Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Masud Sabri həmçinin Masʿūd Ṣabrī (uyğ. مەسئۇت سابرى, مسعود صبري; çin. 麦斯武德·沙比尔; pinyin:Màisīwǔdé·Shābì'ěr; 1886-cı il Külçə, Şərqi Türkistan – 1952-ci il Urumçi, Sincan) — Şərqi Türkistanda uyğur siyasətçisi və siyasi lideri. İli üsyanı zamanı uyğurların siyasi liderlərindən biri və Sincan valisi olmuşdur. Səbri əvvəlcə Külçə ardından ali təhsilini tibb üzrə İstanbul Universitetində almışdır. Siyasi baxışlarında türkçülük və müstəqil Şərqi Türkistan məsələsi önəmli yer tuturdu. 1949-cu ildə Şərqi Türkistan Çin Xalq Respublikası tərəfindən ilhaq edildikdən sonra valilikdən uzaqlaşdırılmışdır. 1952-cil ildə həbsdə vəfat etmişdir.
| Məsud Səbri | |
|---|---|
| uyğ. مەسئۇت سابرى, مسعود صبري | |
 | |
Sincan vilayətinin baş müfəttişi | |
Vəzifədədir | |
| 1947-ci ildən | |
| Əvvəlki | Zanq Zizhonq |
| Sonrakı | Burhan Şəhidi |
Sincan əyalətinin valisi | |
| iyun 1941 – 1949 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Külçə, Sincan, Sin İmperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Urumçi ÇXR |
| Partiya | Homindanın CC Fraksiyası |
| Təhsili | İstanbul Universiteti |
| İxtisası | Tibb doktoru |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Həyat yoldaşı | Sara Baykozi |
| Dini | islam |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti |  Çin Respublikası |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Məsud Səbri 1886-cı ildə Şərqi Türkistanda Külçə şəhərində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Gülcədə almışdır. Orta məktəb və universitet təhsili almaq üçün ailəsi tərəfindən 1904-cü ildə İstanbula göndərilmişdir. Səbri 10 il İstanbulda qalmışdır. Bu dövrdə ittihadçıların təsiri ilə milliyyətçiliklə tanış olmuşdur. Onun millətçi və türkçülük siyasi yolunu tutması məhz bu dövrdə baş tutmuşdur. Bu dövrdə Osmanlı İmperiyasında iz qoyan türkçülük hərəkatının təsirini Məsud Səbrinin əsərlərində və siyasi araşdırmalarında görmək mümkündür.
Osmanlı İmperiyasında olduğu dövrdə İstanbul Universitetində tibb üzrə təhsil aldıqdan sonra Səbri əczaçı olmaq üçün vətənə döndü. Vətənə döndükdə burada üzləşdiyi cəhalət və təhsilsizlik onu çox üzmüşdü. Sədri İstanbuldan qayıtdıqdan sonra təhsillə bağlı bəzi mütərəqqi işlər görməyə başladı. Külcədə baxımsız və müəllimsiz qalan məktəbin açılışı üzərində çalışmağa başladı. Bir tərəfdən peşə fəaliyyətini davam etdirən Doktor Məsud Səbri bir klinika açmış, digər tərəfdən də seminarlar verərək cəmiyyətdə milli və siyasi şüuru oyatmağa çalışırdı.
Onun işi Çin hakimiyyəti nümayəndələrini narahat etməyə başlayır. Sincan valisi Yan Zenqxin, millətçi fəaliyyəti səbəbiylə onu həbs etdirir, sonra isə bölgədən uzaqlaşdırır.
Siyasi fəaliyyəti
Məsud 1933-cü ildə qurulan Şərqi Türkistan İslam Respublikasına (Birinci Doğu Türkistan Cümhuriyyəti) dəstək verdi. Aksuda Mahmud Sijan olaraq da bilinən general Mahmud Muhitinin qüvvələrinə qoşuldu. Şərqi Türkistan İslam Respublikası 1933-cü il noyabrın 12-dən 1934-cü il fevralın 6-nadək qısa bir müddətdə mövcudluğunu qoruyaraq yaşaya bildi. Nankindəki Homindan hökuməti ilə rəsmi olaraq müttəfiq olan Ma Çunqun komandanı olduğu Milli İnqilab Ordusunun 36-cı Diviziyasının və SSRİ-nin göndərdiyi hərbi hissələrin müdaxiləsi ilə Cümhuriyyətin mövcudluğuna son qoyuldu. Bu hadisədən sonra 1934-cü ildə Hindistana getmək məcburiyyətində qaldı.
