Niko Dadiani (gürc. ნიკოლოზ (ნიკო) დავითის ძე დადიანი; 4 yanvar 1847, Zuqdidi – 24 yanvar 1903, Sankt-Peterburq) — Sameqrelonun son suveren şahzadəsi (1853-1866). Taxtını itirdikdən sonra rus tərzində: Əlahəzrət Şahzadə Nikolay Davidoviç Minqrelski çağrılmağa başladı.
Nikolay Dadiani | |
---|---|
ნიკოლოზ (ნიკო) დავითის ძე დადიანი | |
30 avqust, 1853 – 1866 | |
Əvvəlki | I David |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 4 yanvar 1847 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 24 yanvar 1903 (56 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
Atası | I David Didiani |
Anası | Yekatirina Çavçavadze |
Həyat yoldaşı | Mariya Aleksandrovna |
Dini | Gürcü Pravoslav Kilsəsi |
Hərbi xidmət | |
Xidmət illəri | 1856—1878 |
Mənsubiyyəti | Rusiya imperiyası |
Döyüşlər | |
Rütbəsi | fliqel adyudant (1856) Ştabs-rotmistr (1868) polkovnik-leytenat (1877) General-mayor (1878) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mənşəyi
Meqreliya suveren şahzadəsi I David Dadiani (1812-1853) və Yekaterina Alexandrovnanın oğludur. Şahzadə Çavçavadzenin anası, general-leytenant və şair Aleksander Qarsevanoviç Çavçavadzenin qızıdır.
Həyatı
Atasının öldüyü zaman onun 7 yaşı var idi və yetkinlik yaşına qədər knyazlığı anası saray şurası ilə birlikdə (atasının kiçik qardaşları: Qriqori Levanoviç və Konstantin Levanoviç) idarə edirdi.
Osmanlı imperiyası tərəfindən Ömər paşanın komandanlığı altında Sameqreloya qarşı (Krım müharibəsi dövründə) hərbi əməliyyatlara başlaması ilə anası şahzadə Ketrinlə birlikdə knyazlığın ordusunda idi. 1856-cı ildə anası ilə birlikdə imperator II Aleksandrın tac tacına keçmiş, fliqel-adyudant olmuş və Əlahəzrətin Qafqaz Mühafizəçilər eskadronun leyb-qvardiyasına yazılmışdır. 1857-ci ildə anası Meqreliaya getdikdən sonra Sankt-Peterburqda qalır. Təhsilini başa vurmaq üçün Parisə göndərilir.
1866-cı ildə Meqrel knyazlığı ləğv edildikdə, Nikolay Davidoviç, 4 yanvar 1867-ci il tarixli fərmanına əsasən, Meqrelin Müqəddəs knyazı adlandırılmaq və suveren hüquqlarından Rusiya imperatorunun xeyrinə imtina etməsinə görə təzminat aldı. Ona yalnız Zuqdididəki Dadiani sarayı da daxil olmaqla Samegreloda, Qordidə ona məxsus olan mülkləri şəxsi mülkiyyətində saxlayaraq Rusiya hökumətindən bir milyon rubl aldı.
O, Nikolay Aleksandroviç ilə dost idi. 1868-ci ildə heyət kapitanı rütbəsi aldı. 1877-1878-ci illər Rus-Türk müharibələrində iştirak etdi, müharibədəki qəhrəmanlıqlarına görə "Şücaətə görə" qızıl orden ilə təltif olundu. 1877-ci ildə polkovnik-leytenant, 1878-ci ildə isə general-mayor rütbəsi aldı.
Dadiani 1903-cü ildə vəfat etdi. Cəsədi evə aparıldı; Martvili monastırında ailə məzarlığında dəfn edildi. Bu sülalənin sonuncu hökmdarının dəfn mərasimində Gürcüstanın bütün bölgələrinin nümayəndələri iştirak edirdi. Bir çox kilsədə təntənəli dəfn mərasimi keçirildi.
Bolqar taxtına namizəd
1886-cı ildə Rusiya hökuməti Bolqarıstan taxtına namizədliyini irəli sürdü (Aleksandr Battenberqin taxtdan salınmasından sonra). Avstriya-Almaniya diplomatiyası Koburq şahzadəsi Ferdinandın qoşulmasına nail oldu.
İctimai xadim
Şahzadə Nikolay Dadiani Zadəgan Torpağı bankının qurucularından biri idi. Dadiani şahzadələrinə məxsus qədim gürcü kitablarının saxlandığı ən zəngin kitabxananı gürcülər arasında savadlılığın təbliği cəmiyyətinə çevirdi (X-XI əsrlər əlyazmaları da daxil olmaqla,179 cild).
