Aşıq Mikayıl Azaflı (doğum adı: Mikayıl Cabbar oğlu Zeynalov; 21 mart 1924, Traubenfeld, Qazax qəzası – 12 oktyabr 1990, Tovuz rayonu) — aşıq, Azərbaycan SSR əməkdar mədəniyyət işçisi (1989).
Aşıq Mikayıl Azaflı | |
---|---|
Doğum adı | Mikayıl Cabbar oğlu Zeynalov |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Azaflı, Tovuz rayonu, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (66 yaşında) |
Vəfat yeri | Azaflı, Tovuz rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Dəfn yeri | |
Uşaqları | Dilarə Azaflı Gülarə Azaflı Minayə Azaflı |
Fəaliyyəti | şair |
Mükafatları |
Həyatı
Mikayıl Azaflı 1924-cü ildə Tovuz rayonunun Azaflı kəndində anadan olub, burada yazıb-yaradıb, burada dünyasını dəyişib və doğma kəndində dəfn edilib.
Mikayıl Azaflı böyük coşqunluqla yazıb-yaradan, aşıq sənətini inkişaf etdirən, sağlığında klassikləşən ustad aşıq idi. Erkən yaşlarında "Coşğun" təxəllüsü ilə şeirlər yazan aşıq-şair az sonra öz doğma kəndinin adını təxəllüs götürüb.
Professor Məhərrəm Qasımlının haqlı olaraq göstərdiyi kimi, Azaflı aşıq poeziyasının bütün şəkillərində əsl sənət nümunələri yaradan, klassik aşıq ənənələrini layiqincə davam etdirən sənətkarlardandır. Onun yaratdığı "Azaflı dübeyti", "Azaflı gözəlləməsi", "Azaflı sənəti", "Azaflı dünyası", "Azaflı gəraylısı", "Azaflı himni", "Mikayılı", "Azaflı dağları", "Azaflı bəhri", "Məzahiri", "Azaflı müxəmməsi", "Şah sarayı" kimi saz havaları dillər əzbəri olmuşdur.
Azaflının Ümumittifaq Musiqi Cəmiyyətinin Rəyasət Heyətinə üzv seçilməsi təsadüfi deyildi. Bu, Azaflı Mikayılın musiqi istedadına qiymət və ehtiram idi. Aşığın arxivində Cəmiyyətin sədrinin birinci müavini V. M. Sameylenkonun 12 noyabr 1987-ci il tarixli rəsmi məktubu var. Azaflı Cəmiyyətin birinci Plenumunda iştirak etmək üçün Moskvaya dəvət olunurdu. Azaflı Moskvaya dəfələrlə dəvət olunmuşdu və ilk dəfə Moskvada 1954-cü ildə festivalda iştirak edib, medallarla təltif olunub.
Aşıq Mikayıl Azaflı kommunizmə qarşı idi və bunu öz şeirlərində bildirirdi. Bu səbəbdən o, 1961-ci ildə oğurluq və evində silah saxlamaqda təqsirli bilinib dörd il azadlıqdan məhrum edilmişdi. Lakin oğurluq etməsi sübuta yetirilməmişdir. Həbsxana həyatı sənətkara bir universitetdə qazanılacaq qədər təcrübə qazandırmışdı. Onun zindan həyatını təsvir edən şeirləri aşıq hələ zindandaykən dillər əzbəri olmuşdu.
