Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1620-1621-ci illər Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi — 17-ci əsrdəki ilk Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsidir.
| Osmanlı-Reç Pospolita müharibəsi | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tarix | 1620-1621 | ||
| Yeri | Moldova | ||
| Nəticəsi | Hər iki tərəf də üstünlük əldə edə bilmədi. Hotin müqaviləsi imzalandı. | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| | |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Müharibənin səbəbləri
1514-cü ildən Moldova bəyliyi Osmanlı İmperiyasının birbaşa ərazisi olmasa da, himayəsi altında sayılırdı. Moldova bəyliyi Dunay çayı ilə Qaradənizə gedən ticarət yollarının üstündə olduğu üçün coğrafi mövqeyi baxımından Reç Pospolita üçün əhəmiyyət kəsb edirdi. 16-cı əsrin sonlarında Reç Pospolita əsilzadələri Moldovanın daxili işlərinə qarışmağa başladılar. Osmanlılar tərəfindən təyin edilmiş Moldova Voyvodinası Kaspar Qraziani də Reç Pospolitaya meyl etməyə başladı. Bundan başqa Reç Pospolita Transilvaniya knyazlığına hücum etdilər. Transilvaniya Knyazı və protestant Betlen Gabor Osmanlı dövlətindən köməy istədilər. Bu isə Osmanlılar üçün qəbul edilməz bir vəziyyət idi. Sultan II Osman Reç Pospolitaya müharibə elan etdi.
Əsgər sayı
Osmanlı ordusu Çuçoroya çatanda əsgərlərin sayımı aparıldı. Orduda olan 34825 əsgərə adambaşına bir ağça verildi. Əsgərlərin sayı:
- 18000 yeniçəri
- 1800 cəbəci
- 1300 topçu
- 13000 sipahi
Çuçoro döyüşü (17 sentyabr-7 oktyabr 1620-ci il)
Hazırlanan Osmanlı ordusuna Oçakov bəylərbəyi İsgəndər Paşa rəhbərlik edirdi. Bundan başqa Noğay Tatarları da Qandəmir Mirzənin başçılığı altında Osmanlı ordusunda yer alırdı. Reç Pospolita ordusunun başında Rusiyanı məğlub edərək 10 il öncə Moskvanı ələ keçirən məşhur komandan Stanislav Cyolkiyevski dururdu. Moldova Voyvodinası Kaspar Qraziani də 600-1000 arası əsgəri ilə Reç Pospolita tərəfindən döyüşə qatıldı. 10 sentyabr 1620-ci ildə Reç Pospolita ordusu Prut çayı ətrafında Yassı şəhəri yaxınlığındaki Çuçoro mövqeyində Osmanlı və Noğay orduları ilə qarşılaşdı. Döyüşün ilk günündə Reç Pospolita ordusu məğlub oldu. Moldovalı əsgərlər Osmanlının tərəfinə keçdilər. 6 oktyabrda Osmanlı ordusu yenidən hücuma keçdi. Reç Pospolita ordusunun komandanları əsgərləri döyüş meydanında qoyub şimala doğru qaçdılar. Qalan əsgərlərin çoxu öldürüldü və əsir alındı. Stanislav Cyolkiyevski də döyüşdə öldürüldü və başı kəsilərək Sultana göndərildi. Kaspar Qraziani qaçmağı bacardı. Lakin Osmanlılardan qorxan əsgərləri tərəfindən öldürüldü. Beləliklə Çuçoro döyüşü Osmanlı İmperiyasının parlaq qələbəsi ilə başa çatdı.
Xotin səfəri (2 sentyabr-9 oktyabr 1621-ci il)
Çuçoro döyüşündə əldə edilən zəfərdən sonra Sultan II Osman Reç Pospolitanı tamamilə məğlub edərək dövlətin sərhədlərini Baltik dənizinə qədər uzada biləcəyini düşündü. Bu məqsədlə 1 il sonra 200000-lik bir ordu hazırlayaraq İstanbuldan Ədirnəyə doğru yola çıxdı.
Müharibənin nəticələri
Osmanlılar Xotin səfərində istədiklərini ala bilmədilər. Ancaq Reç Pospolita da böyük bir zəfər qazana bilməmişdi. Buna görə də Xotin Sülhü Osmanlı ilə Reç Pospolita arasındaki vəziyyəti olduğu kimi saxladı. Sərhədlərdə heç bir dəyişiklik olmadı. Sülh anlaşmasında aşağıdakı maddələr vardı:
1. Reç Pospolitaya Tatar axınları qadağan olundu.
2.Xotin, Osmanlı himayəsində olan Moldovaya verildi.
3.Reç Pospolita Krım Xanlığına vergi ödəməyə davam etdi. Müharibədən sonra Sultan II Osman Xotin qalasında yerləşən Yeniçəri Ocağını istəklə döyüşmədiklərinə görə ləğv edəcəyini bildirdi. Bu da yeniçəri üsyanına gətirib çıxardı. Üsyan nəticəsində II Osman öldürüldü.
