Nikolay Mixailoviç Karamzin (rus. Никола́й Миха́йлович Карамзи́н, (12.12.1766-22.5.1826) — rus tarixçisi, yazıçısı, şairi.
Nikolay Mixayloviç Karamzin | |
---|---|
rus. Никола́й Миха́йлович Карамзи́н | |
Təxəllüsü | А. Б. В. |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Mixaylovka, Kazan quberniyası, Orenburq vilayəti, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (59 yaşında) |
Vəfat yeri | Sankt-Peterburq |
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | dilçi, şair, tarixçi, yazıçı, tərcüməçi, tənqidçi, jurnalist, nasir, publisist |
Fəaliyyət illəri | 1781-1826 |
Əsərlərinin dili | rus dili |
İstiqamət | sentimentalizm |
Janr | poeziya |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Tale onu lap uşaqlıqdan tarix yazmağa hazırlayırdı. O, Simbirskdə mülkədar ailəsində doğuldu. Puqaçov üsyanının vahiməsindən ailəsi ilə birlikdə qaçıb gizlənməli oldu. Parisdə Böyük Fransa inqilabının (1789-1794) şahidi ola bildi.
1812-ci ilin təslim olunmuş Moskvasının xiffətini çəkdi və 1825-ci ilin 14 dekabrın şaxtalı meydanında xəstələndi (Bu xəstəlik onu qəbrə apardı). Hər biri nəsillər tərbiyə etməli olan bu böyük hadisələr bir ömrə sığışa bildi.
"Zavallı Liza" əsərinin müəllifi yazıçı Karamzin şeiri də, nəsri də, jurnalistikanı da bir yana qoyub tarixi araşdırmağa keçir. Aleksandr Puşkin onun fövqəladə tarixçilik istedadı barədə dedi: "Amerikanı Kolumb kəşf etdiyi kimi, Qədim Rusiya da Karamzinlə kəşf edildi".
Karamzin türk-tatar ovlağı olan qədim türk yurdu Simbir əyalətinin Karamzinka kəndində 1766-cı ilin dekabrın 1-də anadan olmuşdur. Onun soyadının kökü elə Karataev, Karakozov, Karatiqin familiyalarında olduğu kimi o qədər də çətin hiss olunmur; türk "kara" (böyük, güclü, mötəbər) sözü açıq-aşkar görünməkdədir.
Ulu babaları Kara Murza sərkərdə olub. Onun adı Kara Murza - Karamza "Karamzin" (in şəkilçi) soyadını yaratmışdır. Lakin ailədə artıq həmin qədimi babanı unutmuşdular. Karamzinlər öz nəsillərini 16-cı əsrdə yaşamış Semyon Karamzindən başlayırdılar. Onun oğlu Dmitri Semyonoviç Karamzin Vasili İuyskinin vaxtında Moskva altında, Suzdal və Kasımovda xidmət aparmışdı.
Karamzinin anası da məşhur ailədən idi. Qızlıq soyadı Pozuxina olan anası onu doğarkən ölmüşdü. Oğul anasını şeirlərində yad edirdi: "Sən mənə həyat verib, özün getdin. Həyatımın ilk çağında tale mənə dağ çəkdi".
