Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1919-cu il Misir inqilabı (ərəb. ثورة 1919, translit. Təvra 1919) və ya 1919–1921-ci illər Misir üsyanları — Misir xalqının İngiltərə müstəmləkəçilərinə qarşı milli azadlıq üsyanları.
| Misir inqilabı | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tarix | noyabr 1918 – iyul 1919 | ||
| Yeri |
| ||
| Nəticəsi |
| ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Tarixi
1919-cu il üsyanı
Misirə istiqlaliyyət verilməsi tələbi ilə çıxış edən "Vəfd" Partiyasının rəhbəri həbs edilməsi əleyhinə 9 mart 1919-ci il tarixində Qahirə şəhərində fəhlələr tətilə başlamışdır. 11 martda ingilis qoşunlarının nümayiş və tətil iştirakçılarını gülləbaran etməsi növbəti gün ölkədə ümumi üsyana səbəb olmuşdur. 18 martda üsyançılar ingilis qarnizonlarını Yuxarı Misirdən qovmuş və yaxud da müharisəyə almışdı. Aşağı Misirin bir çox şəhər və kəndlərində inqilabi hakimiyyət orqanları yaradılmışdır. Lakin üsyanın mərkəzləşdirilmiş rəhbərlərinin olmaması, "Vəfd" Partiyası rəhbərlərinin tərəddüd və qətiyyətsizliyindən istifadə edən ingilis müstəmləkəçiləri Misirə böyük ordu yeridə bilmişdir. 1919-cu ilin aprel ayının əvvəllərində üsyan yatırılmışdır. Ayrı-ayrı yerlərdə döyüşlər aprelin sonuna qədər davam etmişdir. Sentyabr-noyabr aylarında Qahirə və İsgəndəriyyədə iri inqilabi döyüşlər baş vermişdir.
1922-ci il üsyanı
İngiltərənin Misiri ağır şərtl müqavilə imzalamağa məcbur etmək cəhdinə, həmçinin "Vəfd" Partiyası xadimlərinin həbs və sürgün edilməsinə qarşı 23 dekabr 1921-ci il tarixində başlamış yeni üsyan isə 1922-ci ilin əvvəlinə qədər yatırılmışdır.
Nəticə
Məğlubiyyətinə baxmayaraq, Misir inqilabi Misirdə ingilis hökmranlığına ciddi zərbə vurmuşdur. 1922-ci ilin fevralında Birləşmiş Krallıq Misir üzərində protektoratlığından əl çəkmiş və formal olaraq onun istiqlaliyyətini tanımışdır.
İstinadlar
- . 2018-05-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-01.
- Tyquin, Michael. Keeping the Peace – Egypt 1919, Journal of the Royal United Services Institute, Vol. 61, No. 4, December 2010.
- Мисир үсјанлары (1919, 1922) // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 5.
Əlavə ədəbiyyat
- Daly, M.W. The British Occupation, 1882–1922. Cambridge Histories Online: Cambridge University Press. 1988.
- Fahmy, Ziad. Ordinary Egyptians: Creating the Modern Nation through Popular Culture. Stanford University Press. 2011.
- Goldberg, Ellis. Peasants in Revolt – Egypt 1919. International Journal of Middle East Studies 24, no. 2. 1992.
- Jankowski, James. Egypt: A Short History. Oxford: Oneworld Publications. 2000.
- Valentine, Chirol. The Egyptian Question. Journal of the British Institute of INternational Affairs 1, no. 2. 1922.
- Vatikiotis, P.J. The History of Modern Egypt (4th). Baltimore: Johns Hopkins University. 1992.
- "800 natives dead in Egypt's rising; 1,600 wounded". The New York Times. 25 July 1919.
- Quraishi, Zaheer Masood. Liberal Nationalism in Egypt: Rise and Fall of the Wafd Party. Kitab Mahal Private LTD. 1967.
