Midhət Ağamirov (15 may 1920, Şuşa) —Tanınmış filosof, Azərbaycan SSR əməkdar mədəniyyət işçisi və əməkdar elm xadimi. Azərbaycan SSR EA müxbir üzvü. Marksist-leninçi fəlsəfi fikir tarixinin tədqiqi, təbliği və tədrisinin görkəmli nümayəndəsi.
Midhət Ağamirov | |
---|---|
Midhət Mir Musa oğlu Ağamirov | |
| |
Doğum tarixi | 15 may 1920 (104 yaş) |
Doğum yeri | |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Elmi dərəcəsi | fəlsəfə elmləri doktoru |
Elmi adı | Professor |
Mükafatları | |
Həyatı
Midhət Mir Musa oğlu Ağamirov 15 may 1920-ci ildə Şuşada ziyalı ailəsində dünyaya göz açmışdır. Orta təhsilini başa vurduqdan sonra, 1940-cı ildə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsinə daxil olmuşdur. Midhət Ağamirov öz dövrünə görə elmin bir çox sahələrində məşhur olan Mir Möhsün Nəvvabın oğul nəvəsidir.
Midhət Ağamirov 15 yanvar 1939-cu ildən 12 oktyabr 1940-cı ilə kimi “Gənc işçi” qəzetində çalışmış, Azərbaycan Lenin Kommunist Gənclər İttifaqı Mərkəzi Komitəsi aparatında əməkdaçlıq etmiş, “Gənc bolşevik” jurnalında məsul katib kimi fəaliyyət göstərmiş, “Pionerskaya pravda” qəzetinin Azərbaycan üzrə xüsusi müxbiri olmuşdur.
1 sentyabr 1940-cı ildən 1 iyul 1941-ci ilə kimi Vladimir İliç Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tələbəsi olmuşdur. 8 oktyabr 1941-ci ildən 15 iyul 1942-ci ilə kimi Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin nəzdindəki Partiya Tarixi İnstitutunda-Sov.İKP MK yanında Marksizm-leninizm İnstitutunun Azərbaycan filialında elmi işçi vəzifəzində çalışmılşdır.
16 iyul 1942-ci ildən 28 iyul 1957-ci ilə kimi həmin İnstitutda böyük elmi işçi vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir. Həmçinin, bu illərdə ali məktəblərdə də dərs demişdir. 1947-ci ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində “M.Ə.Sabirin ictimai-siyasi baxışları” mövzuisunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 27 iyul 1957-ci ildən 18 aprel 1977-ci lə kimi Azərbaycan SSR EA Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda baş elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır.
18 aprel 1977-ci ildən 7 oktyabr 1986-cı ilə kimi Azərbaycan SSR EA Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda “Marksizm-leninizm fəlsəfəsinin tarixi” şöbəsinin müdiri işləmiş, 8 oktyabr 1986-cı ildən ömrünün sonuna kimi həmin institutda “Fəlsəfə və ictimai fikir tarixi” şöbəsinin müdiri vəzifəsində işləmişdir.
1972-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində “Azərbaycanda marksist-leninçi təlim uğrunda mübarizə tarixindən” adlı doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Bundan başqa, 1945-1947-ci illərdə Azərbaycan SSR EA Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda elmi işçi, 1948-1949-cu illərdə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda marksizm-leninizm fəlsəfəsi kafedrasının assistenti, 1949-1951-ci illərdə həmin institutda marksizm-leninizm fəlsəfəsi kafedrasında baş müəllim, 1952-ci ildən 1982-ci ilə kimi həmin institutda fəlsəfə kafedrasının dosenti, 1983-1985-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində tarixi materializm kafedrasında mühazirə kursları aparmış, Çingiz İldırım adına Azərbaycan Politexnik İnstittunda fəlsəfə kafedrasının professoru kimi də fəaliyyət göstərmişdir.
Midhət Ağamirov XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda fəlsəfi və ictimai-siyasi fikrin , marksist-leninçi fəlsəfənin aparıcı tədqiqatçılarından biri olmuşdur. İnstitutda işlədiyi müddətdə 10 (on) monoqrafiya çap etdirmişdir. “Mirzə Ələkbər Sabirin dünyagörüşü”(1962), “Azərbaycan ictimai fikrində milli məsələ”(1963), “Azərbaycanda marksist-leninçi ideologiya uğrunda mübarizə tarixindən”(1965), “Azərbaycanda marksist-leninçi təlim uğrunda mübarizə tarixindən”(1971), “İrtiuca illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fukir”(1980), “Abdulla Şaiqin dünyagörüşü”(1983), “Məhəmməd Hadinin fəlsəfəsi”(1987), “Azərbaycanda marksist-leninçi təlimin yayılması”(1988), “Azərbaycan romantiklərinin dünyagörüşü”(1989), “Azərbaycanda qeyri-marksist ideya cərəyanlarının tənqidi”(1989).
Bu illərdə Midhət Ağamirovun Azərbaycanda marksist-leninçi təlimin yayılması tarixinə, elmi kommunizmin problemləri və marksist-leninçi fəlsəfənin tarixinə dair yüzdən çox elmi məqaləsi çap edilmişdir.
