Mihrişah Validə Sultan külliyəsi — İstanbulda XVIII əsrə aid külliyə. Osmanlı sultanı III Mustafanın xanımı və III Səlimin anası Validə Mihrişah Sultanın sifarişiylə inşa olunan külliyə sübyan məktəbi, türbə, imarət, səbil və çeşmələrdən ibarətdir.
Mihrişah Validə Sultan külliyəsi | |
---|---|
Ölkə | Türkiyə |
Yerləşir | İstanbul, Əyyubsultan |
Aidiyyatı | Osmanlı memarlığı |
Memar | Mehmed Arif ağa Əhməd Nurullah ağa |
Tikilmə tarixi | 1792-1796 |
Vəziyyəti | Fəaliyyət göstərir |
Külliyənin strukturu
Türbə
Külliyənin strukturuna aid ilk bina olub, 1792-1794-cü illərdə inşa edilmişdir. Ağ mərmərdən, 12 oval üzlü, 2 sıra pəncərəli və günbəzli türbənin sütunları pəncərələr arasında yerləşir. Türbədə külliyənin banisi olan Validə Mihrişah Sultanla yanaşı, III Səlimin xanımlarından Rüfət Qadınəfəndi, bacıları Xədicə Sultan və Beyhan Sultan və Sultan Əbdülməcidin xanımlarından Rəhimə Pərəstü Sultanın məzarları yerləşir.
İmarət
Külliyədə çalışan xidmətçilər və yoxsullar üçün yemək bişirilib paylanan imarət binası çəhrayı-ağ mərmərdən inşa olunmuşdur. Giriş qapısı üzərində barokko üslubunda hazırlanan Maşallah yazısı asılmışdır. İmarətin həyəti isə sonralar məzarlıq olaraq istifadə edildi. Kavalalı Mustafa Fazil Paşa və bir çox ailə üzvü məhz burada dəfn edilmişdir.
Sübyan məktəbi
Türbəylə qarşı-qarşıya inşa olunan sübyan məktəbinin ətrafı sonrakı illərdə məzarlıq olaraq istifadə edildi. 3 mart 1930-cu ildə qəbul edilən tədrisat qanunu ilə fəaliyyətini dayandırdı və yaşayış yeri olaraq istifadəyə verildi. 1970-ci ildə baş verən yanğın nəticəsində yararsız hala düşdü və 1995-ci ildə restavrasiya edildi.
Səbil və çeşmələr
İmarətin çöl cəbhəsi üzərində yerləşən səbil yanlardakı 2 çeşməni örtən, geniş saçaqlı gövdəsiylə barok üslubda inşa edilmişdir.
Qalereya
- Külliyəyə aid səbil
- Külliyəyə aid türbədəki məzarı
- Külliyəyə aid imarətin giriş qapısı
- Külliyəyə aid türbənin daxili interyeri
- Külliyəyə aid türbənin günbəzi
Mənbə
- Akkaya, Esma N. Y. Eyüpsultan Semti Sıbyan Mektepleri ve Yeniden İşlevlendirilmesi: Rami Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi Örneği. (İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019
- Aydın, Didem. Eyüp’te Mihrişah Valide Sultan Külliyesi ve Koruma Önerileri. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1998
- Çetintaş, Sedat. ‘’Türklerde Su, Çeşme ve Sebil’’, Güzel Sanatlar 5 (1993): 125-147
- Ergin, Osman Nuri. Türk Şehirlerinde İmaret Sistemi. İstanbul: Cumhuriyet Matbaası,1939
- Gültekin, Gülbin. ‘’Mihrişah Valide Sultan Külliyesi’’, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 5:459-461. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 2003
- Kuban, Doğan. Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 1954
- Önkal, Hakkı. Osmanlı Hanedan Türbeleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1992
İstinadlar
- Gizem Bodur, İstanbul-Eyüp Mihrişah Valide Sultan Külliyesi ve Semtin Fiziki Gelişimine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Medeniyet Üniversitesi. İstanbul 2024.
