Xəlilov Nüsrət Yusif oğlu — alim, geoloq-neftçi, professor, geologiya-mineralogiya elmləri doktoru, Azərbaycanın əməkdar geoloqu, prezident təqaüdçüsü.
Nüsrət Xəlilov | |
---|---|
Nüsrət Yusif oğlu Xəlilov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Göyçay, Azərbaycan SSR |
Vəfat tarixi | 25 fevral 2012 (86 yaşında) |
Elmi dərəcəsi | |
Təhsili |
|
O, Xəzər dənizinin akvatoriyasında neft və qazkondensat yataqlarının kəşfində bilavasitə iştirak etmişdir.
Həyatı
Nüsrət Xəlilov 1925-ci il mayın 9-da Azərbaycanın Göyçay şəhərində anadan olmuşdur. 1943-cü ilin iyun ayında o, könüllü şəkildə müharibəyə getmişdir. Nüsrət Xəlilov 77-ci diviziyanın tərkibində Melitopoldan Dnepr çayına kimi döyüşlərdə iştirak etmişdir. 1943-cü ilin 23 dekabrında güllə yarası almışdır və 1944-cü il yanvarın 6-na kimi hərbi hospitalda müalicə olunmuşdur.
Nüsrət Xəlilov hospitaldan çıxandan sonra tank məktəbində oxumuş, 1-ci Belarus frontunun tərkibində döyüşlərə qayıtmışdır, qələbənin sevincini və döyüşçü dostlarının itkisini hiss edərək Minskdən Varşavaya qədər döyüşçü-tankçı yolunu keçmişdir. Müharibə qurtardıqdan sonra Nüsrət Xəlilov doğma şəhəri olan Bakıya qələbə ilə qayıtdı. Əbəs yerə deyil ki "Nüsrət" rus dilinə tərcümə olaraq "Qələbə" mənası daşıyır. Lakin sol çiynindəki ağrı - bu müharibənin nişanıdır, ömür boyu olan yaradır, həlak olan dostlarının xatirəsidir. Çoxadankı arzunu həyata keçirmək vaxtı gəlib çatmışdır - geoloq olmaq. O, M.Əzizbəyov adına Azərbaycan neft və kimya institutuna daxil olub 1951-ci ildə bitirərək, geoloq mühəndis ixtisası almışdır. 1951-ci ildən 30 il ərzində Nüsrət Xəlilov Gürgən və Primorsk qazma kəşfiyyat idarəsində işləmişdir. 1957-ci ildə Nüsrət Xəlilov Rəna xanımı özünə ömür gün yoldaşı seçmişdir.
O, ona gözəl bir oğul (Elçin Xəlilov - sonralar bu oğlan böyüyüb məşhur alim-seismoloq olmuşdur) və iki qız - İradə və Jalə bəxş etmişdir.
1961-1962 illərdə onun elmi işləri jurnallarda çap olunmuşdur: Azərbaycan Dövlət Universitetinin "Elmi Qeydlər" geologiya-coğrafiya elmləri siyahısında, "Azərbaycan Neft Təsərrüfatı" jurnalında, "Neft və Qaz", "Ali Təhsil Ocaqlarının məlumatları", "Neft və qaz geologiyası", "Neft və qaz geologiyası və geofizikası", "Azərbaycan Elmlər Akademiyasının məruzələri", "Azərbaycan Elmlər Akademiyasının məlumatları" və s. Bu məqalələrdə olan elmi nəticələr Nüsrət Xəlilovun dissertasiyasının əsasını təşkil etmişdir, hansı ki, 1962-ci illdə "Geoloji quruluş və Abşeron arxipelaqının şimal qərb hissəsinin neft və qaz hasilatının prespektivləri" mövzususnda geologiya-minerologiya elmləri namizədlik dərəcəsinə təqdim olunmuşdur. Nüsrət Xəlilov Kalin svitasında neft və qaz yataqlarının axtarışlarını antiklinal qatların daha dərinliyə salınmış hissələr həddində həyata keçirməyi tövsiyə etmişdir. Nəticədə bu qazılmış buruqlar sənaye miqyaslı qazla fontan vurdular.
