Nanga Parbat, Nangaparbat, Nanga-Parbat (urdu نانگا پربت — «Çılpaq dağ», ing. Nanga Parbat, sanskr. Diamir — «Tanrıların dağı») (8125 m) — doqquzuncu ən hündür səkkizminlik zirvə. Himalay dağlarının şimal-qərbində, silsilənin aydın nəzərə çarpan şimal-qərb qurtaracağı. Dünyada hündürlüyü 8000 metrdən yüksək olan dırmanış üçün ən çətin və təhlükəli olan ününcü dağ.
Nanga Parbat | |
---|---|
urdu نانگا پربت, ing. Nanga Parbat | |
Ümumi məlumatlar | |
Dağ sistemi | Himalay |
Dağ silsiləsi | Nangaprabat |
Mütləq hündürlüyü | 8125 |
Nisbi hündürlüyü | 4608 m |
İlk fəthi | 3 iyul 1953-cü il (.) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Pakistan |
Region |
|
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Nangaparbat dağ massivi Qərbi Himalayada, Hind və Astor çayları arasında yerləşir. Massiv Pakistanın Gilgit-Baltistan (Kəşmir) bölgəsinə daxildir.
Dağ massivi aydın seçilən dörd zirvədən ibarətdir. Əsas zirvənin hündürlüyü 8000 metri keçir:
№ | Zirvə | Hündürlük, m |
---|---|---|
1 | Nanga Parbat | 8125 |
2 | Rakiot-Pik | 7070 |
3 | Rupal | 7000 |
4 | Çonqra-Pik | 6820 |
Nangaparbat massivindən şimal-qərbdə Diamir, Rakiot , Buldar; şərqdə və cənub-şərqdə isə — Çonqra, Tarşinq,Rupal və Rama buzlaqları mövcuddur.
Rupal divarı - Nanga Parbatın cənub-şərq yamacını təşkil edir. Bu dünyanın ən hündür divarı hesab olunur. Ətəkdən zirvəyə qədər olan hündürlük 4500 metrdir.
Dağ massivində olan qar və buzlaqlardan Hind çayının qolları — Astor, Buldar, Rakiot, Patro, Diamir, Rupal və s. çaylar qidalanır.
Fəth olunma tarixi
Nanga Parbat zirvəsini ilk dəfə XIX əsrdə avropadan səyahət edən Adolf Şlaqintvet müşahidə etmiş və ilk dəfə dağın cizgilərini çəkmişdir. Zirvəyə olan ilk dırmanış cəhti 1895-ci ildə Albert Frederik Mammeridən olmuş. O dünyada alpinizm tarixində ilk dəfə olaraq səkkizminlik zirvəyə dırmanmağa cəht göstərmiş. Mammeri həmdə Nanga Parbata və səkkizminilik zirvəyə dırmanaraq həlak olan ilk insan kimi tarixə düşdü. Onu sonuncu dəfə 6400 metrilk yüksəklikdə görmüşlər və ehtimal onur ki, o qar uçqunu nəticəsində həlak olmuş.
Zirvəyə olan növbəti cəhti alman-amerikalı ekspedisiya 1932-ci ildə həyata keçirmiş. Yekun olaraq onlar Çonqra-Pik və Rakiot-Pik zirvələrini fəth etmişlər.
1934-cü ildə ikinci alman ekspedisiyası, Villi Merklyanın rəhbərliyi ilə zirvəyə növbəti cəhti həyata keçirmişlər. Öndə gedən qrup ilk öncə 7850 metrlik hündürlüyü fəth etdilər. Ancaq sonra başlayan doqquz günlük çovğun onların geri dönmələrinə səbəb olmuş. Geri dönüş zamanı soyuq və taqətsizlikdən üç alpinist və altı şerp həlak olmuş.
Almanların üçüncü cəhti 1937-ci ildə baş vermiş. Karl Vinin rəhbərlik etdiyi ekspedisiya heyəti bütünlüklə qar uçqunu altında qalaraq həlak oldular. Onlar 14-15 iyun tarixində IV nömrəli düşərgədə gecələyərkən bu baş vermiş. Oxşar taleni digər alman sekspedisiyası yaşadı. Hansı ki, onlar 1937-38-ci illərdə Kançencanqa zirvəsinə ilk dırmanma cəhti göstərmişlər.
1953-cü il 3 iyulda alman-avstriya ekspedisiyası zirvəyə növbəti dırmanışı həyata keçirmiş. dünya tarixində ilk dəfə olaraq eyni zamanda 8000 m-dən yüksək olan zirvəni oksigensiz fəth etdi. O zirvəyə tək yetişmiş, geriyə dönərkən isə 8 km yüksəklikdə açıq havada gecələmiş.
İstinadlar
- "Nanga Parbat, Pakistan". Peakbagger.com. 2022-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-26.
- Атлас мира. М. ПКО «Картография» Федерального агентства геодезии и картографии Министерства транспорта Российской Федерации: Оникс. Г. В. Поздняк. 2006. səh. 375. ISBN .
- "Нанга Парбат". 2021-10-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-30.
- Атлас мира. 2002. səh. 160—161. Северная Индия
- "Nanga Parbat". Britannica. 2015-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-04-12.
