Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Pavel Nikolayeviç Filonov (rus. Павел Николаевич Филонов) (8 yanvar, 1883 – 3 dekabr, 1941)—Sovet rəssamı.
| Pavel Filonov | |
|---|---|
| rus. Павел Николаевич Филонов | |
 1921 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Moskva |
| Vəfat tarixi | (58 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | rəssam, şair, illüstrasiyaçı[d], səhnə dizayneri, qrafika ustası[d], boyakar[d] |
| Təhsili | |
| Üzvlüyü | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Pavel Nikolayeviç Filonov Moskvada (8 yanvar 1883-cü il) kasıb bir ailədə dünyaya göz açıb. Sonbeşik Paveldən savayı, ailədə daha beş uşaq böyüyürdü. Pavelin dörd bacısı və bir qardaşı vardı. Pavel altı yaşında ikən atası "kuçer Nikolay" dünyasını dəyişir, ailənin bütün qayğıları bədbəxt ananın çiyinlərinə düşür.
Pavelin böyük bacısı kifayət qədər zəngin bir insanla ailə qurmuşdu. Bu insanın sayəsində uşaqlar, o cümlədən Pavel yaxşı təhsil ala bilmişdilər. On altı yaşlı Pavel ilk rəssamlıq təhsilini Peterburq bədii emalatxanasında alıb, sonra o, L. Dmitriyev-Kafkazskinin özəl studiyasında rəssamlıq sənətinin sirlərinə yiyələnib. Dmitriyev-Kafkazskinin özəl rəsamlıq studiyası bir zamanlar Peterburqda böyük nüfuza malikdi, tanınmış batalist rəssam , illüstrator və teatr rəssamı Mstislav Dobujinski, ekspremetçi-rəssam və çox tanınmış sənətkarlar müxtəlif vaxtlarda L. Dmitriyev Kafkazskinin tələbələri olmuşdular.
Kafkazskinin zəngin silah və xalça kolleksiyası vardı, studiyada Pavel müəllimi kimi şərq motivləri çəkirdi. 1908-ci ildə Pavel Filonov Akademiyaya daxil olur, lakin iki ildən sonra onu Akademiyadan xaric edirlər, yenidən Akademiyaya bərpa olunduqdan sonra bu dəfə o, öz istəyi ilə təhsilini yarımçıq buraxır. Üstəlik də hələ dünənə qədər pərəstiş elədiyi, sevimli müəllimi kolorit ustası Sionqlinski ilə arası dəyir, başı havalı Pavel müəllimini tələbələrin və müəllimlərin qarşısında təhqir etməkdən belə çəkinmir. Bir ildən sonra gənc rəssam "Gənclər ittifaqı"nın növbəti sərgisinə qatılır. Filonov özünü rəssam-tədqiqatçı adlandırırdı, əsərin yaranma prosesini tədqiqat prosesi kimi qavrayırdı, tablonun hər bir smetrini, hər bir mikroelementini araşdırırdı, bu da onu struktualizmə və ekspressionizmə yaxınlaşdırırdı. Kiçik fırçalarla böyük kompozisiyalar işləməyə üstünlük verən rəssam eyni bir tabloda müxtəlif üslublara üz tuturdu. Klassik realizm, primitiv sənət və avanqardın gözlənilməz vəhdəti – biz rəssam Pavel Filonovun yaradıcılığının ilkin dövrünü belə xarakterizə edə bilərik.
Bu dövrdə rəssam bəzi sənətşünasların yazdıqları kimi heç də ehtiyac içində yaşamayıb, kətan və rəng sarıdan korluq çəkməyib. Təhsil illərində Pavel hər yay Volqa boyunca səyahət edər, Volqa boyunda yerləşən şəhərlərin memarlıq abidələri ilə, ələlxüsus kilsə rəssamlığı və xalq sənəti ilə ilgilənirdi. Akademiyada təhsilini yarımçıq buraxandan sonra rəssam 1911–1912-ci illərdə Fransaya və İtaliyaya gedir – bu səfərlər əlbəttə hər bir rəssam üçün çox vacib səfərlərdi – amma cibdə para olmalıdır.
Qərb mədəniyyəti rəssamın artıq formalaşmış dünyagörüşünə nəzərə çarpacaq dərəcədə təsir göstərə bilmədi, əslində Filonov sənət fədaisi idi – onu yaxından tanıyan adamlar xatirələrində onun bu cəhətini dönə-dönə vurğulayırlar.