Ailəsi
Həyat yoldaşı (14 aprel 1874-cü ildən) — Qrafinya Mariya Aleksandrovna Adlerberq (03/29/1849-27/02/1926) Aleksandr Vladimiroviç Adlerberqlə Yekaterina Nikolayevna Poltavtsevanın qızıdır. Onların toyu Sankt-Peterburqda Qış Sarayı kilsəsində baş tutmuşdur. İnqilabdan sonra Fransaya köçür və orada vəfat edir. Bu evlilikdən onların dünyaya gələn övladları aşağıdakılardır:
- Yekaterina (1875—1875).
- Nikolay (30.11.1876 -1919), 15 fevral 1877-ci ildə Qış Sarayı Kilsəsində, E.N.Adlerberq və şahzadə E.A.Dadianinin nənəsi imperator II Aleksandrın qəbulu ilə vəftiz edildi; Sameqrelonun ikinci və sonuncu ən sakit Şahzadəsi. 1914-cü ildə Xarici İşlər Nazirliyinə kamer-yunker təyin edildi. Bolşeviklər tərəfindən tutularaq Petroqrad həbsxanasında öldürüldü. Həyat yoldaşı şahzadə Yelena Eristavi, onu Gürcüstanda kilsənin həyətində basdırmaq üçün icazə aldı.
- Salome-Mia Nikolayevna (1878-1961), fəxri qulluqçu, 1897-ci ildən Şahzadə Aleksandr Nikolayeviç Obolenski ilə evləndi. Nikolay Davidoviçin şahzadə Kesare Kişvardovna Çikovanidən (1854—?) Menik Nikolayevna (1880-1954) adlı qeyri-qanuni doğulmuş qızı var idi. Doğulduğu andan etibarən hüquqları tanındı və Şahzadə Menik Nikolayevna Dadiani soyadını aldı. Şahzadə Andriya (İndiko) Davidoviç Qelovani (1872-1924) ilə evləndi.
İncəsənətdə
İohann Ştrauss «Niko-Polka», or. 228 əsərini Daianiyə həsr etmişdir.
İstinadlar
- Согласно Высочайшему указу Николаю Давидовичу было предписано титуловаться светлейшим князем Мингрельским, его брату Дадиани, Андрей Давидовичпредписано было титуловаться светлейшим князем Дадиан-Мингрельским, с правом передачи титула Светлости в порядке первородства.
- ЦГИА СПб. ф.19. оп.124. д.1209. с. 10. Метрические книги Придворной церкви Зимнего дворца.
- ЦГИА СПб. ф.19. оп. 124. д. 1273. с. 5. Метрические книги Придворного собора.
Xarici keçidlər
- Надгробная плита Николая Давидовича[ölü keçid]
- Запись «Niko-Polka»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Niko Dadiani gurc ნიკოლოზ ნიკო დავითის ძე დადიანი 4 yanvar 1847 Zuqdidi 24 yanvar 1903 Sankt Peterburq Sameqrelonun son suveren sahzadesi 1853 1866 Taxtini itirdikden sonra rus terzinde Elahezret Sahzade Nikolay Davidovic Minqrelski cagrilmaga basladi Nikolay Dadianiნიკოლოზ ნიკო დავითის ძე დადიანი30 avqust 1853 1866EvvelkiI DavidSonrakiVezife legv edildiSexsi melumatlarDogum tarixi 4 yanvar 1847 1847 01 04 Dogum yeri Zuqdidi Zuqdidi belediyyesi d Sameqrelo Yuxari Svaneti diyari GurcustanVefat tarixi 24 yanvar 1903 1903 01 24 56 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiDefn yeri MartviliFealiyyeti herbi qulluqcuAtasi I David DidianiAnasi Yekatirina CavcavadzeHeyat yoldasi Mariya AleksandrovnaDini Gurcu Pravoslav KilsesiHerbi xidmetXidmet illeri 1856 1878Mensubiyyeti Rusiya imperiyasiDoyusler Rus turk muharibesiRutbesi fliqel adyudant 1856 Stabs rotmistr 1868 polkovnik leytenat 1877 General mayor 1878 Vikianbarda elaqeli mediafayllarMenseyiMeqreliya suveren sahzadesi I David Dadiani 1812 1853 ve Yekaterina Alexandrovnanin ogludur Sahzade Cavcavadzenin anasi general leytenant ve sair Aleksander Qarsevanovic Cavcavadzenin qizidir HeyatiAtasinin olduyu zaman onun 7 yasi var idi ve yetkinlik yasina qeder knyazligi anasi saray surasi ile birlikde atasinin kicik qardaslari Qriqori Levanovic ve Konstantin Levanovic idare edirdi Osmanli imperiyasi terefinden Omer pasanin komandanligi altinda Sameqreloya qarsi Krim muharibesi dovrunde herbi emeliyyatlara baslamasi ile anasi sahzade Ketrinle birlikde knyazligin ordusunda idi 1856 ci ilde anasi ile birlikde imperator II Aleksandrin