Bir müddət sonra o, Homindan Çin hökumətinə qoşuldu. Şərqi Türkistanı Çin Respublikası parlamentində təmsil etmək üçün namizəd göstərilərək siyasi həyata geri döndü. 1935-ci il dekabrın 12-də Homindan partiyası 5-ci qurultayda mərkəzi komitənin üzvü seçildi. Homindan Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinə üzv olduqdan sonra onun bəzi qohumları Nankində Mərkəzi Hərbi Akademiya və Mərkəzi Universitetə tələbə olaraq qəbul edildilər.
1942-ci ildə Məsud Səbri 36 nəfərlik Dövlət Şurasında (Çin Milli Siyasi Şurası) təmsil olunurdu. Digər müsəlman üzvlərindən biri Çin müsəlmanı general Ma Lin idi.
Sincan qubernatoru vəzifəsində
Müsəlman olan Çin Müdafiə Naziri general Bai Çonqxinin Sincan əyalətinin valisi olaraq təyin edilməsi təklif edilirdi. Lakin bu vəzifə daha sonra Məsud Səbriyə verildi. O, Zanq Zizonqun yerinə təyin edildi. Səbri Homindan tərəfdarı olaraq qətiliklə antisovet mövqe tuturdu. İlidəki uyğur kommunist lideri Əhmədcan Qasimi davamlı olaraq hökumətdən Məsudu qubernator vəzifəsindən uzaqlaşdırmasını tələb edirdi.
Mesut Səbri İli üsyanından sonra İlidə hakimiyyəti ələ keçirən sovet tərəfdarlarına qarşı barışmaz mövqe tuturdu. Van Senq-şan (1946-1947 Sincan koalisiya hökuməti dövründə Homindan partiyasının mülki əlaqələr komissarı kimi xidmət etmişdi) kimi hueylərdən olan insanlarla birlikdə Əhmədcan Qasimi ilə hər-hansı bir danışıqlara qətiyyətlə qarşı çıxırdı. Bu məsələdə Homindanın CC Fraksiyası onu tam dəstəkləyirdi. Çünki Məsut Səbri də Çin tatarlarından Burhan Şəhidi və Han çinlilərdın olan Homindan üzvü general Vu Zonqxin kimi CC Fraksiyasının üzvü idi. Məsud Səbri 1948-1949-cu illər arasında Sincan əyalətinin koalisiya hökumətinə rəhbərlik etdi.
Siyasi görüşləri
Məhəmməd Əmin Buğra və İsa Yusif Alptəkin kimi türk milliyyətçiləri ilə bir qrup quraraq, Homindanın Sincan bölgəsinin koalisiya hökumətinə qatıldı və İlidə İkinci Şərqi Türkistan Respublikasını quran uyğur kommunistlərinə qarşı müxalif mövqe sərgiləyirdilər.
Hər üç şəxs Şərqi Türkistanda Üç Əfəndi kimi tanınırdı: (Üch Äpändi) (ئۈچ ئەپەندى) - İsa Yusif Alptəkin, Məhəmməd Əmin Buğra və Məsud Səbri. Əhmədcan və digər İkinci Şərqi Türkistan Respublikası kommunistləri onlara Homindan tərəfdarı kimi yanaşırdı.
Səbri və silahdaşı olan pan-türkçü və cədidçi, Şərqi Türkistan istiqlal hərəkatının fəalı Məhəmməd Əmin Buğra Sovet İttifaqının Sincan Türk xalqına “Uyğur xalqı” adının tətbiq edilməsini rədd edirdilər. Bunun əvəzinə onlar “Türk etnosu” (Çin dilində Tujue zu) adının xalqlarına tətbiq edilməsini istəyirdilər. Məsud Səbri huey xalqına öz xalqından ayrı, çinli müsəlman han kimi baxırdı. Xüsusilə, "Türk" və ya "Türki" adları Buğra kimi onun tərəfindən də xalqının əsl adı olaraq tələb edilirdi. O, da Şeng Şitsaini türk müsəlmanlarını fərqli etnik qruplara ayırdığı üçün tənqid edirdi. Səbrinin fikrincə bu türk müsəlmanları arasında parçalanma yaradırdı.