1974-cü ildə Nüsrət Xəlilov "Bakı arxipelaqının geoloji quruluşu və anomal yüksək qatlar təzyiqi şəraitində neft və qaz axtarış-kəşfiyyat işlərinin effektiv artmasının yolları " mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir. Bu işdə Nusrət Xəlilov buruqların qurulması prosesində yaranmış quruluş çətinliklərinin səbəblərini ətraflı xarakterizə etmişdir: buruq dayaqlarının əyriliyi, qrifonotörəmə, kavernotörəmə, dayaqların daralması və yuyulub təmizlənən mayelər arasında qarşılıqlı təsir və asmatik proseslər. Bu tədqiqatların sayəsində qazma texnologiyası üzrə, gilli məhlullarda kimyəvi reagentlərin tətbiq edilməsi üzrə, müxtəlif stratiqrafik səviyyələrdə xüsusi çəkinin nizama salınması üzrə konkret tövsiyələr hazırlamaq mümkün olmuşdur.
1977-ci ildə Nüsrət Xəlilov geologiya-mineralogiya elmləri doktoru elmi dərəcəsini almışdır.
1979-ci ilin axırında Nüsrət Xəlilov "Qiprodənizneftqaz" - Dövlət elmi tədqiqat neft qaz layihə institutunda "Dəniz neft və qaz yataqlarının geologiyası və kəşfiyyatı" labaratoriyasının müdiri vəzifəsinə təyin edilmişdir və 2006-ci ilə qədər bu vəzifədə çalışmışdır.
Nüsrət Xəlilov "Abşeron bankası", "Qum-dəniz", "Sanqaçal-dəniz" və s. neft və qaz yataqlarının kəşfində və istismarında fəal iştirak etmişdir.
1982-ci ildə (Xəzər dənizi) Xəzər neft və qaz yataqlarının kəşfində və istismarında fəal iştirak etdiyinə və geologiya elmində xüsusi nailiyyətlərinə görə, alimə "Azərbaycan Respublikasının əməkdar geoloqu" adı verilmişdir. O, neftçi-geoloqlar Amerika assosasiyasının Azərbaycan Bölməsinin prezidenti seçilmişdir. Elmi kadrların hazırlanmasında fəal iştirak edir. 2000-ci ilin may ayında Moskva şəhərində, Beynəlxalq tərcümey-hal mərkəzi tərəfindən nəşr edilmiş "XX əsrin əskərləri", Böyük Vətən Müharibəsi Veteranı kimi adı tarixi kitaba salınmışdır. Nüsrət Xəlilov çoxlu dövlət və ictimai orden və mükafatlarla təltif edilmişdir. Görkəmli alim 2012-ci ildə vəfat edib.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xelilov Nusret Yusif oglu alim geoloq neftci professor geologiya mineralogiya elmleri doktoru Azerbaycanin emekdar geoloqu prezident teqaudcusu Nusret XelilovNusret Yusif oglu XelilovDogum tarixi 9 may 1925 99 yas Dogum yeri Goycay Azerbaycan SSRVefat tarixi 25 fevral 2012 2012 02 25 86 yasinda Elmi derecesi geologiya mineralogiya elmleri doktoruTehsili Azerbaycan Senaye Institutu 1951 O Xezer denizinin akvatoriyasinda neft ve qazkondensat yataqlarinin kesfinde bilavasite istirak etmisdir HeyatiNusret Xelilov 1925 ci il mayin 9 da Azerbaycanin Goycay seherinde anadan olmusdur 1943 cu ilin iyun ayinda o konullu sekilde muharibeye getmisdir Nusret Xelilov 77 ci diviziyanin terkibinde Melitopoldan Dnepr cayina kimi doyuslerde istirak etmisdir 1943 cu ilin 23 dekabrinda gulle yarasi almisdir ve 1944 cu il yanvarin 6 na kimi herbi hospitalda mualice olunmusdur Nusret Xelilov hospitaldan cixandan sonra tank mektebinde oxumus 1 ci Belarus frontunun terkibinde doyuslere qayitmisdir qelebenin sevincini ve doyuscu dostlarinin itkisini hiss ederek Minskden Varsavaya qeder doyuscu tankci yolunu kecmisdir Muharibe qurtardiqdan sonra Nusret Xelilov dogma seheri olan Bakiya qelebe ile qayitdi Ebes yere deyil ki Nusret rus diline tercume olaraq Qelebe menasi dasiyir Lakin sol ciynindeki agri bu muharibenin nisanidir omur boyu olan yaradir helak olan