Midhət Ağamirov “Azərbaycanda fəlsəfə və ictimai-siyasi fikir tarixi” çoxcildliyinin baş redaktorunun müavini, dördüncü cildin məsul katibi olmuşdur. O öz əsərlərində külli miqdarda arxiv materiallarını, müxtəlif dillərdə olan çoxlu sayda bolşevik mətbuatını, müxtəlif burjua və digər cərəyanları öyrənib ümumiləşdirmək əsasında Azərbaycanda müxtəlif dövrlərdə marksist-leninçi təlimin yayılması tarixini, əsrin əvvəllərində idealist və materialist fəlsəfə arasında gedən gərgin mübarizəni açıqlamışdır. Habelə, fəlsəfi materializmin , tarixi materialistcəsinə anlamanın, sinif, sinfi mübarizə, dövlət, inqilab, millət və milli münasibətlər kimi problemlər ətrafında gedən mübarizənin təbliği və müdafiəsində V.İ.Leninin “Materializm və empiriokritisizm” əsərinin böyük əhəmiyyət daşıdığını qeyd etmişdir.
Midhət Ağamirovun Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfənin tarixinə aid əsərləri mərkəzi elmi-nəzəri və respublikanın partiya mətbuatında çox yüksək qiymətləndirilmişdir. Onun 1971-ci ildə rus dilində nəşr olunmuş “Azərbaycanda marksist-leninçi təlim uğrunda mübarizə tarixindən” adlı əsəri haqqında “Fəlsəfə məsələləri” jurnalının 12-ci sayında müsbət rəy dərc olunmuşdu. 1972-ci ildə isə “Moskva Universitetinin Xəbərləri”ndə (№12) də belə bir rəy çap edilmişdi. Həmin rəydə deyilirdi: “Midhət Ağamirovun “Azərbaycanda marksist-leninçi təlim uğrunda mübarizə tarixindən(1906-1907)” adlı kitabı çox ciddi və orijinal elmi-tədqiqat əsəridir. Marksist-leninçi fəlsəfə elminin öyrənilməsinə vacib və qiymətli hədiyyədir”.
1980-ci ildə rus dilində nəşr olunmuş “İrtica illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfi fikir” adlı monoqrafiyası haqqında “Moskva Universitetinin Xəbərləri”ndə(1980,№3) dərc edilmiş rəydə deyilirdi:” Midhət Ağamirovun “İrtica illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fikir” monoqrafiyası bütövlükdə özünün elmi ləyaqətinə, dərinliyinə, aydın ifadəsinə, irəli sürülən məsələlərin məntiqi dəlillərə əsaslanmasına, partiya yönümünə, üzə çıxarılmış faktlara elmi yanaşmasına görə, sözsüz, bizim son illərdə fəlsəfi fikir sahəsində əldə etdiyimiz ən böyük nailiyyətlərdən biridir. Marksist-leninçi fəlsəfə tarixinə qiymətli bir hədiyyə olduğu üçün onu cəsarətlə Sovet filosoflarının ən yaxşı tədqiqatları ilə bir sırada qoymaq olar”.
Midhət Ağamirovun məqalələrinin əsas hissəsi marksizm-leninizm klassiklərinin aşağıdakı görkəmli əsərlərinə həsr edilmişdir: Karl Marks və Fridrix Engelsin “Kommunist partiyasının manifesti”, Karl Marks və Fridrix Engelsin 3 cildlik seçilmiş əsərlərinin birinci cildi, Fridrix Engelsin “Anti-Dürinq”, V.İ.Leninin “Materializm və empiriokritisizm”, “Fəlsəfə dəftərləri”, “Mübariz materializmin mahiyyəti haqqında” və sair. Midhət Ağamirovun məqalələri, yazıları əsasən marksizm-leninizm klassiklərinin əsərlərinə həsr olunduğu üçün , şübhəsiz, elmi maraq doğurur. Bu əsərlər ilk dəfə olaraq Midhət Ağamirov tərəfindən Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuşdur. Bir sıra məqalələri isə elmi kommunizm problemlərinə həsr edilmişdir.
Midhət Ağamirov Azərbaycan SSR EA tərəfindən hazırlanan və 35 çap vərəqi həcmində olan ilk fundamental “İctimai-siyasi terminlər lüğəti”nin baş redaktoru olmuşdur. Bu lüğət fəlsəfəni, siyasi iqtisadı, elmi kommunizm nəzəriyyəsini , qismən də etikanı, estetikanı, elmi ateizm və hüququ əhatə edir.