1949-cu ilin yanvarında Məsud Səbri Sincan valisi vəzifəsindən uzaqlaşdırıldı. Bu vəzifəyə kommunistlərə qarşı mülayim mövqe sərgiləyən Burhan Şəhidi təyin edildi.
Ölümü
1948-ci ildə Səbri Çin hökumətinin onu İrana səfir təyin edilməsi təklifini rədd etdi. Kommunistlər Sincanı Çin Xalq Respublikasına ilhaq etdikdən qısa müddət sonra onu həbs etdilər.
Məsud Səbri 1952-ci ildə həbsdə vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Ondřej Klimeš. Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. Brill. 8 January 2015. 197–. ISBN . 9 January 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 19 February 2021.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 247. ISBN . 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- http://www.hurgokbayrak.com/yeni_sayfa_171.htm 2014-03-06 at the Wayback Machine 2014-03-06 at the Wayback Machine "Bioqrafiya"
- http://www.gokbayrak.com/sayfa.asp?id=50 2015-09-24 at the Wayback Machine 2015-09-24 at the Wayback Machine "Mesud Sabri"
- David D. Wang. Clouds over Tianshan: essays on social disturbance in Sinkiang in the 1940s. NIAS Press. 1999. səh. 28. ISBN . 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Howard L. Boorman; Richard C. Howard; Joseph K. H. Cheng. Biographical Dictionary of Republican China. Columbia University Press. 1967. 23–. ISBN .
ma lin muslim.
- "UNSUCCESSFUL ATTEMPTS TO RESEOLVE POLITICAL PROBLEMS IN SINKIANG; EXTENT OF SOVIET AID AND ENCOURAGEMENT TO REBEL GROUPS IN SINKIANG; BORDER INCIDENT AT PEITASHAN" (PDF). 2016-03-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-02-21.
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. 199, 247, 253. ISBN . 2023-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Hsiao-ting Lin. Modern China's Ethnic Frontiers: A Journey to the West. Taylor & Francis. 2010. səh. 101. ISBN . 2023-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
- Kamalov, Ablet. Millward, James A.; Shinmen, Yasushi; Sugawara, Jun (redaktorlar ). Uyghur Memoir literature in Central Asia on Eastern Turkistan Republic (1944-49). Studies on Xinjiang Historical Sources in 17-20th Centuries. Tokyo: The Toyo Bunko. 2010. səh. 260. 2018-09-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-21.
- Ondřej Klimeš. Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. Brill. 8 January 2015. 197–. ISBN . 9 January 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 19 February 2021.
- Ondřej Klimeš. Struggle by the Pen: The Uyghur Discourse of Nation and National Interest, c.1900-1949. Brill. 8 January 2015. 241–. ISBN . 27 May 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 21 February 2021.
- David D. Wang. Clouds Over Tianshan: Essays on Social Disturbance in Xinjiang in the 1940s. NIAS Press. January 1999. 28–. ISBN . 2022-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-02-21.
- [1] 2016-01-01 at the Wayback Machine Wei, 2002. səh. 181
- [2] 2016-01-01 at the Wayback Machine Millward, 2007. səh. 209
- Benson 1990: 155
- Andrew D. W. Forbes. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: a political history of Republican Sinkiang 1911-1949. Cambridge, England: CUP Archive. 1986. səh. 247. ISBN . 2021-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-06-28.
Ədəbiyyat
- Benson, Linda. The Ili Rebellion: the Moslem challenge to Chinese authority in Xinjiang, 1944-1949. M.E. Sharpe. 1990. ISBN .
- Millward, James A. Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang (illustrated). Columbia University Press. 2007. ISBN . İstifadə tarixi: 25 March 2013.