Karamzin iki dəfə evlənmişdi; hər dəfə də onu sevən qadınla, ləyaqətli insanla tale onu görüşdürürdü. İlk qadını Liza bir uşaq doğub dünyanı tərk etmişdi; yazıçı onun obrazını "Rus səyyahının məktubları"nda, şeirlərində, povestlərində yaratmışdı. Onunla çox xoşbəxt idi. Tale ona 2-ci qadını bəxş edəndə onun sınıq könlünə sanki məlhəm qoydu; o Rusiyanın varlı dövlət adamı knyaz Vyazemskinin qızı idi. Bu qız qeyri-qanuni hesab olunsa da, öz gözəlliyi, cazibəsi ilə hamını heyran qoymuşdu. Çoxları onu yerdə, insanlar arasında yaşayan mələk hesab edirdi. Ağıllı, mərifətli, gözəl Yekaterina yazıçıya dərhal "hə" deyir, onun yetim qızına da analıq edir. Karamzinin həm də bununla maddi vəziyyəti düzəlir. Get-gedə onun evi Moskvanın ən mədəni, ən gur yığıncaq yerinə çevrilir. Heç kəsin salonu onun evi ilə rəqabət apara bilməzdi. Ən ağıllı, vacib söhbətlər burada olurdu. Axı hər cəmiyyətdə adamı məclisə, nahara, şama dəvət edərlər və burada insan yeyib-içə, şənlənə bilər, rəqs edər və s. amma söhbət - bax bu hər yerdə olmaz, hər yerdə baş tutmaz. Həm də ədibi o zaman qonaq çağırarlar ki, ona məhz sahəsilə bağlı işləri düşüb, eynən xəstə üstünə təbib çağırılan kimi. Amma Karamzin özü gözəl söhbət adamı idi. Təmkinlə, maraqla, həm də müxtəlif mövzularda söhbəti qururdu. Təkcə ana tarixdən söz düşəndə və söhbət vətənin müqəddəratına yönələndə o elə ilhamla, coşqun tərzdə danışırdı ki, sanki dava edirdi.
Yaradıcılığı
Karamzin əvvəlki tarixçilərin fikir və rəylərini saf-çürük edir, xüsusən Şerbatovun rəyi əlinə keçərkən özündən çıxır: Şerbatovun tatarların (həm də monqolların) döyüşdə üstünlüklərini, hərb sənətinə məharətini qeyd etməsini Karamzin qəbul edə bilmir, özü əlavə edib göstərirdi ki, qədim ruslar nə mərdlikdə, nə də qırıb-çatmaq sənətində heç bir avropalı xalqdan geri qalmamışdı. Fəqət knyazlar bir-birini qəbul etmədiyindən hərbi uğursuzluqlar da onları daim izləmişdir.
Çar özü onun tarixdən yazdığı işin az qala hər səhifəsindən xəbər tuturdu; az qala bütün mədəni Rusiya onun tarix yazmağa girişdiyini bilirdi. O da bacardığından artıq rusun kökünü-rişəsini münbit torpağın dərinliklərinə çəkdikcə çəkirdi.
Yazıçıya yaxın olan məmurlar gələcəkdə onu gözləyən mükafat və təltiflərə eyham vururdular. O isə bundan inciyərək: "mükafat azadlığı qandallayır, mükafat şəxsiyyəti özünə qul edir, onu həqiqətdən yan keçməyə vadar edir". Elə çarla (I Aleksandrla) görüşündə ilk dəfədəcə mənalı-mənalı qeyd etmişdi: "II Yekaterina sevirdi ki, onunla sərbəst danışsınlar". Çarla dostluğu başlayır. İmperatorun bacısı şahzadə Yekaterina Pavlovna tarixçilərin, ədəbiyyatçıların hamisi kimi hərəkət edib onu qubernator təyin etdirmək istəyirdi. Karamzin etiraf edir: belə olduqda ya pis qubernator, ya da pis tarixçi olacağam. Çar ailəsi onun başına fırlansa da o dostluqda sərhəddi keçmir; qoy başqalarının başı hərlənsin bundan.
Bütün monastırlarda hifz olunan salnamələr çarın icazəsi ilə onun əli altında idi. Öz şagirdləri və köməkçiləri ilə gecə-gündüz işləyir. Yenə də özündən narazı qalır: "vaxt qaçır, mənim "tarixim"sə iməkləyir - deyə yarızarafat, yarıciddi gileylənirdi.
Tarixi isə təkcə imperator oxumurdu. Bütün saray, yazıçının dostları onun yazıb, yuxudan ayıltdığı tarixə dalmışdılar. Yazıçı ən yaxın dostlarının məclisində Jukovskiyə, Batyuşkova, Turgenevə, Bludova, Uvarova... özü oxuyurdu. Dinləyicilər bədii əsərə qulaq asırmış kimi huş-guşla onu dinləyirdilər.
