Nuptze (şerpcə: नुबचे Nub rtse) — Himalayın Mahalanqur Himal silsiləsinin Xumbu bölgəsində, Nepalda yerləşən dağ. Everestdən 2 kilometr aralıda yerləşir. Nuptze tibet dilində "şərq zirvəsi" mənasını verir və bu ad dağa Lhotze-Nuptze massivinin şərq bölgəsi olduğu üçün verilib.
Nuptze | |
---|---|
ནུབ་རྩེ नुप्त्से 努子峰 | |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ silsiləsi | Mahalanqur-Himal |
Mütləq hündürlüyü | 7.861 m |
Nisbi hündürlüyü | 305 m |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Nuptze zirvəsi, çoxlu qar boşluqları və qar karnizləri olduğu üçün olduqca təhlükəlidir. Bu dırmaşma üçün bir divar təmin edir, lakin təhlükəsiz dırmaşmaq üçün kifayət qədər etibarl və möhkəm deyil.
Zirvə | Hündürülüyü m/ft | Enlik (şm.) | Uzunluq (ş.) |
---|---|---|---|
Nuptze I | 7,861 metr (25,791 ft) | 27°57′59″ | 86°53′24″ |
Nuptze II | 7,827 metr (25,679 ft) | 27°57′52″ | 86°53′34″ |
Nuptze Şar I | 7,804 metr (25,604 ft) | 27°57′41″ | 86°53′47″ |
Nuptze Nup I | 7,784 metr (25,538 ft) | 27°58′05″ | 86°53′08″ |
Nuptze Şar II | 7,776 metr (25,512 ft) | 27°57′39″ | 86°53′55″ |
Nuptze Nup II | 7,742 metr (25,400 ft) | 27°58′06″ | 86°52′54″ |
Nuptze Şar III | 7,695 metr (25,246 ft) | 27°57′30″ | 86°54′42″ |
Dağın əsas zirvəsi olan Nuptze I, 16 May 1961-ci ildə Dennis Devis və Serp Taşi tərəfindən və ertəsi gün Joe Valmsleyin başçılıq etdiyi İngilis ekspedisiyasının üzvləri Kris Boninqton, Les Braun, Ceyms Svallou və Pemba Şerp tərəfindən fəth edildi. Onların istifadə etdiyi bu marşrut Nuptze dağı üçün Skott marşrutu adlanır. Dağ bundan sonra 1961 və 1996-cı illər arasında cəmi iki dəfə fəth edildi.
1975-ci ildə İngilis/Nepal Ordusunun birgə komandası Skott Marşrutu ilə zirvəyə cəhd etdi, lakin təəssüf ki, qrup son koldan düşdü və bu uğursuzluğa qaya ya da qar uçqununun səbəb olduğu düşünülür.
Uzun bir fasilədən sonra Nuptze 1990-2000-ci illərdə yenidən yüksək təcrübəli alpinistlərin hədəfinə çevrildi və həmçinin qərb, cənub və şimal yamaclarına da mühüm marşrutlar quruldu. Nuptze cənubdan və ya qərbdən baxanda kəskin bir zirvə olsa da və onun topoqrafik hündürülüyü, yöni nisbi hündürlüyü yalnız 319 metr (1,047 ft)-dir. Buna görə də dağ, ən yüksək dağlar siyahısında yer almır.
30 aprel 2017-ci ildə məşhur İsveçrə alpinisti və sürət alpinisti Ueli Stek, Nuptze Divarının şimal tərəfindəki mövsümi dırmanış zamanı, Sükut dərəsindəki Düşərgə 1 yaxınlığında baş verən qəzada öldü.
Qalereya
- Sağda Nuptze və solda Everest (qərbdən şərqə baxan zaman)
- Öndəki Nuptze həm öz nisbi hündürlüyü ilə, həm də arxadakı Lhotze və Everestdən (sağda) geri qalır.
- Nuptsenin də təsvir edildiyi xəritə
İstinadlar
- Arnette, Alan. "The Full Story of Kenton Cool and the Triple Crown". Outside Online (ingilis). 2013-05-29. 2017-09-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-06-08.
- Walmsley, Joe. "Nuptse" (PDF). . Alpine Club. 1961: 209–234. 4 March 2016 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 29 April 2014.
- . (PDF). Journal. The Climber's Club. XIII (3). 1962: 306–312. 23 September 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 April 2014.
- . peakware.com (ingilis). 2017-11-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-08.
