Nabur müqaviləsi — Rusiya ilə Osmanlı imperiyası arasında sərhədləri dəqiq formada müəyyən etmək üçün bağlanmış müqavilə.
Nabur müqaviləsi | |
---|---|
Müqavilənin tipi | Sərhədlərin təyin edilməsi |
İmzalanma tarixi | 1727-cı il |
İmzalanma yeri | Nabur kəndi, Şamaxı |
Qüvvəyə minməsi | 1726-1727 |
Tərəflər | Rusiya , Osmanlı |
Arxa plan
Rusiya imperiyası yeni əldə etdiyi torpaqlardan istədiyi və planladığı gəliri götürə bilmədi. I Pyotrun sağlığında bunu dilə gətirməyə çəkinən rus məmurları onun ölümündən sonra bu fikri dilə gətirməyə başladılar. Lakin Rusiya imperiyası Xəzər sahili vilayətlərdən birbaşa olaraq da çıxa bilmirdi. Çünki onların çıxacağı halda bu yerlər Osmanlı imperiyası tərəfindən ələ keçiriləcəkdi. Bu isə Rusiyaya heç sərf etmirdi. Bu torpaqların mərkəzi Səfəvi hakimiyyətinə geri qaytarılması fikri də inandırıcı görünmürdü. Çünki paytaxtı ələ keçirən əfqan üsyançıları faktiki olaraq Səfəvi hakimiyyətinə son qoymuşdular. Məhz buna görə də Rusiya hökuməti Xəzərboyu əyalətlərdən hələlik əl çəkmirdi.
Osmanlının gələcəkdə həmin yerləri zəbt etməməsi üçün Rusiya hökuməti İstanbul müqaviləsinin Ģərtlərini yerinə yetirmək qərarına gəldi və Osmanlı hökumətini sərhəd məsələlərinin həlli məqsədilə danışığa dəvət etdi.
Şərtləri
1727-ci ildə Şamaxı şəhəri yaxınlığında, Nabur kəndinə Rusiya ilə Osmanlı dövlətlərinin nümayəndələri görüşərək öz aralarındakı sərhədi müəyyən etməyi qərara aldılar.
Hər iki dövlət nümayəndələrinin qərarına əsasən 1727-ci ildən başlayaraq rus qoşunları silah işlətmədən , Cavad, Salyan, Lənkəran, Astara, Talış dağlarının bir hissəsini tutdular. 1728-ci ildə isə Quba və Təngəaltıya sahib oldular.
Əgər ilk çağlarda rus komandanlığı işğal olunmuş şəhərlərdə şah inzibati idarəsini ləğv edib, əvəzinə komendant üsuli-idarəsi yaradırdısa, 1726-cı ildən sonra həmin torpaqlarda ümumi işğal idarəsi təşkil olundu və knyaz V.V.Dolqoruki komandan təyin edildi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Süleyman Əliyarlı. Azərbaycan tarixi (PDF). Bakı. səh. 345.
- Yeddi cilddə. III cild, 2007. səh. 338
- Yeddi cilddə. III cild, 2007. səh. 339
Ədəbiyyat
- Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. III cild. Bakı,2007.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Nabur muqavilesi Rusiya ile Osmanli imperiyasi arasinda serhedleri deqiq formada mueyyen etmek ucun baglanmis muqavile Nabur muqavilesiMuqavilenin tipi Serhedlerin teyin edilmesiImzalanma tarixi 1727 ci ilImzalanma yeri Nabur kendi SamaxiQuvveye minmesi 1726 1727Terefler Rusiya OsmanliArxa planRusiya imperiyasi yeni elde etdiyi torpaqlardan istediyi ve planladigi geliri goture bilmedi I Pyotrun sagliginda bunu dile getirmeye cekinen rus memurlari onun olumunden sonra bu fikri dile getirmeye basladilar Lakin Rusiya imperiyasi Xezer sahili vilayetlerden birbasa olaraq da cixa bilmirdi Cunki onlarin cixacagi halda bu yerler Osmanli imperiyasi terefinden ele kecirilecekdi Bu ise Rusiyaya hec serf etmirdi Bu torpaqlarin merkezi Sefevi hakimiyyetine geri qaytarilmasi fikri de inandirici gorunmurdu Cunki paytaxti ele keciren efqan usyancilari faktiki olaraq Sefevi hakimiyyetine son qoymusdular Mehz buna gore de Rusiya hokumeti Xezerboyu eyaletlerden helelik el cekmirdi Osmanlinin gelecekde hemin yerleri zebt etmemesi ucun Rusiya hokumeti Istanbul muqavilesinin Gertlerini yerine yetirmek qerarina geldi ve Osmanli hokumetini serhed meselelerinin helli meqsedile danisiga devet etdi Sertleri1727 ci ilde Samaxi seheri yaxinliginda Nabur kendine Rusiya ile Osmanli dovletlerinin numayendeleri goruserek oz aralarindaki serhedi mueyyen etmeyi qerara aldilar Her iki dovlet numayendelerinin qerarina esasen 1727 ci ilden baslayaraq rus qosunlari silah isletmeden Cavad Salyan Lenkeran Astara Talis daglarinin bir hissesini tutdular 1728 ci ilde ise Quba ve Tengealtiya sahib oldular Eger ilk caglarda rus komandanligi isgal olunmus seherlerde sah inzibati idaresini legv edib evezine komendant usuli idaresi yaradirdisa 1726 ci ilden sonra hemin torpaqlarda umumi isgal idaresi teskil olundu ve knyaz V V Dolqoruki komandan teyin edildi Hemcinin baxIstanbul muqavilesi 1724 IstinadlarSuleyman Eliyarli Azerbaycan tarixi PDF Baki seh 345 Yeddi cildde III cild 2007 seh 338 Yeddi cildde III cild 2007 seh 339EdebiyyatAzerbaycan tarixi Yeddi cildde III cild Baki 2007