Azaflı poeziyası xalq arasında geniş yayılsa da, XX əsrin 80-ci illərin ortalarına qədər mətbuat üzünə həsrət qalmışdı. Bu vaxt artıq sovet quruluşunun dayaqları laxlamağa başlamışdı. Odur ki, 80-ci illərdə Azərbaycan Televiziyasında rəhbər vəzifədə işləyən yazıçı Nahid Hacıyevin köməyi sayəsində aşığın iştirakı ilə onun yaradıcılığına həsr olunmuş bir saatlıq veriliş efirə verildi. Veriliş böyük maraqla qarşılandı. Sonralar "Yazıçı" nəşriyyatı sənətkarın "Qoca qartal" (1987) adlı kitabını çap etdi. 1988-ci ildə Şərifzadə adına Aktyor evində Azaflının özünün iştirakı ilə məclis keçirildi və geniş şəkildə televiziya vasitəsilə nümayiş etdirildi. Azaflının anadan olmasının 70 illiyi isə sənətkar dünyasını dəyişəndən sonra, təntənəli şəkildə 1994-cü ildə Filarmoniyada, 75 illiyi Yazıçılar Birliyində, 2004-cü ildə aşığın 80 illiyi Mədəniyyət Nazirliyinin xətti ilə Dövlət Musiqili Komediya Teatrında qeyd olundu.
1984-cü ilin mart ayında aşıqların IV qurultayında sənətkara böyük ehtiram göstərilərək, çıxış etmək təklif olunmuşdu. Azaflı məruzə səviyyəli çıxışında çoxillik təcrübəsindən istifadə edərək, aşıq sənətinin incəliklərindən, çatışmazlıqlarından, qarşıda duran vəzifələrdən söz açdı. Onun irad və tövsiyələri minnətdarlıqla nəzərə alındı. Qurultayda Azaflının aşıq sənətinin inkişafında göstərdiyi fədakarlıq və xidmətlər xüsusi qeyd edildi. O, Aşıqlar Birliyinin sədr müavini seçildi. Novruz Bayramı şənliklərində xalqımızın müdrik qəhrəmanı Dədə Qorqud obrazı ona həvalə olundu. 1989-cu il may ayının 17-də Azaflı Mikayıl ədəbiyyat və incəsənətin inkişafında böyük xidmətlərinə görə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adına layiq görüldü.
Ailəsi
Mikayıl Azaflının övladları – Dilarə Azaflı, Gülarə Azaflı, , Məzahir Azaflı Minayə Azaflı Məlahət, Hökmran,– da aşıqlıq edirlər.
Yaradıcılığı
Aşıq Azaflının "Qoca qartal" şerlər kitabı Bakıda (1987) və Türkiyədə (1989) nəşr olunmuşdur. O, "Mikayıl Azaflı və Narinc xatın" dastanının və "Azaflı dübeyti" və "Azaflı gəraylısı" məcmuələrinin müəllifidir.
O, həmişə aşıq musiqisinin təbliğinə və zənginləşməsinə çalışmışdır.
Xatirəsi
Ölümündən sonra Tovuz şəhərində bir küçəyə aşığın adı verildi və Azaflı kəndində oxuduğu məktəbin önündə büstü qoyuldu.
2024-cü ildə Mikayıl Azaflının 100 illik yubileyi Ankarada qeyd edilib.
Kitabları
- "Qoca qartal", Bakı, 1987
- Qoca Azaflıyam. (tərtibçilər Q. Paşayev, M. Azaflı). Bakı: Nurlan, 2008, 760 s.
Mənbə
- Azərbaycan Aşıqları və El Şairləri II, Bakı, 1984, s. 454–563.
- Ali Kafkasyalı, Koca Kartal Azaplı, Ankara
- M. Öcal Oğuz, Azaplı’nın Şiir Dünyasındaki Azerbaycan
- Milli Folklor (5), mart 1990, s. 15–18.
- Azərbaycan aşıq şeirindən seçmələr. II cilddə. II cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2005. səh.337–346.
- Musa Nəbioğlu. "Ozan-aşıq dünyası". Bakı: Nurlan, 2010, (şəkilli), səh.82.
İstinadlar
- Azərbaycan Aşıqlar Birliyi. (PDF) (az.). “Zərdabi Nəşr” MMC nəşriyyatı. 2020. Archived from the original on 2023-06-16. İstifadə tarixi: 17 iyun 2023.
