Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Otuzikilər — Azərbaycan Respublikasının Bərdə rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
| Otuzikilər | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Bərdə rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 30 m |
| Saat qurşağı | |
| | |
Tarixi
Vəliuşağı və Hacıəhmədli kəndlərinin arasındakı şor su kanalının çəkilişi zamanı bizim eradan əvvələ aid küp qəbirlər aşkar edilmişdir.
Otuzikilər tayfa birliyi haqqında XVI-ci əsirdə yazılı mənbələrdə adı çəkilmişdir və Səfəvilər Dövlətində ən güclü və hörmətli tayfa birliyi olmuşdur. Azərbaycan ərazisində 2 rayonda Bərdə və İmişli rayonunda isə Otuzikilər və Otuziki adlı kənd var.Bu adda Türkiyə ərazisində də kənd vardır.
Kənddə Çinarlı, Tümənli, Saçlı, Çaylı, Carlı, Hacallı, Əfəndilər, Bor-borlar, Bozbalılar, Amanlar və Sadıxlılar kimi məhəllə və tayfalar olmuş və indidə vardır.
Kənd Otuzikilər adı ilə yanaşı həm də Xanqaraqoyunlu kəndi kimi də adlandırılmışdır. İnzibati cəhətdən bir çox kəndlər 1947-ci ilə kimi Xanqaraqoyunluya daxil idi. Bu kəndlər aşağıdakılardır.
- Otuzikilər
- Hacıəhmədli
- Vəliuşağı
- Bayramlı
- Kolayır
- Gülgəzli
- Sərkarlar
- Mollaəhmədli
- Mollaisalar
- Böyük Göyüşlü
- Bala Göyüşlü
1917-18-ci illərdə ərazidə kifayət qədər tanınmış Qurbanəli Xozeyin ilk dəfə olaraq Firənk Dəyirmanı tikdirərək istifadəyə vermişdir.
Əvvələr ərazidə dini təhsil mərkəzi olmasına baxmayaraq 1918-20-ci illərdə dünyavi elmlərin tədris olunması məqsədilə o vaxtkı dövür üçün Qurbanəlibəyin evində ilk təhsil ocağı fəaliyyətə başlamışdır.
1930-cu illərdə bolşeviklər tərəfindən kənddə eləcədə Qarabağ ərazisində kifayət qədər tanınmış Sartel Aslan və oğlu qətlə yetirilmişdir.Qurbanəli Xozeyin isə əvvəl İrana ondan sonra isə Türkiyəyə gedərək mühacir həyatı yaşamışdır və 1960-cı ildə vəfat etmişdir.Bundan başqa bəzi ailələlərdə represiyaya məruz qalmışdır. 1930-40-cı illərdə əraziyə ilk planlı yol çəkilmişdir. 1941-45-ci illərdə ərazinin silah tutan igid oğulları BVM-nə yollanmış az bir qismi isə geri doğmalarının yanına qayıtmışdır.
1940-cı ildə Poçt işi təşkil olunmuşdur. 1943-cü ildə 4- ilk məktəb binası tikilib istifadəyə verilmişdir. 1948-1950-ci illərdə ilk səhiyyə ocağı tikilmişdir.
1951-53-cü illərdə Azərbaycanın digər bölgələri kimi Bərdə rayonunun Otuzikilər kəndinədə Qədim Azərbaycan torpağı olan İrəvan mahalından (indiki Ermənistan ərazisindən) bir çox əhali zorla depotasiya olunmuş və məskunlaşdırılmışdır.
1953-cü ildə əraziyə ilk dəfə olaraq özüçıxan içməli su artizan quyusu qazılmışdır. 1959-60-cı illərdə əkin sahələrinin suvarılması üçün əraziyə ilk suvarma kanalı çəkilmişdir.
1963-65-ci illərdə Vəliuşağı kəndini sel yuyaraq ziyan vurmuş və kəndin yeri dəyişdirilmişdir. Həmin illərdə əraziyə elektirik təsərrüfatı qurularaq energinin verilməsinə başlanılmışdır.
1975-1978-ci illərdə o dövür üçün ən müasir məktəb binası tikilərək istifadəyə verilmişdir.
1988-1990 və 1991-1994-cü illərdə Milli Azadlıq Hərəkatının başlanması və ermənilərin əsrin əvvələrində olduğu kimi torpaq iddiası ilə bağlı ərazidə vətənpərvərlik ruhu daha da yüksəlmişdir. Ərazinin gəncləri, yaşlıları 1-ci Qarabağ müharibəsində aktiv iştirak etmiş və könüllü cəbhəyə yollanmışlar. Ərazidən 4-nəfər Şəhid olmuş, 2-nəfər itkin düşmüş, 8-nəfər isə əlil olmuşdur.
1997-2006-ci ildə ərazidə "Bilal" və "Seyidlər" məscidi tikilərək istifadəyə verilmişdir.
2009-2015 AzKİL-in dəstəyi və Otuzikilər İcması ilə ərazidə 10-dan çox bulaq , kəndarası yolların çınqıllanması əlavə məktəb otaqlarının tikilməsi və qəbirsanlığın kənarına dəmir setka çəkilmişdir.
