Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müqəddəs İohann kilsəsi — Xocavənd rayonunun Tuğ kəndində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli abidə kimi qeydiyyata alınmışdır.
| Müqəddəs İohann kilsəsi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Xocavənd |
| Yerləşir | Tuğ kəndi |
| Aidiyyatı | Dizaq məlikliyi |
| Əsas tarixlər | XII əsr- bərpa edilib XVIII əsr - bərpa edilib |
| Tikilmə tarixi | III-V əsrlər |
| İstinad nöm. | 250-1 |
| Kateqoriya | Kilsə |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Kilsə Tuğ kəndinin mərkəzində yerləşir. Ümumi xüsusiyyətləri və nisbətləri ilə Xocalı rayonunun Çanaqçı kəndindəki kilsəni xatırladır. K. Mkrtçyan kilsənin plan və həcm-məkan kompozisiyası xüsusiyyətlərinə görə erkən bazilikalardan biri olduğunu qeyd edir.
Kilsənin dövrümüzə çatmamış xaç altlığında yerləşdirilmiş kitabədə deyilirdi: “1185-ci ilin (1736-cı il) yayı. Müqəddəs İohann kilsəsinin damı vardapet Qukasın oğlu Məlik Yeqan tərəfindən bərpa etdirilmişdir. Kim oxusa, heç olmasa bir dəfə desin: Allah rəhm elə.”
Abidənin kitabəsini oxuyaraq nəşr etmiş Makar Bərxudaryan qeyd edir ki, bina özü daha qədim tarixə malik olmaqla ən geci XIII əsrdə inşa edilmişdir. Tuğdakı Müqəddəs Stefan kilsəsi kimi bu məbədin də daha qədim dövrə aid məbədin yerində inşa edildiyi müəyyən olunmuşdur. Kilsə apsidasının sağ tərəfində, köməkçi otağın girişinin qarşısında döşəmə səviyyəsindən bir qədər yüksəkdə nəhəng sütun altlıqlarının qalıqları görünür.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Müqəddəs İohann kilsəsi böyük maililiyə malik ərazidə inşa edilmişdir. Kilsənin qərb divarı bütövlükdə qayaya sıxılmış olsa da, şərq divarı tamamilə açıqdır və hətta təməli də görünür. Buna görə də qərb divarında bir, şərq divarında isə üç pəncərə yeri açılmışdır.
Kilsənin yeganə qapısı cənub divarında, daş qala divarları ilə əhatə olunmuş kiçik həyətdən açılır. 12.9x21.7 metr ölçülərə malik zalın tavanı yerli daşlardan hazırlanmış dörd pilona söykənir. Cənub divarının hörgüsündə yaxşı yonulmuş kvadrat formalı daşlar, digər divarlarda isə yarımyonulmuş daşlar istifadə edilmişdir. Tağtavanın yüksəkliyi səbəbiylə damın tərəfləri sərt maililiyə malikdirlər.
Həyətin cənub-şərq tərəfi dairəvi qala bürcü ilə müdafiə olunur. Buradan bütün kənd ərazisinə, həmçinin ətraf bağlar və dağlara gözəl mənzərə açılır. Həyətin cənub tərəfində iki mərtəbəli bina vardır. Binanın ikinci mərtəbəsinin qapısı həyətə açılır, birinci mərtəbəsi isə yalnız həyətdən görünür.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Mkrtçyan, 1989. səh. 79
- Bərxudaryan, 1895. səh. 74
- Bərxudaryan, 1895. səh. 75
- Mkrtçyan, 1989. səh. 80
Ədəbiyyat
- Mkrtçyan, Ş. M., Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, İrəvan, 1989
- Bərxudaryan, Makar, Арцах, Bakı, 1895
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Muqeddes Iohann kilsesi Xocavend rayonunun Tug kendinde yerlesen tarix memarliq abidesi Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi terefinden olke ehemiyyetli abide kimi qeydiyyata alinmisdir Muqeddes Iohann kilsesi39 35 07 sm e 46 57 57 s u Olke AzerbaycanSeher XocavendYerlesir Tug kendiAidiyyati Dizaq melikliyiEsas tarixler XII esr berpa edilib XVIII esr berpa edilibTikilme tarixi III V esrlerAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 250 1KateqoriyaKilseEhemiyyetiOlke ehemiyyetliMuqeddes Iohann kilsesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKilse ermeniler terefinden berpa edilmezden evvel Kilse Tug kendinin merkezinde yerlesir Umumi xususiyyetleri ve nisbetleri ile Xocali rayonunun Canaqci kendindeki kilseni xatirladir K Mkrtcyan kilsenin plan ve hecm mekan kompozisiyasi xususiyyetlerine gore erken bazilikalardan biri oldugunu qeyd edir Kilsenin dovrumuze catmamis xac altliginda yerlesdirilmis kitabede deyilirdi 1185 ci ilin 1736 ci il yayi Muqeddes Iohann kilsesinin dami vardapet Qukasin oglu Melik Yeqan terefinden berpa etdirilmisdir Kim oxusa hec olmasa bir defe desin Allah rehm ele Abidenin kitabesini oxuyaraq nesr etmis Makar Berxudaryan qeyd edir ki bina ozu daha qedim tarixe malik olmaqla en geci XIII esrde insa edilmisdir Tugdaki Muqeddes Stefan kilsesi kimi bu mebedin de daha qedim dovre aid mebedin yerinde insa edildiyi mueyyen olunmusdur Kilse apsidasinin sag terefinde komekci otagin girisinin qarsisinda doseme seviyyesinden bir qeder yuksekde neheng sutun altliqlarinin qaliqlari gorunur Memarliq xususiyyetleriMuqeddes Iohann kilsesi boyuk maililiye malik erazide insa edilmisdir Kilsenin qerb divari butovlukde qayaya sixilmis olsa da serq divari tamamile aciqdir ve hetta temeli de gorunur Buna gore de qerb divarinda bir serq divarinda ise uc pencere yeri acilmisdir Kilsenin yegane qapisi cenub divarinda das qala divarlari ile ehate olunmus kicik heyetden acilir 12 9x21 7 metr olculere malik zalin tavani yerli daslardan hazirlanmis dord pilona soykenir Cenub divarinin horgusunde yaxsi yonulmus kvadrat formali daslar diger divarlarda ise yarimyonulmus daslar istifade edilmisdir Tagtavanin yuksekliyi sebebiyle damin terefleri sert maililiye malikdirler Heyetin cenub serq terefi dairevi qala burcu ile mudafie olunur Buradan butun kend erazisine hemcinin etraf baglar ve daglara gozel menzere acilir Heyetin cenub terefinde iki mertebeli bina vardir Binanin ikinci mertebesinin qapisi heyete acilir birinci mertebesi ise yalniz heyetden gorunur Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mkrtcyan 1989 seh 79 Berxudaryan 1895 seh 74 Berxudaryan 1895 seh 75 Mkrtcyan 1989 seh 80EdebiyyatMkrtcyan S M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Irevan 1989 Berxudaryan Makar Arcah Baki 1895