Marksizm-leninizm klassiklərinə aid əsərlərin Azərbaycan dilinə tərcümə edilməsində Midhət Ağamirovun əməyi olduqca böyükdür. Klassiklərin başlıca fəlsəfi əsərlərininm tərcüməçisi, demək olar ki, Midhət Ağamirovdur. O, aşağıdakı əsərləri Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir: Karl Marksın 1, 2, 3 və 4-cü cildlərini, “Siyasi iqtisadın tənqidinə dair”, “Fəlsəfə yoxsulluğu”,Marks və Engelsin “Kommunist partiyasının manifesti”, iki cildlik “Seçilmiş əsərlər”in 1-ci və 2-ci cildini, “Seçilmiş məktublar”ı, üçcildlik “Seçilmiş əsərlər”in 1,2 və 3-cü cildlərini, Fridrix Engelsin “Anti-Dürinq”ini, , “Təbiətin dialektikası”əsərini, “Sosializmin utopiyadan elmə doğru”, “Ailənin, xüsusi mülkiyyətin və dövlətin mənşəyi” əsərlərini, V.İ.Leninin “Materializm və empiriokritisizm”, “Fəlsəfə dəftərləri” və s. cəmi 18 cild.
Midhət Ağamirov B.İ. Leninin 55 cildlik əsərlərinin hamısının tərcüməsində iştirak etmişdir. 1970-ci ildə Midhət Ağamirova “ V.İ.Leninin əsərlərinin 4-cü nəşrinin Azərbaycan dilinə tərcüməsi sahəsindəki yüksək fəaliyyətinə görə” “respublikanın Əməkdar Mədəniyyət işçisi” fəxri adı verilmişdir. 1982-ci ildə ona”Elmin inkişafında və elmi kadrların hazırlanmasındakı xidmətlərinə görə” “Azərbaycan SSR-nin Əməkdar Elm Xadimi” kimi fəxri ad verilmişdir. 1985-ci ildə Midhət Ağamirov V.İ.Leninin 55 cildlik külliyyatının Azərbaycan dilinə tərcüməsində iştirakına görə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən “Fəxri Fərman”la təltif edilmişdir. Midhət Ağamirov beynəlxalq elmi konqreslərdə respublikanı təmsil etmiş, dəfələrlə ümumittifaq elmi forumlarda nəzəri məruzələrlə çıxış etmişdir. O, eyni zamanda, böyük ictimai iş aparmaqla da məşğul olmuşdur. Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin redaksiya komissiyası sədrinin müavini, Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının fəlsəfə üzrə elmi məsləhətçisi, Azərbaycan SSR EA Terminologiya Komitəsinin üzvü, Azərbaycan SSR EA Fəlsəfə və Hüquq İnstitutu Elmi Şurasının üzvü, Sov.İKP MK yanında MLİ-nin Azərbaycan KP MK-nin nəzdindəki filialı olan Partiya Tarixi İnstitutu Elmi Şurasının üzvü, Azərbaycan SSR EA Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunun nəzdindəki doktorluq dərəcəsi verən İxtisaslaşdırılmış Şuranın üzvü olmuşdur.
1944-cü ilin may ayında “Qafqazın müdafiəsinə görə”, 1945-ci ildə “Böyük Vətən müharibəsi illərində fədakar əməyinə görə” , 1946-cı ildə “Əmək fədakarlığına görə”, 1985-ci ildə “Böyük Vətən müharibəsində (1941-1945) qələbənin 40 illiyinə görə” medalları ilə təltif olunmuşdur.
Midhət Ağamirovun elmi yaradıcılıq fəaliyyətini əks etdirən işləri təxminən aşağıdakılardan ibarətdir:
- 1.Proletar beynəlmiləlçiliyi beynəlxalq kommunist hərəkatının əsasıdır (1978).
- 2.Onun təlimi ölməzdir(Karl Marksın anadan olmasının 160 illiyi münasibətilə, rus dilində (1978).
- 3.Marksizm xəzinəsinin sərvəti (K.Marks və F.Engelsin 3 cildlik “Seçilmiş əsərləri”nin 1-ci cildi haqqında(1978).
- 4.Həyatımızın qanunu (SSRİ Konstitusiyasının 1-ci ildönümü münasibətilə (1978).
- 5.Dövrümüzün ən böyük fəlsəfi əsəri (V.İ.Leninin “Materializm və empiriokritisizm” əsəri haqqında(1978).
- 6.Hamı bütün hüquqlarda bərabər olmalıdır (Məhəmməd Hadinin sosial-siyasi baxışları haqqında, rus dilində, 1978)
- 7.Mütəfəkkir (Məhəmməd Hadinin fəlsəfi baxışları haqqında (1979).
- 8.İrtica illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfi fikir, rus dilində, (1980).
- 9.Marksist fəlsəfənin klassik əsəri(V.İ.Leninin “Materializm və empiriokritisizm” əsərinin 70 illiyi münasibətilə (“Leninçi fəlsəfi irs və müasirlik” adlı topluda, 1980).
- 10.Azərbaycan dilində fəlsəfi və sosial-siyasi terminologiyanın yaradılmasına dair (“Terminologiya məsələləri” toplusunda, 1984).
- 11.Birinci rus inqilabı illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfənin təbliği və yayılması,(1976).
- 12.Birinci rus inqilabı ərəfəsində Azərbaycanda tarixi materializm məsələlərinin təbliği və yayılması(1978).
