Monteneqro krallığı (it. Regno del Montenegro) — 1941–1943-cü illərdə İtaliyanın protektoratı olaraq mövcud olan dövlət. Bu dövrdə artıq o monarxiya deyilsi. Monteneqro Böyük İtaliyanın irredentizm ideologiyasının bir parçası idi. Benito Mussolini rejimi Monteneqronu bütün Adriatik sahillərini və Yunanıstanın bəzi hissələrini əhatə edəcək gələcək bir imperiyanın bir hissəsi olaraq görürdü və bununla da əvvəllər Venesiyaya aid olan torpaqları geri qaytarmaq istəyində idi. Yerli əhali italyan millətinin bir hissəsi olmaq üçün milli kimliyini itirməli idi. Monteneqronun italiyalılar tərəfindən məskunlaşmasına başlamağı planlaşdırılırdı (Albaniya nümunəsi ilə). Hədəf isə sonradan yerli əhalinin sıxışdırılması idi.
İtaliya Krallığının Protektoratı (1941—1943) Üçüncü Reyx Kukla dövləti (1943—1944) | |||||
Monteneqro krallığı | |||||
---|---|---|---|---|---|
serb. Kraljevina Crna Gora / Краљевина Црна Гора it. Regno del Montenegro alm. Königreich Montenegro | |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Çetinye | ||||
Ən böyük şəhər | Podqoritsa, Plyevlya, Kotor, Nikşiç | ||||
Dilləri | Monteneqro dili | ||||
Rəsmi dilləri | Monteneqro dili | ||||
Dövlət dini | Serb Pravoslav Kilsəsi | ||||
İdarəetmə forması | konstitutsiyalı monarxiya | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
6 aprel 1941-ci ildə Yuqoslaviyanın Almaniya və İtaliya tərəfindən işğal edilməsindən və 17 aprel 1941-ci ildə qoşunlarının təslim olmasından sonra Monteneqro separatçılarının lideri Sekula Drleviç, Faşist İtaliyasının kollaborsionizm siyasətinə xidmət edən Monteneqro Müvəqqəti İdarə Komitəsini təsis edir. Komitə 5 may 1941-ci ildə dağılır. Bundan sonra İtaliya işğalını təbliğ etmək və Monteneqronun yarı müstəqil protektoratını qurmaq üçün Monteneqro Şurası təsis olunur. İtaliya hakimiyyəti, Monteneqronu yerli əhalinin daha sonra assimilyasiyası ilə yeni Böyük İtaliyaya daxil etməyi planlaşdırırdı. 1943-cü ilin sentyabr ayının sonunda Xorvatiya Ante Paveliç İtaliyanın Kotor vilayətini ilhaq edir (əvvəllər Monteneqrodan alınmış). 1943-cü ilin oktyabrında Drleviç Monteneqrodan qovulur. O, 1944-cü ildə Xorvatiyada sürgündə bir hökumət olaraq Monteneqro Dövlət Şurasını qurur.
İtaliya rəhbərliyinin ayrılmasından sonra Monteneqro Almaniyanın tam nəzarətinə verilir. Ölkədə qanlı partizan müharibəsi səngimir. Bu dövrdə on minlərlə vətəndaş işğalçılar tərəfindən öldürülür. 1944-cü ilin dekabrında Alman qoşunları Monteneqrodan çıxır və Yuqoslaviya Xalq Qurtuluş Ordusunun komandanı İosip Broz Tito sonradan sosialist halına gələn Yuqoslaviyanın nəzarəti altındakı ərazini geri qaytarır.
Monteneqro coğrafiyası
Müstəqil Monteneqro dövləti əvvəlcə müasir Monteneqroya bənzər sərhədlərə malik idi. Şimal-qərbdə Xorvatiya, şimal-şərqdə Serbiya və cənub-şərqdə Albaniya ilə sərhədlənirdi. 1942-ci ilin yazından sonra əvvəlcə Monteneqronun bir hissəsi elan edilən Sancak bölgəsinin əksəriyyəti Monteneqronun nəzarətindən çıxarılır. Bundan əlavə 1943-cü ilin sentyabrına qədər Kotor körfəzi İtaliya tərəfindən ilhaq edilir.
Qubernatorları
- Mixaylo İvanoviç (17 may 1941 - 23 iyul 1941)
- Say Serafino Mazzolini (19 aprel 1941 - 23 iyul 1941)
- Şahzadə Alessandro Pirsio Biroli (23 iyul 1941 - 13 iyul 1943)
- Qraf Kurio Barbasetti di Prun (13 iyul 1943 - 10 sentyabr 1943)
- Teodor Qayb (10 sentyabr 1943 - 1 iyun 1944)
- Vilhelm Kayper (1 iyun 1944 - 15 dekabr 1944)
Silahlı qüvvələri
Monteneqroda İtaliya rəhbərliyi dövründə aşağıdakı qüvvələr var idi:
- 14-cü korpus: General Mentasti
- 19-cu Venesiya Piyada diviziyası: General Bonini
- 23-cü Ferrara Piyada diviziyası: General Keriana Maineri
- 151-ci Peruca Piyada diviziyası: General Petimalli
- Turin 1-ci Alp diviziyası: General Vivalda
İstinadlar
- Ben Cahoon. "Montenegro". World Statesmen.org. 2006. 2012-05-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 August 2010.
