Məhəmməd ibn Əbdülvahab və ya İbn Əbdülvahab (tam adı:Məhəmməd ibn Əbdülvahab Nəcdi; 1703[…] – 22 iyun 1792) – XVIII əsrdə yaranmış sələfi cərəyanının qurucusu.
Məhəmməd ibn Əbdülvahhab | |
---|---|
محمد بن عبد الوهاب | |
Digər adı | İbn Əbdülvahab |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Uyaynah, Nəcdi |
Vəfat tarixi | |
Dəfn yeri | Diriyah, Ər-Riyad |
Vətəndaşlığı | Diriyyə əmirliyi |
Milliyyəti | Ərəb |
Dini | İslam (Sələfi) |
Fəaliyyəti | ilahiyyatçı |
Elmi dərəcəsi | Şeyxülislam |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Məhəmməd ibn Əbdülvahab 1695-ci ildə Osmanlı imperiyasının Ərəbistan yarımadasının Nəcd vilayətinin şəhərində dünyaya gəlmişdir.
Təhsili
Atası hənbəli məzhəbli alim və Nəcd vilayətinin qazisi olmuşdur. Məhəmməd hələ uşaqlıqdan təfsir, və hədis kitablarını oxumağa böyük həvəs göstərmişdir. İlk təhsilini atasından almışdır. Hələ uşaqlıqdan bəzi qayda-qanunları və adət-ənənələri qəbul etməmiş, bunları yenilik adlandıraraq inkar etmişdir. İlkin təhsilini aldıqda sonra Bəsrə, , , və kimi şəhərlərə səfərlər emişdir. 1719-cu ildə atası Əbülvahab da gəlmiş və birikdə yaşamışlar. 1733-cü ildə atası vəfat etmişdir. Məhəmməd atasının vəfatından sonra özünün bir çox yeni fikir və ideyaları ilə məşhurlaşmışdır. Bu dövrdən İbn Əbdülvahabın tərəfdarlarına vəhabi adı verilmişdir. Daha sonra öz doğma şəhəri qayıtmışdır. Həmin vaxt şəhərinə rəhbərlik etmişdir. Burada Məhəmməd ibn Əbdülvahab arasında mübahisə baş vermişdir. Və nəticədə İbn Əbdülvahab 1740-cı ildə Nəcdin başqa bir şəhəri olan köçmüşdür. Həmin dövrdə şəhərinə rəhbərlik etmişdir. İbn Əbdülvahab arasında sıx əlaqələr yaranmışdır. Əvvəllər şəhərində yoxsulluq və aclıq hökm sürsə də zamanında bu problemlərin hamısı aradan qaldırılmışdır.
Vəfatı
Məhəmməd ibn Əbdülvahab 1786-cı ildə Osmanlı imperiyasının tərkibində olan Ərəbistan yarımadasında vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Cheikh Mohammed Ibn Abd Al Wahab // Babelio (fr.). 2007.
- Muhammad ibn Abd al-Wahhab // SNAC (ing.). 2010.
- Nəcd Alusi tarixinin xülasəsi, səh. 111–113
- Osman ibn Sənəd əl-Bəsri, "Tarixi-Bağdad", səh. 152
- Alusi İbn Bişr Nəcdinin dilindən belə rəvayət edir: “Mən Dəriyyə əhalisinin ağır güzəran keçirməyinin şahidi olmuşam. Sonralar bu şəhər Səudun vaxtında çox dəyişdi. Camaat çoxlu mal-dövlətə, bəzəkli əşyalara, cins atlara və bahalı paltarlara sahib olmuşdu. Bunu sözlə ifadə etməyə dilin qüdrəti çatmaz. Gözümlə şəhər bazarlarının birində kişilərin bir tərəfdə, qadınların başqa bir tərəfdə olduqlarını gördüm. Bu bazarda qızıl, gümüş, silah, dəvə, qoyun, at və hər növ ərzaq məmulatlarının satıldığının şahidi oldum. Bazarı satıcıların və alıcıların səs-küyü bürümüşdü. Biri “aldım”, digəri isə “satdım”–deyə, bal arısı kimi bir-birlərinə dəymişdilər.”
