Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maskirovka (rus. маскировка, hərf. "maskalanma") — XX əsrin əvvəllərindən hazırlanmış . Doktrina hərbi maskalanma üçün kamuflyajdan tutmuş inkar və kələyə qədər geniş spektrli tədbirləri əhatə edir.
Aldadıcı tədbirlərə gizlətmə, və , aldatmağa yönəlmiş , inkar və dezinformasiya daxildir. 1944-cü il "Soviet Military Encyclopedia" kitabında bu, "döyüş əməliyyatlarını və qüvvələrin gündəlik fəaliyyətini təmin edən vasitələr; qüvvələrin mövcudluğu və yerləşməsi ilə bağlı düşməni çaşdırmağa yönəlmiş tədbirlər kompleksi" kimi ifadə edilir. Doktrinanın sonrakı versiyalarına taktiki, strateji, milli və beynəlxalq məqsədlərə nail olmaq və ya bunları asanlaşdırmaq üçün bütün dünyada mediaya və rəyə təsir etmək üçün "faktlar"ın, vəziyyətin və qavrayışların manipulyasiyası daxil olmaqla strateji, siyasi və diplomatik vasitələr də daxildir.
Kələk Stalinqrad döyüşü, Kursk döyüşü və Baqration əməliyyatı (Belarusda) daxil olmaqla Sovet İttifaqının böyük qələbələrinə töhfə vermişdir. Bu hallarda həm hücumda, həm də müdafiədə çox böyük güc konsentrasiyasına baxmayaraq sürpriz hissi əldə edilmişdir. Doktrina Kuba raket böhranı, Praqa baharı və Krımın ilhaqı kimi hadisələrdə inkar və kələk əməliyyatları ilə sülh dövründə də tətbiq edilmişdir.
İnkişafı
Maskirovka doktrinası tədricən inkişaf etmişdir və bir sıra mənaları əhatə edir. Rus dilində olan "maskirovka" (маскировка) termini hərfi mənada "maskalamaq" deməkdir. Bunun ilkin hərbi mənası kamuflyaj idi, lakin tezliklə tüstü və digər pərdələnmə üsullarından istifadə olunması ilə döyüş meydanında maskalanmaya qədər genişlənmişdir. Termin inkişaf edərək hərbi kələyə aid edilməyə başlamış, ardınca inkar və kələyi ifadə edərək daha geniş məna kəsb etmişdir.
Tarixi öncüllər
Hərbi kələk təcrübəsi Rusiyadan əvvəl də mövcud olmuşdur. E.ə. V əsrdə yazılmış və qədim Çin hərbi strateqi Sun Dzıya aid edilən "Müharibə sənəti" aldatma strategiyasını təsvir etmişdir: "Mən düşməni gücümüzü zəiflik, zəifliyimizi isə güc kimi qəbul etməyə məcbur edəcəyəm və beləliklə, onun gücünü zəifliyə çevirəcəyəm".Rusiya tarixinin əvvəlində, 1380-ci ildə Kulikovo döyüşündə knyaz Dmitri Donskoy meşədə gizlənmiş bir alayın qəfil hücumundan istifadə edərək monqol Qızıl Orda ordularını məğlub etmişdir. Həmin döyüşün taktikası hələ də Rusiya kadet məktəblərində qeyd olunur.
İkinci Dünya müharibəsindən əvvəl
Rusiya ordusunda 1904-cü ildə fəaliyyət göstərən, 1929-cu ildə ləğv edilmiş hərbi kələk üzrə ixtisaslaşmış məktəb var idi. Hərbi kələk 1920-ci illərdə kimi işlənib hazırlanmışdı. 1924-cü il sovet ali komandanlıq direktivində qeyd edilmişdir ki, əməliyyat kələyi "fəaliyyət, təbiilik, müxtəliflik və davamlılıq prinsiplərinə əsaslanmalıdır" və bura "gizlilik, imitasiya, nümayişkaranə hərəkətlər və dezinformasiya daxildir".
İstinadlar
- Маскировка — с русского на английский // Словари и энциклопедии на Академике (rus). 2018-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-22.
- Jones, 2004. səh. 166
- Hutchinson, 2004. səh. 165–174
- Hutchinson, 2004
- Smith, 1988
- Glantz, 1989. səh. 6
- Absher, Kenneth Michael. Mind-sets and Missiles: A First Hand Account of the Cuban Missile Crisis. Strategic Studies Institute. 1 January 2009. səh. 28. ISBN .
Soviet military equipment and personnel were being sent to Cuba under an extensive denial and deception plan (known as Maskirovka in Russian). Soviets traveled to Cuba posing as machine operators, irrigation specialists, and agricultural specialists.