- "Italian Army, 1 May 1943" (PDF). 2017-02-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2010-08-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Monteneqro kralligi it Regno del Montenegro 1941 1943 cu illerde Italiyanin protektorati olaraq movcud olan dovlet Bu dovrde artiq o monarxiya deyilsi Monteneqro Boyuk Italiyanin irredentizm ideologiyasinin bir parcasi idi Benito Mussolini rejimi Monteneqronu butun Adriatik sahillerini ve Yunanistanin bezi hisselerini ehate edecek gelecek bir imperiyanin bir hissesi olaraq gorurdu ve bununla da evveller Venesiyaya aid olan torpaqlari geri qaytarmaq isteyinde idi Yerli ehali italyan milletinin bir hissesi olmaq ucun milli kimliyini itirmeli idi Monteneqronun italiyalilar terefinden meskunlasmasina baslamagi planlasdirilirdi Albaniya numunesi ile Hedef ise sonradan yerli ehalinin sixisdirilmasi idi Italiya Kralliginin Protektorati 1941 1943 Ucuncu Reyx Kukla dovleti 1943 1944 Monteneqro kralligiserb Kraljevina Crna Gora Kraљevina Crna Gora it Regno del Montenegro alm Konigreich Montenegro Bayraq Gerb d 1941 1944Paytaxt CetinyeEn boyuk seher Podqoritsa Plyevlya Kotor NiksicDilleri Monteneqro diliResmi dilleri Monteneqro diliDovlet dini Serb Pravoslav KilsesiIdareetme formasi konstitutsiyali monarxiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi6 aprel 1941 ci ilde Yuqoslaviyanin Almaniya ve Italiya terefinden isgal edilmesinden ve 17 aprel 1941 ci ilde qosunlarinin teslim olmasindan sonra Monteneqro separatcilarinin lideri Sekula Drlevic Fasist Italiyasinin kollaborsionizm siyasetine xidmet eden Monteneqro Muveqqeti Idare Komitesini tesis edir Komite 5 may 1941 ci ilde dagilir Bundan sonra Italiya isgalini teblig etmek ve Monteneqronun yari musteqil protektoratini qurmaq ucun Monteneqro Surasi tesis olunur Italiya hakimiyyeti Monteneqronu yerli ehalinin daha sonra assimilyasiyasi ile yeni Boyuk Italiyaya daxil etmeyi planlasdirirdi 1943 cu ilin sentyabr ayinin sonunda Xorvatiya Ante Pavelic Italiyanin Kotor vilayetini ilhaq edir evveller Monteneqrodan alinmis 1943 cu ilin oktyabrinda Drlevic Monteneqrodan qovulur O 1944 cu ilde Xorvatiyada surgunde bir hokumet olaraq Monteneqro Dovlet Surasini qurur Italiya rehberliyinin ayrilmasindan sonra Monteneqro Almaniyanin tam nezaretine verilir Olkede qanli partizan muharibesi sengimir Bu dovrde on minlerle vetendas isgalcilar terefinden oldurulur 1944 cu ilin dekabrinda Alman qosunlari Monteneqrodan cixir ve Yuqoslaviya Xalq Qurtulus Ordusunun komandani Iosip Broz Tito sonradan sosialist halina gelen Yuqoslaviyanin nezareti altindaki erazini geri qaytarir Monteneqro cografiyasiMusteqil Monteneqro dovleti evvelce muasir Monteneqroya benzer serhedlere malik idi Simal qerbde Xorvatiya simal serqde Serbiya ve cenub serqde Albaniya ile serhedlenirdi 1942 ci ilin yazindan sonra evvelce Monteneqronun bir hissesi elan edilen Sancak bolgesinin ekseriyyeti Monteneqronun nezaretinden cixarilir Bundan elave 1943 cu ilin sentyabrina qeder Kotor korfezi Italiya terefinden ilhaq edilir QubernatorlariMixaylo Ivanovic 17 may 1941 23 iyul 1941 Say Serafino Mazzolini 19 aprel 1941 23 iyul 1941 Sahzade Alessandro Pirsio Biroli 23 iyul 1941 13 iyul 1943 Qraf Kurio Barbasetti di Prun 13 iyul 1943 10 sentyabr 1943 Teodor Qayb 10 sentyabr 1943 1 iyun 1944 Vilhelm Kayper 1 iyun 1944 15 dekabr 1944 Silahli quvveleriMonteneqroda Italiya rehberliyi dovrunde asagidaki quvveler var idi 14 cu korpus General Mentasti 19 cu Venesiya Piyada diviziyasi General Bonini 23 cu Ferrara Piyada diviziyasi General Keriana Maineri 151 ci Peruca Piyada diviziyasi General Petimalli Turin 1 ci Alp diviziyasi General VivaldaIstinadlarBen Cahoon Montenegro World Statesmen org 2006 2012 05 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 August 2010 Italian Army 1 May 1943 PDF 2017 02 01 tarixinde PDF Istifade tarixi 2010 08 26