- C. X. George Wei; Xiaoyuan Liu, redaktorlar Exploring Nationalisms of China: Themes and Conflicts. Volume 102 of Contributions to the Study of World History Series. Greenwood Publishing Group. 2002. ISBN . İstifadə tarixi: 25 March 2013.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Masud Sabri hemcinin Masʿud Ṣabri uyg مەسئۇت سابرى مسعود صبري cin 麦斯武德 沙比尔 pinyin Maisiwǔde Shabi er 1886 ci il Kulce Serqi Turkistan 1952 ci il Urumci Sincan Serqi Turkistanda uygur siyasetcisi ve siyasi lideri Ili usyani zamani uygurlarin siyasi liderlerinden biri ve Sincan valisi olmusdur Sebri evvelce Kulce ardindan ali tehsilini tibb uzre Istanbul Universitetinde almisdir Siyasi baxislarinda turkculuk ve musteqil Serqi Turkistan meselesi onemli yer tuturdu 1949 cu ilde Serqi Turkistan Cin Xalq Respublikasi terefinden ilhaq edildikden sonra valilikden uzaqlasdirilmisdir 1952 cil ilde hebsde vefat etmisdir Mesud Sebriuyg مەسئۇت سابرى مسعود صبريSincan vilayetinin bas mufettisiVezifededir1947 ci ildenEvvelkiZanq ZizhonqSonrakiBurhan SehidiSincan eyaletinin valisiiyun 1941 1949Sexsi melumatlarDogum tarixi 1886Dogum yeri Kulce Sincan Sin ImperiyasiVefat tarixi 1952Vefat yeri Urumci CXRPartiya Homindanin CC FraksiyasiTehsili Istanbul UniversitetiIxtisasi Tibb doktoruFealiyyeti siyasetciHeyat yoldasi Sara BaykoziDini islamHerbi xidmetMensubiyyeti Cin Respublikasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMesud Sebri 1886 ci ilde Serqi Turkistanda Kulce seherinde anadan olmusdur Ilk tehsilini Gulcede almisdir Orta mekteb ve universitet tehsili almaq ucun ailesi terefinden 1904 cu ilde Istanbula gonderilmisdir Sebri 10 il Istanbulda qalmisdir Bu dovrde ittihadcilarin tesiri ile milliyyetcilikle tanis olmusdur Onun milletci ve turkculuk siyasi yolunu tutmasi mehz bu dovrde bas tutmusdur Bu dovrde Osmanli Imperiyasinda iz qoyan turkculuk herekatinin tesirini Mesud Sebrinin eserlerinde ve siyasi arasdirmalarinda gormek mumkundur Osmanli Imperiyasinda oldugu dovrde Istanbul Universitetinde tibb uzre tehsil aldiqdan sonra Sebri eczaci olmaq ucun vetene dondu Vetene dondukde burada uzlesdiyi cehalet ve tehsilsizlik onu cox uzmusdu Sedri Istanbuldan qayitdiqdan sonra tehsille bagli bezi mutereqqi isler gormeye basladi Kulcede baximsiz ve muellimsiz qalan mektebin acilisi uzerinde calismaga basladi Bir terefden pese fealiyyetini davam etdiren Doktor Mesud Sebri bir klinika acmis diger terefden de seminarlar vererek cemiyyetde milli ve siyasi suuru oyatmaga calisirdi Onun isi Cin hakimiyyeti numayendelerini narahat etmeye baslayir Sincan valisi Yan Zenqxin milletci fealiyyeti sebebiyle onu hebs etdirir sonra ise bolgeden uzaqlasdirir Siyasi fealiyyetiMesud 1933 cu ilde qurulan Serqi Turkistan Islam Respublikasina Birinci Dogu Turkistan Cumhuriyyeti destek verdi Aksuda Mahmud Sijan olaraq da bilinen general Mahmud Muhitinin quvvelerine qosuldu Serqi Turkistan Islam Respublikasi 1933 cu il noyabrin 12 den 1934 cu il fevralin 6 nadek qisa bir muddetde movcudlugunu qoruyaraq yasaya bildi Nankindeki Homindan hokumeti ile resmi olaraq muttefiq olan Ma Cunqun komandani oldugu Milli Inqilab Ordusunun 36 ci Diviziyasinin ve SSRI nin gonderdiyi herbi hisselerin mudaxilesi ile Cumhuriyyetin movcudluguna son qoyuldu Bu hadiseden sonra 1934 cu ilde