Əhalisi
01.01.2014-cü il tarixinə olan məlumat
- Otuzikilər kəndi üzrə 2560 nəfər
- Haciəhmədli kəndi üzrə 262 nəfər
- Vəliuşağı kəndi üzrə 507 nəfər
- Bayramlı kəndi üzrə 201 nəfər
İstinadlar
 | Bərdə rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
 | Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Otuzikiler Azerbaycan Respublikasinin Berde rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Otuzikiler40 23 08 sm e 47 14 00 s u Olke AzerbaycanRayon Berde rayonuTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 30 mSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle OtuzikilerTarixiVeliusagi ve Haciehmedli kendlerinin arasindaki sor su kanalinin cekilisi zamani bizim eradan evvele aid kup qebirler askar edilmisdir Otuzikiler tayfa birliyi haqqinda XVI ci esirde yazili menbelerde adi cekilmisdir ve Sefeviler Dovletinde en guclu ve hormetli tayfa birliyi olmusdur Azerbaycan erazisinde 2 rayonda Berde ve Imisli rayonunda ise Otuzikiler ve Otuziki adli kend var Bu adda Turkiye erazisinde de kend vardir Kendde Cinarli Tumenli Sacli Cayli Carli Hacalli Efendiler Bor borlar Bozbalilar Amanlar ve Sadixlilar kimi mehelle ve tayfalar olmus ve indide vardir Kend Otuzikiler adi ile yanasi hem de Xanqaraqoyunlu kendi kimi de adlandirilmisdir Inzibati cehetden bir cox kendler 1947 ci ile kimi Xanqaraqoyunluya daxil idi Bu kendler asagidakilardir Otuzikiler Haciehmedli Veliusagi Bayramli Kolayir Gulgezli Serkarlar Mollaehmedli Mollaisalar Boyuk Goyuslu Bala Goyuslu 1917 18 ci illerde erazide kifayet qeder taninmis Qurbaneli Xozeyin ilk defe olaraq Firenk Deyirmani tikdirerek istifadeye vermisdir Evveler erazide dini tehsil merkezi olmasina baxmayaraq 1918 20 ci illerde dunyavi elmlerin tedris olunmasi meqsedile o vaxtki dovur ucun Qurbanelibeyin evinde ilk tehsil ocagi fealiyyete baslamisdir 1930 cu illerde bolsevikler terefinden kendde elecede Qarabag erazisinde kifayet qeder taninmis Sartel Aslan ve oglu qetle yetirilmisdir Qurbaneli Xozeyin ise evvel Irana ondan sonra ise Turkiyeye gederek muhacir heyati yasamisdir ve 1960 ci ilde vefat etmisdir Bundan basqa bezi ailelelerde represiyaya meruz qalmisdir 1930 40 ci illerde eraziye ilk planli yol cekilmisdir 1941 45 ci illerde erazinin silah tutan igid ogullari BVM ne yollanmis az bir qismi ise geri dogmalarinin yanina qayitmisdir 1940 ci ilde Poct isi teskil olunmusdur 1943 cu ilde 4 ilk mekteb binasi tikilib istifadeye verilmisdir 1948 1950 ci illerde ilk sehiyye ocagi tikilmisdir 1951 53 cu illerde Azerbaycanin diger bolgeleri kimi Berde rayonunun Otuzikiler kendinede Qedim Azerbaycan torpagi olan Irevan mahalindan indiki Ermenistan erazisinden bir cox ehali zorla depotasiya olunmus ve meskunlasdirilmisdir 1953 cu ilde eraziye ilk defe olaraq ozucixan icmeli su artizan quyusu qazilmisdir 1959 60 ci illerde ekin sahelerinin suvarilmasi ucun eraziye ilk suvarma kanali cekilmisdir 1963 65 ci illerde Veliusagi kendini sel yuyaraq ziyan vurmus ve kendin yeri deyisdirilmisdir Hemin illerde eraziye elektirik teserrufati qurularaq energinin verilmesine baslanilmisdir 1975 1978 ci illerde o dovur ucun en muasir mekteb binasi tikilerek istifadeye verilmisdir 1988 1990 ve 1991 1994 cu illerde Milli Azadliq Herekatinin baslanmasi ve ermenilerin esrin evvelerinde oldugu kimi torpaq iddiasi ile bagli erazide vetenperverlik ruhu daha da yukselmisdir Erazinin gencleri yaslilari 1 ci Qarabag muharibesinde aktiv istirak etmis ve konullu cebheye yollanmislar Eraziden 4 nefer Sehid olmus 2 nefer itkin dusmus 8 nefer ise elil olmusdur 1997 2006 ci ilde erazide Bilal ve Seyidler mescidi tikilerek istifadeye verilmisdir 2009 2015 AzKIL in desteyi ve Otuzikiler Icmasi ile erazide 10 dan cox bulaq kendarasi yollarin cinqillanmasi elave mekteb otaqlarinin tikilmesi ve qebirsanligin kenarina demir setka cekilmisdir Ehalisi01 01 2014 cu il tarixine olan melumat Otuzikiler kendi uzre 2560 nefer Haciehmedli kendi uzre 262 nefer Veliusagi kendi uzre 507 nefer Bayramli kendi uzre 201 neferIstinadlar Berde rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin