Millət (türk. millet, ərəb. ملة — milla) — Osmanlı imperiyasında "şəxsi hüquq"la bağlı müstəqil məhkəmə. Bunun əsasında hansısa konfessional bir cəmiyyətin öz qanunları əsasında özünü idarə etməsinə icazə verilirdi.
Adətən "sistem" adlandırılmasına baxmayaraq, XIX əsrə qədər Osmanlı imperiyasında indi retrospektiv olaraq "millət" adlandırılanların təşkili heç də sistemli deyildi. Əksinə, qeyri-müsəlmanlara bütövlükdə "millət" üçün ümumi struktur olmadan, sadəcə olaraq, öz icmaları daxilində əhəmiyyətli dərəcədə muxtariyyət verilmişdi. İmperiya daxilində müxtəlif dini icmalara uyğun gələn müxtəlif millətlər anlayışı XVIII əsrə qədər ortaya çıxmamışdı. Baxmayaraq ki, XV əsrdə belə bir sistemin mövcud olmadığı indiki ədəbiyyatda qəbul edilir, XIX–XX əsrlərdə millət sisteminin mövcudluğu onu Fateh Sultan Mehmed dövrünə bağlayan çoxsaylı təməl miflərlə əsaslandırılmışdır.
XIX əsrdə zamanı həyata keçirilən Tənzimat islahatları nəticəsində bu termin qanunla qorunan etnolinqvistik azlıq qrupları üçün istifadə edilmişdir. Millət sistemi müasir halından əvvəlki dini plüralizm nümunəsi adlandırılmışdır.
Tarixçi İohan Ştraus yazmışdır ki, bu termin "Osmanlı sistemini və xüsusilə qeyri-müsəlmanların statusunu anlamaq üçün çox vacib görünür".
Mənbə
İstinadlar
- Masters, Bruce. Christians and Jews in the Ottoman Arab World: The Roots of Sectarianism. Cambridge: Cambridge University Press. 2001. 61–2. ISBN .
- Masters, Bruce. Millet // Ágoston, Gábor; Bruce Masters (redaktorlar ). Encyclopedia of the Ottoman Empire. 2009. 383–4.
- Braude, Benjamin. Foundation Myths of the Millet System // Braude, Benjamin; Bernard Lewis (redaktorlar ). Christians and Jews in the Ottoman Empire. 1. New York: Holmes & Meier. 1982. 69–90. ISBN .
- Sachedina, Abdulaziz Abdulhussein. The Islamic Roots of Democratic Pluralism. Oxford University Press. 2001. 96–97. ISBN .
The millet system in the Muslim world provided the pre-modern paradigm of a religiously pluralistic society by granting each religious community an official status and a substantial measure of self-government.
- Strauss, Johann. A Constitution for a Multilingual Empire: Translations of the Kanun-ı Esasi and Other Official Texts into Minority Languages // Herzog, Christoph; Malek Sharif (redaktorlar ). The First Ottoman Experiment in Democracy. : . 2010. 21–51. 2019-10-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-10-14. (info page on book 2019-09-20 at the Wayback Machine at ) // CITED: p. 44-45 (PDF p. 46-47/338).
Ədəbiyyat
- Braude, Benjamin. Foundation Myths of the Millet System // Braude, Benjamin; Bernard Lewis (redaktorlar ). Christians and Jews in the Ottoman Empire. 1. New York: Holmes & Meier. 1982. 69–90. ISBN .
- Masters, Bruce. Christians and Jews in the Ottoman Arab World: The Roots of Sectarianism. Cambridge: Cambridge University Press. 2001. ISBN .
- Masters, Bruce. Millet // Ágoston, Gábor; Bruce Masters (redaktorlar ). Encyclopedia of the Ottoman Empire. 2009. 383–4.
- Ottoman Empire site, German full original version
Əlavə ədəbiyyat
- Abu Jaber, Khaled S. "The Millet System in the Nineteenth-Century Ottoman Empire". . 57 (3). July 1967: 212–223. doi:10.1111/j.1478-1913.1967.tb01260.x. - Online on 3 April 2007
- Barkey, Karen; George Gavrilis. "The Ottoman Millet System: Non-Territorial Autonomy and its Contemporary Legacy". . 15 (1: Non–Territorial Autonomy and the Government of Divided Societies). 2016: 24–42. doi:10.1080/17449057.2015.1101845. - Published online 2015-12-21
- Benjamin Braude and Bernard Lewis (ed.), Christians and Jews in the Ottoman Empire. The Functioning of a Plural Society, 2 vol., New York and London 1982.
- Frazee, Charles A. Catholics and Sultans: The Church and the Ottoman Empire 1453–1923. Cambridge: Cambridge University Press. 2006 [1983]. ISBN .
- Dimitris Stamatopoulos, "From Millets to Minorities in the 19th – Century Ottoman Empire: an Ambiguous Modernization", in S. G. Ellis, G. Hálfadanarson, A.K. Isaacs (επιμ.), Citizenship in Historical Perspective, Pisa: Edizioni Plus – Pisa University Press, 2006, 253–273
- Elizabeth A. Zachariadou, Co−Existence and Religion, in: Archivum Ottomanicum 15 (1997), 119–29.
- Ursinus, M.O.H. Millet // P. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs (redaktorlar ). Encyclopaedia of Islam (2nd). Brill. 2012. doi:10.1163/1573-3912_islam_COM_0741.
- Masters, Bruce. Christians and Jews in the Ottoman Arab World: The Roots of Sectarianism. Cambridge: Cambridge University Press. 2001. ISBN .
- Masters, Bruce. Millet // Ágoston, Gábor; Bruce Masters (redaktorlar ). Encyclopedia of the Ottoman Empire. 2009. 383–4.
- Youssef Courbage and Philippe Fargues, Christians and Jews under Islam, translated by Judy Mabro, London−New York 1997.
- Ramsaur, Ernest Edmondson Jr., The Young Turks. Prelude to the Revolution of 1908, 2. ed., İstanbul 1982, pp. 40–1, Anm. 30: "Meşveret", Paris, 3. Dezember 1895.
- Çağlar Keyder, Bureaucracy and Bourgeoisie: Reform and Revolution in the Age of Imperialism, in: Review, XI, 2, Spring 1988, pp. 151–65.
- Roderic H. Davison, Turkish Attitudes Concerning Christian−Muslim Equality in the Nineteenth Century, in: American Historical Review 59 (1953–54), pp. 844–864.
Xarici keçidlər
- Aviv, Efrat. "Millet System in the Ottoman Empire". . Oxford University Press. 2016-11-28. doi:10.1093/obo/9780195390155-0231.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Millet turk millet ereb ملة milla Osmanli imperiyasinda sexsi huquq la bagli musteqil mehkeme Bunun esasinda hansisa konfessional bir cemiyyetin oz qanunlari esasinda ozunu idare etmesine icaze verilirdi Adeten sistem adlandirilmasina baxmayaraq XIX esre qeder Osmanli imperiyasinda indi retrospektiv olaraq millet adlandirilanlarin teskili hec de sistemli deyildi Eksine qeyri muselmanlara butovlukde millet ucun umumi struktur olmadan sadece olaraq oz icmalari daxilinde ehemiyyetli derecede muxtariyyet verilmisdi Imperiya daxilinde muxtelif dini icmalara uygun gelen muxtelif milletler anlayisi XVIII esre qeder ortaya cixmamisdi Baxmayaraq ki XV esrde bele bir sistemin movcud olmadigi indiki edebiyyatda qebul edilir XIX XX esrlerde millet sisteminin movcudlugu onu Fateh Sultan Mehmed dovrune baglayan coxsayli temel miflerle esaslandirilmisdir XIX esrde zamani heyata kecirilen Tenzimat islahatlari neticesinde bu termin qanunla qorunan etnolinqvistik azliq qruplari ucun istifade edilmisdir Millet sistemi muasir halindan evvelki dini pluralizm numunesi adlandirilmisdir Tarixci Iohan Straus yazmisdir ki bu termin Osmanli sistemini ve xususile qeyri muselmanlarin statusunu anlamaq ucun cox vacib gorunur MenbeIstinadlar Masters Bruce Christians and Jews in the Ottoman Arab World The Roots of Sectarianism Cambridge Cambridge University Press 2001 61 2 ISBN 978 0 521 80333 5 Masters Bruce Millet Agoston Gabor Bruce Masters redaktorlar Encyclopedia of the Ottoman Empire 2009 383 4 Braude Benjamin Foundation Myths of the Millet System Braude Benjamin Bernard Lewis redaktorlar Christians and Jews in the Ottoman Empire 1 New York Holmes amp Meier 1982 69 90 ISBN 978 0 8419 0519 1 Sachedina Abdulaziz Abdulhussein The Islamic Roots of Democratic Pluralism Oxford University Press 2001 96 97 ISBN 978 0 19 513991 4 The millet system in the Muslim world provided the pre modern paradigm of a religiously pluralistic society by granting each religious community an official status and a substantial measure of self government Strauss Johann A Constitution for a Multilingual Empire Translations of the Kanun i Esasi and Other Official Texts into Minority Languages Herzog Christoph Malek Sharif redaktorlar The First Ottoman Experiment in Democracy 2010 21 51 2019 10 11 tarixinde Istifade tarixi 2022 10 14 info page on book 2019 09 20 at the Wayback Machine at CITED p 44 45 PDF p 46 47 338 Edebiyyat Braude Benjamin Foundation Myths of the Millet System Braude Benjamin Bernard Lewis redaktorlar Christians and Jews in the Ottoman Empire 1 New York Holmes amp Meier 1982 69 90 ISBN 978 0 8419 0519 1 Masters Bruce Christians and Jews in the Ottoman Arab World The Roots of Sectarianism Cambridge Cambridge University Press 2001 ISBN 978 0 521 80333 5 Masters Bruce Millet Agoston Gabor Bruce Masters redaktorlar Encyclopedia of the Ottoman Empire 2009 383 4 Ottoman Empire site German full original versionElave edebiyyatAbu Jaber Khaled S The Millet System in the Nineteenth Century Ottoman Empire 57 3 July 1967 212 223 doi 10 1111 j 1478 1913 1967 tb01260 x Online on 3 April 2007 Barkey Karen George Gavrilis The Ottoman Millet System Non Territorial Autonomy and its Contemporary Legacy 15 1 Non Territorial Autonomy and the Government of Divided Societies 2016 24 42 doi 10 1080 17449057 2015 1101845 Published online 2015 12 21 Benjamin Braude and Bernard Lewis ed Christians and Jews in the Ottoman Empire The Functioning of a Plural Society 2 vol New York and London 1982 Frazee Charles A Catholics and Sultans The Church and the Ottoman Empire 1453 1923 Cambridge Cambridge University Press 2006 1983 ISBN 978 0 521 02700 7 Dimitris Stamatopoulos From Millets to Minorities in the 19th Century Ottoman Empire an Ambiguous Modernization in S G Ellis G Halfadanarson A K Isaacs epim Citizenship in Historical Perspective Pisa Edizioni Plus Pisa University Press 2006 253 273 Elizabeth A Zachariadou Co Existence and Religion in Archivum Ottomanicum 15 1997 119 29 Ursinus M O H Millet P Bearman Th Bianquis C E Bosworth E van Donzel W P Heinrichs redaktorlar Encyclopaedia of Islam 2nd Brill 2012 doi 10 1163 1573 3912 islam COM 0741 Masters Bruce Christians and Jews in the Ottoman Arab World The Roots of Sectarianism Cambridge Cambridge University Press 2001 ISBN 978 0 521 80333 5 Masters Bruce Millet Agoston Gabor Bruce Masters redaktorlar Encyclopedia of the Ottoman Empire 2009 383 4 Youssef Courbage and Philippe Fargues Christians and Jews under Islam translated by Judy Mabro London New York 1997 Ramsaur Ernest Edmondson Jr The Young Turks Prelude to the Revolution of 1908 2 ed Istanbul 1982 pp 40 1 Anm 30 Mesveret Paris 3 Dezember 1895 Caglar Keyder Bureaucracy and Bourgeoisie Reform and Revolution in the Age of Imperialism in Review XI 2 Spring 1988 pp 151 65 Roderic H Davison Turkish Attitudes Concerning Christian Muslim Equality in the Nineteenth Century in American Historical Review 59 1953 54 pp 844 864 Xarici kecidlerAviv Efrat Millet System in the Ottoman Empire Oxford University Press 2016 11 28 doi 10 1093 obo 9780195390155 0231