Artıq bildiyimiz kimi, Filonov rus futurizminə çox yaxın rəssamdır. Yeri gəlmişkən, bəzən rus ədəbi tənqidində onu elə futurist rəssam kimi qələmə verirlər, amma sənətkar özünü futurist sənətkar hesab etmirdi, bu da məlumdur. Avropadan dönəndən sonra rəssam çox məhsuldar işləyirdi, irihəcmli tablolar çəkirdi, nəzəri məqalələr yazırdı, teatr tamaşaları üçün dekorasiyalar hazırlayırdı. "Gənclər ittifaqı"nın futurist tamaşası "Vladimir Mayakovski" faciəsinin səhnə quruluşu P. Filonova məxsusdur (1913-cü il).
P. Filonovun "Apollon" dərgisndə "Analitik incəsənətin ideologiyası və prinsipləri" məqaləsi dərc olundu, məqalə bir qrup avanqard rəssamın – P. Filonovun, , David Kakabidzenin, və bir sıra başqa rəssamların müştərək deklarasiyası kimi rezonans doğurdu. Filonov Motyuşkinin təklifi ilə futurist şairlərin şeirlərinə illüstrasiyalar çəkir. Filonovun illüstrasiyalarını çox bəyənirdi. Xlebnikovun özünün də rəssamlıq istedadı vardı, bacısı Olqa isə Parisdə rəssamlıq təhsili almış peşəkar rəssam idi. Rəssamla şairin yaradıcılıq əməkdaşlığı dostluğa çevrilir, onların yaradıcılıq amalları, dünyagörüşləri, maraq dairələri bir çox məsələlərdə üst-üstə düşürdü. Və bu oxşarlıq heç də təsadüfi deyildi. Filosof N. F. Fyodorovun fəlsəfi təlimləri dövrün intellektualları arasında populyar idi. P. Filonov, V. Xlebnikov, V. Çekrisçin, V. Mayakovski, A. Plotonov, N. Zabolotski kimi ziyalılar Fyodorov fəlsəfəsinin güclü təsiri altında formalaşmışdılar və bu təsir hardasa onların sənət konsepsiyasını formalaşdırmışdı. Fyodorovun insan ruhunun fiziki ölüm üzərində qələbəsi ideyası Filonovun bir sıra tablolarıyla səsləşir, "Kəndli ailəsi", "Bahar formulası", "Kosmos formulası", "Bəyaz tablo", "Əbədiyyət üzərində qələbə" əsərlərində bu yüksək pafos açıq-aydın duyulur…
Filonov yenilikçi kimi
İyirminci yüzilliyin əvvəllərində rus avanqard təsviri sənətində bir sıra yeni konsepsiyalar yarandı. Kazimir Maleviçin supermatizmi, , Vasili Kandinskinin abstraksionizmi, Pavel Filonovun analitik konsepsiyası və s…
Oktyabr inqilabını tərəddüdsüz qəbul edən P. Filonov – hərbi-inqilabi icraiyyə komitəsinin sədri, yəni qırmızı komissar analitik incəsət muzeyi yaratmaq arzusundaydı. Komissar Filonov yazır: "Mən dünyanın işıqlı səhərlərinin rəssamıyam – belə çıxır ki, mən yalnız proletaram". Və təbiidir ki, komissar rəssam bütün əsərlərini proletariata həvalə etmişdi. 1919-cu ildə rəssam birinci dövlət rəssamlıq sərgisində iyirmi üç əsər sərgilədi. 23-cü ildə Filonov Dövlət Mədəniyyət İnstitutunda ümumi ideoloji şöbəyə başçılıq edir, başqa şöbələrin rəhbərləri V. Tatlin, K. Maleviç və M. Matyuşkin olub. Filonov müstəqil adam idi, institut rəhbərliyi ilə kompromisə getmirdi, hətta Lunaqarskinin dövlət üçün bir silsilə realist əsərlər işləmək təklifini cavabsız qoyur.
Filonovun bədxahları fəallaşmağa başlayır, sovet mətbuatı əlində fırça, belində tapança enişli-çıxışlı bir insan ömrü yaşayan keçmiş qırmızı komissarı yerli-yersiz tənqid atəşinə tutur. Filonov mədəniyyət institutundakı işindən çıxarılır, özünün analitik incəsənət məktəbini yaradır.