Qalereya
-
![image]()
Döyüşün xəritəsi -
![image]()
Sultan II Osman -
![image]()
Çuçoro döyüşü -
![image]()
Stanislav Cyolkiyevski
İstinadlar
- (PDF). 2016-10-31 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Osmanli Rec Pospolita muharibeleri 1620 1621 ci iller Osmanli Rec Pospolita muharibesi 17 ci esrdeki ilk Osmanli Rec Pospolita muharibesidir Osmanli Rec Pospolita muharibesiTarix 1620 1621Yeri MoldovaNeticesi Her iki teref de ustunluk elde ede bilmedi Hotin muqavilesi imzalandi Munaqise terefleriOsmanli Imperiyasi Krim xanligi Rec Pospolita MoldovaKomandan lar Sultan II Osman Sedrezem Celebi Eli Pasa Sedrezem Huseyn Pasa Nogay beyi Qandemir Mirze Krim xani Canibey Geray Yan Karol Codkyevic Stanislav Lyubomirski IV Vladislav Vaza Petro Konasevic Sahaydacni Stanislav Konyecpolski Vikianbarda elaqeli mediafayllarMuharibenin sebebleri1514 cu ilden Moldova beyliyi Osmanli Imperiyasinin birbasa erazisi olmasa da himayesi altinda sayilirdi Moldova beyliyi Dunay cayi ile Qaradenize geden ticaret yollarinin ustunde oldugu ucun cografi movqeyi baximindan Rec Pospolita ucun ehemiyyet kesb edirdi 16 ci esrin sonlarinda Rec Pospolita esilzadeleri Moldovanin daxili islerine qarismaga basladilar Osmanlilar terefinden teyin edilmis Moldova Voyvodinasi Kaspar Qraziani de Rec Pospolitaya meyl etmeye basladi Bundan basqa Rec Pospolita Transilvaniya knyazligina hucum etdiler Transilvaniya Knyazi ve protestant Betlen Gabor Osmanli dovletinden komey istediler Bu ise Osmanlilar ucun qebul edilmez bir veziyyet idi Sultan II Osman Rec Pospolitaya muharibe elan etdi Esger sayiOsmanli ordusu Cucoroya catanda esgerlerin sayimi aparildi Orduda olan 34825 esgere adambasina bir agca verildi Esgerlerin sayi 18000 yeniceri 1800 cebeci 1300 topcu 13000 sipahiCucoro doyusu 17 sentyabr 7 oktyabr 1620 ci il Hazirlanan Osmanli ordusuna Ocakov beylerbeyi Isgender Pasa rehberlik edirdi Bundan basqa Nogay Tatarlari da Qandemir Mirzenin basciligi altinda Osmanli ordusunda yer alirdi Rec Pospolita ordusunun basinda Rusiyani meglub ederek 10 il once Moskvani ele keciren meshur komandan Stanislav Cyolkiyevski dururdu Moldova Voyvodinasi Kaspar Qraziani de 600 1000 arasi esgeri ile Rec Pospolita terefinden doyuse qatildi 10 sentyabr 1620 ci ilde Rec Pospolita ordusu Prut cayi etrafinda Yassi seheri yaxinligindaki Cucoro movqeyinde Osmanli ve Nogay ordulari ile qarsilasdi Doyusun ilk gununde Rec Pospolita ordusu meglub oldu Moldovali esgerler Osmanlinin terefine kecdiler 6 oktyabrda Osmanli ordusu yeniden hucuma kecdi Rec Pospolita ordusunun komandanlari esgerleri doyus meydaninda qoyub simala dogru qacdilar Qalan esgerlerin coxu olduruldu ve esir alindi Stanislav Cyolkiyevski de doyusde olduruldu ve basi kesilerek Sultana gonderildi Kaspar Qraziani qacmagi bacardi Lakin Osmanlilardan qorxan esgerleri terefinden olduruldu Belelikle Cucoro doyusu Osmanli Imperiyasinin parlaq qelebesi ile basa catdi Xotin seferi 2 sentyabr 9 oktyabr 1621 ci il Cucoro doyusunde elde edilen zeferden sonra Sultan II Osman Rec Pospolitani tamamile meglub ederek dovletin serhedlerini Baltik denizine qeder uzada bileceyini dusundu Bu meqsedle 1 il sonra 200000 lik bir ordu hazirlayaraq Istanbuldan Edirneye dogru yola cixdi Muharibenin neticeleriOsmanlilar Xotin seferinde istediklerini ala bilmediler Ancaq Rec Pospolita da boyuk bir zefer qazana bilmemisdi Buna gore de Xotin Sulhu Osmanli ile Rec Pospolita arasindaki veziyyeti oldugu kimi saxladi Serhedlerde hec bir deyisiklik olmadi Sulh anlasmasinda asagidaki maddeler vardi 1 Rec Pospolitaya Tatar axinlari qadagan olundu 2 Xotin Osmanli himayesinde olan Moldovaya verildi 3 Rec Pospolita Krim Xanligina vergi odemeye davam etdi Muharibeden sonra Sultan II Osman Xotin qalasinda yerlesen Yeniceri Ocagini istekle doyusmediklerine gore legv edeceyini bildirdi Bu da yeniceri usyanina getirib cixardi Usyan neticesinde II Osman olduruldu QalereyaDoyusun xeritesi Sultan II Osman Cucoro doyusu Stanislav CyolkiyevskiIstinadlar PDF 2016 10 31 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 05 14