Nevejis çayı (lit. Nevėžis, rus. Невяжа, pol. Niewiaża) — Litva ərazisində formalaşan və onun ərazisindən axaraq Neman çayına tökülən çay. Neman çayının sağ qolunu təşkil edir. Litvanın Şiauliai, Kaunas, Panevej qəzaları ərazisindən axır.
Nevejis çayı | |
---|---|
Ölkə | Litva |
Mənbəyi | Litva |
Uzunluğu | 210 km |
Su sərfi | 33,2 m³/san |
Hövzəsinin sahəsi | 6140 km² |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Hidroqrafiya
Çayın uzunluğu 210 km, hövzəsinin sahəsi 6140 km², su sərfiyyatı 33,2 m³/s təşkil edir. Çay Orta Litva düzənliyindən axır. Noyabr ayından yanvara kimi tədricən donur. Fevraldan aprel ayına kimi isə tam donmuş vəziyyətdə olur. Qidalanmasında əsas yeri qar suları tutur. Çayın 70-ə yaxın qolu vardır.
Əsas qolları: Alanta, İuoda, Upite, Linkava, Obelis, Barupe, Qinya (sol), İuosta, Kirşinas, Liude, Kruostas, Dotnuvel, Smilqa, Şuşve, Aluona, Striuna (sağ).
Kanallar
Nevejis çayı kanallar ilə digər iki böyük çay ilə əlaqələnir. Levuo çayındakı daşqınları azaltmaq məqsədilə 1930-cu ildə Sanjili kanalı qazılmışdır. Bu çayları birləşdirmək üçün ilk layihə hələ 1797-ci ildə hazırlanmışdı. Təxminən 9 min il əvvəl Nevejis Levuo çayının qolu idi. Çaylar arasında yeni kanalın əsası kimi xidmət edə biləcək kiçik Sanjile çayı var idi. 19-cu əsrdə Neman deltası Almanlara aid olduğundan ticarətdə bir maneə vardı. Rusiya imperiyası Nemandan gəmiləri Riqanın limanına yönəltmək yollarını axtarırdı. Plan kifayət qədər vəsait tələb edirdi. Bu layihə 1914-cü ildə təkrar müzakirəyə çıxarılır və tikintiyə hazırlıq başlanılır. Ancaq Birinci Dünya müharibəsi işi yarımçıq qoyur. Levuo çayında daşqın zamanı 20 kənd su altında qalır. Bundan sonra 8 km uzunluğunda bir kanalın qazılmasına qərar verilir. 1961–63-cü illərdə Nevejisi Şventoji ilə birləşdirən 12 km uzunluğunda başqa bir kanal qazılır. Kavarskas yaxınlığında kanalı su ilə təmin etmək üçün nasos stansiyası qurulub.
Əhəmiyyəti
Çay əsasən balıqçılıq əhəmiyyətlidir. Üstəlik çayın axdığı ərazi boyunca və Panevejis şəhərləri yerləşir.
Maraqlı fakt
Çayın şərəfinə Kedayni şəhərində olan basketbol klublarından biri "Nevejis" olaraq adlandırılmışdır.
İstinadlar
- "КАВАЛЕРГАРДСКИЙ Её Величества Государыни Императрицы Марии Феодоровны полк | Военная поэзия". 2018-08-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-27.
Mənbə
- Nevejis hövzəsinin xəritəsi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nevejis cayi lit Nevezis rus Nevyazha pol Niewiaza Litva erazisinde formalasan ve onun erazisinden axaraq Neman cayina tokulen cay Neman cayinin sag qolunu teskil edir Litvanin Siauliai Kaunas Panevej qezalari erazisinden axir Nevejis cayiOlke LitvaMenbeyi LitvaUzunlugu 210 kmSu serfi 33 2 m sanHovzesinin sahesi 6140 km menbeyi mensebiNevejis cayi Litvanin fiziki xeritesinde 55 32 19 sm e 24 53 46 s u 54 55 54 sm e 23 45 19 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllarHidroqrafiyaCayin uzunlugu 210 km hovzesinin sahesi 6140 km su serfiyyati 33 2 m s teskil edir Cay Orta Litva duzenliyinden axir Noyabr ayindan yanvara kimi tedricen donur Fevraldan aprel ayina kimi ise tam donmus veziyyetde olur Qidalanmasinda esas yeri qar sulari tutur Cayin 70 e yaxin qolu vardir Esas qollari Alanta Iuoda Upite Linkava Obelis Barupe Qinya sol Iuosta Kirsinas Liude Kruostas Dotnuvel Smilqa Susve Aluona Striuna sag KanallarNevejis cayi kanallar ile diger iki boyuk cay ile elaqelenir Levuo cayindaki dasqinlari azaltmaq meqsedile 1930 cu ilde Sanjili kanali qazilmisdir Bu caylari birlesdirmek ucun ilk layihe hele 1797 ci ilde hazirlanmisdi Texminen 9 min il evvel Nevejis Levuo cayinin qolu idi Caylar arasinda yeni kanalin esasi kimi xidmet ede bilecek kicik Sanjile cayi var idi 19 cu esrde Neman deltasi Almanlara aid oldugundan ticaretde bir manee vardi Rusiya imperiyasi Nemandan gemileri Riqanin limanina yoneltmek yollarini axtarirdi Plan kifayet qeder vesait teleb edirdi Bu layihe 1914 cu ilde tekrar muzakireye cixarilir ve tikintiye hazirliq baslanilir Ancaq Birinci Dunya muharibesi isi yarimciq qoyur Levuo cayinda dasqin zamani 20 kend su altinda qalir Bundan sonra 8 km uzunlugunda bir kanalin qazilmasina qerar verilir 1961 63 cu illerde Nevejisi Sventoji ile birlesdiren 12 km uzunlugunda basqa bir kanal qazilir Kavarskas yaxinliginda kanali su ile temin etmek ucun nasos stansiyasi qurulub EhemiyyetiCay esasen baliqciliq ehemiyyetlidir Ustelik cayin axdigi erazi boyunca ve Panevejis seherleri yerlesir Maraqli faktCayin serefine Kedayni seherinde olan basketbol klublarindan biri Nevejis olaraq adlandirilmisdir Istinadlar KAVALERGARDSKIJ Eyo Velichestva Gosudaryni Imperatricy Marii Feodorovny polk Voennaya poeziya 2018 08 25 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 27 MenbeNevejis hovzesinin xeritesi