir, aşağı tərəfə əyilir. Toxum qabıqları qozanın üst tərəfində qabarıq, bozumtul-qonur qalxanlı, düz və ya əyilmiş mahmızlıdır, içəri tərəfində toxum qabıqları hamar, ucu elastikdir. Toxumları yumru-üçbucaq, tünd-qonur, uzun qanadlıdır, uzunluğu 6 mm-dir. Toxum verməyə tez başlayır, çox miqdarda qoza verir, təbii əkinlərdə yaxşı bərpa olunur, çox davamlıdır. Toxumlarla çoxalır. Oduncağı möhkəm, kobud, lifli, açıq-qonur olub, tikinti işlərində istifadə edilir. Qumlu dəniz sahillərinin yaşıllaşdırılmasında istifadəsi məqsədyönlüdür. nda yeni salınan parklarda, bağlarda rast gəlinir və mədəni şəraitdə becərilir.
Məlumat mənbələri
- Деревья и кустарники СССР. т.3.1954;
- Флора Азербайджана. т.5. 1954;
- Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970;
- Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996;
- Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
- “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
İstinadlar
- “Azərbaycan dendraflorasi” I cild, Baki, “Elm”, 2011, 312 səh.
- Tofiq Məmmədov, Elşad Qurbanov, Tariyel Talıbov.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pinus muricata lat Pinus muricata samkimiler fesilesinin sam agaci cinsine aid bitki novu Yumsaqiyneyarpaqli samElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Sobe Sinif IyneyarpaqlilarYarimsinif IyneyarpaqlilarDeste IyneyarpaqlilarFesile SamkimilerYarimfesile Cins Sam Yumsaqiyneyarpaqli samBeynelxalq elmi adiPinus muricata D Don 1836Sekil axtarisiITIS 183359NCBI 164245EOL 991103 Kaliforniya ve Sakit okean sahillerinde qumluqlarda bataqliq yerlerde dag eteyinde deniz seviyyesinden 600 900 m hundurlukde seyrek agaclari olan kicik qruplar emele getirir Hundurluyu 12 25 m govdesinin diametri 40 90 sm qabiginin qalinligi 15 sm e qeder olur Govdenin bunovresinde qeyri beraber derin sirimlar vardir mehkem qabiqli qirmizi qonur renglidir Budaqlari qalin saxelenmis enli hamar yumru cetir emele getirir Zoglari narinci yasil cilpaq bir nece bugumarasi xirda yarpaqlari vardir Tumurcuqlari silindrik tundqonurdur Iyneyarpaqlari mohkem cod tund yasil uzunlugu 10 15 sm dir Alt terefi hamardir nazik disli ucu biz sekilli destede 2 eded olub budaqlarin uclarinda yigilmisdir Oturaq qozalari yumurtavari ve ya enli oval parlaq bozumtul qonur olub uzunlugu 5 7 sm eni 3 4 sm dir 3 7 ededi birlikde yerlesir asagi terefe eyilir Toxum qabiqlari qozanin ust terefinde qabariq bozumtul qonur qalxanli duz ve ya eyilmis mahmizlidir iceri terefinde toxum qabiqlari hamar ucu elastikdir Toxumlari yumru ucbucaq tund qonur uzun qanadlidir uzunlugu 6 mm dir Toxum vermeye tez baslayir cox miqdarda qoza verir tebii ekinlerde yaxsi berpa olunur cox davamlidir Toxumlarla coxalir Oduncagi mohkem kobud lifli aciq qonur olub tikinti islerinde istifade edilir Qumlu deniz sahillerinin yasillasdirilmasinda istifadesi meqsedyonludur nda yeni salinan parklarda baglarda rast gelinir ve medeni seraitde becerilir Melumat menbeleriDerevya i kustarniki SSSR t 3 1954 Flora Azerbajdzhana t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari III cild 1970 Azerbaycanin Qirmizi ve Yasil Kitablari na tovsiye olunan bitki ve bitki formasiyalari 1996 Azerbaycan florasinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Istinadlar Azerbaycan dendraflorasi I cild Baki Elm 2011 312 seh Tofiq Memmedov Elsad Qurbanov Tariyel Talibov