- 13.Qeyri-marksist sosioloji konsepsiyaların tənqidi(1980)
- 14.Oktyabraqədərki dövrdə Azərbaycanda maxist və pozitivist konsepsiyaların tənqidi(1980).
- 15.Xalqlararası əlaqənin qüdrətli vasitəsi (1981)
- 16.Marksizmin xəzinəsinə qiymətli hədiyyə ( V.İ.Leninin “Mübariz materializmin mahiyyəti haqqında” kitabı barədə, 1982)
- 17.Böyük fəlsəfi əsər (V.İ.Leninin “Fəlsəfə dəftərləri” kitabı haqqında, 1982)
- 18.Partiya rəhbərliyi və kütlələrin ruh yüksəkliyi (1982).
- 19.Marksizm-leninizm canlı yaradıcı təlimdir (1983).
- 20.Azərbaycan romantiklərinin fəlsəfəsi(çoxcildli “Azərbaycan fəlsəfəsi tarixi” üçün, 1982)
- 21.Marksizmə layiqli hədiyyə (1983)
- 22.Azərbaycan romantiklərinin fəlsəfəsi(1982)
- 23.Böyük məqsədə doğru(1983)
- 24. Karl Marks və müasirlik (rus dilində, 1983)
- 25.V.İ.Leninin “Fəlsəfə dəftərləri haqqında”(1983)
- 26.X1X əsrin axırlarında Azərbaycanda marksizm-leninizm ideyalarının təbliği və yayılması (1983)
- 27.1905-1907-ci illər birinci rus inqilabına qədər Azərbaycanda marksizm-leninizm ideyalarının yayılması (1984)
- 28.Hüseyn Cavidin fəlsəfi baxışları (1984)
- 29.Böyük ideyalar şairi (1984)
- 30. Görkəmli şair-mütəfəkkir (Hüseyn Cavid haqqında, rus dilində, 1984).
- 31.Hüseyn Cavidin fəlsəfi düşüncələri haqqında (1984)
- 32.Böyük şərəf(1985)
- 33.Böyük ideya irsi(rus dilində, 1985)
- 34.Birinci rus inqilabı illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfənin yayılması (1985)
- 35.Aktual tədqiqat(M.İsmayılovun”İmperializm dövründə Azərbaycanın sosial-iqtisadi quruluşu” kitabına rəy.Rus dilində, 1985).
- 36. Midhət Ağamirov akademik A.O.Makovelskinin 80 çap vərəqi həcmində iki kitabını redaktə etmişdir.
- 37Tarixi marksist-materialistcəsinə anlamanın təbliği (1986)
- 38Sinif və sinfi mübarizə haqqında marksist-leninçi təlimin təbliği və müdafiəsi (1986)
- 39. İrtica illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfənin təbliği və müdafiəsi(1986)
- 40. Marksist-fəlsəfi materializmin təbliği və müdafiəsi(1987)
- 41. Nəriman Nərimanov-marksist filosof(1986)
- 42. Sultan Məcid Əfəndiyev- marksist filosof(1986)
- 43. Yeni inqilabi yüksəliş illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfənin intişarı(1988)
- 44. Birinci dünya müharibəsi və ikinci rus inqilabı illərində marksist-leninçi fəlsəfənin geniş yayılması(1988)
- 45. “Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfə tarixi”nə giriş.
- 46. Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfə tarixi”nə xülasə (oktyabraqədərki dövr, 1980). Siyahını davam etdirmək olardı, lakin bizcə, bu da kifayətdir. Midhət Ağamirov son üç ildə (1987-1989) ümumi həcmi 315, 5 çap vərəqi olan mətn hazırlamışdır.
1980-ci ildə Azərbaycan SSR EA-na həqiqi və müxbir üzvlərin seçilməsi münasibətilə komissiya yaradılır. M.M.Ağamirovu müxbir üzvlüyə layiqli namizəd kimi irəli sürən və müdafiə edən çoxlu məktub Azərbaycan SSR EA-nın seçki komissiyasına daxil olmuşdur.
Tatarıstandan, Başqırdıstandan, Qazaxıstandan, Qərğızıstandan və sair respublikalardan olan və marksizm-leninizm fəlsəfəsi tarixinə aid doktorluq dissertasiyası yazan filosof-alimlər Azərbaycan SSR EA-na gələndə mütləq Midhət Ağamirovla görüşür, ondan məsləhətlər alır, onun təklif, qeyd və mülahizələrini məmnuniyyətlə dinləyir və səmimiyyətinə inanırdılar.
ƏDƏBİYYAT
- 1.”Sabirin dünyagörüşü”, 1962.
- 2.”Azərbaycan ictimai fikrində milli məsələyə dair”, 1963.
- 3.”Azərbaycanda marksist-leninçi ideologiya uğrunda mübarizə tarixindən”, 1965 (rus dilində).
- 4.”Azərbaycanda marksist-leninçi təlim uğrunda mübarizə tarixindən”, 1971.
- 5. “İrtica illərində Azərbaycanda marksist-leninçi fəlsəfi fikir”, 1980 (rus dilində).