- Albats, 1994
- Ash, Lucy. "How Russia outfoxes its enemies". . 29 January 2015. 7 February 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 February 2015.
- Thomas, 2004. səh. 237–256
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Maskirovka rus maskirovka herf maskalanma XX esrin evvellerinden hazirlanmis Doktrina herbi maskalanma ucun kamuflyajdan tutmus inkar ve keleye qeder genis spektrli tedbirleri ehate edir Aldadici tedbirlere gizletme ve aldatmaga yonelmis inkar ve dezinformasiya daxildir 1944 cu il Soviet Military Encyclopedia kitabinda bu doyus emeliyyatlarini ve quvvelerin gundelik fealiyyetini temin eden vasiteler quvvelerin movcudlugu ve yerlesmesi ile bagli dusmeni casdirmaga yonelmis tedbirler kompleksi kimi ifade edilir Doktrinanin sonraki versiyalarina taktiki strateji milli ve beynelxalq meqsedlere nail olmaq ve ya bunlari asanlasdirmaq ucun butun dunyada mediaya ve reye tesir etmek ucun faktlar in veziyyetin ve qavrayislarin manipulyasiyasi daxil olmaqla strateji siyasi ve diplomatik vasiteler de daxildir Kelek Stalinqrad doyusu Kursk doyusu ve Baqration emeliyyati Belarusda daxil olmaqla Sovet Ittifaqinin boyuk qelebelerine tohfe vermisdir Bu hallarda hem hucumda hem de mudafiede cox boyuk guc konsentrasiyasina baxmayaraq surpriz hissi elde edilmisdir Doktrina Kuba raket bohrani Praqa bahari ve Krimin ilhaqi kimi hadiselerde inkar ve kelek emeliyyatlari ile sulh dovrunde de tetbiq edilmisdir InkisafiMaskirovka doktrinasi tedricen inkisaf etmisdir ve bir sira menalari ehate edir Rus dilinde olan maskirovka maskirovka termini herfi menada maskalamaq demekdir Bunun ilkin herbi menasi kamuflyaj idi lakin tezlikle tustu ve diger perdelenme usullarindan istifade olunmasi ile doyus meydaninda maskalanmaya qeder genislenmisdir Termin inkisaf ederek herbi keleye aid edilmeye baslamis ardinca inkar ve keleyi ifade ederek daha genis mena kesb etmisdir Tarixi onculler 1380 ci ilde Kulikovo doyusunde Dmitri Donskoyun Moskva ordusu surpriz elementinden istifade ederek daha boyuk monqol ordusunu meglub etmisdir Herbi kelek tecrubesi Rusiyadan evvel de movcud olmusdur E e V esrde yazilmis ve qedim Cin herbi strateqi Sun Dziya aid edilen Muharibe seneti aldatma strategiyasini tesvir etmisdir Men dusmeni gucumuzu zeiflik zeifliyimizi ise guc kimi qebul etmeye mecbur edeceyem ve belelikle onun gucunu zeifliye cevireceyem Rusiya tarixinin evvelinde 1380 ci ilde Kulikovo doyusunde knyaz Dmitri Donskoy mesede gizlenmis bir alayin qefil hucumundan istifade ederek monqol Qizil Orda ordularini meglub etmisdir Hemin doyusun taktikasi hele de Rusiya kadet mekteblerinde qeyd olunur Ikinci Dunya muharibesinden evvel Rusiya ordusunda 1904 cu ilde fealiyyet gosteren 1929 cu ilde legv edilmis herbi kelek uzre ixtisaslasmis mekteb var idi Herbi kelek 1920 ci illerde kimi islenib hazirlanmisdi 1924 cu il sovet ali komandanliq direktivinde qeyd edilmisdir ki emeliyyat keleyi fealiyyet tebiilik muxteliflik ve davamliliq prinsiplerine esaslanmalidir ve bura gizlilik imitasiya numayiskarane hereketler ve dezinformasiya daxildir IstinadlarMaskirovka s russkogo na anglijskij Slovari i enciklopedii na Akademike rus 2018 01 23 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 01 22 Jones 2004 seh 166 Hutchinson 2004 seh 165 174 Hutchinson 2004 Smith 1988 Glantz 1989 seh 6 Absher Kenneth Michael Mind sets and Missiles A First Hand Account of the Cuban Missile Crisis Strategic Studies Institute 1 January 2009 seh 28 ISBN 978 1 58487 400 3 Soviet military equipment and personnel were being sent to Cuba under an extensive denial and deception plan known as Maskirovka in Russian Soviets traveled to Cuba posing as machine operators irrigation specialists and agricultural specialists Albats 1994 Ash Lucy How Russia outfoxes its enemies 29 January 2015 7 February 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 February 2015 Thomas 2004 seh 237 256