1812-ci il. Vətən müharibəsi başlayır. Yazdığı "Tarix"i yarıda qoyub cəbhəyə könüllü getmək istəyir; həqiqi müharibə meydanlarına can atır. Qohumu Moskva şəhərinin general-qubernatoru qraf Rastopçin onu saxlayır: "Hara? Müharibə özü bura gəlir" - deyə onu soyutmağa çalışır. Moskvadan ən axırıncı çıxanlardan olur. Onun köçünün qiyməti daşıdığı tarixi mənbələrdə, çoxlu əlyazmalarda idi. Can atırdı gözüylə gördüyü müharibəni təsvir etsin, amma xronoloji ardıcıllıqla gəlib 16-cı əsrin başlanğıcına çatmışdı. Rus qoşunları Parisə daxil olur, savaş bitir. Karamzin də Ostafyevdə tarixi ələk-vələk edib yazmağa davam edir. Ostafyev arvadının atası Vyazemskinin mülki idi. Şair Pyotr Vyazemski isə onun qaynı Karamzini saraya dəvət edirlər. O isə Moskvadan ayrılıb qopa bilmir. Yeni şəhərlə - Peterburqla onunku tutmur. Yeni paytaxtda özünü elə hiss edir ki, sanki heç Rusiyada deyil, "hər an çuxon danışığı eşidirəm" (Çuxon rusların finlərə verdiyi həqarətli addır). Lakin paytaxta yavaş-yavaş öyrəşir. Bu sevgisinə də haqq qazandırır, öz bildiyi şəkildə: "Burada padşahı, imperatriçanı və Neva çayını sevirəm" deyir.
Beləliklə, 1816-cı ildə Peterburqa yerləşən yazıçı bir daha dönüb Moskvanı görmədi. Ömrünün sonuna kimi (1826) Peterburqda yaşadı. İmperatorun Yaylaq sarayında (Çarskoe Seloda) yaşayırdı. Kabinetini təkcə gəzintiyə görə tərk edirdi, bu zaman da dəftəri qurşağında olurdu. Çar ona bu barədə də sərbəstlik vermişdi: "yalnız Karamzin çəmənliyi tapdayıb gəzə bilər". Karamzin yeni aldığı arvadından iki dəfə böyük idi. Bu qadın əzəmətli insan idi. O, həqiqətən yazıçıya tale payı, könül ərməğanı idi. Mənən də nə qədər gözəl, lakin susqun, ciddiyyətli bir xanım idi. Sükut dolu baxışları sanki bülbül ləhcəsindən də mənalı və atəşli idi. Əgər danışa bilsəydi, bir az söhbətcil, danışqan olsaydı... Axı ölümcül yaralanan Puşkin son nəfəsdə yalnız onu görməyi arzulayır, dalınca adam göndərir. Məhz ona özü üçün dua etməyi xahiş edir...
Karamzin sarayda yaşayır, bura öz evi kimi çox rahatdır. Özünü öz boşqabında hiss edir. Arvadı çarla rəqs edir. Söz-söhbət doğur. Müdrik Karamzin çalışır, bu ət ürpədən və əttökən hadisələrə barmaqları arasından baxsın. Cavan arvadı hər ilin tamamında bir uşaq doğurdu. Peterburqda zarafatdan qalmırdılar: "Karamzin illəri təzə uşaqla və Rusiya tarixinin təzə cildləri ilə sayır" - deyirdilər.
22 mayda isə artıq böyük tarixçi yox idi. Xalq işə inanırdı ki, Karamzin sağ olsaydı dekabristlərin edamına yol verməyəcəkdi. Bəlkə də... Amma o özü onlardan əvvəl ölüb bu dünyanı tərk etdi. İndi onun və arvadının qoşa məzarı Aleksandr-Nevski xiyabanındadır.
"Mən təkcə tarixlə məmnunam", deyən Karamzin 12 cildlik "Rus dövlətinin tarixi" kitabını Romanovların tarixinə qədər (1613) işləyib çatdıra bildi.
Əsərləri
- История государства Российского (12 томов, до 1612 года, )
- Стихотворения
- [1]
- Николай Карамзин в Антологии русской поэзии
- Карамзин, Николай Михайлович "Полное собрание стихотворений". Библиотека ImWerden.(См. на этом сайте и другие произведения Н. М. Карамзина.)