- Məhərrəm Hüseynli, AŞIQ MİKAYIL AZAFLININ AŞIQ MUSA İLƏ GÖRÜŞÜ Arxivləşdirilib 2016-08-11 at Archive.today. "Ozan dünyası" jurnalı, № 1(22). 2015.
- . 2014-05-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-16.
- Mədəniyyət TV. "Ankarada Mikayıl Azaflının 100 illik yubileyi qeyd edilib" (az.). Youtube.com. 10.04.2024. İstifadə tarixi: 2024-04-10.
Xarici keçidlər
- Görkəmli musiqi xadimləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asiq Mikayil Azafli dogum adi Mikayil Cabbar oglu Zeynalov 21 mart 1924 Traubenfeld Qazax qezasi 12 oktyabr 1990 Tovuz rayonu asiq Azerbaycan SSR emekdar medeniyyet iscisi 1989 Asiq Mikayil AzafliDogum adi Mikayil Cabbar oglu ZeynalovDogum tarixi 21 mart 1924Dogum yeri Azafli Tovuz rayonu Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 12 oktyabr 1990 66 yasinda Vefat yeri Azafli Tovuz rayonu Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Tovuz rayonuUsaqlari Dilare Azafli Gulare Azafli Minaye AzafliFealiyyeti sairMukafatlariHeyatiMikayil Azafli 1924 cu ilde Tovuz rayonunun Azafli kendinde anadan olub burada yazib yaradib burada dunyasini deyisib ve dogma kendinde defn edilib Mikayil Azafli boyuk cosqunluqla yazib yaradan asiq senetini inkisaf etdiren sagliginda klassiklesen ustad asiq idi Erken yaslarinda Cosgun texellusu ile seirler yazan asiq sair az sonra oz dogma kendinin adini texellus goturub Professor Meherrem Qasimlinin haqli olaraq gosterdiyi kimi Azafli asiq poeziyasinin butun sekillerinde esl senet numuneleri yaradan klassik asiq enenelerini layiqince davam etdiren senetkarlardandir Onun yaratdigi Azafli dubeyti Azafli gozellemesi Azafli seneti Azafli dunyasi Azafli geraylisi Azafli himni Mikayili Azafli daglari Azafli behri Mezahiri Azafli muxemmesi Sah sarayi kimi saz havalari diller ezberi olmusdur Azaflinin Umumittifaq Musiqi Cemiyyetinin Reyaset Heyetine uzv secilmesi tesadufi deyildi Bu Azafli Mikayilin musiqi istedadina qiymet ve ehtiram idi Asigin arxivinde Cemiyyetin sedrinin birinci muavini V M Sameylenkonun 12 noyabr 1987 ci il tarixli resmi mektubu var Azafli Cemiyyetin birinci Plenumunda istirak etmek ucun Moskvaya devet olunurdu Azafli Moskvaya defelerle devet olunmusdu ve ilk defe Moskvada 1954 cu ilde festivalda istirak edib medallarla teltif olunub Asiq Mikayil Azafli kommunizme qarsi idi ve bunu oz seirlerinde bildirirdi Bu sebebden o 1961 ci ilde ogurluq ve evinde silah saxlamaqda teqsirli bilinib dord il azadliqdan mehrum edilmisdi Lakin ogurluq etmesi subuta yetirilmemisdir Hebsxana heyati senetkara bir universitetde qazanilacaq qeder tecrube qazandirmisdi Onun zindan heyatini tesvir eden seirleri asiq hele zindandayken diller ezberi olmusdu Azafli poeziyasi xalq arasinda genis yayilsa da XX esrin 80 ci illerin ortalarina qeder metbuat uzune hesret qalmisdi Bu vaxt artiq sovet qurulusunun dayaqlari laxlamaga baslamisdi Odur ki 80 ci illerde Azerbaycan Televiziyasinda rehber vezifede isleyen yazici Nahid Haciyevin komeyi sayesinde asigin