Hindistana getmek mecburiyyetinde qaldi Bir muddet sonra o Homindan Cin hokumetine qosuldu Serqi Turkistani Cin Respublikasi parlamentinde temsil etmek ucun namized gosterilerek siyasi heyata geri dondu 1935 ci il dekabrin 12 de Homindan partiyasi 5 ci qurultayda merkezi komitenin uzvu secildi Homindan Merkezi Icraiyye Komitesine uzv olduqdan sonra onun bezi qohumlari Nankinde Merkezi Herbi Akademiya ve Merkezi Universitete telebe olaraq qebul edildiler 1942 ci ilde Mesud Sebri 36 neferlik Dovlet Surasinda Cin Milli Siyasi Surasi temsil olunurdu Diger muselman uzvlerinden biri Cin muselmani general Ma Lin idi Sincan qubernatoru vezifesinde Muselman olan Cin Mudafie Naziri general Bai Conqxinin Sincan eyaletinin valisi olaraq teyin edilmesi teklif edilirdi Lakin bu vezife daha sonra Mesud Sebriye verildi O Zanq Zizonqun yerine teyin edildi Sebri Homindan terefdari olaraq qetilikle antisovet movqe tuturdu Ilideki uygur kommunist lideri Ehmedcan Qasimi davamli olaraq hokumetden Mesudu qubernator vezifesinden uzaqlasdirmasini teleb edirdi Mesut Sebri Ili usyanindan sonra Ilide hakimiyyeti ele keciren sovet terefdarlarina qarsi barismaz movqe tuturdu Van Senq san 1946 1947 Sincan koalisiya hokumeti dovrunde Homindan partiyasinin mulki elaqeler komissari kimi xidmet etmisdi kimi hueylerden olan insanlarla birlikde Ehmedcan Qasimi ile her hansi bir danisiqlara qetiyyetle qarsi cixirdi Bu meselede Homindanin CC Fraksiyasi onu tam destekleyirdi Cunki Mesut Sebri de Cin tatarlarindan Burhan Sehidi ve Han cinlilerdin olan Homindan uzvu general Vu Zonqxin kimi CC Fraksiyasinin uzvu idi Mesud Sebri 1948 1949 cu iller arasinda Sincan eyaletinin koalisiya hokumetine rehberlik etdi Siyasi gorusleri Mehemmed Emin Bugra ve Isa Yusif Alptekin kimi turk milliyyetcileri ile bir qrup quraraq Homindanin Sincan bolgesinin koalisiya hokumetine qatildi ve Ilide Ikinci Serqi Turkistan Respublikasini quran uygur kommunistlerine qarsi muxalif movqe sergileyirdiler Her uc sexs Serqi Turkistanda Uc Efendi kimi taninirdi Uch Apandi ئۈچ ئەپەندى Isa Yusif Alptekin Mehemmed Emin Bugra ve Mesud Sebri Ehmedcan ve diger Ikinci Serqi Turkistan Respublikasi kommunistleri onlara Homindan terefdari kimi yanasirdi Sebri ve silahdasi olan pan turkcu ve cedidci Serqi Turkistan istiqlal herekatinin feali Mehemmed Emin Bugra Sovet Ittifaqinin Sincan Turk xalqina Uygur xalqi adinin tetbiq edilmesini redd edirdiler Bunun evezine onlar Turk etnosu Cin dilinde Tujue zu adinin xalqlarina tetbiq edilmesini isteyirdiler Mesud Sebri huey xalqina oz xalqindan ayri cinli muselman han kimi baxirdi Xususile Turk ve ya Turki adlari Bugra kimi onun terefinden de xalqinin esl adi olaraq teleb edilirdi O da Seng Sitsaini turk muselmanlarini ferqli etnik qruplara ayirdigi ucun tenqid edirdi Sebrinin fikrince bu turk muselmanlari arasinda parcalanma yaradirdi 1949 cu ilin yanvarinda Mesud Sebri Sincan valisi vezifesinden uzaqlasdirildi Bu vezifeye kommunistlere qarsi mulayim movqe sergileyen Burhan Sehidi teyin edildi Olumu1948 ci ilde Sebri Cin hokumetinin onu Irana sefir teyin edilmesi teklifini redd etdi Kommunistler Sincani Cin Xalq Respublikasina ilhaq etdikden qisa muddet sonra onu hebs etdiler Mesud Sebri 1952 ci ilde hebsde vefat etmisdir IstinadlarOndrej Klimes Struggle by the Pen