dostlarinin xatiresidir Coxadanki arzunu heyata kecirmek vaxti gelib catmisdir geoloq olmaq O M Ezizbeyov adina Azerbaycan neft ve kimya institutuna daxil olub 1951 ci ilde bitirerek geoloq muhendis ixtisasi almisdir 1951 ci ilden 30 il erzinde Nusret Xelilov Gurgen ve Primorsk qazma kesfiyyat idaresinde islemisdir 1957 ci ilde Nusret Xelilov Rena xanimi ozune omur gun yoldasi secmisdir O ona gozel bir ogul Elcin Xelilov sonralar bu oglan boyuyub meshur alim seismoloq olmusdur ve iki qiz Irade ve Jale bexs etmisdir 1961 1962 illerde onun elmi isleri jurnallarda cap olunmusdur Azerbaycan Dovlet Universitetinin Elmi Qeydler geologiya cografiya elmleri siyahisinda Azerbaycan Neft Teserrufati jurnalinda Neft ve Qaz Ali Tehsil Ocaqlarinin melumatlari Neft ve qaz geologiyasi Neft ve qaz geologiyasi ve geofizikasi Azerbaycan Elmler Akademiyasinin meruzeleri Azerbaycan Elmler Akademiyasinin melumatlari ve s Bu meqalelerde olan elmi neticeler Nusret Xelilovun dissertasiyasinin esasini teskil etmisdir hansi ki 1962 ci illde Geoloji qurulus ve Abseron arxipelaqinin simal qerb hissesinin neft ve qaz hasilatinin prespektivleri movzususnda geologiya minerologiya elmleri namizedlik derecesine teqdim olunmusdur Nusret Xelilov Kalin svitasinda neft ve qaz yataqlarinin axtarislarini antiklinal qatlarin daha derinliye salinmis hisseler heddinde heyata kecirmeyi tovsiye etmisdir Neticede bu qazilmis buruqlar senaye miqyasli qazla fontan vurdular 1974 cu ilde Nusret Xelilov Baki arxipelaqinin geoloji qurulusu ve anomal yuksek qatlar tezyiqi seraitinde neft ve qaz axtaris kesfiyyat islerinin effektiv artmasinin yollari movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie etmisdir Bu isde Nusret Xelilov buruqlarin qurulmasi prosesinde yaranmis qurulus cetinliklerinin sebeblerini etrafli xarakterize etmisdir buruq dayaqlarinin eyriliyi qrifonotoreme kavernotoreme dayaqlarin daralmasi ve yuyulub temizlenen mayeler arasinda qarsiliqli tesir ve asmatik prosesler Bu tedqiqatlarin sayesinde qazma texnologiyasi uzre gilli mehlullarda kimyevi reagentlerin tetbiq edilmesi uzre muxtelif stratiqrafik seviyyelerde xususi cekinin nizama salinmasi uzre konkret tovsiyeler hazirlamaq mumkun olmusdur 1977 ci ilde Nusret Xelilov geologiya mineralogiya elmleri doktoru elmi derecesini almisdir 1979 ci ilin axirinda Nusret Xelilov Qiprodenizneftqaz Dovlet elmi tedqiqat neft qaz layihe institutunda Deniz neft ve qaz yataqlarinin geologiyasi ve kesfiyyati labaratoriyasinin mudiri vezifesine teyin edilmisdir ve 2006 ci ile qeder bu vezifede calismisdir Nusret Xelilov Abseron bankasi Qum deniz Sanqacal deniz ve s neft ve qaz yataqlarinin kesfinde ve istismarinda feal istirak etmisdir 1982 ci ilde Xezer denizi Xezer neft ve qaz yataqlarinin kesfinde ve istismarinda feal istirak etdiyine ve geologiya elminde xususi nailiyyetlerine gore alime Azerbaycan Respublikasinin emekdar geoloqu adi verilmisdir O neftci geoloqlar Amerika assosasiyasinin Azerbaycan Bolmesinin prezidenti secilmisdir Elmi kadrlarin hazirlanmasinda feal istirak edir 2000 ci ilin may ayinda Moskva seherinde Beynelxalq tercumey hal merkezi terefinden nesr edilmis XX esrin eskerleri Boyuk Veten Muharibesi Veterani kimi adi tarixi kitaba salinmisdir Nusret Xelilov coxlu dovlet ve ictimai orden ve mukafatlarla teltif edilmisdir Gorkemli alim 2012 ci ilde vefat edib