Omanlılar (ərəb. لشعب العماني) — Oman Sultanlığı ərazisində yaşayan ərəb xalqı, Oman vətəndaşları. Omanlılar hal-hazırda Oman olaraq bilinən ərazidə min illərdir ki, yaşayırlar. VIII əsrdə Maskat şəhərində tacirlər və hakimlər arasında formalaşan ittifaq şəhəri İran körfəzinin ən böyük limanlarından birinə çevirmişdir. Omanlılar etnik baxımdan müxtəlifdirlər. Onların əksəriyyəti ərəb mənşəli olsa da, onlar arasında çoxlu bəluclar, lurlar, farslar var. Omanda Pakistan, Hindistan və Şri-Lankadan gəlmə şəxslər də yaşayır.
Nizvа şəhərində omanlılar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Özünüadlandırma | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ərəb. لشعب العماني | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ümumi sayı | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
təx. 2,500,000 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dili | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İrqi | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Avropoid | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dini | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Daxildir | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Samilər | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Qohum xalqlar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Omanlıların Omanın ümumi əhalisinin əksəriyyətini təşkil edir. Bir milyon yarımdan çox omanlı Orta Şərqin digər bölgələrində və ərazisində yaşayır.
Din
Demək olar ki, omanlıların əksəriyyəti müsəlmandır, fəqət onlar İslamın üç fərqli məzhəbinə bölünürlər – ibadilər (Omanın dövlət dini), sünnilər və şiələr. Omanlıların əksəriyyətidi ibadidir. Onlar əsasən Omanın dağlıq regionlarında yaşayırlar. Sünnilər ölkənin sahillərində yaşayırlar. Omanın bir neçə minlik şiə əhalisi Muskat və Sohar şəhərlərində yaşayırlar.
İqtisadiyyat
Əksər omanlılar kəndlərdə, qəsəbələrdə və şəhərlərdə yaşayırlar. Onların həyat tərzində fərqli-fərqli peşələr, güclü ailədaxili əlaqə və münasib qadın hüquqları var. Onlar qonaqpərvər hesab edilirlər. Onların əksəriyyəti köhnə ağ rəngli evlərdə qalır, dövlət işçisi, fəhlə, tacir və dənizçi olaraq işləyirlər. Onların bir hissəsi neft sənayesində işləyir. 1970-ci ildə Omanın yeni sultanı ölkənin müasirləşmə prosesini sürətləndirmək üçün bir neçə inkişaf proqramı yaratmışdır. Bunlara neft sənayesinin inkişafı, yeni yolların çəkilməsi, yeni xəstəxanaların və məktəblərin tikilməsi və yetkinlər üçün savadlılıq proqramlarının hazırlanması aiddir.
Kənd təsərrüfatı
Omanlıların əksəriyyəti ferma kəndlərində yaşayır. Bu kəndlər Omanın məhsular vadilərində və ya şərq sahillərində yerləşir. Vadilərdə yerləşən ferma kəndlərində meyvələr və buğdalar, sahilyanı ərazilərdə yerləşən ferma kəndləri isə daha çox balıqçılıqla məşğul olurlar. Kənd evləri adətən betondan, kərpicdən və ya taxtadan hazırlanır. Şəhərətrafı ərazilərdə kişilər ağ xalatlar, çalmalar geyinirlər.
Cəmiyyət
Omanlıların ailə strukturu müasirdir. Onların cəmiyyəti patriarxal və kişi dominantlıdır.
Suahili sahili
Suahili sahilində omanlıların yaşaması dövründə başlamışdır. Oman imamı XI əsrdə portuqaliyalıları Mombasada məğlub etdikdən sonra Zənzibar Omanın xarici mülklərindən birinə çevrilmişdir. Xeyli sayda omanlı Suahili sahilinə köçmüşdür. 1832-ci ildə Oman sultanı öz sarayını Zənzibara köçürəndən sonra regiondakı omanlıların sayı qat-qat artmışdır. Region omanlılar üçün iqtisadi fürsət idi. Regiona köçən omanlılar iqtisadi uğur yaşayırdılar. XX əsrin ortalarında omanlılar Zənzibara köçməyi buraxdılar. Bunun səbəbi 1964-cü ildə baş verən idi. Oman-əsilli Zənzibar sultanı devrilmiş və minlərlə omanlı qətlə yetirilmişdi. İnqilabdan sonra omanlıların çoxu Zanzibarı tərk etdi. Onların çoxu Omana geri qayıtmış, digərləri isə Suahili sahili ərazisində qalmışdır.
İstinadlar
- Şarma, Aşutoş. "Oman's players of Pakistan origin caught in visa mix-up". Hindustan Times. 25 fevral 2016. 25 fevral 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 1 noyabr 2018.
- Nəbhan, Geri Pol. Arab/American: Landscape, Culture, and Cuisine in Two Great Deserts. The University of Arizona Press. 2008. səh. 78. ISBN . İstifadə tarixi: 1 noyabr 2018.
- Tomas, Gevin. The Rough Guide to Oman. Penguin. 1 noyabr 2011. ISBN .
- "THE OMANI ASCENDANCY". http://www.britannica.com/. 2015-04-26 tarixində . İstifadə tarixi: 1 noyabr 2018.