- Nuptse 1975 Alpine Journal http://www.alpinejournal.org.uk/Contents/Contents_1976_files/AJ%201976%20107-116%20Fleming%20Nuptse.pdf 2016-03-04 at the Wayback Machine
- The Army Board of Inquiry Report into the deaths with photographs is available from the National Archives https://discovery.nationalarchives.gov.uk/results/r?_q=nuptse+expedition 2023-08-05 at the Wayback Machine (retrieved 8/01/2020)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nuptze serpce न बच Nub rtse Himalayin Mahalanqur Himal silsilesinin Xumbu bolgesinde Nepalda yerlesen dag Everestden 2 kilometr aralida yerlesir Nuptze tibet dilinde serq zirvesi menasini verir ve bu ad daga Lhotze Nuptze massivinin serq bolgesi oldugu ucun verilib Nuptzeན བ ར न प त स 努子峰Umumi melumatlarDag silsilesi Mahalanqur HimalMutleq hundurluyu 7 861 mNisbi hundurluyu 305 mYerlesmesi27 57 59 sm e 86 53 24 s u Olke NepalNuptze Vikianbarda elaqeli mediafayllar Nuptze zirvesi coxlu qar bosluqlari ve qar karnizleri oldugu ucun olduqca tehlukelidir Bu dirmasma ucun bir divar temin edir lakin tehlukesiz dirmasmaq ucun kifayet qeder etibarl ve mohkem deyil Zirve Hunduruluyu m ft Enlik sm Uzunluq s Nuptze I 7 861 metr 25 791 ft 27 57 59 86 53 24 Nuptze II 7 827 metr 25 679 ft 27 57 52 86 53 34 Nuptze Sar I 7 804 metr 25 604 ft 27 57 41 86 53 47 Nuptze Nup I 7 784 metr 25 538 ft 27 58 05 86 53 08 Nuptze Sar II 7 776 metr 25 512 ft 27 57 39 86 53 55 Nuptze Nup II 7 742 metr 25 400 ft 27 58 06 86 52 54 Nuptze Sar III 7 695 metr 25 246 ft 27 57 30 86 54 42 Dagin esas zirvesi olan Nuptze I 16 May 1961 ci ilde Dennis Devis ve Serp Tasi terefinden ve ertesi gun Joe Valmsleyin basciliq etdiyi Ingilis ekspedisiyasinin uzvleri Kris Boninqton Les Braun Ceyms Svallou ve Pemba Serp terefinden feth edildi Onlarin istifade etdiyi bu marsrut Nuptze dagi ucun Skott marsrutu adlanir Dag bundan sonra 1961 ve 1996 ci iller arasinda cemi iki defe feth edildi 1975 ci ilde Ingilis Nepal Ordusunun birge komandasi Skott Marsrutu ile zirveye cehd etdi lakin teessuf ki qrup son koldan dusdu ve bu ugursuzluga qaya ya da qar ucqununun sebeb oldugu dusunulur Uzun bir fasileden sonra Nuptze 1990 2000 ci illerde yeniden yuksek tecrubeli alpinistlerin hedefine cevrildi ve hemcinin qerb cenub ve simal yamaclarina da muhum marsrutlar quruldu Nuptze cenubdan ve ya qerbden baxanda keskin bir zirve olsa da ve onun topoqrafik hunduruluyu yoni nisbi hundurluyu yalniz 319 metr 1 047 ft dir Buna gore de dag en yuksek daglar siyahisinda yer almir 30 aprel 2017 ci ilde meshur Isvecre alpinisti ve suret alpinisti Ueli Stek Nuptze Divarinin simal terefindeki movsumi dirmanis zamani Sukut deresindeki Duserge 1 yaxinliginda bas veren qezada oldu QalereyaSagda Nuptze ve solda Everest qerbden serqe baxan zaman Ondeki Nuptze hem oz nisbi hundurluyu ile hem de arxadaki Lhotze ve Everestden sagda geri qalir Nuptsenin de tesvir edildiyi xeriteIstinadlarArnette Alan The Full Story of Kenton Cool and the Triple Crown Outside Online ingilis 2013 05 29 2017 09 14 tarixinde Istifade tarixi 2017 06 08 Walmsley Joe Nuptse PDF Alpine Club 1961 209 234 4 March 2016 tarixinde PDF Istifade tarixi 29 April 2014 PDF Journal The Climber s Club XIII 3 1962 306 312 23 September 2015 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 April 2014 peakware com ingilis 2017 11 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 06 08 Nuptse 1975 Alpine Journal http www alpinejournal org uk Contents Contents 1976 files AJ 201976 20107 116 20Fleming 20Nuptse pdf 2016 03 04 at the Wayback Machine The Army Board of Inquiry Report into the deaths with photographs is available from the National Archives https discovery nationalarchives gov uk results r q nuptse expedition 2023 08 05 at the Wayback Machine retrieved 8 01 2020