- Карамзин, Николай Михайлович "Письма Ивану Ивановичу Дмитриеву" 1866 — факсимильное переиздание книги
- "Вестник Европы", издаваемый Карамзиным, факсимильное pdf воспроизведение журналов.
- Николай Карамзин. Письма русского путешественника, М. "Захаров", 2005, информация об издании
- Н. М. Карамзин. Записка о древней и новой России в её политическом и гражданском отношениях
- Письма Н. М. Карамзина. 1806—1825 гг.
- Карамзин Н. М. Письма Н. М. Карамзина к Жуковскому. (Из бумаг Жуковского) / Примеч. П. А. Вяземского // Русский архив, 1868. — Изд. 2-е. — М., 1869. — Стб. 1827—1836. 2011-11-03 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Карамзин, Николай Михайлович — Биография. Библиография. Высказывания 2008-09-15 at the Wayback Machine
- Исторические портреты (О Болтине, Карамзине, Соловьёве). М., 1991. 2009-09-21 at the Wayback Machine
- . "Поэзия Карамзина"
- Погодин М. П. Мое представление историографу. (Отрывок из записок). // Русский архив, 1866. — Вып. 11. — Стб. 1766—1770. 2011-11-03 at the Wayback Machine
- Сербинович К. С. Николай Михайлович Карамзин. Воспоминания К. С. Сербиновича // Русская старина, 1874. — Т. 11. — № 9. — С. 44-75; № 10. — С. 236—272. 2011-11-03 at the Wayback Machine
- Сиповский В. В. О предках Н. М. Карамзина // Русская старина, 1898. — Т. 93. — № 2. — С. 431—435. 2012-01-19 at the Wayback Machine
- Книга-монография "Николай Михайлович Карамзин" (", 2006")
- вступительная и заключительная статьи в издании 4-х томника Н. М. Карамзина "История государства Российского" (1989)
- Сорникова М. Я. "Жанровая модель новеллы в „Письмах русского путешественника" Н. М. Карамзина" 2009-09-07 at the Wayback Machine
- Где и когда создавались "Письма русского путешественника" Н. М. Карамзина // XVIII век. СПб., 2004. Сб. 23. С. 194—210. pdf
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Карамзин Николай Михайлович. Деятельность, книги
- Бедная Лиза. Карамзин Н. М.. 2009-09-07 at the Wayback Machine
- Памятник Н. М. Карамзину в усадьбе Остафьево 2011-10-29 at the Wayback Machine
- Карамзин в Остафьево 2011-10-29 at the Wayback Machine
- "История государства Российского" Н. Карамзина в истории и культуре России
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nikolay Mixailovic Karamzin rus Nikola j Miha jlovich Karamzi n 12 12 1766 22 5 1826 rus tarixcisi yazicisi sairi Nikolay Mixaylovic Karamzinrus Nikola j Miha jlovich Karamzi nTexellusu A B V Dogum tarixi 12 dekabr 1766Dogum yeri Mixaylovka Kazan quberniyasi Orenburq vilayeti Rusiya imperiyasiVefat tarixi 22 may 1826 59 yasinda Vefat yeri Sankt PeterburqDefn yeri Tixvin qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya imperiyasiTehsili Moskva Imperator Universiteti d Fealiyyeti dilci sair tarixci yazici tercumeci tenqidci jurnalist nasir publisistFealiyyet illeri 1781 1826Eserlerinin dili rus diliIstiqamet sentimentalizmJanr poeziyaUzvluyu Peterburq Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiTale onu lap usaqliqdan tarix yazmaga hazirlayirdi O Simbirskde mulkedar ailesinde doguldu Puqacov usyaninin vahimesinden ailesi ile birlikde qacib gizlenmeli oldu Parisde Boyuk Fransa inqilabinin 1789 1794 sahidi ola bildi 