“Tarixi-İbn Bişr Nəcdi"
- "Tarixül-Məmləkətil-Ərəbiyyatis-Səudiyyə", c. 1, səh. 51
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmed ibn Ebdulvahab ve ya Ibn Ebdulvahab tam adi Mehemmed ibn Ebdulvahab Necdi 1703 22 iyun 1792 XVIII esrde yaranmis selefi cereyaninin qurucusu Mehemmed ibn Ebdulvahhabمحمد بن عبد الوهابDiger adi Ibn EbdulvahabDogum tarixi 1703Dogum yeri Uyaynah NecdiVefat tarixi 22 iyun 1792Defn yeri Diriyah Er RiyadVetendasligi Diriyye emirliyiMilliyyeti ErebDini Islam Selefi Fealiyyeti ilahiyyatciElmi derecesi Seyxulislam Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMehemmed ibn Ebdulvahab 1695 ci ilde Osmanli imperiyasinin Erebistan yarimadasinin Necd vilayetinin seherinde dunyaya gelmisdir TehsiliAtasi henbeli mezhebli alim ve Necd vilayetinin qazisi olmusdur Mehemmed hele usaqliqdan tefsir ve hedis kitablarini oxumaga boyuk heves gostermisdir Ilk tehsilini atasindan almisdir Hele usaqliqdan bezi qayda qanunlari ve adet eneneleri qebul etmemis bunlari yenilik adlandiraraq inkar etmisdir Ilkin tehsilini aldiqda sonra Besre ve kimi seherlere seferler emisdir 1719 cu ilde atasi Ebulvahab da gelmis ve birikde yasamislar 1733 cu ilde atasi vefat etmisdir Mehemmed atasinin vefatindan sonra ozunun bir cox yeni fikir ve ideyalari ile meshurlasmisdir Bu dovrden Ibn Ebdulvahabin terefdarlarina vehabi adi verilmisdir Daha sonra oz dogma seheri qayitmisdir Hemin vaxt seherine rehberlik etmisdir Burada Mehemmed ibn Ebdulvahab arasinda mubahise bas vermisdir Ve neticede Ibn Ebdulvahab 1740 ci ilde Necdin basqa bir seheri olan kocmusdur Hemin dovrde seherine rehberlik etmisdir Ibn Ebdulvahab arasinda six elaqeler yaranmisdir Evveller seherinde yoxsulluq ve acliq hokm surse de zamaninda bu problemlerin hamisi aradan qaldirilmisdir VefatiMehemmed ibn Ebdulvahab 1786 ci ilde Osmanli imperiyasinin terkibinde olan Erebistan yarimadasinda vefat etmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Cheikh Mohammed Ibn Abd Al Wahab Babelio fr 2007 Muhammad ibn Abd al Wahhab SNAC ing 2010 Necd Alusi tarixinin xulasesi seh 111 113 Osman ibn Sened el Besri Tarixi Bagdad seh 152 Alusi Ibn Bisr Necdinin dilinden bele revayet edir Men Deriyye ehalisinin agir guzeran kecirmeyinin sahidi olmusam Sonralar bu seher Seudun vaxtinda cox deyisdi Camaat coxlu mal dovlete bezekli esyalara cins atlara ve bahali paltarlara sahib olmusdu Bunu sozle ifade etmeye dilin qudreti catmaz Gozumle seher bazarlarinin birinde kisilerin bir terefde qadinlarin basqa bir terefde olduqlarini gordum Bu bazarda qizil gumus silah deve qoyun at ve her nov erzaq memulatlarinin satildiginin sahidi oldum Bazari saticilarin ve alicilarin ses kuyu burumusdu Biri aldim digeri ise satdim deye bal arisi kimi bir birlerine deymisdiler Tarixi Ibn Bisr Necdi Tarixul Memleketil Erebiyyatis Seudiyye c 1 seh 51 ol Hemcinin baxXarici kecidler