Marina Mixaylovna Raskova (rus. Мари́на Миха́йловна Раско́ва; 15 (28) mart 1912, Moskva – 4 yanvar 1943, Saratov vilayəti) — Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqında peşəkar aeronaviqator diplomunu almış ilk qadın. O, bir çox rekordun müəllifi, eləcə də rekord qıran uçuşların naviqatoru və onun şərəfinə adlandırılan qurucusu və komandiri olub. Raskova hərbi xidmətdə olan 800 000-dən çox qadından biri idi. O, müharibənin gedişatında üç qadın aviasiya alayı yaratmış, onlardan biri 30 000 döyüş uçuşu keçirmiş və ən azı 30 Sovet İttifaqı Qəhrəmanı yetişdirmişdir.
Marina Raskova | |
---|---|
Doğum tarixi | 15 (28) mart 1912 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 4 yanvar 1943(30 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | naviqator, pilot, hərbi qulluqçu |
Fəaliyyət illəri | 1933-cü ildən |
Partiyası | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Erkən həyatı
Marina Malinina orta sinifə məxsus ailədə anadan olmuşdu. Onun atası opera müğənnisi təlimatçısı Mixail Malinin (Михаил Дмитриевич Малинин), anası isə müəllimə idi. Gəmiqayırma ürə mütəxəssis Raskovanın ögey qardaşı (atası vasitəsilə) idi. Digər qadın pilotların əksəriyyətindən fərqli olaraq Marina aviasiyaya erkən yaşlarından maraq göstərməmişdi. Pilot olmaq onun ikinci seçimi idi. Raskova əvvəllər musiqiçi olmaq istəyirdi və onun hədəfi opera müğənnisi olmaq idi.
1919-cu ildə, Raskova yeddi yaşında olarkən onun atası motosikl vurması nəticəsində aldığı xəsarətlərdən ölür. O, təhsilini davam etdirsə də, orta qulaq infeksiyası səbəbi ilə opera dərslərini yarıda dayandırır. O, 1929-cu ildə məktəbi bitirdikdən sonra ailəsinə kömək etmək üçün boya fabrikində kimyaçı kimi işləməyə başlayır və boya fabrikində tanış olduğu mühəndis Sergey Raskovla evlənir. 1930-cu ildə onun Tanya adlı övladı dünyaya gəlir. Növbəti il o, Hərbi Hava Qüvvələri Akademiyasının Aero Naviqasiya laboratoriyasında çertyojçu kimi işləməyə başlayır.
Raskova 1930-cu illərdə Sovet İttifaqı üçün həm pilot, həm də naviqator kimi məşhur aviator olur. O, 1933-cü ildə naviqator olan ilk qadın idi. Bir il sonra Raskova Jukovski adına Hərbi Hava Akademiyasında dərs deməyə başlayır. Bu həmin dövrdə bir qadın üçün ilk idi. Raskovanın 1935-ci ilin avqustunda bitirdiyi akademiya onu uçuş dərsləri almaq üçün göndərir. O, 1935-ci ildə boşanır.
Marina Raskova 1937–1938-ci illərdə, hava akademiyasında dərs deyərkən bir neçə önəmli rekord uçuşuna imza atır. Bu rekordlardan ən məşhuru 24-25 sentyabr 1938-ci il tarixlərində baş tutmuş "Rodina" (rus dilində "Vətən" deməkdir) uçuşu idi. Uçuş uzun mənzilli bombardmançı təyyarəsi vasitəsilə həyata keçirilmişdi. Uçuş zamanı o, Polina Osipenko və da daxil olduğu ekipajın naviqatoru idi. Uçuş zamanı hədəf düz xəttli uçuş üzrə qadınlar arasında beynəlxalq rekordu qırmaq idi. Plan Moskvadan uçmaq idi. Uçuş ümumilikdə 26 saat 29 dəqiqə çəkmiş və pilotlar 5,947 kilometr (3,695 mil) məsafəni qətt etmişdilər. 2 noyabr 1938-ci ildə hər üç qadın Sovet İttifaqı Qəhrəmanı mükafatı ilə təltif edildi. Onlar bu mükafatı alan ilk qadın və İkinci Dünya müharibəsindən əvvəl almış yeganə şəxs idilər.