1812 ci ilin teslim olunmus Moskvasinin xiffetini cekdi ve 1825 ci ilin 14 dekabrin saxtali meydaninda xestelendi Bu xestelik onu qebre apardi Her biri nesiller terbiye etmeli olan bu boyuk hadiseler bir omre sigisa bildi Zavalli Liza eserinin muellifi yazici Karamzin seiri de nesri de jurnalistikani da bir yana qoyub tarixi arasdirmaga kecir Aleksandr Puskin onun fovqelade tarixcilik istedadi barede dedi Amerikani Kolumb kesf etdiyi kimi Qedim Rusiya da Karamzinle kesf edildi Karamzin turk tatar ovlagi olan qedim turk yurdu Simbir eyaletinin Karamzinka kendinde 1766 ci ilin dekabrin 1 de anadan olmusdur Onun soyadinin koku ele Karataev Karakozov Karatiqin familiyalarinda oldugu kimi o qeder de cetin hiss olunmur turk kara boyuk guclu moteber sozu aciq askar gorunmekdedir Ulu babalari Kara Murza serkerde olub Onun adi Kara Murza Karamza Karamzin in sekilci soyadini yaratmisdir Lakin ailede artiq hemin qedimi babani unutmusdular Karamzinler oz nesillerini 16 ci esrde yasamis Semyon Karamzinden baslayirdilar Onun oglu Dmitri Semyonovic Karamzin Vasili Iuyskinin vaxtinda Moskva altinda Suzdal ve Kasimovda xidmet aparmisdi Karamzinin anasi da meshur aileden idi Qizliq soyadi Pozuxina olan anasi onu dogarken olmusdu Ogul anasini seirlerinde yad edirdi Sen mene heyat verib ozun getdin Heyatimin ilk caginda tale mene dag cekdi Karamzin iki defe evlenmisdi her defe de onu seven qadinla leyaqetli insanla tale onu gorusdururdu Ilk qadini Liza bir usaq dogub dunyani terk etmisdi yazici onun obrazini Rus seyyahinin mektublari nda seirlerinde povestlerinde yaratmisdi Onunla cox xosbext idi Tale ona 2 ci qadini bexs edende onun siniq konlune sanki melhem qoydu o Rusiyanin varli dovlet adami knyaz Vyazemskinin qizi idi Bu qiz qeyri qanuni hesab olunsa da oz gozelliyi cazibesi ile hamini heyran qoymusdu Coxlari onu yerde insanlar arasinda yasayan melek hesab edirdi Agilli merifetli gozel Yekaterina yaziciya derhal he deyir onun yetim qizina da analiq edir Karamzinin hem de bununla maddi veziyyeti duzelir Get gede onun evi Moskvanin en medeni en gur yigincaq yerine cevrilir Hec kesin salonu onun evi ile reqabet apara bilmezdi En agilli vacib sohbetler burada olurdu Axi her cemiyyetde adami meclise nahara sama devet ederler ve burada insan yeyib ice senlene biler reqs eder ve s amma sohbet bax bu her yerde olmaz her yerde bas tutmaz Hem de edibi o zaman qonaq cagirarlar ki ona mehz sahesile bagli isleri dusub eynen xeste ustune tebib cagirilan kimi Amma Karamzin ozu gozel sohbet adami idi Temkinle maraqla hem de muxtelif movzularda sohbeti qururdu Tekce ana tarixden soz dusende ve sohbet vetenin muqedderatina yonelende o ele ilhamla cosqun terzde danisirdi ki sanki dava edirdi YaradiciligiKaramzin evvelki tarixcilerin fikir ve reylerini saf curuk edir xususen Serbatovun reyi eline kecerken ozunden cixir Serbatovun tatarlarin hem de monqollarin doyusde ustunluklerini herb senetine meharetini qeyd etmesini Karamzin qebul ede bilmir ozu elave edib gosterirdi ki qedim ruslar ne merdlikde ne de qirib catmaq senetinde hec bir avropali xalqdan geri qalmamisdi Feqet knyazlar bir birini qebul etmediyinden herbi ugursuzluqlar da onlari daim