Mamakan xatun kilsəsi və ya Vaçar kilsəsi — Qafqaz Albaniyasının Vaçar yaşayış məntəqəsində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. XII-XIII əsrlərin tağtavanlı zal kilsələrinin xüsusiyyətlərini daşıyan abidə, Xaçın knyazı Həsən Cəlalın həyat yoldaşı olan Mamakan xatun tərəfindən inşa etdirilmişdir.
Mamakan xatun kilsəsi | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Kəlbəcər |
Yerləşir | Bazarkənd |
Aidiyyatı | Alban Həvari Kilsəsi Erməni Qriqoryan Kilsəsi |
Sifarişçi | Mamakan xatun |
Tikilmə tarixi | 1251-ci il |
Üslubu | Qafqaz Albaniyasının memarlığı |
|
Tarixi
Kilsə XIII əsrdə, Xaçın knyazı Həsən Cəlalın həyat yoldaşı Mamakan xatunun sifarişi ilə inşa edilmişdir. Kilsənin inşaat kitabəsində deyilir:
Mən, çariça Mamakan, Cəlal Dövlənin həyat yoldaşı, çarının qızı ruhumu xilas etmək üçün 700-cü ildə (1251) bu kilsəni tikdirdim və Əlincədə torpaq bəxşiş etdim. |
Memarlıq xüsusiyyətləri
Kilsə binası 9.30 metr uzunluğa və 6.15 metr enə malikdir. Kilsənin arxa hissəsində yerləşən kiçik qapıdan gizli kitabxanaya keçid açılır.
Tağtavanlı zala malik olan kilsənin damı bir ədəd dayaq sütunu tərəfindən saxlanılır. Sütun xeyli qabağa çıxan divar dayaqları üzərində ucaldılır və həmin dayaqlar zalı sanki iki hissəyə bölür. Planda yarımdairəvi formaya malik olan altar hissəsinin hündürlüyü apsidadan bir qədər irəli çıxır. Aşağı yarusa aparan iki pilləkan zalın şərq hissəsinin yarısını tutur. Bu xüsusiyyəti ilə Vaçar kilsəsi Ürəkvəng kilsəsini xatırladır.
İstinadlar
- Мамедова, 2004. səh. 109
- Бархударянц, 1895. səh. 163
Ədəbiyyat
- Мамедова, Гюльчохра, Зодчество Кавказской Албании, Баку: Чашыоглу, 2004
- Мкртчян, Ш.М, Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, Ереван, 1989
- Бархударянц, Макар, Арцах, Баку, 1895
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mamakan xatun kilsesi ve ya Vacar kilsesi Qafqaz Albaniyasinin Vacar yasayis menteqesinde yerlesen tarix memarliq abidesi XII XIII esrlerin tagtavanli zal kilselerinin xususiyyetlerini dasiyan abide Xacin knyazi Hesen Celalin heyat yoldasi olan Mamakan xatun terefinden insa etdirilmisdir Mamakan xatun kilsesiOlke AzerbaycanSeher KelbecerYerlesir BazarkendAidiyyati Alban Hevari Kilsesi Ermeni Qriqoryan KilsesiSifarisci Mamakan xatunTikilme tarixi 1251 ci ilUslubu Qafqaz Albaniyasinin memarligiMamakan xatun kilsesiTarixiKilse XIII esrde Xacin knyazi Hesen Celalin heyat yoldasi Mamakan xatunun sifarisi ile insa edilmisdir Kilsenin insaat kitabesinde deyilir Men carica Mamakan Celal Dovlenin heyat yoldasi carinin qizi ruhumu xilas etmek ucun 700 cu ilde 1251 bu kilseni tikdirdim ve Elincede torpaq bexsis etdim Memarliq xususiyyetleriKilse binasi 9 30 metr uzunluga ve 6 15 metr ene malikdir Kilsenin arxa hissesinde yerlesen kicik qapidan gizli kitabxanaya kecid acilir Tagtavanli zala malik olan kilsenin dami bir eded dayaq sutunu terefinden saxlanilir Sutun xeyli qabaga cixan divar dayaqlari uzerinde ucaldilir ve hemin dayaqlar zali sanki iki hisseye bolur Planda yarimdairevi formaya malik olan altar hissesinin hundurluyu apsidadan bir qeder ireli cixir Asagi yarusa aparan iki pillekan zalin serq hissesinin yarisini tutur Bu xususiyyeti ile Vacar kilsesi Urekveng kilsesini xatirladir IstinadlarMamedova 2004 seh 109 Barhudaryanc 1895 seh 163EdebiyyatMamedova Gyulchohra Zodchestvo Kavkazskoj Albanii Baku Chashyoglu 2004 Mkrtchyan Sh M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Erevan 1989 Barhudaryanc Makar Arcah Baku 1895