Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Mirzə Kiçik xan (gil. ميرزا کۊجي خان) (fars. میرزا كوچک خان; 12 oktyabr 1880, Rəşt, Qacar dövləti – 2 dekabr 1921, Xalxal şəhristanı, Ərdəbil ostanı) — İran inqilabçısı, Gilanda (İran) antiimperialist partizan (cəngəlilər) hərəkatının təşkilatçısı və rəhbəri.
| Yunis Mirzə Kiçik xan | |
|---|---|
| (gil. میرزا کوچی خان) | |
 | |
 | |
| 5 iyun 1920 – 2 noyabr 1921 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Rəşt,  İran |
| Vəfat tarixi | (40 yaşında) |
| Vəfat yeri | Xalxal, Ərdəbil, İran |
| Vəfat səbəbi | hipotermiya |
| Partiya |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi lider[d] |
| Dini | şiəlik |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
İran inqilabının (1905–11) iştirakçısı olmuşdur. Gilanda milli azadlıq hərəkatının yüksəlişi dövründə (1920–1921) İran kommunistləri ilə vahid cəbhədə çıxış etmişdir. Gilan respublikası müvəqqəti inqilabi hökumətinin sədri (1920, 5 iyun-18 iyul), sonra isə 1921-ci il mayın 8-də yaradılmış Gilan respublikası yeni hökumətinin — İnqilab Komitəsinin sədri olmuşdur. Rusiya bolşevik hökuməti ingilis əsarətinə qarşı barışmaz mübariz olan Kiçik xanın qüvvələrindən öz maraqları yönündə istifadə etmişdir. Sovet hökuməti Kiçik xana ingilislərlə əməkdaşlıq edən L. Biçeraxovun öz silahlı qüvvələri ilə Bakıya gəlməsinə imkan verməsinə dair məktub göndərmişdi. Lakin Kiçik xan İran Kommunist Partiyası üzvlərinin və Sovet hökuməti tərəfindən İrana ezam edilən şəxslərin sosialist məzmunlu inqilabi hərəkatı genişləndirmək, xüsusi mülkiyyətə qarşı çıxmaq, aqrar dəyişikliklər etmək, kommunist rejimi yaratmaq cəhdləri ilə barışmamışdır. Nəriman Nərimanov Sovet hökumətinin İranda həyata keçirdiyi radikal tədbirləri kəskin surətdə pisləyir, İranın xarici əsarətdən azadlıq mübarizəsini mümkün reallıq kimi qiymətləndirərək, bu baxımdan Kiçik xanı dəstəkləməyi, onunla əlaqədə bütün İranı ingilis əsarətinə qarşı qaldırmağı tövsiyə edirdi. İranın müstəqilliyi uğrunda vuruşan Kiçik xan bolşevik hökumətinin müdaxiləsinin mahiyyətini anlayanda əks mövqe tutmuş, 1921-ci il sentyabrın 29-da İran kommunist Partiyasına qarşı çıxmışdır. Yaranmış vəziyyət İran hökumətinin Gilanda milli azadlıq hərəkatını yatırmasını asanlaşdırmışdı. Kiçik xan Gilan meşələrinə çəkilmiş, Talış dağlarında həlak olmuşdur. Onun azadlıq savaşı ingilis tarixşünaslığında ekstremist, terrorçu hərəkat, sovet tarixşünaslığında isə inqilabi mübarizəyə xəyanət kimi qiymətləndirilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
- General Dunstervill's diary — Great War Primary Documents Archive
- http://www.irib.ir/Ouriran/mashahir/siasi/jangali/htm/en/jangali.htm
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Mirze Kicik xan gil ميرزا کۊجي خان fars میرزا كوچک خان 12 oktyabr 1880 Rest Qacar dovleti 2 dekabr 1921 Xalxal sehristani Erdebil ostani Iran inqilabcisi Gilanda Iran antiimperialist partizan cengeliler herekatinin teskilatcisi ve rehberi Yunis Mirze Kicik xan gil میرزا کوچی خان Gilan Sovet Sosialist Respublikasi prezidenti5 iyun 1920 2 noyabr 1921Sexsi melumatlarDogum tarixi 12 oktyabr 1880Dogum yeri Rest IranVefat tarixi 28 yanvar 1921 40 yasinda Vefat yeri Xalxal Erdebil IranVefat sebebi hipotermiyaPartiya Gilanin mese Herekati d Fealiyyeti siyasetci herbi lider d Dini sielik Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIran inqilabinin 1905 11 istirakcisi olmusdur Gilanda milli azadliq herekatinin yukselisi dovrunde 1920 1921 Iran kommunistleri ile vahid cebhede cixis etmisdir Gilan respublikasi muveqqeti inqilabi hokumetinin sedri 1920 5 iyun 18 iyul sonra ise 1921 ci il mayin 8 de yaradilmis Gilan respublikasi yeni hokumetinin Inqilab Komitesinin sedri olmusdur Rusiya bolsevik hokumeti ingilis esaretine qarsi barismaz mubariz olan Kicik xanin quvvelerinden oz maraqlari yonunde istifade etmisdir Sovet hokumeti Kicik xana ingilislerle emekdasliq eden L Biceraxovun oz silahli quvveleri ile Bakiya gelmesine imkan vermesine dair mektub gondermisdi Lakin Kicik xan Iran Kommunist Partiyasi uzvlerinin ve Sovet hokumeti terefinden Irana ezam edilen sexslerin sosialist mezmunlu inqilabi herekati genislendirmek xususi mulkiyyete qarsi cixmaq aqrar deyisiklikler etmek kommunist rejimi yaratmaq cehdleri ile barismamisdir Neriman Nerimanov Sovet hokumetinin Iranda heyata kecirdiyi radikal tedbirleri keskin suretde pisleyir Iranin xarici esaretden azadliq mubarizesini mumkun realliq kimi qiymetlendirerek bu baximdan Kicik xani desteklemeyi onunla elaqede butun Irani ingilis esaretine qarsi qaldirmagi tovsiye edirdi Iranin musteqilliyi ugrunda vurusan Kicik xan bolsevik hokumetinin mudaxilesinin mahiyyetini anlayanda eks movqe tutmus 1921 ci il sentyabrin 29 da Iran kommunist Partiyasina qarsi cixmisdir Yaranmis veziyyet Iran hokumetinin Gilanda milli azadliq herekatini yatirmasini asanlasdirmisdi Kicik xan Gilan meselerine cekilmis Talis daglarinda helak olmusdur Onun azadliq savasi ingilis tarixsunasliginda ekstremist terrorcu herekat sovet tarixsunasliginda ise inqilabi mubarizeye xeyanet kimi qiymetlendirilmisdir Hemcinin baxHeyder Xan EmogluIstinadlarXarici kecidlerGeneral Dunstervill s diary Great War Primary Documents Archive http www irib ir Ouriran mashahir siasi jangali htm en jangali htm