- 6.”Abdulla Şaiqin dünyagörüşü”, 1983.
- 7.”Məhəmməd Hadinin fəlsəfəsi”, 1987.
- 8. “Azərbaycanda marksist-leninçi təlimin yayılması”, 1988.
- 9. “Azərbaycan romantiklərinin dünyagörüşü”, 1989.
- 10. “Azərbaycanda qeyri-marksist ideya cərəyanlarının tənqidi”, 1989.
- 11.Midhət Ağamirovun tərcümeyi-halı
- 12. Ağayar Şükürov.”XX əsr və müstəqillik dövrünün filosofları və fəlsəfəsi”, 2006.
- 13.İnstitutun midhət Aağmirova verdiyi xasiyyətnamə.
- 14. Fəlsəfə elmləri doktoru, professor Nurqələm Mikayılovun Midhət Ağamirov haqqında xatirələri.
- 15. Midhət Aağmirovun AMEA-nın müxbir üzvlüyünə namizədliyini irəli sürən Moskva və Leninqrad Universitetləri tərəfindən göndərilən məktublar.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Midhet Agamirov 15 may 1920 Susa Taninmis filosof Azerbaycan SSR emekdar medeniyyet iscisi ve emekdar elm xadimi Azerbaycan SSR EA muxbir uzvu Marksist leninci felsefi fikir tarixinin tedqiqi tebligi ve tedrisinin gorkemli numayendesi Midhet AgamirovMidhet Mir Musa oglu Agamirovprofessor Z Goyusov ve professor Midhet AgamirovDogum tarixi 15 may 1920 1920 05 15 104 yas Dogum yeri Susa Susa qezasi Azerbaycan SSRVetendasligi AzerbaycanElmi derecesi felsefe elmleri doktoruElmi adi ProfessorMukafatlari 1946HeyatiMidhet Mir Musa oglu Agamirov 15 may 1920 ci ilde Susada ziyali ailesinde dunyaya goz acmisdir Orta tehsilini basa vurduqdan sonra 1940 ci ilde V I Lenin adina Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun tarix fakultesine daxil olmusdur Midhet Agamirov oz dovrune gore elmin bir cox sahelerinde meshur olan Mir Mohsun Nevvabin ogul nevesidir Midhet Agamirov 15 yanvar 1939 cu ilden 12 oktyabr 1940 ci ile kimi Genc isci qezetinde calismis Azerbaycan Lenin Kommunist Gencler Ittifaqi Merkezi Komitesi aparatinda emekdacliq etmis Genc bolsevik jurnalinda mesul katib kimi fealiyyet gostermis Pionerskaya pravda qezetinin Azerbaycan uzre xususi muxbiri olmusdur 1 sentyabr 1940 ci ilden 1 iyul 1941 ci ile kimi Vladimir Ilic Lenin adina Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun telebesi olmusdur 8 oktyabr 1941 ci ilden 15 iyul 1942 ci ile kimi Azerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin nezdindeki Partiya Tarixi Institutunda Sov IKP MK yaninda Marksizm leninizm Institutunun Azerbaycan filialinda elmi isci vezifezinde calismilsdir 16 iyul 1942 ci ilden 28 iyul 1957 ci ile kimi hemin Institutda boyuk elmi isci vezifesinde fealiyyet gostermisdir Hemcinin bu illerde ali mekteblerde de ders demisdir 1947 ci ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinde M E Sabirin ictimai siyasi baxislari movzuisunda namizedlik dissertasiyasini mudafie etmisdir 27 iyul 1957 ci ilden 18 aprel 1977 ci le kimi Azerbaycan SSR EA Felsefe ve Huquq Institutunda bas elmi isci vezifesinde calismisdir 18 aprel 1977 ci ilden 7 oktyabr 1986 ci ile kimi Azerbaycan SSR EA Felsefe ve Huquq Institutunda Marksizm leninizm felsefesinin tarixi sobesinin mudiri islemis 8 oktyabr 1986 ci ilden omrunun sonuna kimi hemin institutda Felsefe ve ictimai fikir tarixi sobesinin mudiri vezifesinde islemisdir 1972 ci ilde M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinde Azerbaycanda marksist leninci telim ugrunda mubarize tarixinden adli doktorluq dissertasiyasini mudafie etmisdir Bundan basqa 1945 1947 ci illerde Azerbaycan SSR EA Felsefe ve Huquq Institutunda elmi isci 1948 1949 cu illerde V I Lenin adina Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunda marksizm leninizm felsefesi kafedrasinin assistenti 1949 1951 ci illerde hemin institutda marksizm leninizm felsefesi kafedrasinda bas muellim 1952 ci ilden 1982 ci ile kimi hemin institutda felsefe kafedrasinin dosenti 1983 1985 ci illerde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinde tarixi materializm kafedrasinda muhazire kurslari aparmis Cingiz Ildirim adina Azerbaycan Politexnik Instittunda felsefe kafedrasinin professoru kimi de fealiyyet gostermisdir Midhet Agamirov XX esrin evvellerinde