- Zunes, Stephen. Nonviolent Social Movements: A Geographical Perspective. Blackwell Publishing. 1999.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
1919 cu il Misir inqilabi ereb ثورة 1919 translit Tevra 1919 ve ya 1919 1921 ci iller Misir usyanlari Misir xalqinin Ingiltere mustemlekecilerine qarsi milli azadliq usyanlari Misir inqilabiTarix noyabr 1918 iyul 1919Yeri Misir sultanligi d Neticesi Ingilterenin Misirin istiqlaliyyetini tanimasi Yeni konstitusiyanin tetbiqi Misir kralliginin qurulmasi Ingilterenin Misir ve Sudanda varliginin davam etmesiMunaqise terefleri Boyuk Britaniya Avstraliya Etirazcilar Vefd PartiyasiKomandan lar Recinald VingeytItkiler29 britaniyali herbci helak olmusdur En azi bir avstraliyali herbci helak olmusdur 31 avropali mulki sexs helak olmusdur Igtisaslarda 800 nefer helak olmus ve 1 600 nefer yaralanmisdir Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1919 cu il usyani Misire istiqlaliyyet verilmesi telebi ile cixis eden Vefd Partiyasinin rehberi hebs edilmesi eleyhine 9 mart 1919 ci il tarixinde Qahire seherinde fehleler tetile baslamisdir 11 martda ingilis qosunlarinin numayis ve tetil istirakcilarini gullebaran etmesi novbeti gun olkede umumi usyana sebeb olmusdur 18 martda usyancilar ingilis qarnizonlarini Yuxari Misirden qovmus ve yaxud da muhariseye almisdi Asagi Misirin bir cox seher ve kendlerinde inqilabi hakimiyyet orqanlari yaradilmisdir Lakin usyanin merkezlesdirilmis rehberlerinin olmamasi Vefd Partiyasi rehberlerinin tereddud ve qetiyyetsizliyinden istifade eden ingilis mustemlekecileri Misire boyuk ordu yeride bilmisdir 1919 cu ilin aprel ayinin evvellerinde usyan yatirilmisdir Ayri ayri yerlerde doyusler aprelin sonuna qeder davam etmisdir Sentyabr noyabr aylarinda Qahire ve Isgenderiyyede iri inqilabi doyusler bas vermisdir 1922 ci il usyani Ingilterenin Misiri agir sertl muqavile imzalamaga mecbur etmek cehdine hemcinin Vefd Partiyasi xadimlerinin hebs ve surgun edilmesine qarsi 23 dekabr 1921 ci il tarixinde baslamis yeni usyan ise 1922 ci ilin evveline qeder yatirilmisdir NeticeMeglubiyyetine baxmayaraq Misir inqilabi Misirde ingilis hokmranligina ciddi zerbe vurmusdur 1922 ci ilin fevralinda Birlesmis Kralliq Misir uzerinde protektoratligindan el cekmis ve formal olaraq onun istiqlaliyyetini tanimisdir Istinadlar 2018 05 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 08 01 Tyquin Michael Keeping the Peace Egypt 1919 Journal of the Royal United Services Institute Vol 61 No 4 December 2010 Misir үsјanlary 1919 1922 Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 S 5 Elave edebiyyatDaly M W The British Occupation 1882 1922 Cambridge Histories Online Cambridge University Press 1988 Fahmy Ziad Ordinary Egyptians Creating the Modern Nation through Popular Culture Stanford University Press 2011 Goldberg Ellis Peasants in Revolt Egypt 1919 International Journal of Middle East Studies 24 no 2 1992 Jankowski James Egypt A Short History Oxford Oneworld Publications 2000 Valentine Chirol The Egyptian Question Journal of the British Institute of INternational Affairs 1 no 2 1922 Vatikiotis P J The History of Modern Egypt 4th Baltimore Johns Hopkins University 1992 800 natives dead in Egypt s rising 1 600 wounded The New York Times 25 July 1919 Quraishi Zaheer Masood Liberal Nationalism in Egypt Rise and Fall of the Wafd Party Kitab Mahal Private LTD 1967 Zunes Stephen Nonviolent Social Movements A Geographical Perspective Blackwell Publishing 1999