The Uyghur Discourse of Nation and National Interest c 1900 1949 Brill 8 January 2015 197 ISBN 978 90 04 28809 6 9 January 2017 tarixinde Istifade tarixi 19 February 2021 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 247 ISBN 0 521 25514 7 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 http www hurgokbayrak com yeni sayfa 171 htm 2014 03 06 at the Wayback Machine 2014 03 06 at the Wayback Machine Bioqrafiya http www gokbayrak com sayfa asp id 50 2015 09 24 at the Wayback Machine 2015 09 24 at the Wayback Machine Mesud Sabri David D Wang Clouds over Tianshan essays on social disturbance in Sinkiang in the 1940s NIAS Press 1999 seh 28 ISBN 87 87062 62 3 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Howard L Boorman Richard C Howard Joseph K H Cheng Biographical Dictionary of Republican China Columbia University Press 1967 23 ISBN 978 0 231 08957 9 ma lin muslim UNSUCCESSFUL ATTEMPTS TO RESEOLVE POLITICAL PROBLEMS IN SINKIANG EXTENT OF SOVIET AID AND ENCOURAGEMENT TO REBEL GROUPS IN SINKIANG BORDER INCIDENT AT PEITASHAN PDF 2016 03 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 2021 02 21 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 199 247 253 ISBN 0 521 25514 7 2023 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Hsiao ting Lin Modern China s Ethnic Frontiers A Journey to the West Taylor amp Francis 2010 seh 101 ISBN 978 0 415 58264 3 2023 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 Kamalov Ablet Millward James A Shinmen Yasushi Sugawara Jun redaktorlar Uyghur Memoir literature in Central Asia on Eastern Turkistan Republic 1944 49 Studies on Xinjiang Historical Sources in 17 20th Centuries Tokyo The Toyo Bunko 2010 seh 260 2018 09 19 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 21 Ondrej Klimes Struggle by the Pen The Uyghur Discourse of Nation and National Interest c 1900 1949 Brill 8 January 2015 197 ISBN 978 90 04 28809 6 9 January 2017 tarixinde Istifade tarixi 19 February 2021 Ondrej Klimes Struggle by the Pen The Uyghur Discourse of Nation and National Interest c 1900 1949 Brill 8 January 2015 241 ISBN 978 90 04 28809 6 27 May 2016 tarixinde Istifade tarixi 21 February 2021 David D Wang Clouds Over Tianshan Essays on Social Disturbance in Xinjiang in the 1940s NIAS Press January 1999 28 ISBN 978 87 87062 62 6 2022 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2021 02 21 1 2016 01 01 at the Wayback Machine Wei 2002 seh 181 2 2016 01 01 at the Wayback Machine Millward 2007 seh 209 Benson 1990 155 Andrew D W Forbes Warlords and Muslims in Chinese Central Asia a political history of Republican Sinkiang 1911 1949 Cambridge England CUP Archive 1986 seh 247 ISBN 0 521 25514 7 2021 05 11 tarixinde Istifade tarixi 2010 06 28 EdebiyyatBenson Linda The Ili Rebellion the Moslem challenge to Chinese authority in Xinjiang 1944 1949 M E Sharpe 1990 ISBN 0 87332 509 5 Millward James A Eurasian Crossroads A History of Xinjiang illustrated Columbia University Press 2007 ISBN 978 0231139243 Istifade tarixi 25 March 2013 C X George Wei Xiaoyuan Liu redaktorlar Exploring Nationalisms of China Themes and Conflicts Volume 102 of Contributions to the Study of World History Series Greenwood Publishing Group 2002 ISBN 0313315124 Istifade tarixi 25 March 2013 Xarici kecidler