izlemisdir Car ozu onun tarixden yazdigi isin az qala her sehifesinden xeber tuturdu az qala butun medeni Rusiya onun tarix yazmaga girisdiyini bilirdi O da bacardigindan artiq rusun kokunu risesini munbit torpagin derinliklerine cekdikce cekirdi Yaziciya yaxin olan memurlar gelecekde onu gozleyen mukafat ve teltiflere eyham vururdular O ise bundan inciyerek mukafat azadligi qandallayir mukafat sexsiyyeti ozune qul edir onu heqiqetden yan kecmeye vadar edir Ele carla I Aleksandrla gorusunde ilk defedece menali menali qeyd etmisdi II Yekaterina sevirdi ki onunla serbest danissinlar Carla dostlugu baslayir Imperatorun bacisi sahzade Yekaterina Pavlovna tarixcilerin edebiyyatcilarin hamisi kimi hereket edib onu qubernator teyin etdirmek isteyirdi Karamzin etiraf edir bele olduqda ya pis qubernator ya da pis tarixci olacagam Car ailesi onun basina firlansa da o dostluqda serheddi kecmir qoy basqalarinin basi herlensin bundan Butun monastirlarda hifz olunan salnameler carin icazesi ile onun eli altinda idi Oz sagirdleri ve komekcileri ile gece gunduz isleyir Yene de ozunden narazi qalir vaxt qacir menim tarixim se imekleyir deye yarizarafat yariciddi gileylenirdi Tarixi ise tekce imperator oxumurdu Butun saray yazicinin dostlari onun yazib yuxudan ayiltdigi tarixe dalmisdilar Yazici en yaxin dostlarinin meclisinde Jukovskiye Batyuskova Turgeneve Bludova Uvarova ozu oxuyurdu Dinleyiciler bedii esere qulaq asirmis kimi hus gusla onu dinleyirdiler 1812 ci il Veten muharibesi baslayir Yazdigi Tarix i yarida qoyub cebheye konullu getmek isteyir heqiqi muharibe meydanlarina can atir Qohumu Moskva seherinin general qubernatoru qraf Rastopcin onu saxlayir Hara Muharibe ozu bura gelir deye onu soyutmaga calisir Moskvadan en axirinci cixanlardan olur Onun kocunun qiymeti dasidigi tarixi menbelerde coxlu elyazmalarda idi Can atirdi gozuyle gorduyu muharibeni tesvir etsin amma xronoloji ardicilliqla gelib 16 ci esrin baslangicina catmisdi Rus qosunlari Parise daxil olur savas bitir Karamzin de Ostafyevde tarixi elek velek edib yazmaga davam edir Ostafyev arvadinin atasi Vyazemskinin mulki idi Sair Pyotr Vyazemski ise onun qayni Karamzini saraya devet edirler O ise Moskvadan ayrilib qopa bilmir Yeni seherle Peterburqla onunku tutmur Yeni paytaxtda ozunu ele hiss edir ki sanki hec Rusiyada deyil her an cuxon danisigi esidirem Cuxon ruslarin finlere verdiyi heqaretli addir Lakin paytaxta yavas yavas oyresir Bu sevgisine de haqq qazandirir oz bildiyi sekilde Burada padsahi imperatricani ve Neva cayini sevirem deyir Belelikle 1816 ci ilde Peterburqa yerlesen yazici bir daha donub Moskvani gormedi Omrunun sonuna kimi 1826 Peterburqda yasadi Imperatorun Yaylaq sarayinda Carskoe Seloda yasayirdi Kabinetini tekce gezintiye gore terk edirdi bu zaman da defteri qursaginda olurdu Car ona bu barede de serbestlik vermisdi yalniz Karamzin cemenliyi tapdayib geze biler Karamzin yeni aldigi arvadindan iki defe boyuk idi Bu qadin ezemetli insan idi O heqiqeten yaziciya tale payi konul ermegani idi Menen de ne qeder gozel lakin susqun ciddiyyetli bir xanim idi Sukut dolu baxislari sanki bulbul lehcesinden de menali ve atesli idi Eger danisa bilseydi bir az