Azerbaycanda felsefi ve ictimai siyasi fikrin marksist leninci felsefenin aparici tedqiqatcilarindan biri olmusdur Institutda islediyi muddetde 10 on monoqrafiya cap etdirmisdir Mirze Elekber Sabirin dunyagorusu 1962 Azerbaycan ictimai fikrinde milli mesele 1963 Azerbaycanda marksist leninci ideologiya ugrunda mubarize tarixinden 1965 Azerbaycanda marksist leninci telim ugrunda mubarize tarixinden 1971 Irtiuca illerinde Azerbaycanda marksist leninci fukir 1980 Abdulla Saiqin dunyagorusu 1983 Mehemmed Hadinin felsefesi 1987 Azerbaycanda marksist leninci telimin yayilmasi 1988 Azerbaycan romantiklerinin dunyagorusu 1989 Azerbaycanda qeyri marksist ideya cereyanlarinin tenqidi 1989 Bu illerde Midhet Agamirovun Azerbaycanda marksist leninci telimin yayilmasi tarixine elmi kommunizmin problemleri ve marksist leninci felsefenin tarixine dair yuzden cox elmi meqalesi cap edilmisdir Midhet Agamirov Azerbaycanda felsefe ve ictimai siyasi fikir tarixi coxcildliyinin bas redaktorunun muavini dorduncu cildin mesul katibi olmusdur O oz eserlerinde kulli miqdarda arxiv materiallarini muxtelif dillerde olan coxlu sayda bolsevik metbuatini muxtelif burjua ve diger cereyanlari oyrenib umumilesdirmek esasinda Azerbaycanda muxtelif dovrlerde marksist leninci telimin yayilmasi tarixini esrin evvellerinde idealist ve materialist felsefe arasinda geden gergin mubarizeni aciqlamisdir Habele felsefi materializmin tarixi materialistcesine anlamanin sinif sinfi mubarize dovlet inqilab millet ve milli munasibetler kimi problemler etrafinda geden mubarizenin tebligi ve mudafiesinde V I Leninin Materializm ve empiriokritisizm eserinin boyuk ehemiyyet dasidigini qeyd etmisdir Midhet Agamirovun Azerbaycanda marksist leninci felsefenin tarixine aid eserleri merkezi elmi nezeri ve respublikanin partiya metbuatinda cox yuksek qiymetlendirilmisdir Onun 1971 ci ilde rus dilinde nesr olunmus Azerbaycanda marksist leninci telim ugrunda mubarize tarixinden adli eseri haqqinda Felsefe meseleleri jurnalinin 12 ci sayinda musbet rey derc olunmusdu 1972 ci ilde ise Moskva Universitetinin Xeberleri nde 12 de bele bir rey cap edilmisdi Hemin reyde deyilirdi Midhet Agamirovun Azerbaycanda marksist leninci telim ugrunda mubarize tarixinden 1906 1907 adli kitabi cox ciddi ve orijinal elmi tedqiqat eseridir Marksist leninci felsefe elminin oyrenilmesine vacib ve qiymetli hediyyedir 1980 ci ilde rus dilinde nesr olunmus Irtica illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefi fikir adli monoqrafiyasi haqqinda Moskva Universitetinin Xeberleri nde 1980 3 derc edilmis reyde deyilirdi Midhet Agamirovun Irtica illerinde Azerbaycanda marksist leninci fikir monoqrafiyasi butovlukde ozunun elmi leyaqetine derinliyine aydin ifadesine ireli surulen meselelerin mentiqi delillere esaslanmasina partiya yonumune uze cixarilmis faktlara elmi yanasmasina gore sozsuz bizim son illerde felsefi fikir sahesinde elde etdiyimiz en boyuk nailiyyetlerden biridir Marksist leninci felsefe tarixine qiymetli bir hediyye oldugu ucun onu cesaretle Sovet filosoflarinin en yaxsi tedqiqatlari ile bir sirada qoymaq olar Midhet Agamirovun meqalelerinin esas hissesi marksizm leninizm klassiklerinin asagidaki gorkemli eserlerine hesr edilmisdir Karl Marks ve Fridrix Engelsin Kommunist partiyasinin manifesti Karl Marks ve Fridrix Engelsin 3 cildlik secilmis eserlerinin birinci cildi Fridrix Engelsin Anti Durinq V I Leninin Materializm ve empiriokritisizm Felsefe defterleri Mubariz materializmin mahiyyeti haqqinda ve sair Midhet Agamirovun meqaleleri yazilari esasen marksizm leninizm klassiklerinin eserlerine hesr olundugu ucun subhesiz elmi maraq dogurur Bu eserler ilk defe olaraq Midhet Agamirov terefinden Azerbaycan diline tercume olunmusdur Bir sira meqaleleri ise elmi kommunizm problemlerine hesr edilmisdir Midhet Agamirov Azerbaycan SSR EA terefinden hazirlanan ve 35 cap vereqi hecminde olan ilk fundamental Ictimai siyasi terminler lugeti nin bas redaktoru