- Demiriz, Yıldız. Eyüp’te Türbeler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1989
- Budak, Ayşe. Gücü Besleyen Mimarlık: Osmanlı İmaretleri. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2015
- Aksoy, Özgönül. Osmanlı Devri İstanbul Sıbyan Mektepleri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Doktora Tezi, 1968
- Affan, Egemen. İstanbul’un Çeşme ve Sebilleri: Resimleri ve Kitabeleri ile 1165 Çeşme ve Sebil. İstanbul: Arıtan Yayınevi, 1993
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mihrisah Valide Sultan kulliyesi Istanbulda XVIII esre aid kulliye Osmanli sultani III Mustafanin xanimi ve III Selimin anasi Valide Mihrisah Sultanin sifarisiyle insa olunan kulliye subyan mektebi turbe imaret sebil ve cesmelerden ibaretdir Mihrisah Valide Sultan kulliyesiOlke TurkiyeYerlesir Istanbul EyyubsultanAidiyyati Osmanli memarligiMemar Mehmed Arif aga Ehmed Nurullah agaTikilme tarixi 1792 1796Veziyyeti Fealiyyet gosterirKulliyenin strukturuTurbe Kulliyenin strukturuna aid ilk bina olub 1792 1794 cu illerde insa edilmisdir Ag mermerden 12 oval uzlu 2 sira pencereli ve gunbezli turbenin sutunlari pencereler arasinda yerlesir Turbede kulliyenin banisi olan Valide Mihrisah Sultanla yanasi III Selimin xanimlarindan Rufet Qadinefendi bacilari Xedice Sultan ve Beyhan Sultan ve Sultan Ebdulmecidin xanimlarindan Rehime Perestu Sultanin mezarlari yerlesir Imaret Kulliyede calisan xidmetciler ve yoxsullar ucun yemek bisirilib paylanan imaret binasi cehrayi ag mermerden insa olunmusdur Giris qapisi uzerinde barokko uslubunda hazirlanan Masallah yazisi asilmisdir Imaretin heyeti ise sonralar mezarliq olaraq istifade edildi Kavalali Mustafa Fazil Pasa ve bir cox aile uzvu mehz burada defn edilmisdir Subyan mektebi Turbeyle qarsi qarsiya insa olunan subyan mektebinin etrafi sonraki illerde mezarliq olaraq istifade edildi 3 mart 1930 cu ilde qebul edilen tedrisat qanunu ile fealiyyetini dayandirdi ve yasayis yeri olaraq istifadeye verildi 1970 ci ilde bas veren yangin neticesinde yararsiz hala dusdu ve 1995 ci ilde restavrasiya edildi Sebil ve cesmeler Imaretin col cebhesi uzerinde yerlesen sebil yanlardaki 2 cesmeni orten genis sacaqli govdesiyle barok uslubda insa edilmisdir QalereyaKulliyeye aid sebil Kulliyeye aid turbedeki mezari Kulliyeye aid imaretin giris qapisi Kulliyeye aid turbenin daxili interyeri Kulliyeye aid turbenin gunbeziMenbeAkkaya Esma N Y Eyupsultan Semti Sibyan Mektepleri ve Yeniden Islevlendirilmesi Rami Mehmet Pasa Sibyan Mektebi Ornegi Istanbul Yildiz Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 2019 Aydin Didem Eyup te Mihrisah Valide Sultan Kulliyesi ve Koruma Onerileri Istanbul Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 1998 Cetintas Sedat Turklerde Su Cesme ve Sebil Guzel Sanatlar 5 1993 125 147 Ergin Osman Nuri Turk Sehirlerinde Imaret Sistemi Istanbul Cumhuriyet Matbaasi 1939 Gultekin Gulbin Mihrisah Valide Sultan Kulliyesi Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi 5 459 461 Istanbul Turkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfi 2003 Kuban Dogan Turk Barok Mimarisi Hakkinda Bir Deneme Istanbul Istanbul Teknik Universitesi Yayinlari 1954 Onkal Hakki Osmanli Hanedan Turbeleri Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi 1992IstinadlarGizem Bodur Istanbul Eyup Mihrisah Valide Sultan Kulliyesi ve Semtin Fiziki Gelisimine Etkisi Yuksek Lisans Tezi Istanbul Medeniyet Universitesi Istanbul 2024 Demiriz Yildiz Eyup te Turbeler Ankara Kultur Bakanligi Yayinlari 1989 Budak Ayse Gucu Besleyen Mimarlik Osmanli Imaretleri Kayseri Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Doktora Tezi 2015 Aksoy Ozgonul Osmanli Devri Istanbul Sibyan Mektepleri Uzerine Bir Inceleme Istanbul Istanbul Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi Doktora Tezi 1968 Affan Egemen Istanbul un Cesme ve Sebilleri Resimleri ve Kitabeleri ile 1165 Cesme ve Sebil Istanbul Aritan Yayinevi 1993