İkinci dünya müharibəsi
İkinci Dünya müharibəsi başladıqda pilot təhsili almış çoxlu sayda qadın var idi və onların bir çoxu müharibədə iştirak etmək üçün dərhal könüllü olmuşdular. Hərbi xidmətdə qadınlar üçün heç bir rəsmi məhdudiyyət mövcud olmasa da, ərizəçiləri ruhdan salmaq üçün onların ərizələri uzun müddət gözlədilirdi. Raskova İosif Stalini qadınlardan ibarət aviasiya alaylarının yaradılması ideyasına inandıra bilmişdi. Beləliklə, Stalin 8 oktyabr 1941-ci ildə tamamilə qadınlardan ibarət 122-ci Aviasiya Korpusunun yaradılması haqqında əmr verir. Bu korpusda qadınlar təkcə pilot deyil, həm də köməkçi heyət və mühəndis olmalı idilər. Təlimdən sonra üç fərqli təyinatlı aviasiya alayı yaradılır:
- 586-cı qırıcı aviasiya alayı — üç qadın aviasiya alayı arasında döyüşdə iştirak etmiş (16 aprel 1942) ilk alay idi. , və ilə təchiz edilmiş alay 4419 uçuş həyata keçirmiş, 125 hava döyüşündə 38 düşmən təyyarəsinin məhv etmişdi. Alayın komandirləri , daha sonra isə olmuşdur.
- — Raskova uçuş qəzasında ölənə qədər bu hissəyə komandanlıq etmişdi. Hadisədən sonra alayın komandiri verildi. Bu bölməyə Sovet bombardmançılarının ən yaxşısı olan Petlyakov Pe-2 verilmişdi. Bölmə 980 tondan çox bomba ataraq 1134 missiya yerinə yetirdir. Alayın beş üzvü Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür.
- (almanlar tərəfindən "Gecə cadugərləri" (die Nachthexen) ləqəbi verilmişdi) — alayların ən məşhuru idi və tərəfindən idarə edilirdi. Alay 1943-cü ilin fevralından müharibənin sonuna qədər 24 000+ döyüş missiyasını yerinə yetirmiş, 24 üzvünə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adı verilmişdi. Onların təyyarələri olduqca köhnəlmiş idi. Bu bölmə müharibə boyu yalnız qadınlardan ibarət qalmış yeganə alay idi.
Raskova 4 yanvar 1943-cü ildə təyyarəsi Volqa sahilinə məcburi eniş etmək istəyərkən qəzaya uğrayır və qıza zamanı Raskova da daxil olmaqla bütün ekipaj həlak olur. Onun dəfni müharibənin dövlət səviyyəsində qəbul olunmuş ilk matəmi idi.
İrsi
Raskovaın külü Qızıl meydanda Polina Osipenkonun yanında, Kreml divarı nekropolunda basdırılıb. O, ölümündən sonra I dərəcəli təltif edilmişdir. Müharibə zamanı Rusiyanın mülkiyyətinə keçmiş Amerika gəmisi Ironclad-in adı 1943-cü ilin iyununda dəyişdirilərək "Marina Raskova" adlandırılmışdır.
Moskva və Kazanda müvafiq olaraq bir küçə, Moskvada bir meydan, bəzi məktəblər və gənc pioner dəstələri onun adını daşıyır.Tambovdakı "M.M.Raskova" Ali Hərbi Aviasiya Pilotları Məktəbində onun büstü qoyulmuş, lakin 1997-ci ildə həmin məktəb fəaliyyətini dayandırmışdır.
- Sovet markası, 1939-cu il
- Marina Raskovanın anadan olmasının 100 illiyi şərəfinə hazırlanmış Rusiya markası, 21 mart 2012-ci il
Mənbə
İstinadlar
- Marina Raskova // https://pantheon.world/profile/person/Marina_Raskova.
- Pennington, 2001. səh. 2
- Brown, L. M. "Marina Raskova, Mother of Witches". Medium (ingilis). 2021-09-18. 2023-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-03-16.