olmusdur Bu luget felsefeni siyasi iqtisadi elmi kommunizm nezeriyyesini qismen de etikani estetikani elmi ateizm ve huququ ehate edir Marksizm leninizm klassiklerine aid eserlerin Azerbaycan diline tercume edilmesinde Midhet Agamirovun emeyi olduqca boyukdur Klassiklerin baslica felsefi eserlerininm tercumecisi demek olar ki Midhet Agamirovdur O asagidaki eserleri Azerbaycan diline tercume etmisdir Karl Marksin 1 2 3 ve 4 cu cildlerini Siyasi iqtisadin tenqidine dair Felsefe yoxsullugu Marks ve Engelsin Kommunist partiyasinin manifesti iki cildlik Secilmis eserler in 1 ci ve 2 ci cildini Secilmis mektublar i uccildlik Secilmis eserler in 1 2 ve 3 cu cildlerini Fridrix Engelsin Anti Durinq ini Tebietin dialektikasi eserini Sosializmin utopiyadan elme dogru Ailenin xususi mulkiyyetin ve dovletin menseyi eserlerini V I Leninin Materializm ve empiriokritisizm Felsefe defterleri ve s cemi 18 cild Midhet Agamirov B I Leninin 55 cildlik eserlerinin hamisinin tercumesinde istirak etmisdir 1970 ci ilde Midhet Agamirova V I Leninin eserlerinin 4 cu nesrinin Azerbaycan diline tercumesi sahesindeki yuksek fealiyyetine gore respublikanin Emekdar Medeniyyet iscisi fexri adi verilmisdir 1982 ci ilde ona Elmin inkisafinda ve elmi kadrlarin hazirlanmasindaki xidmetlerine gore Azerbaycan SSR nin Emekdar Elm Xadimi kimi fexri ad verilmisdir 1985 ci ilde Midhet Agamirov V I Leninin 55 cildlik kulliyyatinin Azerbaycan diline tercumesinde istirakina gore Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Reyaset Heyeti terefinden Fexri Ferman la teltif edilmisdir Midhet Agamirov beynelxalq elmi konqreslerde respublikani temsil etmis defelerle umumittifaq elmi forumlarda nezeri meruzelerle cixis etmisdir O eyni zamanda boyuk ictimai is aparmaqla da mesgul olmusdur Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin redaksiya komissiyasi sedrinin muavini Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin felsefe uzre elmi meslehetcisi Azerbaycan SSR EA Terminologiya Komitesinin uzvu Azerbaycan SSR EA Felsefe ve Huquq Institutu Elmi Surasinin uzvu Sov IKP MK yaninda MLI nin Azerbaycan KP MK nin nezdindeki filiali olan Partiya Tarixi Institutu Elmi Surasinin uzvu Azerbaycan SSR EA Felsefe ve Huquq Institutunun nezdindeki doktorluq derecesi veren Ixtisaslasdirilmis Suranin uzvu olmusdur 1944 cu ilin may ayinda Qafqazin mudafiesine gore 1945 ci ilde Boyuk Veten muharibesi illerinde fedakar emeyine gore 1946 ci ilde Emek fedakarligina gore 1985 ci ilde Boyuk Veten muharibesinde 1941 1945 qelebenin 40 illiyine gore medallari ile teltif olunmusdur Midhet Agamirovun elmi yaradiciliq fealiyyetini eks etdiren isleri texminen asagidakilardan ibaretdir 1 Proletar beynelmilelciliyi beynelxalq kommunist herekatinin esasidir 1978 2 Onun telimi olmezdir Karl Marksin anadan olmasinin 160 illiyi munasibetile rus dilinde 1978 3 Marksizm xezinesinin serveti K Marks ve F Engelsin 3 cildlik Secilmis eserleri nin 1 ci cildi haqqinda 1978 4 Heyatimizin qanunu SSRI Konstitusiyasinin 1 ci ildonumu munasibetile 1978 5 Dovrumuzun en boyuk felsefi eseri V I Leninin Materializm ve empiriokritisizm eseri haqqinda 1978 6 Hami butun huquqlarda beraber olmalidir Mehemmed Hadinin sosial siyasi baxislari haqqinda rus dilinde 1978 7 Mutefekkir Mehemmed Hadinin felsefi baxislari haqqinda 1979 8 Irtica illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefi fikir rus dilinde 1980 9 Marksist felsefenin klassik eseri V I Leninin Materializm ve empiriokritisizm eserinin 70 illiyi munasibetile Leninci felsefi irs ve muasirlik adli topluda 1980 10 Azerbaycan dilinde felsefi ve sosial siyasi terminologiyanin yaradilmasina dair Terminologiya meseleleri toplusunda 1984 11 Birinci rus inqilabi illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefenin tebligi ve yayilmasi 1976 12 Birinci rus inqilabi erefesinde Azerbaycanda tarixi materializm meselelerinin tebligi ve yayilmasi 1978 13 Qeyri marksist sosioloji konsepsiyalarin tenqidi 1980 