Rəssam Rus muzeyində fərdi sərgisinə hazırlaşırdı, artıq sərginin kataloqu işıq üzü görmüşdü, amma son anda əsərlərin nümayişi qadağan olunur, 46 yaşlı rəssamın fərdi sərgisi baş tutmur. Müasirləri Pavel Filonov sənətinə müxtəlif aspektlərdən yanaşırdılar, vaxtı ilə rus avanqardının liderlərindən biri olmuş sənətkarın əsərlərini otuzuncu illərdə artıq xəstə təxəyyülün məhsulu, rəssamı isə proletariata – fəhlə-sinfinə xəyanət etmiş ruhi xəstə adlandırırdılar – bu, rəsmi tənqidin hökmü idi. Rəsmi tənqidin bu ağır ittihamı bir rəssam üçün ölüm hökmünə bərabər bir fərman idi. Rəssam bir neçə realist tablo çəkdi, amma ədəbi tənqid yenə yumşalmadı, yenə onu formalizmdə və "filonovşina"da günahlandırdılar, onun bütün gəlir mənbələrini qapatdılar, ehtiyac içində yaşayan rəssam gecələr İsaakiyev məbədində rəngsazlıq etməklə bir qarın çörək pulu qazanırdı. 1937-ci ildə rəssamın sənət dostları bir-bir həbs olunurdu, tənha və yoxsul rəssam taleyin bütün üzüdönüklərinə baxmayaraq fırçasını yerə qoymurdu, kətan tapmayanda kağız üzərində yağlı boya ilə rəsmlər çəkirdi.
Vladimir Mayakovski və Sergey Yesenin intihar etmişdilər, Velimir Xlebnikov ruhunu göylərə tapşırmışdı, Kazimir Maleviç, Vasili Kandinski, Mark Şaqal və başqa şanslı sənətkarlar ölkəni tərk edib, Avropada mühacir həyatı yaşayırdılar, Filonov isə səfalət içində ömür sürürdü.
Rəssam 1941-ci ildə Leninqrad blokadasında tablolarla, əlyazmalarıyla, kitablarla dolu darısqal mənzilində öldü.
Qalereya
-
![image]()
Başlar (1910). Filonov considered this painting to be his first real work. -
![image]()
Kişi və qadın (Adəm və Həvva) (1912–1913). -
![image]()
Kralların məclisi (1913). -
![image]()
universal flowering (1915). -
![image]()
The Formula of Contemporary Pedagogy of IZO (1923). -
![image]()
Atlar (1924–1925). -
![image]()
İki baş. Rabbles (1925). -
![image]()
Heyvanlar (1930). -
![image]()
Countenances (Faces on an Icon) (1940)
İstinadlar
- "Selected Poems with Postscript, 1907–1914". World Digital Library. 1914. 2015-11-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-28.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Павел Филонов в интернет-журнале "Старатель"
- Сборник работ Павла Филонова 2010-08-20 at the Wayback Machine
- Павел Филонов в сообществе "АртАнклав" 2011-09-17 at the Wayback Machine
- Посвящение Павлу Филонову
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Pavel Nikolayevic Filonov rus Pavel Nikolaevich Filonov 8 yanvar 1883 3 dekabr 1941 Sovet ressami Pavel Filonovrus Pavel Nikolaevich Filonov1921Dogum tarixi 8 yanvar 1883Dogum yeri MoskvaVefat tarixi 3 dekabr 1941 58 yasinda Vefat yeri Leninqrad RSFSR SSRIDefn yeri Serafimovskoye qebiristanligi d Fealiyyeti ressam sair illustrasiyaci d sehne dizayneri qrafika ustasi d boyakar d Tehsili Moskva Dovlet UniversitetiUzvluyu SSRI Ressamlar Ittifaqi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiPavel Nikolayevic Filonov Moskvada 8 yanvar 1883 cu il kasib bir ailede dunyaya goz acib Sonbesik Pavelden savayi ailede daha bes usaq boyuyurdu Pavelin dord bacisi ve bir qardasi vardi Pavel alti yasinda iken atasi kucer Nikolay dunyasini deyisir ailenin butun qaygilari bedbext ananin ciyinlerine dusur Pavelin boyuk bacisi kifayet qeder zengin bir insanla aile qurmusdu Bu insanin sayesinde usaqlar o cumleden Pavel yaxsi tehsil ala bilmisdiler On alti yasli Pavel ilk ressamliq tehsilini Peterburq bedii emalatxanasinda alib sonra o L Dmitriyev Kafkazskinin ozel studiyasinda ressamliq senetinin sirlerine yiyelenib Dmitriyev Kafkazskinin ozel resamliq