Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
M'zab və ya Mzab (ərəb. مزاب) — Əlcəzairin Qaraday vilayətində, Böyük Səhranın şimalında yerləşən təbii bir bölgəsidir. Paytaxt Əlcəzair şəhərindən 600 kilometr (370 mil) cənubda yerləşir və burada təxminən 360.000 nəfər (2005-ci ilə olan məlumat) əhali yaşayır. Əhali İbadidir.
| Mzab vadisi | |
 Qardayanın sağ tərəfdə quru Mzab vadisinin göründüyü panoraması | |
| Ölkə |  Əlcəzair |
|---|---|
| Tip | Mədəni |
| (Kriteriya) | ii, iii, v |
| Keçid | 188 |
| Region | Afrika |
| Daxil edilməsi | 1982 (6-cı sessiya) |
| | |
| |
Geologiya
Mzab Mzab vadisində mərkəzləşmiş bir əhəngdaşı yaylasıdır.
Tarix
Ərazinin əsas sakinləri . Mozabitlər Əlcəzairin orta cənubundakı geniş ərazilərindədə yaşayan İznaten adlı böyük bir Bərbər qəbiləsinin bir qoludur.
Müsəlmanların Məğribi fəth etməsindən sonra Mozabitlər Mötəzililər məktəbinin müsəlmanları oldular. Yerli xristian əhalisi burada yaşamağa XI əsrə qədər davam etdi. Rüstəmilər dövlətinin süqutundan sonra bəzi vətəndaşları ilə birlikdə Rüstəmid sülaləsi sığınacaq yeri olaraq Mzab Vadisini seçdi. Lakin Rüstəmidlər İbadi idi və yerli Mozabitləri müvəffəqiyyətlə çevirən bir vəzir (Əbu Bəkr ən-Nafusi) göndərdilər.
Fransa 1830-cu ildə Osmanlı Əlcəzairini işğal etdi. Mzab yalnız 1882-ci ildə Fransaya əlavə edildi və 1962-ci ilin yayında milli müstəqillik əldə etdikdən sonra Əlcəzairin yerli hakimiyyətinə qayıtdı. Qaradaya (Tağardayt), Mzabın əsas şəhəri və paytaxtı, əl-Ateuf (Taynint) isə bölgədəki ən qədim yaşayış məskənidir.
Memarlıq
Mzab vadisi boyunca qayalıq ərazilərdə yerləşən və Pentapolis olaraq tanına beş ksar, "istehkam kənd" var. Hər bir istehkamda minarəsi gözətçi qülləsi kimi xidmət edən qalaya bənzər bir məscid var. Məscidin ətrafındakı ərazilərdə standart ölçülü və tipli evlər tikilmişdir. Mzab tikililərinin tərzi daha çox Bərbər üslubuna uyğundur və Böyük səhranın digər ərazilərində də təkrarlanmışdır.
Yaz aylarında Mozabitlər xurma bağları vadilərində yerləşən "yay qalaları" na köçürlər.
Mzab Vadisi 1982-ci ildə ətraf mühitə mükəmməl uyğunlaşan ənənəvi insan yaşayış yerinin bütöv bir nümunəsi olaraq UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2016-03-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- Glassé, Cyril. 2008. The New Encyclopedia of Islam. Walnut Creek CA: AltraMira Press, p.39
- Hrbek, Ivan. Africa from the Seventh to the Eleventh Century. Unesco. International Scientific Committee for the Drafting of a General History of Africa. J. Currey. 1992. səh. 34. ISBN . 2020-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- "M'zab". 2016-05-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- . 2010-12-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-09-23.
- Houtsma, Martijn Theodoor. Mzab // E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913–1936. 2. BRILL. 1987. 167. ISBN . 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
- "M'Zab Valley". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-05-30.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
M zab ve ya Mzab ereb مزاب Elcezairin Qaraday vilayetinde Boyuk Sehranin simalinda yerlesen tebii bir bolgesidir Paytaxt Elcezair seherinden 600 kilometr 370 mil cenubda yerlesir ve burada texminen 360 000 nefer 2005 ci ile olan melumat ehali yasayir Ehali Ibadidir Mzab vadisiQardayanin sag terefde quru Mzab vadisinin gorunduyu panoramasiOlke ElcezairTip MedeniKriteriya ii iii vKecid 188Region Afrika Daxil edilmesi 1982 6 ci sessiya MzabUNESCO nun tesnifatina gore bolgeGeologiyaMzab Mzab vadisinde merkezlesmis bir ehengdasi yaylasidir TarixErazinin esas sakinleri Mozabitler Elcezairin orta cenubundaki genis erazilerindede yasayan Iznaten adli boyuk bir Berber qebilesinin bir qoludur Muselmanlarin Megribi feth etmesinden sonra Mozabitler Motezililer mektebinin muselmanlari oldular Yerli xristian ehalisi burada yasamaga XI esre qeder davam etdi Rustemiler dovletinin suqutundan sonra bezi vetendaslari ile birlikde Rustemid sulalesi siginacaq yeri olaraq Mzab Vadisini secdi Lakin Rustemidler Ibadi idi ve yerli Mozabitleri muveffeqiyyetle ceviren bir vezir Ebu Bekr en Nafusi gonderdiler Fransa 1830 cu ilde Osmanli Elcezairini isgal etdi Mzab yalniz 1882 ci ilde Fransaya elave edildi ve 1962 ci ilin yayinda milli musteqillik elde etdikden sonra Elcezairin yerli hakimiyyetine qayitdi Qaradaya Tagardayt Mzabin esas seheri ve paytaxti el Ateuf Taynint ise bolgedeki en qedim yasayis meskenidir MemarliqMzab vadisi boyunca qayaliq erazilerde yerlesen ve Pentapolis olaraq tanina bes ksar istehkam kend var Her bir istehkamda minaresi gozetci qullesi kimi xidmet eden qalaya benzer bir mescid var Mescidin etrafindaki erazilerde standart olculu ve tipli evler tikilmisdir Mzab tikililerinin terzi daha cox Berber uslubuna uygundur ve Boyuk sehranin diger erazilerinde de tekrarlanmisdir Yaz aylarinda Mozabitler xurma baglari vadilerinde yerlesen yay qalalari na kocurler Mzab Vadisi 1982 ci ilde etraf muhite mukemmel uygunlasan enenevi insan yasayis yerinin butov bir numunesi olaraq UNESCO nun Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Hemcinin baxMegrib Boyuk SehraIstinadlar 2016 03 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 05 30 Glasse Cyril 2008 The New Encyclopedia of Islam Walnut Creek CA AltraMira Press p 39 Hrbek Ivan Africa from the Seventh to the Eleventh Century Unesco International Scientific Committee for the Drafting of a General History of Africa J Currey 1992 seh 34 ISBN 0852550936 2020 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30 M zab 2016 05 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30 2010 12 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 09 23 Houtsma Martijn Theodoor Mzab E J Brill s first encyclopaedia of Islam 1913 1936 2 BRILL 1987 167 ISBN 90 04 08265 4 2022 04 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30 M Zab Valley 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 05 30