sohbetcil danisqan olsaydi Axi olumcul yaralanan Puskin son nefesde yalniz onu gormeyi arzulayir dalinca adam gonderir Mehz ona ozu ucun dua etmeyi xahis edir Karamzin sarayda yasayir bura oz evi kimi cox rahatdir Ozunu oz bosqabinda hiss edir Arvadi carla reqs edir Soz sohbet dogur Mudrik Karamzin calisir bu et urpeden ve ettoken hadiselere barmaqlari arasindan baxsin Cavan arvadi her ilin tamaminda bir usaq dogurdu Peterburqda zarafatdan qalmirdilar Karamzin illeri teze usaqla ve Rusiya tarixinin teze cildleri ile sayir deyirdiler 22 mayda ise artiq boyuk tarixci yox idi Xalq ise inanirdi ki Karamzin sag olsaydi dekabristlerin edamina yol vermeyecekdi Belke de Amma o ozu onlardan evvel olub bu dunyani terk etdi Indi onun ve arvadinin qosa mezari Aleksandr Nevski xiyabanindadir Men tekce tarixle memnunam deyen Karamzin 12 cildlik Rus dovletinin tarixi kitabini Romanovlarin tarixine qeder 1613 isleyib catdira bildi EserleriIstoriya gosudarstva Rossijskogo 12 tomov do 1612 goda Stihotvoreniya 1 Nikolaj Karamzin v Antologii russkoj poezii Karamzin Nikolaj Mihajlovich Polnoe sobranie stihotvorenij Biblioteka ImWerden Sm na etom sajte i drugie proizvedeniya N M Karamzina Karamzin Nikolaj Mihajlovich Pisma Ivanu Ivanovichu Dmitrievu 1866 faksimilnoe pereizdanie knigi Vestnik Evropy izdavaemyj Karamzinym faksimilnoe pdf vosproizvedenie zhurnalov Nikolaj Karamzin Pisma russkogo puteshestvennika M Zaharov 2005 informaciya ob izdanii ISBN 5 8159 0480 5 N M Karamzin Zapiska o drevnej i novoj Rossii v eyo politicheskom i grazhdanskom otnosheniyah Pisma N M Karamzina 1806 1825 gg Karamzin N M Pisma N M Karamzina k Zhukovskomu Iz bumag Zhukovskogo Primech P A Vyazemskogo Russkij arhiv 1868 Izd 2 e M 1869 Stb 1827 1836 2011 11 03 at the Wayback MachineEdebiyyatKaramzin Nikolaj Mihajlovich Biografiya Bibliografiya Vyskazyvaniya 2008 09 15 at the Wayback Machine Istoricheskie portrety O Boltine Karamzine Solovyove M 1991 2009 09 21 at the Wayback Machine Poeziya Karamzina Pogodin M P Moe predstavlenie istoriografu Otryvok iz zapisok Russkij arhiv 1866 Vyp 11 Stb 1766 1770 2011 11 03 at the Wayback Machine Serbinovich K S Nikolaj Mihajlovich Karamzin Vospominaniya K S Serbinovicha Russkaya starina 1874 T 11 9 S 44 75 10 S 236 272 2011 11 03 at the Wayback Machine Sipovskij V V O predkah N M Karamzina Russkaya starina 1898 T 93 2 S 431 435 2012 01 19 at the Wayback Machine Kniga monografiya Nikolaj Mihajlovich Karamzin 2006 vstupitelnaya i zaklyuchitelnaya stati v izdanii 4 h tomnika N M Karamzina Istoriya gosudarstva Rossijskogo 1989 Sornikova M Ya Zhanrovaya model novelly v Pismah russkogo puteshestvennika N M Karamzina 2009 09 07 at the Wayback Machine Gde i kogda sozdavalis Pisma russkogo puteshestvennika N M Karamzina XVIII vek SPb 2004 Sb 23 S 194 210 pdfIstinadlarHemcinin baxQedim ve yeni Rusiya haqqinda qeydlerXarici kecidlerKaramzin Nikolaj Mihajlovich Deyatelnost knigi Bednaya Liza Karamzin N M 2009 09 07 at the Wayback Machine Pamyatnik N M Karamzinu v usadbe Ostafevo 2011 10 29 at the Wayback Machine Karamzin v Ostafevo 2011 10 29 at the Wayback Machine Istoriya gosudarstva Rossijskogo N Karamzina v istorii i kulture Rossii