Bu məqalədə artırılmasına ehtiyac var.(fevral 2023) |
Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Mədəni Mehmet Nuri (24 noyabr 1859, Üsküdar – 29 iyul 1927, Üsküdar, İstanbul ili) —Osmanlı imperiyasının son şeyxülislamı.
Mədəni Mehmet Nuri Əfəndi | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 24 noyabr 1859 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 29 iyul 1927 (67 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
Həyatı
Bütün Osmanlı müəssisələrində olduğu kimi, bu müəssisə də, XVI əsrin son illərindən və xüsusilə XVII əsrdən etibarən yavaş-yavaş tənəzzülə üz tutmuşdur. Beləliklə, tarixi seyri içində keçirdiyi müxtəlif mərhələlərdən sonra nəhayət, şeyxülislam Mədəni Mehmet Nuri əfəndinin (1920–1922), daxil olduğu son Osmanlı kadrı ilə birlikdə istefası nəticəsində şeyxülislamlıq vəzifəsi, Osmanlılarla birlikdə İslam aləmində də ortadan qalxaraq tarixə keçdi.
24 noyabr 1859-cu ildə İstanbulun Üsküdar Sultantəpəsində anadan olub. Atası 1821–1896-cı illərdə İstanbulda yaşamış və öldüyü zaman "Tədqiqat-i Şər'iyyə Məclisi"nın sədri, Anadolu və Rumeli Qazəsgəri dərəcəli, baş münəccin əl-Hac, es-Seyyid Tarsusizadə Osman Kamil Əfəndi (İstanbuldan)), anası isə Fındıkzadə (Fındıkgil) Şərifə Hatice xanımdır. İstanbulun Vəfa səmtində böyüyən Mədəni Mehmet Nuri Əfəndi ibtidai təhsilə atası ilə başlamış, Şehzade və Fatih məscidi mədrəsələrini, Mekteb-i Nüvvabı bitirmiş, İstanbul müdərrisi olmuşdur. Zamanla yüksəldi və Mahreç rütbəsi aldı. 22 yaşında rus maaşı ilə işə başlamış və Osmanlı hüquq təşkilatının müxtəlif qurumlarında tədricən yüksəlmiş və 1912-ci ildə Misirin qazısı olmuşdur. 1912-ci ilin martından 1915-ci ilin avqustuna qədər Qahirədə yaşamış və Misirin qazısı olmuş, daha sonra Adana vilayətinin mərkəzi kadısı vəzifəsinə təyin edilmiş və bir ay sonra istefa edərək qazılıqdan ayrılmışdır. 1920-ci ildə aldığı Anadolu Qazəsgəri rütbəsi ilə defakto qazəsgər olaraq çalışmış, 26 sentyabr 1920-ci ildə Şeyxülislam təyin edilmiş, hökumət istefa verəndə ayrılmış və sonuncu Osmanlı kabineti qurulanda, 1920-ci il noyabrın 4-də yenidən Şeyxülislam təyin olunmuşdur. 1922-ci il noyabrın 1-də Türkiyə Böyük Millət Məclisi sultanlığı ləğv etdikdə sonuncu Osmanlı hökuməti ilə birlikdə istefa verdi və Şeyxülislam səlahiyyətləri sona çatdı. O, Yüzəlliliklərə daxil olan şəxslərindən biri sayılmayıb, lakin Damat Ferit Paşanın kabinetində olduğu üçün təqaüdü verilməyib. Həyat yoldaşı Şərifə Haticə Fəhimə xanımdan üç qızı və bir oğlu olub. Mədəni Mehmet Nuri Əfəndi 29 iyul 1927-ci ildə İstanbul Üsküdar İhsaniyyəsində vəfat etmişdir.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Arxivlənmiş surət (Türkçe). Ankara. 2021-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-07-11. (#first_missing_last)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede daxili kecidlerin artirilmasina ehtiyac var Lutfen meqalelerin elaqelendirilmesine komek etmek ucun movzuya uygun basqa sehifelere daxili kecidler elave etmekle bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin fevral 2023 Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Medeni Mehmet Nuri 24 noyabr 1859 Uskudar 29 iyul 1927 Uskudar Istanbul ili Osmanli imperiyasinin son seyxulislami Medeni Mehmet Nuri EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 24 noyabr 1859 1859 11 24 Dogum yeri Uskudar TurkiyeVefat tarixi 29 iyul 1927 1927 07 29 67 yasinda Vefat yeri Uskudar Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiHeyatiButun Osmanli muessiselerinde oldugu kimi bu muessise de XVI esrin son illerinden ve xususile XVII esrden etibaren yavas yavas tenezzule uz tutmusdur Belelikle tarixi seyri icinde kecirdiyi muxtelif merhelelerden sonra nehayet seyxulislam Medeni Mehmet Nuri efendinin 1920 1922 daxil oldugu son Osmanli kadri ile birlikde istefasi neticesinde seyxulislamliq vezifesi Osmanlilarla birlikde Islam aleminde de ortadan qalxaraq tarixe kecdi 24 noyabr 1859 cu ilde Istanbulun Uskudar Sultantepesinde anadan olub Atasi 1821 1896 ci illerde Istanbulda yasamis ve olduyu zaman Tedqiqat i Ser iyye Meclisi nin sedri Anadolu ve Rumeli Qazesgeri dereceli bas muneccin el Hac es Seyyid Tarsusizade Osman Kamil Efendi Istanbuldan anasi ise Findikzade Findikgil Serife Hatice xanimdir Istanbulun Vefa semtinde boyuyen Medeni Mehmet Nuri Efendi ibtidai tehsile atasi ile baslamis Sehzade ve Fatih mescidi medreselerini Mekteb i Nuvvabi bitirmis Istanbul muderrisi olmusdur Zamanla yukseldi ve Mahrec rutbesi aldi 22 yasinda rus maasi ile ise baslamis ve Osmanli huquq teskilatinin muxtelif qurumlarinda tedricen yukselmis ve 1912 ci ilde Misirin qazisi olmusdur 1912 ci ilin martindan 1915 ci ilin avqustuna qeder Qahirede yasamis ve Misirin qazisi olmus daha sonra Adana vilayetinin merkezi kadisi vezifesine teyin edilmis ve bir ay sonra istefa ederek qaziliqdan ayrilmisdir 1920 ci ilde aldigi Anadolu Qazesgeri rutbesi ile defakto qazesger olaraq calismis 26 sentyabr 1920 ci ilde Seyxulislam teyin edilmis hokumet istefa verende ayrilmis ve sonuncu Osmanli kabineti qurulanda 1920 ci il noyabrin 4 de yeniden Seyxulislam teyin olunmusdur 1922 ci il noyabrin 1 de Turkiye Boyuk Millet Meclisi sultanligi legv etdikde sonuncu Osmanli hokumeti ile birlikde istefa verdi ve Seyxulislam selahiyyetleri sona catdi O Yuzelliliklere daxil olan sexslerinden biri sayilmayib lakin Damat Ferit Pasanin kabinetinde oldugu ucun teqaudu verilmeyib Heyat yoldasi Serife Hatice Fehime xanimdan uc qizi ve bir oglu olub Medeni Mehmet Nuri Efendi 29 iyul 1927 ci ilde Istanbul Uskudar Ihsaniyyesinde vefat etmisdir IstinadlarXarici kecidler Osmanli imperiyasi ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Arxivlenmis suret Turkce Ankara 2021 06 03 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 07 11 first missing last