Münəvvər Səməd qızı Kələntərli (21 dekabr 1912, Lənkəran, Lənkəran qəzası – 5 fevral 1963, Bakı) — Azərbaycan aktrisası, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1940).
Münəvvər Kələntərli | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Lənkəran, Lənkəran qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat səbəbi | şəkərli diabet |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Fəaliyyəti | Aktrisa |
Fəaliyyət illəri | 1933–1963 |
Mükafatları | |
IMDb | ID0435520 |
Həyatı
Münəvvər Kələntərli 1912-ci ildə Lənkəranda anadan olub. Təhsilini Lənkəranda alan aktrisa 17 yaşında ikən Bakıya gəlib. Gözəl səsə sahib olan Münəvvər Kələntərli qardaşı Haşım ilə birgə konsertlərdə xalq mahnılarını, "Aman nənə", "Kişmiri şal" və "Lolo" kimi el nəğmələrini ifa edirdi. Eyni zamanda tarzən Qurban Pirimovun, kamançaçı Qılman Salahovun və qarmonçalan Teymur Dəmirovun müşayiəti ilə muğam da oxumuşdur. Bundan xəbər tutan bəstəkar Müslüm Maqomayev 1933-cü ildə onu Opera Teatrına dəvət edir və beləliklə də Münəvvər Kələntərli 1933-cü ildən etibarən səhnə fəaliyyətinə başlayır.
Səhnə fəaliyyəti
Opera Teatrında səhnə fəaliyyətinə başlayan Münəvvər Kələntərli Ü.Hacıbəylinin "Leyli və Məcnun" operasında Leyli və Leylinin anası, "Əsli və Kərəm"də Əsli, "O olmasın, bu olsun"da Sənəm obrazlarını yaratmışdır. Öz arzusu ilə fəaliyyətini Musiqili Komediya Teatrında davam etdirən aktrisa burada F.Əmirovun "Gözün aydın", S.Ələsgərovun "Ulduz", T.Quliyevin "Qızıl axtaranlar", S.Rüstəmovun "Durna", A.Rzayevin "Aya səyahət" və başqa tamaşalarda uğurla çıxış etmişdir.
Kino fəaliyyəti
Münəvvər Kələntərli kino sənətinə Böyük Vətən müharibəsi illərində çəkilməyə başlayan, 1945-ci ildə ekranlara çıxan və dünyanın 136 ölkəsində nümayiş etdirilən "Arşın mal alan" filmində canlandırdığı Cahan xala roluyla başlayıb. Bu filmin çəkilməsi o zaman bütün Azərbaycan xalqı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. "Arşın mal alan"ın çəkilişlərinə ermənilərin Üzeyir bəyin bu məşhur əsərini mənimsəməyə cəhd etdikləri bir vaxtda Stalinin icazəsiylə başlanır.
Kinoya Cahan xala obrazı gələn Münəvvər Kələntərli ilk debütündə uğur qazanır. Filmə 1946-cı ildə Moskvada ictimai baxış keçirilir və "Arşın mal alan" SSRİ Dövlət Mükafatına layiq görülür. Bu filmdən sonra aktrisa "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının istehsal etdiyi 10-dan çox bədii filmə, bir sıra qısametrajlı və sənədli filmlərə çəkilib. Onun kinostudiyada oynadığı rollar həmişə bir dubla çəkilmişdir. Ona görə də Adil İsgəndərov deyərmiş ki, Mina, bu camaat (çəkildiyi filmlərin rejissorlarını, rejissor assistentlərini, operatorları nəzərdə tuturdu) ən çox səninlə istirahət edir. Münəvvər Kələntərli 1953-cü ildə "Vətən" kinoteatrına direktor müavini təyin olunur. Bundan sonra teatrdan çıxır, ancaq filmlərə çəkilir.
Münəvvər Kələntərli daha sonra "Bəxtiyar" musiqili filmində Gülzar xala, "Əmək və qızılgül"də Daqmaranın anası Sonu, "Qızmar günəş altında"da Gülbahar nənə, "Görüş"də Münəvvər, "O olmasın, bu olsun"da Yengə, "Kazbek qutusu"nda Məlikovun hikkəli arvadı, "Kölgələr sürünür"də Məsmə, "Yeni il gecəsi"ndə ev sahibəsi rollarında oynayıb. Əməkdar artist 1953-cü ildə "Vətən" kinoteatrına direktor müavini təyin olunmuşdur. Bundan sonra teatrdan çıxmış, ancaq filmlərə çəkilmişdir.
Vəfatı
Münəvvər Kələntərli 5 fevral 1963-cü ildə 51 yaşında dünyasını dəyişib.
Təltifləri
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 27 aprel 1940
- — 1946
Filmoqrafiya
- Ağasadıq Gəraybəyli (film, 1974)
- Arşın mal alan (film, 1945)
- Bakının işıqları (film, 1950)
- Bəxtiyar (film, 1955)
- Əmək və qızılgül (film, 1962)
- Görüş (film, 1955)
- Kölgələr sürünür (film, 1958)
- Qızmar günəş altında (film, 1957)
- O olmasın, bu olsun (film, 1956)
- Onun böyük ürəyi (film, 1958)
- Yeni il gecəsində (film, 1958)
İstinadlar
- Xədicə Qiyas. (Azərbaycan). anl.az http://www.anl.az/down/meqale/express/2014/iyun/375492.htm (#bare_url_missing_title). 27-11-2019 tarixində .