- Cottam, 1998. səh. 17
- Sakaida, 2003. səh. 15
- Cottam, 1998
- Pennington, 2003
- Sakaida, 2003
- Braithwaite, Rodric. Moscow 1941: A City & Its People at War (ingilis). Profile Books. 2010. səh. 111. ISBN . 2016-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-02.
- Pennington, 2001
- Pennington, 2001. səh. 93
- Pennington, 2003. səh. 354
- Cottam, 1998. səh. 27-28
- Michael Holm, Tambov Higher Military Aviation School of Pilots 2020-12-05 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Cottam, Kazimiera. Women in War and Resistance: Selected Biographies of Soviet Women Soldiers. Newburyport, Massachusetts: Focus Publishing/R. Pullins Co. 1998. ISBN . OCLC 228063546.
- "Hero of the Soviet Union." New York Herald Tribune, Jan 23, 1943. ProQuest 1267953857.
- "Many Nazi Planes are the Victims of Russian Women Fighter Pilots." New York Times, Jan 17, 1944.
- Pennington, Reina. Amazons to Fighter Pilots: A Biographical Dictionary of Military Women. Greenwood Press. 2003. ISBN .
- Pennington, Reina. Wings, Women & War: Soviet Airwomen in World War II Combat. University Press of Kansas. 2001. ISBN .
- Sakaida, Henry. Heroines of the Soviet Union: 1941–45. Osprey Publishing. 2003. ISBN .
- Sorokina, M. A. "People and Procedures: Toward a History of the Investigation of Nazi Crimes in the USSR", Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History, Volume 6, Issue 4, (2005) 797–831.
- Strebe, Amy Goodpaster. "The American Women Airforce Service Pilots and Soviet Airwomen of World War II." Order No. 1418728, San Jose State University, 2003.
- "RUSSIAN WOMAN FLIER KILLED ON ACTIVE DUTY: MAJOR RASKOVA, HEROINE OF SOVIET UNION, WIDELY KNOWN." New York Times, Jan 10, 1943.
- Pursley, Sasha D. "The Motherland Calls: The Taman' Guards Women's Aviation Unit in the Great Patriotic War." Order No. 3098757, University of California, Santa Cruz, 2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Marina Mixaylovna Raskova rus Mari na Miha jlovna Rasko va 15 28 mart 1912 Moskva 4 yanvar 1943 Saratov vilayeti Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqinda pesekar aeronaviqator diplomunu almis ilk qadin O bir cox rekordun muellifi elece de rekord qiran ucuslarin naviqatoru ve onun serefine adlandirilan qurucusu ve komandiri olub Raskova herbi xidmetde olan 800 000 den cox qadindan biri idi O muharibenin gedisatinda uc qadin aviasiya alayi yaratmis onlardan biri 30 000 doyus ucusu kecirmis ve en azi 30 Sovet Ittifaqi Qehremani yetisdirmisdir Marina RaskovaDogum tarixi 15 28 mart 1912Dogum yeri Moskva Moskva quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 4 yanvar 1943 1943 01 04 30 yasinda Vefat yeri Saratov vilayeti RSFSR SSRIDefn yeri Kreml divari nekropoluTehsili Moskva Dovlet KonservatoriyasiFealiyyeti naviqator pilot herbi qulluqcuFealiyyet illeri 1933 cu ildenPartiyasi Umumittifaq Kommunist bolsevikler Partiyasi 1940 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarErken heyatiMarina Malinina orta sinife mexsus ailede anadan olmusdu Onun atasi opera mugennisi telimatcisi Mixail Malinin Mihail Dmitrievich Malinin anasi ise muellime idi Gemiqayirma ure mutexessis Raskovanin ogey qardasi atasi vasitesile idi Diger qadin pilotlarin ekseriyyetinden ferqli olaraq Marina aviasiyaya