- Əs-Salam, Dar. "Regime Banishes Sultan". 14 yanvar 1964. 2018-07-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-01.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Osmanlilar ile sehv salmayin Omanlilar ereb لشعب العماني Oman Sultanligi erazisinde yasayan ereb xalqi Oman vetendaslari Omanlilar hal hazirda Oman olaraq bilinen erazide min illerdir ki yasayirlar VIII esrde Maskat seherinde tacirler ve hakimler arasinda formalasan ittifaq seheri Iran korfezinin en boyuk limanlarindan birine cevirmisdir Omanlilar etnik baximdan muxtelifdirler Onlarin ekseriyyeti ereb menseli olsa da onlar arasinda coxlu beluclar lurlar farslar var Omanda Pakistan Hindistan ve Sri Lankadan gelme sexsler de yasayir Omanlilar Nizva seherinde omanlilarOzunuadlandirmaereb لشعب العماني Umumi sayitex 2 500 000Yasadigi eraziler292 000174 000145 000102 00091 00028 00021 0002 2001 00043516811853DiliErebce ekseriyyet Belucca Suahili Farsca UrducaIrqiAvropoidDiniIbadilik ekseriyyet Sunnilik SielikDaxildirSamilerQohum xalqlarSeudiyyeliler Behreynliler Yemenliler Iraqlilar Omanlilarin Omanin umumi ehalisinin ekseriyyetini teskil edir Bir milyon yarimdan cox omanli Orta Serqin diger bolgelerinde ve erazisinde yasayir DinDemek olar ki omanlilarin ekseriyyeti muselmandir feqet onlar Islamin uc ferqli mezhebine bolunurler ibadiler Omanin dovlet dini sunniler ve sieler Omanlilarin ekseriyyetidi ibadidir Onlar esasen Omanin dagliq regionlarinda yasayirlar Sunniler olkenin sahillerinde yasayirlar Omanin bir nece minlik sie ehalisi Muskat ve Sohar seherlerinde yasayirlar IqtisadiyyatEkser omanlilar kendlerde qesebelerde ve seherlerde yasayirlar Onlarin heyat terzinde ferqli ferqli peseler guclu ailedaxili elaqe ve munasib qadin huquqlari var Onlar qonaqperver hesab edilirler Onlarin ekseriyyeti kohne ag rengli evlerde qalir dovlet iscisi fehle tacir ve denizci olaraq isleyirler Onlarin bir hissesi neft senayesinde isleyir 1970 ci ilde Omanin yeni sultani olkenin muasirlesme prosesini suretlendirmek ucun bir nece inkisaf proqrami yaratmisdir Bunlara neft senayesinin inkisafi yeni yollarin cekilmesi yeni xestexanalarin ve mekteblerin tikilmesi ve yetkinler ucun savadliliq proqramlarinin hazirlanmasi aiddir Kend teserrufati Omanlilarin ekseriyyeti ferma kendlerinde yasayir Bu kendler Omanin mehsular vadilerinde ve ya serq sahillerinde yerlesir Vadilerde yerlesen ferma kendlerinde meyveler ve bugdalar sahilyani erazilerde yerlesen ferma kendleri ise daha cox baliqciliqla mesgul olurlar Kend evleri adeten betondan kerpicden ve ya taxtadan hazirlanir Seheretrafi erazilerde kisiler ag xalatlar calmalar geyinirler CemiyyetOmanlilarin aile strukturu muasirdir Onlarin cemiyyeti patriarxal ve kisi dominantlidir Suahili sahiliSuahili sahilinde omanlilarin yasamasi dovrunde baslamisdir Oman imami XI esrde portuqaliyalilari Mombasada meglub etdikden sonra Zenzibar Omanin xarici mulklerinden birine cevrilmisdir Xeyli sayda omanli Suahili sahiline kocmusdur 1832 ci ilde Oman sultani oz sarayini Zenzibara kocurenden sonra regiondaki omanlilarin sayi qat qat artmisdir Region omanlilar ucun iqtisadi furset idi Regiona kocen omanlilar iqtisadi ugur yasayirdilar XX esrin ortalarinda omanlilar Zenzibara kocmeyi buraxdilar Bunun sebebi 1964 cu ilde bas veren idi Oman esilli Zenzibar sultani devrilmis ve minlerle omanli qetle yetirilmisdi Inqilabdan sonra omanlilarin coxu Zanzibari terk etdi Onlarin coxu Omana geri qayitmis digerleri ise Suahili sahili erazisinde qalmisdir IstinadlarSarma Asutos Oman s players of Pakistan origin caught in visa mix up Hindustan Times 25 fevral 2016 25 fevral 2016 tarixinde Istifade tarixi 1 noyabr 2018 Nebhan Geri Pol Arab American Landscape Culture and Cuisine in Two Great Deserts The University of Arizona Press 2008 seh 78 ISBN 978 0 8165 2658 1 Istifade tarixi 1 noyabr 2018 Tomas Gevin The Rough Guide to Oman Penguin 1 noyabr 2011 ISBN 978 1 4053 8935 8 THE OMANI ASCENDANCY http www britannica com 2015 04 26 tarixinde Istifade tarixi 1 noyabr 2018 Es Salam Dar Regime Banishes Sultan 14 yanvar 1964 2018 07 22 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 01