- Segah üstə dəfn olunan sənətkar: Azərbaycan səhnəsinin Münəvvəri 51 il yaşadı: [Əməkdar artist Münəvvər Kələntərli haqqında] //Şərq.- 2011.- 18; 19 fevral.- S. 11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Munevver Semed qizi Kelenterli 21 dekabr 1912 Lenkeran Lenkeran qezasi 5 fevral 1963 Baki Azerbaycan aktrisasi Azerbaycan SSR emekdar artisti 1940 Munevver KelenterliDogum tarixi 1912Dogum yeri Lenkeran Lenkeran qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 5 fevral 1963Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIVefat sebebi sekerli diabetDefn yeri Yasamal qebiristanligiVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIFealiyyeti AktrisaFealiyyet illeri 1933 1963Mukafatlari 1946IMDb ID0435520HeyatiMunevver Kelenterli 1912 ci ilde Lenkeranda anadan olub Tehsilini Lenkeranda alan aktrisa 17 yasinda iken Bakiya gelib Gozel sese sahib olan Munevver Kelenterli qardasi Hasim ile birge konsertlerde xalq mahnilarini Aman nene Kismiri sal ve Lolo kimi el negmelerini ifa edirdi Eyni zamanda tarzen Qurban Pirimovun kamancaci Qilman Salahovun ve qarmoncalan Teymur Demirovun musayieti ile mugam da oxumusdur Bundan xeber tutan bestekar Muslum Maqomayev 1933 cu ilde onu Opera Teatrina devet edir ve belelikle de Munevver Kelenterli 1933 cu ilden etibaren sehne fealiyyetine baslayir Sehne fealiyyetiOpera Teatrinda sehne fealiyyetine baslayan Munevver Kelenterli U Hacibeylinin Leyli ve Mecnun operasinda Leyli ve Leylinin anasi Esli ve Kerem de Esli O olmasin bu olsun da Senem obrazlarini yaratmisdir Oz arzusu ile fealiyyetini Musiqili Komediya Teatrinda davam etdiren aktrisa burada F Emirovun Gozun aydin S Elesgerovun Ulduz T Quliyevin Qizil axtaranlar S Rustemovun Durna A Rzayevin Aya seyahet ve basqa tamasalarda ugurla cixis etmisdir Kino fealiyyetiMunevver Kelenterli kino senetine Boyuk Veten muharibesi illerinde cekilmeye baslayan 1945 ci ilde ekranlara cixan ve dunyanin 136 olkesinde numayis etdirilen Arsin mal alan filminde canlandirdigi Cahan xala roluyla baslayib Bu filmin cekilmesi o zaman butun Azerbaycan xalqi ucun boyuk ehemiyyet kesb edirdi Arsin mal alan in cekilislerine ermenilerin Uzeyir beyin bu meshur eserini menimsemeye cehd etdikleri bir vaxtda Stalinin icazesiyle baslanir Kinoya Cahan xala obrazi gelen Munevver Kelenterli ilk debutunde ugur qazanir Filme 1946 ci ilde Moskvada ictimai baxis kecirilir ve Arsin mal alan SSRI Dovlet Mukafatina layiq gorulur Bu filmden sonra aktrisa Azerbaycanfilm kinostudiyasinin istehsal etdiyi 10 dan cox bedii filme bir sira qisametrajli ve senedli filmlere cekilib Onun kinostudiyada oynadigi rollar hemise bir dubla cekilmisdir Ona gore de Adil Isgenderov deyermis ki Mina bu camaat cekildiyi filmlerin rejissorlarini rejissor assistentlerini operatorlari nezerde tuturdu en cox seninle istirahet edir Munevver Kelenterli 1953 cu ilde Veten kinoteatrina direktor muavini teyin olunur Bundan sonra teatrdan cixir ancaq filmlere cekilir Munevver Kelenterli daha sonra Bextiyar musiqili filminde Gulzar xala Emek ve qizilgul de Daqmaranin anasi Sonu Qizmar gunes altinda da Gulbahar nene Gorus de Munevver O olmasin bu olsun da Yenge Kazbek qutusu nda Melikovun hikkeli arvadi Kolgeler surunur de Mesme Yeni il gecesi nde ev sahibesi rollarinda oynayib Emekdar artist 1953 cu ilde Veten kinoteatrina direktor muavini teyin olunmusdur Bundan sonra teatrdan cixmis ancaq filmlere cekilmisdir VefatiMunevver Kelenterli 5 fevral 1963 cu ilde 51 yasinda dunyasini deyisib Teltifleri Azerbaycan SSR emekdar artisti fexri adi 27 aprel 1940 Stalin mukafati 1946FilmoqrafiyaAgasadiq Geraybeyli film 1974 Arsin mal alan film 1945 Bakinin isiqlari film 1950 Bextiyar film 1955 Emek ve qizilgul film 1962 Gorus film 1955 Kazbek qutusu film 1958 Kolgeler surunur film 1958 Qizmar gunes altinda film 1957 O olmasin bu olsun film 1956 Onun boyuk ureyi film 1958 Yeni il gecesinde film 1958 IstinadlarXedice Qiyas Azerbaycan anl az http www anl az down meqale express 2014 iyun 375492 htm bare url missing title 27 11 2019 tarixinde Segah uste defn olunan senetkar Azerbaycan sehnesinin Munevveri 51 il yasadi Emekdar artist Munevver Kelenterli haqqinda Serq 2011 18 19 fevral S 11