erken yaslarindan maraq gostermemisdi Pilot olmaq onun ikinci secimi idi Raskova evveller musiqici olmaq isteyirdi ve onun hedefi opera mugennisi olmaq idi 1919 cu ilde Raskova yeddi yasinda olarken onun atasi motosikl vurmasi neticesinde aldigi xesaretlerden olur O tehsilini davam etdirse de orta qulaq infeksiyasi sebebi ile opera derslerini yarida dayandirir O 1929 cu ilde mektebi bitirdikden sonra ailesine komek etmek ucun boya fabrikinde kimyaci kimi islemeye baslayir ve boya fabrikinde tanis oldugu muhendis Sergey Raskovla evlenir 1930 cu ilde onun Tanya adli ovladi dunyaya gelir Novbeti il o Herbi Hava Quvveleri Akademiyasinin Aero Naviqasiya laboratoriyasinda certyojcu kimi islemeye baslayir Raskova 1930 cu illerde Sovet Ittifaqi ucun hem pilot hem de naviqator kimi meshur aviator olur O 1933 cu ilde naviqator olan ilk qadin idi Bir il sonra Raskova Jukovski adina Herbi Hava Akademiyasinda ders demeye baslayir Bu hemin dovrde bir qadin ucun ilk idi Raskovanin 1935 ci ilin avqustunda bitirdiyi akademiya onu ucus dersleri almaq ucun gonderir O 1935 ci ilde bosanir Marina Raskova 1937 1938 ci illerde hava akademiyasinda ders deyerken bir nece onemli rekord ucusuna imza atir Bu rekordlardan en meshuru 24 25 sentyabr 1938 ci il tarixlerinde bas tutmus Rodina rus dilinde Veten demekdir ucusu idi Ucus uzun menzilli bombardmanci teyyaresi vasitesile heyata kecirilmisdi Ucus zamani o Polina Osipenko ve da daxil oldugu ekipajin naviqatoru idi Ucus zamani hedef duz xettli ucus uzre qadinlar arasinda beynelxalq rekordu qirmaq idi Plan Moskvadan ucmaq idi Ucus umumilikde 26 saat 29 deqiqe cekmis ve pilotlar 5 947 kilometr 3 695 mil mesafeni qett etmisdiler 2 noyabr 1938 ci ilde her uc qadin Sovet Ittifaqi Qehremani mukafati ile teltif edildi Onlar bu mukafati alan ilk qadin ve Ikinci Dunya muharibesinden evvel almis yegane sexs idiler Ikinci dunya muharibesiIkinci Dunya muharibesi basladiqda pilot tehsili almis coxlu sayda qadin var idi ve onlarin bir coxu muharibede istirak etmek ucun derhal konullu olmusdular Herbi xidmetde qadinlar ucun hec bir resmi mehdudiyyet movcud olmasa da erizecileri ruhdan salmaq ucun onlarin erizeleri uzun muddet gozledilirdi Raskova Iosif Stalini qadinlardan ibaret aviasiya alaylarinin yaradilmasi ideyasina inandira bilmisdi Belelikle Stalin 8 oktyabr 1941 ci ilde tamamile qadinlardan ibaret 122 ci Aviasiya Korpusunun yaradilmasi haqqinda emr verir Bu korpusda qadinlar tekce pilot deyil hem de komekci heyet ve muhendis olmali idiler Telimden sonra uc ferqli teyinatli aviasiya alayi yaradilir 586 ci qirici aviasiya alayi uc qadin aviasiya alayi arasinda doyusde istirak etmis 16 aprel 1942 ilk alay idi ve ile techiz edilmis alay 4419 ucus heyata kecirmis 125 hava doyusunde 38 dusmen teyyaresinin mehv etmisdi Alayin komandirleri daha sonra ise olmusdur Raskova ucus qezasinda olene qeder bu hisseye komandanliq etmisdi Hadiseden sonra alayin komandiri verildi Bu bolmeye Sovet bombardmancilarinin en yaxsisi olan Petlyakov Pe 2 verilmisdi Bolme 980 tondan cox bomba ataraq 1134 missiya yerine yetirdir Alayin bes uzvu Sovet Ittifaqi Qehremani adina layiq gorulmusdur almanlar terefinden Gece cadugerleri die Nachthexen leqebi verilmisdi alaylarin en meshuru idi ve terefinden idare edilirdi Alay 