Milli park — mühafizə olunan xüsusi ərazi; xüsusi ekoloji, tarixi, estetik və digər əhəmiyyət daşıyan təbiət komplekslərinin yerləşdiyi və təbiəti mühafizə, maarifçilik, elmi, mədəni və digər məqsədlər üçün istifadə olunan təbiəti mühafizə və elmi tədqiqat idarələri statusuna malik olan ərazilər.
Bütün növ insan fəaliyyətinin məhdud olduğu qoruqlardan fərqli olaraq milli parkların əraziləridə turistlərin gəzintisinə icazə verilir. Məhdud miqyaslı ərazilərdə insanların yaşamasına və təsərrüfat fəaliyyətinə yol verilir. Dünyada ilk milli park Yellouston Milli Parkı hesab edilir. 1872-ci ildə ABŞ Konqresində qəbul edilmiş və prezident Uliss Qrant tərəfindən imzalanmış qanunun əsasında əsası qoyulmuş bu milli park hazırda ABŞ-nin Vayominq, Montana və ştatlarının ərazilərində yerləşir. Sahəsinə görə ən böyük milli park isə 1974-cü ildə yaradılmış ki, onun da sahəsi 972 min km²-dir. Eyni zamanda ABŞ-də yerləşən sahəsi cəmi 22 km² təşkil edir.
Beynəlxalq Təbiətin və Təbii Sərvətlərin Mühafizəsi Birliyinin müəyyənləşdirdiyi mühafizə olunan ərazilərin koteqoriyalar üzrə bölgüsünə görə milli parklar II kateqoriyaya aiddirlər.
Dünyada olan bir sıra parların salınmasında dövlət sərhədləri nəzərə alınmamışdır. Məsələn Niger, Benin və Burkina Faso ölkələrinin ərazilərində salınmış və UNESCO-nun ümumünya İrsinə daxil edilmiş “W” Milli Parkını göstərmək olar. ABŞ və Kanada sərhəddində də bir-birinə qonşu olan Milli Parklar vardır. ABŞ-dəki Qleyşer MP-ı (Glacier NP) Kanada ərazisində yerləşən Uoterton Gölü MP-ı (Waterton Lakes NP) ilə həmsərhəddir. 1932-ci ildə yaradılmış Uoterton-Qleyşer Beynəlxalq Sülh Parkı dünyada yaradılmış ilk beynəlxalq sülh parkıdır.
11 yanvar Dünya qoruqlar və Milli Parklar Günü olaraq qeyd olunur.
ABŞ-də milli parklar
ABŞ-də bütün Milli Parklar, milli mədəniyyət abidələri və digər tarixi abidələr əsası 1916-cı ildə qoyulmuş Milli Park Xidməti (MPX) (National Park Service) federal agentliyi tərəfindən idarə olunurlar. Bu agentlik Daxili İşlər Departamentinə tabe olan bir qurumdur. Bu quruma ABŞ-də 401 mühafizə olunan ərazi vahidi tabedir ki, bunu da 59-u Milli Parklardır. MPX-nə əsasən ABŞ-də Parkların 20-dən artıq müxtəlif növləri vardır. Milli Hərbi Parklar, Milli Tarixi Parklar, Milli Parklar, Milli Qoruqlar, Milli Abidələr, Milli Rekreasiya Zonaları, dəniz sahilləri, göl sahilləri, çaylar, yollar və s. belə park növləridirlər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Hüquq ensiklopedik lüğəti. Bakı, 1991, "Milli park" məqaləsi, səh. 306. (az.)
- . 2006-04-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-06-24.
Xarici keçidlər
- [1] 2014-04-26 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Milli park muhafize olunan xususi erazi xususi ekoloji tarixi estetik ve diger ehemiyyet dasiyan tebiet komplekslerinin yerlesdiyi ve tebieti muhafize maarifcilik elmi medeni ve diger meqsedler ucun istifade olunan tebieti muhafize ve elmi tedqiqat idareleri statusuna malik olan eraziler Los Kardones milli parki Argentina Butun nov insan fealiyyetinin mehdud oldugu qoruqlardan ferqli olaraq milli parklarin erazileride turistlerin gezintisine icaze verilir Mehdud miqyasli erazilerde insanlarin yasamasina ve teserrufat fealiyyetine yol verilir Dunyada ilk milli park Yellouston Milli Parki hesab edilir 1872 ci ilde ABS Konqresinde qebul edilmis ve prezident Uliss Qrant terefinden imzalanmis qanunun esasinda esasi qoyulmus bu milli park hazirda ABS nin Vayominq Montana ve statlarinin erazilerinde yerlesir Sahesine gore en boyuk milli park ise 1974 cu ilde yaradilmis ki onun da sahesi 972 min km dir Eyni zamanda ABS de yerlesen sahesi cemi 22 km teskil edir Beynelxalq Tebietin ve Tebii Servetlerin Muhafizesi Birliyinin mueyyenlesdirdiyi muhafize olunan erazilerin koteqoriyalar uzre bolgusune gore milli parklar II kateqoriyaya aiddirler Dunyada olan bir sira parlarin salinmasinda dovlet serhedleri nezere alinmamisdir Meselen Niger Benin ve Burkina Faso olkelerinin erazilerinde salinmis ve UNESCO nun umumunya Irsine daxil edilmis W Milli Parkini gostermek olar ABS ve Kanada serheddinde de bir birine qonsu olan Milli Parklar vardir ABS deki Qleyser MP i Glacier NP Kanada erazisinde yerlesen Uoterton Golu MP i Waterton Lakes NP ile hemserheddir 1932 ci ilde yaradilmis Uoterton Qleyser Beynelxalq Sulh Parki dunyada yaradilmis ilk beynelxalq sulh parkidir 11 yanvar Dunya qoruqlar ve Milli Parklar Gunu olaraq qeyd olunur ABS de milli parklarABS de butun Milli Parklar milli medeniyyet abideleri ve diger tarixi abideler esasi 1916 ci ilde qoyulmus Milli Park Xidmeti MPX National Park Service federal agentliyi terefinden idare olunurlar Bu agentlik Daxili Isler Departamentine tabe olan bir qurumdur Bu quruma ABS de 401 muhafize olunan erazi vahidi tabedir ki bunu da 59 u Milli Parklardir MPX ne esasen ABS de Parklarin 20 den artiq muxtelif novleri vardir Milli Herbi Parklar Milli Tarixi Parklar Milli Parklar Milli Qoruqlar Milli Abideler Milli Rekreasiya Zonalari deniz sahilleri gol sahilleri caylar yollar ve s bele park novleridirler Hemcinin baxAzerbaycan milli parklari Almaniyada milli parklarin siyahisiIstinadlarHuquq ensiklopedik lugeti Baki 1991 Milli park meqalesi seh 306 az 2006 04 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 06 24 Xarici kecidler 1 2014 04 26 at the Wayback Machine