Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Panama kanalı — Panamada, Şimali və Cənubi Amerikanı ayıran, Atlantik okeanı və Sakit okean arasında əhəmiyyətli dəniz yolunu təşkil edən kanal
| Panama kanalı | |
|---|---|
 | |
| Axdığı yerlər | Panama |
| Giriş | Sakit okean |
| Mənsəb | Atlantik okeanı |
| Uzunluğu | 81,6 km |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İnşaatı ABŞ tərəfindən tamamlanmış və kanal 15 avqust 1914-cü il açılmışdır. Sarı qızdırma, malyariya, torpaq sürüşməsi və s. səbəblərdən 27500-ə yaxın işçi inşaatda həyatını itirmişdir.
Bu gün Nyu-Yorkdan San Fransiskoya gedən bir gəmi Horn Burnunu dolaşdığı təqdirdə isə 22500 km yol qət etməli olurdu. Lakin Panama kanalı vasitəsilə 9500 km üzür.
Açıldığı tarixdən 2002-ci ilədək Panama kanalından 800000 (səkkiz yüz min) gəminin keçdiyi düşünülür. Panama kanalından hər il 14000-dən çox gəmi keçir və təqribən 203 milyon ton yük daşınır.
Panama kanalı boyu səyahət təqribən 9 saat çəkir. Həmçinin kanalda quraşdırılmış xüsusi qaldırıcı qurğular vasitəsilə gəmilər keçilməsi çətin olan yerlərdən asanlıqla keçə bilir.
Panama kanalı dünyanın ən bahalı kanalıdır. Kanal bölgəsinin sosial vəziyyəti inkişaf etmişdir. Panama kanalının sayəsində Panama əhalisinin rifahı yüksəlmişdir. Kanal ölkənin inkişafında önəmli yer tutur.
Kanal dəniz səviyyəsindən 26 m (85 ft) yüksəklikdədir. Panama kanalının eni isə 34 m (110 ft) olaraq hesablanmışdır. Birləşmiş qablarda olduğu kimi mayelərin tarazlığı və Arximed qanunlarından istifadə edərək suyun səviyyəsini dəyişməklə gəmilər yavaş-yavaş qaldırılır və endirilir.
Quruluşu
Panama kanalı üçün ilk cəhd 1 yanvar 1881-ci ildə olmuşdur. Layihə Süveyş kanalının inşaatını gerçəkləşdirən Ferdinand de Lessepsin öndərliyində hazırlanmışdır. Onun planlaşdırmalarında kanal dəniz səviyyəsində göstərilmişdi.
Kanalın tikintisinin ilk illərində təşkilat əksiklikləri və qazıntı nəticəsində yaranan tullantıları nəql etməyə vasitə tapıla bilməməsi ilk ciddi problemləri yaratmağa başlamışdı. Bunlardan əlavə, həmçinin ortaya çıxan torpaq sürüşmələri ilə də qarşılaşılırdı. Torpaq sürüşmələrinin dayandırılması üçün kanalın müəyyən bölgələrində qazarkən dərinlik azaldılmaq məcburiyyətində qalınırdı.
Təkrar inşaat üçün bağlanan Panama kanalı genişlədildikdən sonra 26 iyun 2016-cı il tarixində yenidən fəaliyyətə başlamışdı.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Panama kanali Panamada Simali ve Cenubi Amerikani ayiran Atlantik okeani ve Sakit okean arasinda ehemiyyetli deniz yolunu teskil eden kanalPanama kanaliAxdigi yerler PanamaGiris Sakit okeanMenseb Atlantik okeaniUzunlugu 81 6 km Vikianbarda elaqeli mediafayllar source source source source source source Panama kanalinin bir gunu Insaati ABS terefinden tamamlanmis ve kanal 15 avqust 1914 cu il acilmisdir Sari qizdirma malyariya torpaq surusmesi ve s sebeblerden 27500 e yaxin isci insaatda heyatini itirmisdir Bu gun Nyu Yorkdan San Fransiskoya geden bir gemi Horn Burnunu dolasdigi teqdirde ise 22500 km yol qet etmeli olurdu Lakin Panama kanali vasitesile 9500 km uzur Acildigi tarixden 2002 ci iledek Panama kanalindan 800000 sekkiz yuz min geminin kecdiyi dusunulur Panama kanalindan her il 14000 den cox gemi kecir ve teqriben 203 milyon ton yuk dasinir Panama kanali boyu seyahet teqriben 9 saat cekir Hemcinin kanalda qurasdirilmis xususi qaldirici qurgular vasitesile gemiler kecilmesi cetin olan yerlerden asanliqla kece bilir Panama kanali Panama kanali dunyanin en bahali kanalidir Kanal bolgesinin sosial veziyyeti inkisaf etmisdir Panama kanalinin sayesinde Panama ehalisinin rifahi yukselmisdir Kanal olkenin inkisafinda onemli yer tutur Kanal deniz seviyyesinden 26 m 85 ft yukseklikdedir Panama kanalinin eni ise 34 m 110 ft olaraq hesablanmisdir Birlesmis qablarda oldugu kimi mayelerin tarazligi ve Arximed qanunlarindan istifade ederek suyun seviyyesini deyismekle gemiler yavas yavas qaldirilir ve endirilir QurulusuPanama kanali ucun ilk cehd 1 yanvar 1881 ci ilde olmusdur Layihe Suveys kanalinin insaatini gerceklesdiren Ferdinand de Lessepsin onderliyinde hazirlanmisdir Onun planlasdirmalarinda kanal deniz seviyyesinde gosterilmisdi Kanalin tikintisinin ilk illerinde teskilat eksiklikleri ve qazinti neticesinde yaranan tullantilari neql etmeye vasite tapila bilmemesi ilk ciddi problemleri yaratmaga baslamisdi Bunlardan elave hemcinin ortaya cixan torpaq surusmeleri ile de qarsilasilirdi Torpaq surusmelerinin dayandirilmasi ucun kanalin mueyyen bolgelerinde qazarken derinlik azaldilmaq mecburiyyetinde qalinirdi Tekrar insaat ucun baglanan Panama kanali genisledildikden sonra 26 iyun 2016 ci il tarixinde yeniden fealiyyete baslamisdi Vikianbarda Panama kanali ile elaqeli mediafayllar var