1943 cu ilin fevralindan muharibenin sonuna qeder 24 000 doyus missiyasini yerine yetirmis 24 uzvune Sovet Ittifaqi Qehremani adi verilmisdi Onlarin teyyareleri olduqca kohnelmis idi Bu bolme muharibe boyu yalniz qadinlardan ibaret qalmis yegane alay idi Raskova 4 yanvar 1943 cu ilde teyyaresi Volqa sahiline mecburi enis etmek isteyerken qezaya ugrayir ve qiza zamani Raskova da daxil olmaqla butun ekipaj helak olur Onun defni muharibenin dovlet seviyyesinde qebul olunmus ilk matemi idi IrsiRaskovanin defn olundugu Kreml divari nekropolu Raskovain kulu Qizil meydanda Polina Osipenkonun yaninda Kreml divari nekropolunda basdirilib O olumunden sonra I dereceli Veten Muharibesi ordeni ile teltif edilmisdir Muharibe zamani Rusiyanin mulkiyyetine kecmis Amerika gemisi Ironclad in adi 1943 cu ilin iyununda deyisdirilerek Marina Raskova adlandirilmisdir Moskva ve Kazanda muvafiq olaraq bir kuce Moskvada bir meydan bezi mektebler ve genc pioner desteleri onun adini dasiyir Tambovdaki M M Raskova Ali Herbi Aviasiya Pilotlari Mektebinde onun bustu qoyulmus lakin 1997 ci ilde hemin mekteb fealiyyetini dayandirmisdir Markalar Sovet markasi 1939 cu il Marina Raskovanin anadan olmasinin 100 illiyi serefine hazirlanmis Rusiya markasi 21 mart 2012 ci ilMenbeIstinadlar Marina Raskova https pantheon world profile person Marina Raskova Pennington 2001 seh 2 Brown L M Marina Raskova Mother of Witches Medium ingilis 2021 09 18 2023 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2022 03 16 Cottam 1998 seh 17 Sakaida 2003 seh 15 Cottam 1998 Pennington 2003 Sakaida 2003 Braithwaite Rodric Moscow 1941 A City amp Its People at War ingilis Profile Books 2010 seh 111 ISBN 978 1847650627 2016 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 02 Pennington 2001 Pennington 2001 seh 93 Pennington 2003 seh 354 Cottam 1998 seh 27 28 Michael Holm Tambov Higher Military Aviation School of Pilots 2020 12 05 at the Wayback Machine Edebiyyat Cottam Kazimiera Women in War and Resistance Selected Biographies of Soviet Women Soldiers Newburyport Massachusetts Focus Publishing R Pullins Co 1998 ISBN 1585101605 OCLC 228063546 Hero of the Soviet Union New York Herald Tribune Jan 23 1943 ProQuest 1267953857 Many Nazi Planes are the Victims of Russian Women Fighter Pilots New York Times Jan 17 1944 Pennington Reina Amazons to Fighter Pilots A Biographical Dictionary of Military Women Greenwood Press 2003 ISBN 0313291977 Pennington Reina Wings Women amp War Soviet Airwomen in World War II Combat University Press of Kansas 2001 ISBN 978 0 7006 1554 4 Sakaida Henry Heroines of the Soviet Union 1941 45 Osprey Publishing 2003 ISBN 978 1 84176 598 3 Sorokina M A People and Procedures Toward a History of the Investigation of Nazi Crimes in the USSR Kritika Explorations in Russian and Eurasian History Volume 6 Issue 4 2005 797 831 Strebe Amy Goodpaster The American Women Airforce Service Pilots and Soviet Airwomen of World War II Order No 1418728 San Jose State University 2003 RUSSIAN WOMAN FLIER KILLED ON ACTIVE DUTY MAJOR RASKOVA HEROINE OF SOVIET UNION WIDELY KNOWN New York Times Jan 10 1943 Pursley Sasha D The Motherland Calls The Taman Guards Women s Aviation Unit in the Great Patriotic War Order No 3098757 University of California Santa Cruz 2003