14 Oktyabraqederki dovrde Azerbaycanda maxist ve pozitivist konsepsiyalarin tenqidi 1980 15 Xalqlararasi elaqenin qudretli vasitesi 1981 16 Marksizmin xezinesine qiymetli hediyye V I Leninin Mubariz materializmin mahiyyeti haqqinda kitabi barede 1982 17 Boyuk felsefi eser V I Leninin Felsefe defterleri kitabi haqqinda 1982 18 Partiya rehberliyi ve kutlelerin ruh yuksekliyi 1982 19 Marksizm leninizm canli yaradici telimdir 1983 20 Azerbaycan romantiklerinin felsefesi coxcildli Azerbaycan felsefesi tarixi ucun 1982 21 Marksizme layiqli hediyye 1983 22 Azerbaycan romantiklerinin felsefesi 1982 23 Boyuk meqsede dogru 1983 24 Karl Marks ve muasirlik rus dilinde 1983 25 V I Leninin Felsefe defterleri haqqinda 1983 26 X1X esrin axirlarinda Azerbaycanda marksizm leninizm ideyalarinin tebligi ve yayilmasi 1983 27 1905 1907 ci iller birinci rus inqilabina qeder Azerbaycanda marksizm leninizm ideyalarinin yayilmasi 1984 28 Huseyn Cavidin felsefi baxislari 1984 29 Boyuk ideyalar sairi 1984 30 Gorkemli sair mutefekkir Huseyn Cavid haqqinda rus dilinde 1984 31 Huseyn Cavidin felsefi dusunceleri haqqinda 1984 32 Boyuk seref 1985 33 Boyuk ideya irsi rus dilinde 1985 34 Birinci rus inqilabi illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefenin yayilmasi 1985 35 Aktual tedqiqat M Ismayilovun Imperializm dovrunde Azerbaycanin sosial iqtisadi qurulusu kitabina rey Rus dilinde 1985 36 Midhet Agamirov akademik A O Makovelskinin 80 cap vereqi hecminde iki kitabini redakte etmisdir 37Tarixi marksist materialistcesine anlamanin tebligi 1986 38Sinif ve sinfi mubarize haqqinda marksist leninci telimin tebligi ve mudafiesi 1986 39 Irtica illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefenin tebligi ve mudafiesi 1986 40 Marksist felsefi materializmin tebligi ve mudafiesi 1987 41 Neriman Nerimanov marksist filosof 1986 42 Sultan Mecid Efendiyev marksist filosof 1986 43 Yeni inqilabi yukselis illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefenin intisari 1988 44 Birinci dunya muharibesi ve ikinci rus inqilabi illerinde marksist leninci felsefenin genis yayilmasi 1988 45 Azerbaycanda marksist leninci felsefe tarixi ne giris 46 Azerbaycanda marksist leninci felsefe tarixi ne xulase oktyabraqederki dovr 1980 Siyahini davam etdirmek olardi lakin bizce bu da kifayetdir Midhet Agamirov son uc ilde 1987 1989 umumi hecmi 315 5 cap vereqi olan metn hazirlamisdir 1980 ci ilde Azerbaycan SSR EA na heqiqi ve muxbir uzvlerin secilmesi munasibetile komissiya yaradilir M M Agamirovu muxbir uzvluye layiqli namized kimi ireli suren ve mudafie eden coxlu mektub Azerbaycan SSR EA nin secki komissiyasina daxil olmusdur Tataristandan Basqirdistandan Qazaxistandan Qergizistandan ve sair respublikalardan olan ve marksizm leninizm felsefesi tarixine aid doktorluq dissertasiyasi yazan filosof alimler Azerbaycan SSR EA na gelende mutleq Midhet Agamirovla gorusur ondan meslehetler alir onun teklif qeyd ve mulahizelerini memnuniyyetle dinleyir ve semimiyyetine inanirdilar EDEBIYYAT 1 Sabirin dunyagorusu 1962 2 Azerbaycan ictimai fikrinde milli meseleye dair 1963 3 Azerbaycanda marksist leninci ideologiya ugrunda mubarize tarixinden 1965 rus dilinde 4 Azerbaycanda marksist leninci telim ugrunda mubarize tarixinden 1971 5 Irtica illerinde Azerbaycanda marksist leninci felsefi fikir 1980 rus dilinde 6 Abdulla Saiqin dunyagorusu 1983 7 Mehemmed Hadinin felsefesi 1987 8 Azerbaycanda marksist leninci telimin yayilmasi 1988 9 Azerbaycan romantiklerinin dunyagorusu 1989 10 Azerbaycanda qeyri marksist ideya cereyanlarinin tenqidi 1989 11 Midhet Agamirovun tercumeyi hali 12 Agayar Sukurov XX esr ve musteqillik dovrunun filosoflari ve felsefesi 2006 13 Institutun midhet Aagmirova verdiyi xasiyyetname 14 Felsefe elmleri doktoru professor Nurqelem Mikayilovun Midhet Agamirov haqqinda xatireleri 15 Midhet Aagmirovun AMEA nin muxbir uzvluyune namizedliyini ireli suren Moskva ve Leninqrad Universitetleri terefinden gonderilen mektublar