istiraki ile onun yaradiciligina hesr olunmus bir saatliq verilis efire verildi Verilis boyuk maraqla qarsilandi Sonralar Yazici nesriyyati senetkarin Qoca qartal 1987 adli kitabini cap etdi 1988 ci ilde Serifzade adina Aktyor evinde Azaflinin ozunun istiraki ile meclis kecirildi ve genis sekilde televiziya vasitesile numayis etdirildi Azaflinin anadan olmasinin 70 illiyi ise senetkar dunyasini deyisenden sonra tenteneli sekilde 1994 cu ilde Filarmoniyada 75 illiyi Yazicilar Birliyinde 2004 cu ilde asigin 80 illiyi Medeniyyet Nazirliyinin xetti ile Dovlet Musiqili Komediya Teatrinda qeyd olundu 1984 cu ilin mart ayinda asiqlarin IV qurultayinda senetkara boyuk ehtiram gosterilerek cixis etmek teklif olunmusdu Azafli meruze seviyyeli cixisinda coxillik tecrubesinden istifade ederek asiq senetinin inceliklerinden catismazliqlarindan qarsida duran vezifelerden soz acdi Onun irad ve tovsiyeleri minnetdarliqla nezere alindi Qurultayda Azaflinin asiq senetinin inkisafinda gosterdiyi fedakarliq ve xidmetler xususi qeyd edildi O Asiqlar Birliyinin sedr muavini secildi Novruz Bayrami senliklerinde xalqimizin mudrik qehremani Dede Qorqud obrazi ona hevale olundu 1989 cu il may ayinin 17 de Azafli Mikayil edebiyyat ve incesenetin inkisafinda boyuk xidmetlerine gore Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Reyaset Heyetinin Fermani ile Emekdar medeniyyet iscisi fexri adina layiq goruldu Mikayil Azafli ve AilesiMikayil Azaflinin ovladlari Dilare Azafli Gulare Azafli Mezahir Azafli Minaye Azafli Melahet Hokmran da asiqliq edirler YaradiciligiAsiq Azaflinin Qoca qartal serler kitabi Bakida 1987 ve Turkiyede 1989 nesr olunmusdur O Mikayil Azafli ve Narinc xatin dastaninin ve Azafli dubeyti ve Azafli geraylisi mecmuelerinin muellifidir O hemise asiq musiqisinin tebligine ve zenginlesmesine calismisdir XatiresiOlumunden sonra Tovuz seherinde bir kuceye asigin adi verildi ve Azafli kendinde oxudugu mektebin onunde bustu qoyuldu 2024 cu ilde Mikayil Azaflinin 100 illik yubileyi Ankarada qeyd edilib Kitablari Qoca qartal Baki 1987 Qoca Azafliyam tertibciler Q Pasayev M Azafli Baki Nurlan 2008 760 s MenbeAzerbaycan Asiqlari ve El Sairleri II Baki 1984 s 454 563 Ali Kafkasyali Koca Kartal Azapli Ankara M Ocal Oguz Azapli nin Siir Dunyasindaki Azerbaycan Milli Folklor 5 mart 1990 s 15 18 Azerbaycan asiq seirinden secmeler II cildde II cild Baki Serq Qerb 2005 seh 337 346 Musa Nebioglu Ozan asiq dunyasi Baki Nurlan 2010 sekilli seh 82 IstinadlarAzerbaycan Asiqlar Birliyi PDF az Zerdabi Nesr MMC nesriyyati 2020 Archived from the original on 2023 06 16 Istifade tarixi 17 iyun 2023 Meherrem Huseynli ASIQ MIKAYIL AZAFLININ ASIQ MUSA ILE GORUSU Arxivlesdirilib 2016 08 11 at Archive today Ozan dunyasi jurnali 1 22 2015 2014 05 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 03 16 Medeniyyet TV Ankarada Mikayil Azaflinin 100 illik yubileyi qeyd edilib az Youtube com 10 04 2024 Istifade tarixi 2024 04 10 Xarici kecidlerGorkemli musiqi xadimleri