tac tacina kecmis fliqel adyudant olmus ve Elahezretin Qafqaz Muhafizeciler eskadronun leyb qvardiyasina yazilmisdir 1857 ci ilde anasi Meqreliaya getdikden sonra Sankt Peterburqda qalir Tehsilini basa vurmaq ucun Parise gonderilir 1866 ci ilde Meqrel knyazligi legv edildikde Nikolay Davidovic 4 yanvar 1867 ci il tarixli fermanina esasen Meqrelin Muqeddes knyazi adlandirilmaq ve suveren huquqlarindan Rusiya imperatorunun xeyrine imtina etmesine gore tezminat aldi Ona yalniz Zuqdidideki Dadiani sarayi da daxil olmaqla Samegreloda Qordide ona mexsus olan mulkleri sexsi mulkiyyetinde saxlayaraq Rusiya hokumetinden bir milyon rubl aldi O Nikolay Aleksandrovic ile dost idi 1868 ci ilde heyet kapitani rutbesi aldi 1877 1878 ci iller Rus Turk muharibelerinde istirak etdi muharibedeki qehremanliqlarina gore Sucaete gore qizil orden ile teltif olundu 1877 ci ilde polkovnik leytenant 1878 ci ilde ise general mayor rutbesi aldi Dadiani 1903 cu ilde vefat etdi Cesedi eve aparildi Martvili monastirinda aile mezarliginda defn edildi Bu sulalenin sonuncu hokmdarinin defn merasiminde Gurcustanin butun bolgelerinin numayendeleri istirak edirdi Bir cox kilsede tenteneli defn merasimi kecirildi Bolqar taxtina namized1886 ci ilde Rusiya hokumeti Bolqaristan taxtina namizedliyini ireli surdu Aleksandr Battenberqin taxtdan salinmasindan sonra Avstriya Almaniya diplomatiyasi Koburq sahzadesi Ferdinandin qosulmasina nail oldu Ictimai xadimSahzade Nikolay Dadiani Zadegan Torpagi bankinin qurucularindan biri idi Dadiani sahzadelerine mexsus qedim gurcu kitablarinin saxlandigi en zengin kitabxanani gurculer arasinda savadliligin tebligi cemiyyetine cevirdi X XI esrler elyazmalari da daxil olmaqla 179 cild AilesiMariya Aleksandrovna heyat yoldasi Heyat yoldasi 14 aprel 1874 cu ilden Qrafinya Mariya Aleksandrovna Adlerberq 03 29 1849 27 02 1926 Aleksandr Vladimirovic Adlerberqle Yekaterina Nikolayevna Poltavtsevanin qizidir Onlarin toyu Sankt Peterburqda Qis Sarayi kilsesinde bas tutmusdur Inqilabdan sonra Fransaya kocur ve orada vefat edir Bu evlilikden onlarin dunyaya gelen ovladlari asagidakilardir Yekaterina 1875 1875 Nikolay 30 11 1876 1919 15 fevral 1877 ci ilde Qis Sarayi Kilsesinde E N Adlerberq ve sahzade E A Dadianinin nenesi imperator II Aleksandrin qebulu ile veftiz edildi Sameqrelonun ikinci ve sonuncu en sakit Sahzadesi 1914 cu ilde Xarici Isler Nazirliyine kamer yunker teyin edildi Bolsevikler terefinden tutularaq Petroqrad hebsxanasinda olduruldu Heyat yoldasi sahzade Yelena Eristavi onu Gurcustanda kilsenin heyetinde basdirmaq ucun icaze aldi Salome Mia Nikolayevna 1878 1961 fexri qulluqcu 1897 ci ilden Sahzade Aleksandr Nikolayevic Obolenski ile evlendi Nikolay Davidovicin sahzade Kesare Kisvardovna Cikovaniden 1854 Menik Nikolayevna 1880 1954 adli qeyri qanuni dogulmus qizi var idi Doguldugu andan etibaren huquqlari tanindi ve Sahzade Menik Nikolayevna Dadiani soyadini aldi Sahzade Andriya Indiko Davidovic Qelovani 1872 1924 ile evlendi IncesenetdeIohann Strauss Niko Polka or 228 eserini Daianiye hesr etmisdir IstinadlarSoglasno Vysochajshemu ukazu Nikolayu Davidovichu bylo predpisano titulovatsya svetlejshim knyazem Mingrelskim ego bratu Dadiani Andrej Davidovichpredpisano bylo titulovatsya svetlejshim knyazem Dadian Mingrelskim s pravom peredachi titula Svetlosti v poryadke pervorodstva CGIA SPb f 19 op 124 d 1209 s 10 Metricheskie knigi Pridvornoj cerkvi Zimnego dvorca CGIA SPb f 19 op 124 d 1273 s 5 Metricheskie knigi Pridvornogo sobora Xarici kecidlerNadgrobnaya plita Nikolaya Davidovicha olu kecid Zapis Niko Polka