studiyasi bir zamanlar Peterburqda boyuk nufuza malikdi taninmis batalist ressam illustrator ve teatr ressami Mstislav Dobujinski ekspremetci ressam ve cox taninmis senetkarlar muxtelif vaxtlarda L Dmitriyev Kafkazskinin telebeleri olmusdular Kafkazskinin zengin silah ve xalca kolleksiyasi vardi studiyada Pavel muellimi kimi serq motivleri cekirdi 1908 ci ilde Pavel Filonov Akademiyaya daxil olur lakin iki ilden sonra onu Akademiyadan xaric edirler yeniden Akademiyaya berpa olunduqdan sonra bu defe o oz isteyi ile tehsilini yarimciq buraxir Ustelik de hele dunene qeder perestis elediyi sevimli muellimi kolorit ustasi Sionqlinski ile arasi deyir basi havali Pavel muellimini telebelerin ve muellimlerin qarsisinda tehqir etmekden bele cekinmir Bir ilden sonra genc ressam Gencler ittifaqi nin novbeti sergisine qatilir Filonov ozunu ressam tedqiqatci adlandirirdi eserin yaranma prosesini tedqiqat prosesi kimi qavrayirdi tablonun her bir smetrini her bir mikroelementini arasdirirdi bu da onu struktualizme ve ekspressionizme yaxinlasdirirdi Kicik fircalarla boyuk kompozisiyalar islemeye ustunluk veren ressam eyni bir tabloda muxtelif uslublara uz tuturdu Klassik realizm primitiv senet ve avanqardin gozlenilmez vehdeti biz ressam Pavel Filonovun yaradiciliginin ilkin dovrunu bele xarakterize ede bilerik Bu dovrde ressam bezi senetsunaslarin yazdiqlari kimi hec de ehtiyac icinde yasamayib ketan ve reng saridan korluq cekmeyib Tehsil illerinde Pavel her yay Volqa boyunca seyahet eder Volqa boyunda yerlesen seherlerin memarliq abideleri ile elelxusus kilse ressamligi ve xalq seneti ile ilgilenirdi Akademiyada tehsilini yarimciq buraxandan sonra ressam 1911 1912 ci illerde Fransaya ve Italiyaya gedir bu seferler elbette her bir ressam ucun cox vacib seferlerdi amma cibde para olmalidir Qerb medeniyyeti ressamin artiq formalasmis dunyagorusune nezere carpacaq derecede tesir gostere bilmedi eslinde Filonov senet fedaisi idi onu yaxindan taniyan adamlar xatirelerinde onun bu cehetini done done vurgulayirlar Artiq bildiyimiz kimi Filonov rus futurizmine cox yaxin ressamdir Yeri gelmisken bezen rus edebi tenqidinde onu ele futurist ressam kimi qeleme verirler amma senetkar ozunu futurist senetkar hesab etmirdi bu da melumdur Avropadan donenden sonra ressam cox mehsuldar isleyirdi irihecmli tablolar cekirdi nezeri meqaleler yazirdi teatr tamasalari ucun dekorasiyalar hazirlayirdi Gencler ittifaqi nin futurist tamasasi Vladimir Mayakovski faciesinin sehne qurulusu P Filonova mexsusdur 1913 cu il P Filonovun Apollon dergisnde Analitik incesenetin ideologiyasi ve prinsipleri meqalesi derc olundu meqale bir qrup avanqard ressamin P Filonovun David Kakabidzenin ve bir sira basqa ressamlarin musterek deklarasiyasi kimi rezonans dogurdu Filonov Motyuskinin teklifi ile futurist sairlerin seirlerine illustrasiyalar cekir Filonovun illustrasiyalarini cox beyenirdi Xlebnikovun ozunun de ressamliq istedadi vardi bacisi Olqa ise Parisde ressamliq tehsili almis pesekar ressam idi Ressamla sairin yaradiciliq emekdasligi dostluga cevrilir onlarin yaradiciliq amallari dunyagorusleri maraq daireleri bir cox meselelerde ust uste dusurdu Ve bu oxsarliq hec de tesadufi deyildi Filosof N F Fyodorovun felsefi telimleri dovrun intellektuallari arasinda populyar idi P Filonov V Xlebnikov V Cekriscin V Mayakovski A Plotonov N Zabolotski kimi ziyalilar Fyodorov felsefesinin guclu tesiri altinda formalasmisdilar ve bu tesir hardasa onlarin senet konsepsiyasini formalasdirmisdi Fyodorovun insan ruhunun fiziki olum uzerinde