- "А.Н. АНТОНОВ. ВОСХОЖДЕНИЕ НА НАНГА-ПАРБАТ". 2013-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-25.
- Stewart Green (Climbing Expert). "Albert Mummery Profile" (eng). About.com. 2015-02-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-02.
- Jochen Hemmleb. "Raikot: Death and Glory - a brief climbing history". AFFIMER. 2016-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nanga Parbat Nangaparbat Nanga Parbat urdu نانگا پربت Cilpaq dag ing Nanga Parbat sanskr Diamir Tanrilarin dagi 8125 m doqquzuncu en hundur sekkizminlik zirve Himalay daglarinin simal qerbinde silsilenin aydin nezere carpan simal qerb qurtaracagi Dunyada hundurluyu 8000 metrden yuksek olan dirmanis ucun en cetin ve tehlukeli olan ununcu dag Nanga Parbaturdu نانگا پربت ing Nanga ParbatUmumi melumatlarDag sistemi HimalayDag silsilesi NangaprabatMutleq hundurluyu 8125Nisbi hundurluyu 4608 mIlk fethi 3 iyul 1953 cu il Yerlesmesi35 14 21 sm e 74 35 24 s u Olke PakistanRegion KesmirNanga Parbat Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiNangaparbat dag massivi Qerbi Himalayada Hind ve Astor caylari arasinda yerlesir Massiv Pakistanin Gilgit Baltistan Kesmir bolgesine daxildir Dag massivi aydin secilen dord zirveden ibaretdir Esas zirvenin hundurluyu 8000 metri kecir Zirve Hundurluk m1 Nanga Parbat 81252 Rakiot Pik 70703 Rupal 70004 Conqra Pik 6820 Nangaparbat massivinden simal qerbde Diamir Rakiot Buldar serqde ve cenub serqde ise Conqra Tarsinq Rupal ve Rama buzlaqlari movcuddur Rupal divari Nanga Parbatin cenub serq yamacini teskil edir Bu dunyanin en hundur divari hesab olunur Etekden zirveye qeder olan hundurluk 4500 metrdir Dag massivinde olan qar ve buzlaqlardan Hind cayinin qollari Astor Buldar Rakiot Patro Diamir Rupal ve s caylar qidalanir Feth olunma tarixi Nanga Parbat zirvesini ilk defe XIX esrde avropadan seyahet eden Adolf Slaqintvet musahide etmis ve ilk defe dagin cizgilerini cekmisdir Zirveye olan ilk dirmanis cehti 1895 ci ilde Albert Frederik Mammeriden olmus O dunyada alpinizm tarixinde ilk defe olaraq sekkizminlik zirveye dirmanmaga ceht gostermis Mammeri hemde Nanga Parbata ve sekkizminilik zirveye dirmanaraq helak olan ilk insan kimi tarixe dusdu Onu sonuncu defe 6400 metrilk yukseklikde gormusler ve ehtimal onur ki o qar ucqunu neticesinde helak olmus Zirveye olan novbeti cehti alman amerikali ekspedisiya 1932 ci ilde heyata kecirmis Yekun olaraq onlar Conqra Pik ve Rakiot Pik zirvelerini feth etmisler 1934 cu ilde ikinci alman ekspedisiyasi Villi Merklyanin rehberliyi ile zirveye novbeti cehti heyata kecirmisler Onde geden qrup ilk once 7850 metrlik hundurluyu feth etdiler Ancaq sonra baslayan doqquz gunluk covgun onlarin geri donmelerine sebeb olmus Geri donus zamani soyuq ve taqetsizlikden uc alpinist ve alti serp helak olmus Almanlarin ucuncu cehti 1937 ci ilde bas vermis Karl Vinin rehberlik etdiyi ekspedisiya heyeti butunlukle qar ucqunu altinda qalaraq helak oldular Onlar 14 15 iyun tarixinde IV nomreli dusergede geceleyerken bu bas vermis Oxsar taleni diger alman sekspedisiyasi yasadi Hansi ki onlar 1937 38 ci illerde Kancencanqa zirvesine ilk dirmanma cehti gostermisler 1953 cu il 3 iyulda alman avstriya ekspedisiyasi zirveye novbeti dirmanisi heyata kecirmis dunya tarixinde ilk defe olaraq eyni zamanda 8000 m den yuksek olan zirveni oksigensiz feth etdi O zirveye tek yetismis geriye donerken ise 8 km yukseklikde aciq havada gecelemis Istinadlar Nanga Parbat Pakistan Peakbagger com 2022 06 15 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 26 Atlas mira M PKO Kartografiya Federalnogo agentstva geodezii i kartografii Ministerstva transporta Rossijskoj Federacii Oniks G V Pozdnyak 2006 seh 375 ISBN 5 85120 241 6 Nanga Parbat 2021 10 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 30 Atlas mira 2002 seh 160 161 Severnaya Indiya Nanga Parbat Britannica 2015 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2015 04 12 A N ANTONOV VOSHOZhDENIE NA NANGA PARBAT 2013 06 29 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 06 25 Stewart Green Climbing Expert Albert Mummery Profile eng About com 2015 02 05 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 02 Jochen Hemmleb Raikot Death and Glory a brief climbing history AFFIMER 2016 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 26