qelebesi ideyasi Filonovun bir sira tablolariyla seslesir Kendli ailesi Bahar formulasi Kosmos formulasi Beyaz tablo Ebediyyet uzerinde qelebe eserlerinde bu yuksek pafos aciq aydin duyulur Filonov yenilikci kimiIyirminci yuzilliyin evvellerinde rus avanqard tesviri senetinde bir sira yeni konsepsiyalar yarandi Kazimir Malevicin supermatizmi Vasili Kandinskinin abstraksionizmi Pavel Filonovun analitik konsepsiyasi ve s Oktyabr inqilabini tereddudsuz qebul eden P Filonov herbi inqilabi icraiyye komitesinin sedri yeni qirmizi komissar analitik inceset muzeyi yaratmaq arzusundaydi Komissar Filonov yazir Men dunyanin isiqli seherlerinin ressamiyam bele cixir ki men yalniz proletaram Ve tebiidir ki komissar ressam butun eserlerini proletariata hevale etmisdi 1919 cu ilde ressam birinci dovlet ressamliq sergisinde iyirmi uc eser sergiledi 23 cu ilde Filonov Dovlet Medeniyyet Institutunda umumi ideoloji sobeye basciliq edir basqa sobelerin rehberleri V Tatlin K Malevic ve M Matyuskin olub Filonov musteqil adam idi institut rehberliyi ile kompromise getmirdi hetta Lunaqarskinin dovlet ucun bir silsile realist eserler islemek teklifini cavabsiz qoyur Filonovun bedxahlari feallasmaga baslayir sovet metbuati elinde firca belinde tapanca enisli cixisli bir insan omru yasayan kecmis qirmizi komissari yerli yersiz tenqid atesine tutur Filonov medeniyyet institutundaki isinden cixarilir ozunun analitik incesenet mektebini yaradir Ressam Rus muzeyinde ferdi sergisine hazirlasirdi artiq serginin kataloqu isiq uzu gormusdu amma son anda eserlerin numayisi qadagan olunur 46 yasli ressamin ferdi sergisi bas tutmur Muasirleri Pavel Filonov senetine muxtelif aspektlerden yanasirdilar vaxti ile rus avanqardinin liderlerinden biri olmus senetkarin eserlerini otuzuncu illerde artiq xeste texeyyulun mehsulu ressami ise proletariata fehle sinfine xeyanet etmis ruhi xeste adlandirirdilar bu resmi tenqidin hokmu idi Resmi tenqidin bu agir ittihami bir ressam ucun olum hokmune beraber bir ferman idi Ressam bir nece realist tablo cekdi amma edebi tenqid yene yumsalmadi yene onu formalizmde ve filonovsina da gunahlandirdilar onun butun gelir menbelerini qapatdilar ehtiyac icinde yasayan ressam geceler Isaakiyev mebedinde rengsazliq etmekle bir qarin corek pulu qazanirdi 1937 ci ilde ressamin senet dostlari bir bir hebs olunurdu tenha ve yoxsul ressam taleyin butun uzudonuklerine baxmayaraq fircasini yere qoymurdu ketan tapmayanda kagiz uzerinde yagli boya ile resmler cekirdi Vladimir Mayakovski ve Sergey Yesenin intihar etmisdiler Velimir Xlebnikov ruhunu goylere tapsirmisdi Kazimir Malevic Vasili Kandinski Mark Saqal ve basqa sansli senetkarlar olkeni terk edib Avropada muhacir heyati yasayirdilar Filonov ise sefalet icinde omur sururdu Ressam 1941 ci ilde Leninqrad blokadasinda tablolarla elyazmalariyla kitablarla dolu darisqal menzilinde oldu QalereyaBaslar 1910 Filonov considered this painting to be his first real work Kisi ve qadin Adem ve Hevva 1912 1913 Krallarin meclisi 1913 universal flowering 1915 The Formula of Contemporary Pedagogy of IZO 1923 Atlar 1924 1925 Iki bas Rabbles 1925 Heyvanlar 1930 Countenances Faces on an Icon 1940 Istinadlar Selected Poems with Postscript 1907 1914 World Digital Library 1914 2015 11 28 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 28 Hemcinin baxXarici kecidlerPavel Filonov v internet zhurnale Staratel Sbornik rabot Pavla Filonova 2010 08 20 at the Wayback Machine Pavel Filonov v soobshestve ArtAnklav 2011 09 17 at the Wayback Machine Posvyashenie Pavlu Filonovu